ကမာၻ႕သတင္းမ်ား  17/07/2012

 

ႏိုင္ငံတကာသတင္း 

 

ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံေရး စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာရွိဟု အေမရိကန္ ေျပာ


ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္နွံမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ အေျခခံအေဆာက္အဦ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ ျပင္ဆင္ရမည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာရွိေနေၾကာင္း အေမရိကန္-အာဆီယံ စီးပြားေရးေကာင္စီ၊ Public Relations ASEAN ၏ တြဲဖက္ ညႊန္ၾကားေရးမႉး Mr. Anthony Nelson ကေျပာဆုိလုိက္သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆီဒုိနားဟုိတယ္တြင္ မေန႔က က်င္းပျပဳလုုပ္သည့္ အေမရိကန္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ၄င္းကအထက္ပါအတုိင္း ေျပာဆိုလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ သက္တမ္းရွိေသာ အေမရိကန္-အာဆီယံ စီးပြားေရးေကာင္စီသည္ အေမရိကန္ ထိပ္တန္းစီးပြားေရး ကုမၸဏီ ၃၈ ခုကို ေခၚေဆာင္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ပထမဆုံး လာေရာက္ေလ့လာ ေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္မ်ားစြာ ရွိေနေၾကာင္း ၄င္းက ဆုိသည္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံက အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြအတြက္ ပတ္၀န္းက်င္အသစ္ပါ။ ေလ့လာရမွာေတြက အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံဖို႔ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အပါအ၀င္ အေျခခံအေဆာက္အဦ လိုအပ္ခ်က္ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဒီလိုေျပာတာက ရထားလမ္း၊ ကားလမ္း၊ ဆိပ္ကမ္း လိုမ်ဳိး ႐ုပ္၀တၱဴဆုိင္ရာ လိုအပ္ခ်က္ေတြကုိ ေျပာတာမဟုတ္ဘဲ သတင္းအခ်က္ေတြကို လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ ရယူႏုိင္တဲ့ ေခတ္ေပၚ ICT နည္းပညာ ဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါေတြက စိန္ေခၚမႈေတြပါပဲ။ ဒါ့အျပင္ ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးအဖြဲ႔အစည္းေတြကုိ ျပည္တြင္းမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံခြင့္ျပဳၿပီး လူေတြ ေငြေၾကးကို အလြယ္တကူ သယ္ေဆာင္သြားလို႔ရတဲ့ အေႂကြးကတ္၊ ဘဏ္ကတ္ေတြကုိလည္း အသုံးျပဳခြင့္ေပးဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈလုပ္ဖို႔ ဘဏ္စနစ္နဲ႔ ေငြေၾကးပုိင္းဆုိင္ရာေတြမွာလည္း စိန္ေခၚမႈေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ စလုပ္ေနၿပီဆုိေပမယ့္ လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ျပင္ဆင္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါေသးတယ္” ဟု Mr. Anthony Nelson က ေျပာသည္။
အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ား၏ ျမန္မာခရီးစဥ္အတြင္း အစိုးရအျပင္ ျပည္တြင္းျပည္ပ အဖြဲ႔အစည္းေပါင္းစုံႏွင့္ ေတြ႔ဆုံၿပီး တာ၀န္သိေသာရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၄င္းက ဆုိသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ အေမရိကန္အစုိးရ၊ ျမန္မာအစုိးရ၊ ျမန္မာစီးပြားေရး အသုိင္းအ၀ုိင္း၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊လူမႈအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဆုံၿပီး သူတို႔ရဲ႕အျမင္နဲ႔ သုံးသပ္ခ်က္ေတြကို ရယူေနပါတယ္။ အဲဒါေတြအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ အနာဂတ္မွာ ဘာေတြစလုပ္ႏုိင္မယ္၊ ဘယ္လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ သုံးသပ္ၿပီးရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ စတင္ပါမယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ႀကီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွာ မဟုတ္ဘဲ ေရရွည္သုံးသပ္ၿပီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္း လုပ္သြားမယ္။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေလ့လာေနဆဲျဖစ္ပါတယ္” ဟု Mr. Anthony Nelson က ရွင္းျပသည္။
လတ္တေလာတြင္ အေမရိကန္ General Electric (GE) ကုမၸဏီအေနႏွင့္ ေဆး႐ုံသုံးပစၥည္းတခ်ဳိ႕ အေရာင္းအ၀ယ္ စတင္ေနၿပီး ကိုကာကုိလာ ကုမၸဏီအေနႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈလုပ္ေဆာင္ရန္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားရွိေနၿပီဟု သိရွိရသည္။စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈ၊ ကန္႔သတ္ခ်က္ စသည္တို႔ စပ္လ်ဥ္း၍ Mr. Anthony Nelson က “စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈက ေခတၱဆုိင္းငံ့႐ုံပဲ ရွိပါေသးတယ္။ မ႐ုပ္သိမ္းေသးပါဘူး။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကန္႔သတ္ထားေတြ ရွိေနပါေသးတယ္။ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔က႑ ဆုိတာလည္း အေမရိကန္ေတြ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံဖို႔ စဥ္းစားေနတဲ့က႑လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔က႑ဆုိတာက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႀကီးၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ယူရၿပီးေတာ့ ေရရည္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရတာပါ။ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း လုပ္လို႔မရပါဘူး” ဟု ဆုိသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ လာေရာက္သည့္ အေမရိကန္ စီးပြားေရးကုမၸဏီမ်ားတြင္ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ကုမၸဏီမ်ား၊ စြမ္းအင္ကုမၸဏီ၊ အတုိင္ပင္ခံကုမၸဏီ၊ ထုတ္လုပ္ေရးကုမၸဏီ၊ ေလေၾကာင္းကုမၸဏီ၊ ေမာ္ေတာ္ကားကုမၸဏီမ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ကေမာၻဒီးယားႏုိင္ငံတြင္ က်င္းပေသာ အာဆီယံ စီးပြားေရး ညီလာခံ၌ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး မစၥ ဟီလာရီ ကလင္တန္ႏွင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္တို႔ ဇူလိုင္လ ၁၃ ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ မစၥ ကလင္တန္ႏွင့္ အတူ ကိုကာကိုလာ၊ Ford Motor Co., General Electric, General Motors, Goldman Sachs ႏွင့္ Google အပါအဝင္ အေမရိကန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဇူလုိင္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏုိ္င္ငံ၌ အေမရိကန္ကုမၸဏီမ်ား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံခြင့္ ျပဳလုိက္ျခင္းျဖင့္စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈတခ်ဳိ႕ကို ႐ုပ္သိမ္းေပးခဲ့သည္။

အေမရိကန္ အဆင့္အျမင့္ဆံုး စီးပြားေရးနဲ႔ကုန္သြယ္ေရးကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံေရာက္

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ စြမ္းအင္နဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ လက္ေထာက္ႏိုင္ ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေရာဘတ္ ေဟာမက္တ္စ္ (Robert Hormats) ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕နဲ႔ ေနျပည္ေတာ္ တို႔ကို ဇူလိုင္လ (၁၄)နဲ႔ (၁၅) ရက္ေန႔ေတြမွာ သြားေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဌာနက ဇူလိုင္လ(၁၆)ရက္ ေန႔က သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
လက္ေထာက္၀န္ႀကီး ေဟာမက္တ္စ္ ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာ ကုန္သြယ္ေရးဆုိင္ရာ ဒုလက္ေထာက္၀န္ႀကီး ဖရန္စစၥကိုဆန္းခ်က္(ဇ္) (Francisco Sanchez) ၊ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသ ဒုလက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂ်ိဳးဇက္ ယြန္း (Joseph Yun)၊ ဒီမိုကေရစီ၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ အလုပ္ သမားေရး ဒုလက္ေထာက္၀န္ႀကီး ဒယ္န္နီရယ္လ္ ဘား (Daniel baer) နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး ဒဲရက္ခ္ မစ္ခ်ယ္လ္ (Derek Mitchell)တို႔နဲ႔ အတူ ေနျပည္ေတာ္မွာ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။
ဒါဟာ (၂၅) ႏွစ္ေက်ာ္ကာလအတြင္း အေမရိကန္ရဲ႕ အဆင့္အျမင့္ဆံုး စီးပြားေရးနဲ႔ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့ တာျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဌာနရဲ႕ သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
မၾကာေသးခင္က သမၼတအိုဘားမား ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြ သြားေရာက္ ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏံွခြင့္ျပဳ ခဲ့တာ၊ ဇူလိုင္ လ (၁၃) ရက္ေန႔က အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ (Hilary Clinton) နဲ႔ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္တို႔ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံ အာရွေဒသ ARF ညီလာခံအတြင္း သီးသန္႔ေတြ႔ ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တာနဲ႔ မႏွစ္က ၀န္ႀကီး ကလင္တန္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့စဥ္က ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့တာေတြကို အေျခခံၿပီး အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာ စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္း ေရာင္း၀ယ္ေရးတို႔ကို ခ်ဲ႕ထြင္ႏိုင္ေရး၊ လက္ေထာက္၀န္ႀကီး ေဟာမက္တ္စ္နဲ႔အဖဲြ႔က ဦးစားေပးေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဆိုပါတယ္။
လက္ေထာက္၀န္ႀကီး ေဟာမက္တ္စ္နဲ႔ အဖဲြ႔ဟာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တြ႔ဆံုခဲ့သလို  ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္း၊ စက္မႈ၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္း၊ ဗဟိုဘဏ္ဥကၠ႒ ဦးသန္းၿငိမ္း၊ စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ဒုတိယ၀န္ႀကီးဦးပြင့္ဆန္းတို႔နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္

အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရး ေလးစားလုိက္နာဖို႔ အေမရိကန္တိုက္တြန္း

ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ထင္သာျမင္သာရွိျပီး အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ေလးစားလုိက္နာဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက မေန႔က တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရး အကြက္အကြင္းရွာဖို႔ ျပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြ ရွားရွားပါးပါး သြားေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့ျပီးတဲ့ေနာက္ အဲဒီလို တိုက္တြန္းလိုက္တာပါ။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးဌာန စီးပြားေရးရာ လက္ေထာက္၀န္ၾကီး Robert Hormats ဟာ အေမရိကန္ ကုမၸဏီ ၃၈ ခုက အရာရွိေတြနဲ႔ အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ျပီး အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြအျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ပါ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပါတယ္။အေမရိကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးဟာ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး ျမွင့္တင္တာ၊ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြ အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္တာနဲ႔ က်န္ေနေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးတာ အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရး ေလးစားလိုက္နာမႈအေပၚ မူတည္မယ္လို႔ Mr Hormats က ေျပာပါတယ္။
အစိုးရပိုင္ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းေတြလို လုပ္ငန္းေတြမွာ ထင္သာ ျမင္သာရွိရွိ အဂတိလိုက္စားမႈကင္းကင္း လုပ္ကိုင္တဲ့ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္မွာ ပါ၀င္ လက္မွတ္ေရးထိုးဖို႔ Mr Hormats က ျမန္မာ အစိုးရကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ျဗိတိန္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တိုနီဘလဲက လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္က ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ အဲဒီ သေဘာတူညီခ်က္ကို စိတ္၀င္စားတယ္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရပိုင္းက ေလသံထြက္လာတဲ့ေနာက္ ဒီ သေဘာတူညီခ်က္ ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ လုပ္ငန္းအဖြဲ႔ အၾကီးအကဲ Jonas Moberg ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဒီ သီတင္းပတ္အတြင္း သီးျခားခရီးစဥ္အျဖစ္ သြားေရာက္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။

ျပည္ပသတင္းစာမ်ား ျမန္မာ့သတင္း ေဖာ္ျပမႈ မ်ားျပားလာ

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီိေရး အေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္ ျပည္ပ သတင္းစာေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းေတြ တေန႔ထက္တေန႔ ပိုပုိျပီး ေဖာ္ျပလာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။မေန႔က တရက္တည္းမွာပဲ အေမရိကန္၊ ထိုင္း ၊ ပါကစၥတန္နဲ႔ ဘဂၤလာေဒ႔ရွ္ သတင္းစာေတြမွာ ျမန္မာနဲ ့ပတ္သက္ျပီး သတင္းေဆာင္းပါးေတြ ေရးသားထားတာ ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက သတင္းစာၾကီး တေစာင္ျဖစ္တဲ့ Washington Post သတင္းစာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီေရး ဦးတည္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ေပၚထြက္လာတာနဲ႔ အမွ် အေမရိကန္အစိုးရက ခ်မွတ္ထားတဲ့ တင္းက်ပ္မႈေတြ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို တဆင့္ခ်င္း ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးသြားမယ္လို႔ ေျပာထားခဲ့ျပီး အခုျပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပုိင္းက အေမရိကန္ ကုမၸဏီၾကီးေတြ အေနနဲ႔ ျမန္မာ့ စြမ္းအင္က႑မွာ ပါ၀င္ရင္းႏွီးခြင့္ ျပဳလိုက္ျပီဆိုတာဟာ သိပ္ျပီး မျမန္လြန္းဘူးလားလို ့ ေမးခြန္းထုတ္လိုက္ပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံထုတ္ The Nation သတင္းစာကေတာ့ အေမရိကန္ ကုမၸဏီၾကီးေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္နံွခြင့္ ရရွိျပီ ဆိုေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အေျပာင္းအလဲ လုပ္စရာေတြ အမ်ားၾကီး က်န္ရွိေနေသးတဲ့အတြက္ သတိၾကီးၾကီးထားဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ အဂတိလိုက္စားမႈေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြေၾကာင့္ ျပည္သူေတြရဲ႕ အေျခအေန မတည္ျငိမ္ေသးတာကို ဂရုျပဳရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆံုးရံႈးမႈ အႏၱရာယ္ေတြ အမ်ားၾကီး ရိွေၾကာင္း ေရးသားထားပါတယ္။
Pakistan ႏိုင္ငံထုတ္ The Dawn သတင္းစာကေတာ့ အခုအခါ ဘဂၤါလီ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေထာင္နဲ႔ ေသာင္းနဲ႔ ခ်ီျပီး စခန္းေတြမွာ စုျပံဳထားရွိတာဟာ လူမႈေရး ျပႆနာၾကီး တရပ္ကို ဖိတ္ေခၚေနရာ ေရာက္ေၾကာင္း၊ အရင္လက ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးအခင္း ေနာက္ပိုင္းမွာ မြတ္စလင္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေထာင္နဲ႔ခ်ီျပီး အစာ အာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့ ျပတ္လပ္မႈေတြ ၾကံဳေတြ႔ေနရျပီလို႔ လူမႈကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႔ေတြက သတိေပးေနေၾကာင္း၊ အစားအစာမရွိ၊ ေဆး၀ါးအကူအညီလည္း မရွိတဲ့အတြက္ အခုအတိုင္း ဆက္သြားရင္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ အေျခအေနနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
Bangladesh ႏိုင္ငံထုတ္ The Daily Star သတင္းစာကေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေျပာသလို ဘဂၤါလီ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ေမာင္းႏွင္ထုတ္ဖို႔ ဆိုတာ ခုေတြ႔ေနရတဲ့ ျပႆနာရဲ႕ အေျဖ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီလူေတြရဲ႕ ျပႆနာဟာ မိမိတို႔ ႏိုင္ငံအတြက္လည္း ျပႆနာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အျမင္သေဘာထားကို ၾကည့္ရင္ ဒီျပႆနာကို ႏိုင္ငံတကာက လက္ပိုက္ၾကည့္ေနလို႔ မျဖစ္ေတာ့တာ သိသာေၾကာင္း ေရးသားထားပါတယ္။

ျမန္မာေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္း IMF က်င့္၀တ္မ်ား လိုက္နာဖို႔လိုအပ္

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈအခ်ိဳ႕ကို သမတလုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့ရာမွာ၊ ႏိုင္ငံတကာရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာက သတ္မွတ္ထားတဲ့ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို ျမန္မာဖက္က လိုက္နာဖို႔ ပိုၿပီး အဓိကထား ဖိအားေပးေရး အေမရိကန္အစိုးရဖက္က ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္လို႔ ေ၀ဖန္မႈေတြရိွေနပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈသစ္ေတြ လုပ္ခြင့္ျပဳလိုက္တဲ့အေပၚ ျမန္္မာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ မူ၀ါဒေျပာင္းလဲမႈေတြ ျမန္လြန္းတယ္ဆိုၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္းမွာတင္ ေ၀ဖန္မႈေတြရိွေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ အခ်ိန္မေရြးေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္သြားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနကို သိေနတဲ့အျပင္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္က သတိေပးထားလ်က္နဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရိွေသးတဲ့ ေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းေတြမွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခြင့္ေပးလိုက္တဲ့အေပၚ ေ၀ဖန္ေနၾကပါတယ္။
ေဂ်ာ့ေတာင္းတကၠသိုလ္က ျမန္္မာ့အေရးကြ်မ္းက်င္သူ ေဒါက္တာမိုက္ကယ္ ဂရင္းကလည္း ၀ါရွင္တန္ပိုစ္သတင္းစာမွာ သမတအိုဘားမားအစိုးရရဲ႕ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေ၀ဖန္ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္း (MOGE) အေနနဲ႔ IMF ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရံပံုေငြအဖဲြ႔ရဲ႕ ရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာက်င့္၀တ္သေဘာတူညီခ်က္ကို လိုက္နာပါမယ္ဆိုတာကို ဖိအားေပးတာမ်ိဳးအရင္မလုပ္ပဲနဲ႔ MOGE နဲ႔ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးလိုက္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ ေစာလြန္းတယ္ ျမန္ဆန္လြန္းတယ္လို႔ သမတအိုဘားမား အစိုးရကို ေ၀ဖန္ထားတာပါ။
နယူးေယာက္အေျခစိုက္ HRW လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္မႈအဖဲြ႔ကလည္း ဒီအခ်က္ကို ေထာက္ျပပါတယ္။ အခုလို အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ အလ်င္စလို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျပာင္းအလဲျဖစ္ေစဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့ အခြင့္အလမ္းတရပ္ဆံုးရံႈးရတယ္လို႔ HRW ရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႕လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ညြန္ၾကားေရးမႈး Arvind Ganesan က ေ၀ဖန္ပါတယ္။
“ MOGE ျမန္မာ့ေရနံနဲ႔သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းဟာ အမ်ားျပည္သူပိုင္ဘ႑ာေတြ ဘယ္လိုသံုးစဲြေနတယ္ဆိုတာကို အျပည့္အ၀ ထုတ္ေဖာ္ အသိေပးျခင္းမရိွပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ကရတဲ့ ၀င္ေငြေတြကို ျမန္မာအစိုးရက ျပည္သူ႔ဘ႑ာထဲ မထည့္ခဲ့ပါဘူး။ ျပည္သူ႕ဘ႑ာထဲထည့္ဖို႔က လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ တာ၀န္ပါ။ မလုပ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူေတြဖက္က ဒီ ၀င္ေငြေတြ ဘယ္ေလာက္ရိွမွန္းမသိရပါဘူး။ ဘယ္လို ခဲြေ၀သံုးစဲြသလဲဆိုတာကို သက္ဆိုင္ရာကို ေမးခြန္းမထုတ္ႏိုင္ၾကပါဘူး။ ရွယ္ဗရြန္၊ တိုတယ္ နဲ႔ ထိုင္း PTTE တို႕ဟာ ဒီစီမံကိန္းေတြမွာ ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္၊ ေနာက္ၿပီး MOGE လို ထင္သာျမင္သာမရိွတဲ့ လုပ္ငန္းနဲ႔ တဲြဖက္လုုပ္ေနသေရႊ႕ သိကၡာက်တဲ့အေျခအေနျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံပိုင္ေငြေတြကို MOGE အေနနဲ႔ ထုတ္ျပန္ေၾကညာေပးတာမလုပ္ေတာ့ ဒီကုမၸဏီေတြလည္း ႀကံရာပါ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ MOGE အေနနဲ႔ အခုအခါမွာ ထင္သာျမင္သာရိွဖို႔လိုပါတယ္။ IMF ရဲ႕ က်င့္၀တ္ဆိုင္ေတြကို လိုက္နာဖို႔ အရင္ သေဘာတူညီမႈကို ရယူသင့္ပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရက ဒါကို အရင္မလုပ္ေတာ့ အေရးႀကီးတဲ့ အခြင့္အလမ္းတရပ္ ဆံုးရံႈးသြားတယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာရမွာပါ။”
ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ မလုပ္ခင္မွာ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ IMF ရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာက်င့္၀တ္ေတြကို အရင္ဆံုး သေဘာတူလက္ခံဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔လည္း Arvind Ganesan က ေျပာပါတယ္။
“ IMF က လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္က ဘ႑ာေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သဘာ၀သယံဇာတ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ရာမွာ ထင္သာျမင္သာရိွဖို႔ လိုက္နာရမယ့္ က်င့္၀တ္စည္းကမ္းကို သတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အေျခခံအားျဖင့္ MOGE လို ႏိုင္ငံပိုင္ကုမၸဏီေတြက သူတို႔၀င္ေငြဘယ္ေလာက္ရလဲ ထုတ္ျပန္ေၾကညာေပးဖို႔လိုသလို၊ ဘယ္လို သံုးစဲြသလဲ တာ၀န္သိသိ သံုးမသံုး သိႏိုင္ဖို႔ စာရင္းစစ္ေတြရဲ႕ စစ္ေဆးမႈကို ခံရပါတယ္။ ဒါမွလည္း ၀င္ေငြကို မွန္မွန္ကန္ကန္သံုးစဲြတယ္ဆိုတာ အေသအခ်ာ သိႏိုင္မွာပါ။ ဒါဟာ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြျဖစ္လို႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရက အခု IMF ကမၻာဘဏ္အျပင္ အျခားအစိုးရေတြနဲ႔ လုပ္ကိုင္ရာမွာ ဒီ CODE OF CONDUCT ကို အရင္ လိုက္နာဖို႔လိုပါတယ္။ အျခားႏိုင္ငံေတြက လာၿပီး ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမလုပ္ခင္ ဒါကို အရင္လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀တ္က စိတ္မခ်ရလို႔ပါ။”
မၾကာခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန စီးပြားေရးဖံြၿဖိဳးမႈ စြမ္းအင္နဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ေရးရာ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Hormats ကလည္း  ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ထင္သာျမင္သာရိွမႈ တိုးတက္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ၊ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို တိုးျမင့္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံပိုင္ ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ MOGE လို လုပ္ငန္းေတြကို ဆိုလိုပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးကို ရိုေသေလးစားလိုက္နာဖို႔အျပင္၊ စီးပြားေရးမွာ ထင္သာျမင္သာရိွေရး အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈျဖစ္တဲ့ EILIT ႏိုင္ငံတကာသေဘာတူညီမႈအဖဲြ႔မွာ ျမန္မာအစိုးရက ပါ၀င္ဖို႔ကိုလည္း အေလးေပးတိုက္တြန္းထားပါတယ္။

အေမရိကန္၏ ထုတ္ေဖာ္ခ်က္မ်ား လံုေလာက္မႈ မရွိေသးဟု ERI ဆို

အေမရိကန္ ကုမၸဏီမ်ား အေနျဖင့္ ျမန္မာ အစိုးရပုိင္ ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ငန္း (MOGE) တြင္ ယခုအခါ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ႏုိင္ျပီဟု အေမရိကန္ အစိုးရက ေၾကညာခဲ့စဥ္တြင္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႕ျဖစ္သည့္ EarthRights International (ERI) က ျမန္မာ့
ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔က႑ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစု ေဒသမ်ားရွိ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားသည္ ျခစားမႈမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီးမႈမ်ားႏွင့္ အတင္းအၾကပ္ ေျပာင္းေရႊ႔ခုိင္းမႈမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ ရွိေနဆဲပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပ ေျပာဆိုလိုက္သည္။

ERI အေနျဖင့္ ထုိကဲ့သုိ႔ စုိးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း အေမရိကန္ အစုိးရ အေနျဖင့္ ကုမၸဏီမ်ားအား စစ္ဘက္ႏွင့္ စီးပြါးေရး လုပ္ငန္းမ်ား မလုပ္ေဆာင္ရန္ တားျမစ္ခဲ့သည့္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ အပါအဝင္ ERI က အလိုရွိေသာ ေဆာင္ ရြက္ခ်က္ အခ်ိဳ႕ကုိ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အေမရိကန္ အစုိးရအား ခ်ီးက်ဴးခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္းျခစားမႈမ်ား၊ စစ္အစုိးရအား ဝင္ေငြရရွိေစမႈမ်ား၊ ေျမသိမ္းမႈမ်ား၊ အတင္းအဓမၼ ေျပာင္းေရႊ႔ခုိင္းမႈမ်ား အပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္ေနသည့္ လိုအပ္ေနဆဲအခ်က္မ်ား အေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္း မ်ားအားလည္း ေထာက္ခံခဲ့သည္။

သုိ႔ရာတြင္ အေမရိကန္၏ ထုတ္ေဖာ္ခ်က္မ်ားသည္ မလုံေလာက္ေသးေၾကာင္း ERI က ဆိုသည္။

“လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခုိက္ပ်က္စီးမႈေတြထဲမွာ ပါဝင္မိသလို ျဖစ္သြားႏုိင္တဲ့ အေျခအေနေတြ၊ ျမန္မာ စစ္ဘက္ကုိ ေထာက္ပံ့လိုက္သလို ျဖစ္သြားမွာေတြ ဒါမ်ိဳးကိစၥေတြကို ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ့္ အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြ အေနနဲ႔ ေသခ်ာစဥ္းစားဖုိ႔ က်ေနာ္တို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္” ဟု ERI ၏ အမႈေဆာင္ ဒါ႐ုိက္တာ Ka Hsaw Wa က ဆိုသည္။

“ထိုနည္းတူစြာပဲ အေထြေထြလိုင္စင္ ခ်ေပးႏုိင္ဖုိ႔ လိုအပ္တဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ အစိုးရဟာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြကို ေစ့ေစ့စပ္စပ္ လုပ္ဖုိ႔နဲ႔ စည္းမ်ဥ္းေတြ ကို ေလးစားလိုက္နာ လာၾကေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ဆႏၵရွိရမယ့္အျပင္ ဥေရာပက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သူေတြ၊ မဟာမိတ္ အန္ဂ်ီအိုေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လိုအပ္သလို ကုမၸဏီေတြ ကုိယ္တိုင္ကလည္း ေကာင္းမြန္တဲ့ အေလ့အထေတြကို တိုးျမႇင့္က်င့္သံုးႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ အသံုးဝင္မယ့္ သတင္းအခ်က္အလက္ ထုတ္ျပန္မႈေတြ တိုးတက္လာေစဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ အစုိးရအား ပုိမို တာဝန္ခံမႈ ရွိလာေစရန္ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစႏုိင္ရန္ အတြက္ အေထြေထြ လိုင္စင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ပုိမိုသိရွိ နားလည္လာရန္ လိုအပ္ေသာေၾကာင့္ ထိုသို႔သိရွိလာေစရန္ ERI အေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အသုိင္းအဝိုင္းမ်ားႏွင့္ အတူတကြလုပ္ေဆာင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကုိလည္း ေျပာဆိုသြားသည္။


0 comments:

Post a Comment