ကမာၻ႕သတင္းမ်ား 10/07/2012
ႏိုင္ငံတကာသတင္း
ေရပုိင္နက္ ျပႆနာ လႊမ္းမုိးေနတဲ့ အာဆီယံပဲြ
ဒီသီတင္းပတ္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံမွာ ေတြ႔ဆံုေနၾကတဲ့ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႔ ASEAN က အစိုးရအရာရွိေတြဟာ ႏုိင္ငံေပါင္း ၆ ႏိုင္ငံ အၾကား သူပိုင္ငါပိုင္ အျငင္းပြားေနတဲ့ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ ေရပိုင္နက္ျပႆနာ ေဆြးေႏြး အေျဖရွာၾကဖို႔ တြန္းအားေပး ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။
ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္မွာ တ႐ုတ္က ကမ္းလြန္ေရနံရွာေဖြတဲ့ေနရာေတြ သတ္မွတ္ၿပီး ေလလံတင္ ေရာင္း ခ်မယ့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံက ၿပီးခဲ့တဲ့လကပဲ ကန္႔ကြက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေဒသဟာ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံ ရဲ႕ စီးပြားေရးဇံု ကမ္းဦးေရတိမ္ပိုင္းမွာ အျပည့္အ၀ ရွိေနတယ္။ အဲဒီေနရာကို သူ ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ လို႔ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ မွာလည္း ဥပေဒတရပ္ ျပဌာန္း အတည္ျပဳထားတယ္လို႔ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံက ေျပာပါ တယ္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ ဗီယက္နမ္ရဲ႕ အဲဒီဥပေဒကို ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ေ၀ဖန္ ႐ႈတ္ခ်ၿပီး တရားမ၀င္ဘူးလို႔ လည္း ေျပာထားပါတယ္။ ထိုင္၀မ္၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ဘ႐ူႏိုင္းနဲ႔ မေလးရွားႏုိင္ငံေတြ ကလည္း ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္ထဲမွာ သူတုိ႔ရဲ႕ ေရေျမပိုင္ဆိုင္မႈကို အသီးသီး ေတာင္းဆိုေနၾကတာ ရွိပါတယ္။
တနလၤာေန႔က အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ အစည္းအေ၀းအဖြင့္မွာေတာ့ ကေမၻာဒီး ယားႏိုင္ငံ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဟြန္ဆန္က လက္ရွိ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သေဘာတူညီခ်က္တရပ္ ရယူဖုိ႔ လို အပ္ေနတဲ့အေၾကာင္း ေထာက္ျပ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ အာဆီယံနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတို႔ဟာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ဥပေဒတရပ္ကို ၂၀၀၂ ခုႏွစ္က သေဘာ တူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ အရ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္မွာ လြတ္လပ္စြာ ေရေၾကာင္း သြားလာခြင့္၊ ပဋိပကၡေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အေျဖရွာၿပီး ကုလသမဂၢရဲ႕ ပင္လယ္ျပင္ ဥပေဒဆိုင္ရာ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ သေတာတူစာခ်ဳပ္ေတြ ကို ေလးစား လိုက္နာဖို႔ သေဘာတူခဲ့ၾကတာပါ။
ႏွစ္ပတ္ၾကာ အာရွေဒသ ခရီး ေရာက္ရွိေနတဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ဟာလည္း အာဆီယံ အစည္းအေ၀းကို တက္ေရာက္ဖို႔ ရွိေနပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေရေၾကာင္းသြားလာခြင့္ရွိဖို႔ ႏုိင္ငံ တိုင္းက လိုလားၾကသလို ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္မွာ အဟန္႔အတားကင္းၿပီး တရားဥပေဒနဲ႔ညီတဲ့ ကူးသန္းသြားလာခြင့္ရဖို႔ အားလံုးက လိုလားၾကတယ္လို႔ တိုက်ိဳၿမိဳ႕မွာေရာက္တုန္း တနဂၤေႏြေန႔က သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ႏုိင္ငံသားဥပေဒအသစ္ ျပဌာန္းဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို INGO မ်ား တိုက္တြန္း
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒအသစ္တရပ္ ျပဌာန္းဖို႔ ႏုိင္ငံတကာ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔ အစည္းေတြက တိုက္တြန္း ေတာင္းဆိုလိုက္ၾကပါတယ္။ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိဥပေဒ ဟာ လူ႔အခြင့္ အေရး စံခ်ိန္ စံၫႊန္းေတြနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့အျပင္ ႏုိင္ငံတကာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ေတြကိုလည္း ခ်ဳိးေဖာက္ရာ က်ေနတယ္လို႔ ေထာက္ျပၾကၿပီး ဥပေဒအသစ္ျပဌာန္းဖို႔ ေတာင္းဆိုၾကတာလည္းျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၈၂ ခုႏွစ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း အစိုးရ ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒဟာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရးေၾကညာစာတမ္းနဲ႔ လိုက္ေလ်ာ ညီေထြ မျဖစ္သလို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ေတြပါ ဥပေဒနဲ႔အညီ ျမန္မာ ႏုိင္ငံကလိုက္နာရမယ့္ တာ၀န္္ေတြနဲ႔လည္း မကိုက္ညီဘူးလို႔ ႏုိင္ငံတကာ က အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း ၃၁ ဖြဲ႔က ေထာက္ျပလိုက္ၾကတာပါ။
၈၂ ခုႏွစ္ဥပေဒဟာ ႏုိင္ငံတြင္း ေနထိုင္သူေတြ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္မရေအာင္ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ အမ်ားအျပား ခ်ထားတယ္လို႔ Burma Campaign UK အဖြဲ႔ရဲ႕ အမႈေဆာင္ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး မာ့ခ္ ဖားမနား (Mark Farmaner) က ေျပာပါတယ္။
“အဲဒီဥပေဒဟာ ႏုိင္ငံတကာဥပေဒေတြနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ မျဖစ္ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ကေလး သူငယ္ေတြ ရဲ႕ အခြင့္အေရးကာကြယ္ေရးဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီဥပေဒအရ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံ သား ျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒက ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ေန ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္္မာႏုိင္ငံဟာ သူကိုယ္တိုင္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ ကုလသမဂၢ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ကို ေဖာက္ဖ်က္ေနပါတယ္။”
၈၂ ခုႏွစ္ဥပေဒအရဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာ ေမြးဖြားတဲ့ ကေလးျဖစ္ေပမဲ့လည္း ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မရ တာ၊ ႏုိင္ငံသားမိဘႏွစ္ဦး ကေမြးဖြားတာျဖစ္ေပမဲ့လည္း ႏုိင္ငံျပင္ပ၊ ဥပမာအားျဖင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား မိဘေတြရဲ႕ ကေလးငယ္ေတြ၊ ဒုကၡသည္ မိဘေတြရဲ႕ ကေလးငယ္ေတြဟာ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ဆံုး႐ံႈးေနတယ္လုိ႔ မစၥတာဖားမနားတို႔က ေထာက္ျပၾကတာပါ။
အဲဒီဥပေဒဟာ အဲဒီေခတ္ အဲဒီအခ်ိန္က လုိအပ္ခ်က္နဲ႔အညီ ျပဌာန္းခဲ့တာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီကေန႔ေခတ္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြမျဖစ္ေတာ့တဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ေတြ ပါေနတယ္ဆိုတာကို လူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေနတဦးျဖစ္သူ ဦးမင္းလြင္ဦးက သေဘာတူ ပါတယ္။
“ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ကို ေလွ်ာက္ထားတဲ့ ကာလအတြင္းမွာ ကေလးေတြရဲ႕ ခံစားခြင့္ေတြ၊ ကေလးေတြ ရဲ႕ ေက်ာင္းေန ပိုင္ခြင့္ေတြ ဒါေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အတိ အလင္း ျပဌာန္းထားတာမရွိတာကို က်ေနာ္ တုိ႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့တခါ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ မျပည့္ခင္ မိဘျဖစ္တဲ့သူ ကိုယ္တုိင္ကေနၿပီးေတာ့ ကေလး ကို ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ ေလွ်ာက္လႊာတင္ေပးဖို႔လိုတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ရွိတယ္။ ဒါေတြကို နဂိုရ္မိဘႏွစ္ပါးက ေမ့ေလ်ာ့ခဲ့လို႔ရွိရင္ ဒီကေလးရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြက အလုိလုိ ဆံုး႐ႈံးေနတာေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရတယ္။ ဒီဥစၥာေတြကေတာ့ ေခတ္ေနာက္က်တယ္လို႔ ေျပာလုိ႔ရတာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီလို ကိစၥရပ္ေတြကေတာ့ တခ်ဳိ႕ ျပင္သင့္တယ္ဆုိတာေလာက္ေတာ့ မွန္ပါတယ္။”
အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ဥကၠ႒၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကလည္း ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံမွာ ေရာက္တဲ့အခ်ိန္တုန္းက ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈဆုိင္ရာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာခဲ့တာရွိပါတယ္။ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒအရ ဘယ္သူဟာ ႏုိင္ငံသားျဖစ္သင့္တယ္ဆိုတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပဌာန္းထားမယ္ဆိုရင္ ျပႆနာ ရွိမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာခဲ့တာပါ။
အခုလိုအခ်ိန္မွာမွ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈဆုိင္ရာ လက္ရွိဥပေဒရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကို ေထာက္ျပၿပီး ဥပေဒ အသစ္ျပဌာန္းဖို႔ ေတာင္းဆုိရတာကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ ဘက္မွာ မၾကာေသးခင္ကျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ ေတာင္းဆိုၾကတဲ့အဖြဲ႔ေတြကေျပာပါတယ္။
လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ဖို႔စီစဥ္ထားတာေတြအတြက္ ႏုိင္ငံတကာ ကၽြမ္းက်င္ သူေတြရဲ႕ အကူအညီကိုရယူဖို႔ ျမန္မာအစိုးရဟာ ပိုၿပီး ပြင့္လင္းလာတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒအသစ္တရပ္ ျပဌာန္းဖို႔ လုပ္မယ္ဆုိရင္လည္း UNICEF ကုလသမဂၢ ကေလးသူငယ္မ်ားရန္ပံုေငြအဖြဲ႔နဲ႔ UNHCR ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုးတို႔လို ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း အကူအညီေပးဖို႔ စိတ္၀င္စားၾကမွာပါလို႔ မစၥတာ ဖားမနားက ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အကူအညီေပးခ်င္ၾက တဲ့ ႏုိင္ငံတကာက ေရွ႕ေနေတြလည္း ကမာၻတ၀န္းမွာရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သေဘာတူညီခ်က္တခု က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိေနတဲ့ပံုေပၚပါတယ္။ ဥပေဒအရ အေျပာင္း အလဲေတြ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္၊ ႏုိင္ငံတကာက ေထာက္ခံ ပံ့ပိုးမႈ ရဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္၊ အခုေတာင္းဆိုခ်က္ကို သေဘာတူလက္မွတ္ ေရးထိုးထားၾကတဲ့ အဖြဲ႔ အစည္းေတြအားလံုးက ဒါကို ေထာက္ခံပါတယ္။”
ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ Burma Campaign UK ရဲ႕ အမႈေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမႉး မာ့ခ္ ဖားမနားပါ။
ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒအသစ္တရပ္ျပဌာန္းဖို႔ လက္မွတ္ေရးထိုးေတာင္းဆိုၾကတဲ့အဖြဲ႔ ၃၁ ဖြဲ႔ထဲမွာ Burma Campaign UK အဖြဲ႔နဲ႔အတူ ခ်င္း လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမုိကရက္တစ္အင္အားစု၊ Open Society Foundations၊ US Campaign for Burma စတဲ့ ေဒသတြင္းနဲ႔ႏုိင္ငံတကာက အဖြဲ႔အစည္းေတြ ပါ၀င္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။
၀န္ႀကီးကလင္တန္ အာရွခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲ ခ်ီးက်ဴးေျပာဆို
အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ (Hillary Clinton) ဟာ ဒီမိုကေရစီကိုျမႇင့္တင္ဖို႔၊ ေဒသတြင္းမွာ အေမရိကန္ရဲ႕ စီးပြားေရးအရလုပ္ေဆာင္မႈ ပိုႀကီးမားေစဖို႔ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ အာရွေဒသဆီ ခရီးထြက္ေနတာမွာ အခု ေတာ့ မြန္ဂိုလီယားႏုိင္ငံမွာ ေရာက္ေနပါတယ္။
Ulaanbaatar ၿမိဳ႕ေတာ္မွာက်င္းပေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီးမ်ားရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲတခုမွာ မစၥစ္ကလင္တန္က တနလၤာေန႔က စကားေျပာခဲ့တာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျခအေနေတြကိုလည္း ထည့္သြင္းေျပာဆိုသြားပါတယ္။
ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စစ္ဘက္ကေန အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာအစိုးရဟာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးခဲ့ တယ္၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ တည္ေထာင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့ ဥပေဒေတြ ျပဌာန္းခဲ့တယ္၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ကို အကာအကြယ္ေပးတဲ့လုပ္ရပ္ေတြ လုပ္ခဲ့တယ္၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြၾကား သေဘာထားကြဲျပားေနတာေတြကို ေျဖရွင္းေရး စတင္ၿပီးေတာ့ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့တယ္လို႔ ဟီလာရီ ကလင္တန္က ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အက်ဥ္းက်ခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာလည္း အခုဆိုရင္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုေနႏုိင္ၿပီျဖစ္ၿပီး သူမရဲ႕ ေနရာမွန္ျဖစ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ ထမ္းေဆာင္ေနႏုိင္ၿပီလို႔ မစၥစ္ကလင္တန္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာ့ အေျပာင္းအလဲကို နမူနာေပး၍ ကလင္တန္ မိန္႔ခြန္း ေျပာမည္
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥ ဟီလာရီ ကလင္တန္ အေနနဲ႔ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဓိကထားေျပာမယ့္ မိန္႔ခြန္းတရပ္ကို မၾကာခင္ ေျပာဖုိ႔ရွိတဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာနရဲ႕ အႀကီးတန္း အရာရွိတဦး အဆုိအရ သိရပါတယ္။
ကလင္တန္က အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျမန္မာအေပၚ ခ်မွတ္အေရးယူထားတဲ့ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈ ေတြကို ဘယ္လုိ ေျဖေလွ်ာ့ဖုိ႔ အစီအစဥ္ေတြ ရွိတဲ့အေၾကာင္း၊ စီးပြားေရး ပြင့္လင္းလာမယ့္ အရိပ္အေယာင္ေတြ ျမင္ေနရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘယ္လုိ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ သြားၾကမယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ စိတ္အား ထက္သန္ ေနၾကတဲ့ အေမရိကန္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ အသိုင္းအ၀န္းက လူေတြနဲ႔ ဘယ္လုိ ေစ့စပ္ ညိႇႏႈိင္း သြားၾကမယ္ ဆုိတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကို ခ်ျပသြားဖုိ႔ ရွိတယ္လုိ႔ ထိပ္တန္း အရာရွိက ေျပာၾကားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ထင္ထင္ရွားရွား ႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနတာကုိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ရႈျမင္တဲ့ သေဘာထားေတြကုိလည္း အေမရိကန္က ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္ၿပီး အာဆီယံ အဖြဲ႔ထဲမွာ ပါတဲ့ ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ျမန္မာကို မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံ တခု အျဖစ္ သေဘာထားတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ ႏွစ္ေလာက္အထိ ျမန္မာနဲ႔ အေမရိကန္ ၂ ႏိုင္ငံ အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံမႈေတြ မရွိသေလာက္ ျဖစ္ခဲ့ ရာကေန အခုေတာ့ အေမရိကန္က ျမန္မာကို နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္ဆံသြားေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ေျပာစရာ ရွိတယ္ဆုိေပမယ့္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ အေမရိကန္ အစိုးရဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ စလုပ္ခဲ့တဲ့ လ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကတည္းက အေတာ္ သတိထားၿပီး ကိုင္တြယ္ခဲ့တယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရဘက္က ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးတာ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္စုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီကို ပါလီမန္မွာ ပူးေပါင္း ပါ၀င္မႈေပးလာတာ၊ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တင္းမာမႈေတြ ေျဖေလွ်ာ့ဖုိ႔ နည္းလမ္းရွာလာတာေတြကေန၊ ေနာက္ဆံုး စီးပြားေရး ပြင့္လင္းမႈ ေဖာ္ေဆာင္လာတာေတြ ရွိ၊ မရွိ စတာေတြကို အေမရိကန္က သတိထား ေစာင့္ၾကည့္ ခဲ့တယ္လို႔ သူ႔အဆိုအရ သိရပါတယ္။
မၾကာေသးခင္ကပဲ အေမရိကန္ – ျမန္မာ သံတမန္ ဆက္ဆံေရး အျပန္အလွန္ စတင္ ခန္႔အပ္မႈေတြနဲ႔အတူ ၂ ႏိုင္ငံ ပံုမွန္ ဆက္ဆံေရးကို ျပန္စတင္လုိက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
မဟာဗ်ဴဟာ အရပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒီမုိကေရစီ စံႏႈန္းေတြအရပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ပထ၀ီ ႏိုင္ငံေရးအရပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးနဲ႔ အက်ိဳးစီးပြား အရပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအတြက္ အေလးအနက္ထားတယ္ ဆုိတာ ဒီအရာရွိရဲ႕ စကားအရ ေပၚ လြင္ထင္ရွား ေနပါတယ္။
အခုဆုိရင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ က႑တုိင္းမွာ ျမန္မာနဲ႔ အတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ေတာ့မယ့္ လကၡဏာ ေတြ ျမင္ေနရပါၿပီ။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထိပ္တန္း အေမရိကန္ ကုမၸဏီေပါင္း ၁၀၀၀ ေလာက္က လုပ္ငန္းရွင္ေတြ နဲ႔လည္း အေမရိကန္ အစုိးရက ေဆြးေႏြးမႈေတြ ရွိလာတဲ့အေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာ ပါတယ္။
မၾကာေတာ့မယ့္ အခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိ ၂ ဦး ျမန္မာႏုိင္ငံ ကို သြားေရာက္ ပါေတာ့မယ္။
အေမရိကန္ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈဆိုင္ရာ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Robert Hormats ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Francisco Sanchez တို႔ ၂ ဦးဟာ လာမယ့္ စေန၊ တနဂၤေႏြမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္မယ္လုိ႔ AFP သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အခုလုိ သြားေရာက္ တာကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြထဲက စီးပြားေရးျမႇင့္တင္ေရး ကိစၥေတြကို ကူညီ ေထာက္ပံ့ဖို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက အေမရိကန္ ႏို္င္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥ ဟီလာရီ ကလင္တန္ရဲ႕ သမုိင္း၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္ ေနာက္ပုိင္း အေမရိကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးဟာ ပိုမို ေႏြးေထြးလာခဲ့ ေပမယ့္ အေမရိကန္ေတြ စံထားတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန၊ ဒီမုိကေရစီ အေရး ပြင့္လင္းမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ထိ အာမခံ ႏိုင္မႈ ရွိ၊ မရွိ ဆိုတာကို ေမးခြန္းထုတ္ေနရဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက ေျပာဆို ေနၾကပါတယ္။
ျမန္မာ ကေလးစစ္သားပေပ်ာက္ေရး လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ လက္မွတ္ေရးထိုး
ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ကေလးသူငယ္နဲ႔ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡဆိုင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥ္ Radhika Coomaraswamy ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဂၽြန္လကုန္ပိုင္းတုန္းက ေလးရက္ၾကာ လာေရာက္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈပေပ်ာက္ေရး ကုလသမဂၢ၊ UNICEF နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရၾကားမွာ Action Plan လို႔ေခၚတဲ့ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ တရပ္ လက္မွတ္ထိုးပဲြ တက္ေရာက္ခဲ့တယ္လို႔သိရပါတယ္။
ဆီးရီးယားကုိ လက္နက္မေရာင္းဖုိ႔ ႐ုရွားကတိေပး
ဆီးရီးယားႏိုင္ငံမွာ အေျခအေနေတြ ေအးေအးေဆးေဆး ျဖစ္မသြားမျခင္း ႐ုရွားႏိုင္ငံက ဆီးရီးယားကို လက္နက္ေရာင္းခ်မႈ မျပဳလုပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ႐ုရွားကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ထိပ္တန္းအရာရွိႀကီးတဦးက ေျပာ ဆိုပါတယ္။
႐ုရွားတပ္မေတာ္ နည္းပညာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးနဲ႔ တပ္မေတာ္ ဒုတိယအႀကီးအကဲ Vyacheslav Dzirkaln က တနလၤာေန႔မွာ အခုလိုေျပာလိုက္တာပါ။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံနဲ႔ တျခားႏိုင္ငံေတြက ေမာ္စကိုအေနနဲ႔ အတိုက္အခံေတြအေပၚ ၿဖိဳခြဲေနတဲ့ ဆီးရီးယား အစိုးရကို လက္နက္မေရာင္းခ်ဖို႔ တြန္းအားေပးေျပာဆိုေနခဲ့တာပါ။
လတ္တေလာဆီးရီးယားႏိုင္ငံကိုေရာက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသံတမန္ မစၥတာကိုဖီအာနန္ဟာ ဆီးရီးယားသမၼတ ဘက္ရွာ အယ္လ္ အာဆဒ္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစကားေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ေဆြးေႏြးမႈဟာ အျပဳ သေဘာေဆာင္တယ္လို႔ မစၥတာအာနန္က ေျပာပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္မႈေတြရပ္တန္႔သြားေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္သင့္တယ္ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ မစၥတာ အာနန္က ေျပာပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြကို ဆီးရီးယားအတိုက္အခံေတြနဲ႔ ေတြ႔တဲ့ အခါ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေျပာျပ ဖလွယ္မယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
မစၥတာအာနန္ဟာ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံအတြင္း ပဋိပကၡေတြ အဆံုးသပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအစီအစဥ္ တခုကို ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး လအတန္ၾကာအေကာင္အထည္ေဖၚႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အတိုက္အခံေတြနဲ႔ အစိုးရ တို႔ၾကား တိုက္႐ိုက္ ေဆြေႏြးညႇိႏိႈင္းဖို႔ ႏိုင္ငံတကာဘက္က အားထုတ္ခဲ့မႈဟာ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူးလို႔ ထုတ္ေဖာ္ ၀န္ခံေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
LWIN PWIN
NLABR
Web-site: www.nlabr.com
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment