ပိတ္ဆုိ႔မႈ လုံးဝရုပ္သိမ္းေစခ်င္ရင္ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ျပဖုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ေျပာၾကား

ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ႏုိင္ငံတကာက ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈေတြအားလံုး ဖယ္ရွားႏိုင္ေရးအတြက္ အခုလုိ ယာယီ ဆုိင္းငံ့ထားခ်ိန္မွာ သက္ဆုိင္သူေတြက ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျပသနုိင္ဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ အန္အယ္ဒီပါတီ ရံုးခ်ဳပ္မွာ မေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ ဥေရာပ (၅) ႏုိင္ငံခရီးစဥ္ အေတြ႔အၾကံဳ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာမီဒီယာမ်ား ရဲ႕ ေမးျမန္းခ်က္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အခုလို ေျဖၾကားခဲ့ တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ႏုိင္ငံတကာက မိမိတို႔ တုိင္းျပည္အေပၚ ေစတနာရွိပါၾကာင္း၊ အဲဒီေစတနာေတြ အက်ိဳးရွိလာေအာင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က လုပ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း စသျဖင့္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာပါတယ္။
ဆက္လက္ျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡကို ေရတုိေရရွည္ နည္းလမ္း ႏွစ္မ်ိဳးႏွင့္ ေျဖရွင္းသြားရလိမ့္မယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။ မတူညီတဲ့ လူမ်ိဳးစုေတြအၾကား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္မႈ ရရိွေရးအတြက္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ေျဖရွင္းသြားရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။
"ဒီရခိုင္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကြ်န္မတို႔ ခရီးစဥ္မွာလည္း ခဏ ခဏ ေမးပါတယ္။ ကြ်န္မကေတာ့ ဒီဟာႏွစ္ပိုင္း စဥ္းစားရမယ္ေပါ့ေနာ္။ တစ္ပိုင္းကေတာ့ ေရရွည္အတြက္ဆိုလို႔ရိွရင္ ဘာသာ မတူတဲ့၊ ယဥ္ေက်းမႈမတူတဲ့ အစုအဖြဲ႕ေတြၾကားထဲမွာ အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ဖို႔ဆိုတာ အခ်ိန္ယူရတယ္ဆိုတာ ဒါကေတာ့ အားလံုး သိျပီးသား ကိစၥပါ။ ဒါေပမဲ့ ေရတိုမွာေတာ့ ကြ်န္မအျမင္မွာေတာ့ ကြ်န္မတို႔က ဒီဥပေဒ စိုးမိုေရးကို ေရွ႕တန္းတင္တင္ေနလို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလို ကိစၥေတြေၾကာင့္မို႔လို႔ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ေရွ႕တန္းတင္ရမယ္လို႔ ကြ်န္မတို႔ ျမင္တာပါ"
အခုလုိ ရခုိင္ျပည္က ျပႆနာေတြ ေျဖရွင္းဖုိ႔အတြက္ ရခိုင္အဖြဲ႔ အစည္းေတြနဲ႔ လက္တြဲေဆာင္ရြက္ သြားမယ္လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီရွင္းလင္းပြဲမွာပဲ ျမန္မာနိုင္ငံကို "Burma" လို႔ အဂၤလိပ္ ဘာသာစကားနဲ႔ ေျပာဆို သံုးစဲြတာဟာ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္နဲ႔  ဒီမိုကေရစီ က်င့္စဥ္ သေဘာအရ သံုးစဲြတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က ေျပာလိုက္ပါတယ္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး ေစာေမာင္လက္ထက္ န၀တ ေခတ္က ျပည္သူလူထုရဲ႕ သေဘာထား ဆႏၵကို မေလ့လာပဲ Burma လို႔ အရင္ကတည္းက သံုးစဲြခဲ့တာကို Myanmar လို႔ ေျပာင္းခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာ ပါတယ္။
ဆႏၵခံယူပဲြလို မဟုတ္ေတာင္မွ အနည္းဆံုး ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထားကို ေလ့လာျပီး ေျပာင္းမွသာ ဒီမိုကေရစီ သေဘာထားကို ေလးစားရာ က်လိမ့္မယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။

ဆြစ္ဇာလန္၊ ေနာ္ေ၀၊ အိုင္ယာလန္၊ အဂၤလန္ႏွင့္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ၁၇ ရက္ၾကာ သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ခရီးစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဇူလိုင္လ ၃ ရက္က ေရႊဂံုတိုင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္႐ံုးတြင္ ပါတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲက်င္းခဲ့ရာ ျပည္ပရင္း ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိရန္ႏွင့္ ျပည္သူမ်ား အက်ဳိးရွိရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းႏွင့္ ဥပေဒျပဳေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ယခုထက္ပိုမို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရန္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ၌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဥေရာပခရီးစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အက်ဥ္းခ်ဳံး ေျပာၾကားသြားခဲ့ၿပီး သတင္းေထာက္မ်ား၏ ေမးခြန္းမ်ားကို ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့သည္။
“ကြၽန္မေရာက္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားေတြတင္ မကဘဲ အလည္အပတ္ ေရာက္ရွိေနၾကတဲ့ တျခားႏိုင္ငံေတြက ျပည္သူျပည္သားေတြကပါ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အေရးကိစၥေတြ အေပၚမွာ စိတ္၀င္တစား ရွိၾကပါတယ္။ ကြၽန္မတို႔ႏိုင္ငံဟာ တကယ့္ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္နဲ႔ ေလွ်ာက္လွမ္းႏိုင္ခဲ့ၿပီဆိုရင္ ကူညီခ်င္တဲ့သူေတြ၊ ၀ိုင္း၀န္းၿပီးေတာ့ ေထာက္ခံခ်င္တဲ့သူေတြ အင္မတန္မ်ားတာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ အမွတ္မထင္ဘဲနဲ႔ ေတြ႕ခဲ့ရတာက ကြၽန္မတို႔နဲ႔ေ၀းေနတယ္လို႔ ယူဆထားတဲ့ အာဖရိကတိုက္ကလူေတြကေတာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေရးကိစၥေတြ အေပၚ အားတက္သေရာနဲ႔ စိတ္၀င္စားတာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္”ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သတင္းေထာက္မ်ား၏ ေမးခြန္းမ်ားကို ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့ရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနၾကသည့္ ျပည္ပရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားအေပၚ အကာအကြယ္ေပးေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဟာင္ေကာင္သတင္းေထာက္၏ ေမးျမန္းမႈအေပၚ “ျပည္ပက လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ျပဳလုပ္ရာမွာ ဘယ္သူက၊ ဘယ္ေနရာမွာ၊ ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ္ဆိုတာ ကြၽန္မတို႔ သိဖို႔လိုပါတယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိရင္ တာ၀န္ခံမႈဆိုတာမ်ဳိးလည္း ရွိမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ထပ္ၿပီး ေျပာရရင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြအတြက္ အက်ဳိးရွိ ရမယ္။ ႏိုင္ငံသားေတြ အက်ိဳးရွိရင္ ကြၽန္မတို႔လက္ခံတယ္။ နံပါတ္တစ္ အေနနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိဖို႔က အေရးအႀကီးဆံုးပါပဲ” ဟု ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ ဆိုင္းငံ့တာနဲ႔ ဖယ္ရွားတာနဲ႔ မတူဘူး ဆိုေပမယ့္ ဆိုင္းငံ့တုန္းမွာ စၿပီးလုပ္ေပါ့။ ဆိုင္းငံ့ထားတုန္းမွာ ဘာမွမထူးျခားႏိုင္ဘူးဆုိရင္ ဖယ္ရွားေတာ့ေရာ ထူးျခားႏိုင္မလားဆိုတာ ေမးစရာျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုင္းငံ့ထားတုန္း ရတဲ့အခြင့္အေရးကိုယူၿပီး ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ေပါ့”ဟု ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့ေသာ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေကာ့မွဴးမဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ထားခံရသူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လႊတ္ေတာ္တြင္း၌ ဥပေဒျပဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး “ဥပေဒျပဳေရး ျပဳပံုျပဳနည္းကိုက ျပဳျပင္ဖို႔လိုမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဥပေဒျပဳေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ပိုၿပီးေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိဖို႔ လိုမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ဥပေဒေတြကျပဳၿပီးမွ ထုတ္ျပန္ၿပီးမွ အမ်ားျပည္သူေတြေလ့လာခြင့္ ရၿပီး ဥပေဒေတြထဲမွာ ဘာေတြပါတယ္ ဆိုတာသိခြင့္ရၾကတာ။ တကယ္ဆို ရင္ ဥပေဒမျပဳခင္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေဆြးေႏြးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ပြင့္လင္းျမင္ သာဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါမွသာ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနတဲ့လူေတြက ဥပေဒထဲ မွာ ပါတဲ့အခ်က္ေတြကို ေလ့လာၿပီး ေတာ့မွ လိုရင္လိုသလို ပိုရင္ပိုသလို ေျပာဆိုႏိုင္တဲ့အခါက်ေတာ့ မျပဳခင္ကတည္းက အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ စီစဥ္ႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္။ ျပဳျပင္တာတို႔ မလိုတဲ့ဥပေဒေတြ ပယ္ဖ်က္တာတို႔ ဘာပဲလုပ္လုပ္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႔လိုအပ္ပါတယ္”ဟု ဆိုပါသည္။
အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးစဥ္က တရား ဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးစသည့္ အခ်က္သံုးခ်က္ ကို ေျပာဆိုထားခဲ့သလို လႊတ္ေတာ္တြင္း ေရာက္ရွိသြားခ်ိန္တြင္လည္း အဆိုပါအခ်က္သံုးခ်က္ကိုပင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ၎ကေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ဥပေဒစိုးမိုးေရးက အမ်ားႀကီး အေျခခံက်လို႔ ပထမဦးစားေပးေနရာမွာ ေရြးထားတာပါ။ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုတာကလည္း ဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔ အမ်ားႀကီးဆိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ဆိုင္သမွ်ကို ဦးစားေပးၿပီးလုပ္သြားပါမယ္။ က်န္ႏွစ္ခုကိုလည္း ဆက္စပ္ၿပီး လုပ္သြားမွာပါ”ဟုေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျပည္တြင္းတကၠသိုလ္မ်ား၏ အဆင့္အတန္း ျမႇင့္တင္ေရးအတြက္ အစိုးရမ်ား၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ တကၠသိုလ္မ်ား၏ ကမ္းလွမ္းမႈမ်ား ရွိခဲ့ၿပီး ေဆြးေႏြးေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ၎ကေျပာဆိုခဲ့ၿပီး တကၠသိုလ္ပညာေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ပိုင္းရွိေၾကာင္း ပထမအပိုင္းမွာ အတန္းတြင္း သင္ၾကားေပးေသာ အတန္းပညာျဖစ္ၿပီး က်န္အပိုင္းမွာ တကၠသိုလ္တြင္ေနရသည့္ အေတြ႕အၾကံဳ(Campus Life) ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ဘ၀အေတြ႕အၾကံဳသည္လည္း မ်ားစြာအေရးႀကီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အဆိုပါအခ်က္မ်ားစြာ အားနည္းေနေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆိုပါသည္။
ထို႔အျပင္သူမက “ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာရရင္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ပညာရပ္ေတြ ထည့္သြင္းသင္ၾကားဖို႔ ခဏ ခဏေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါကလည္း ကြၽန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ လူငယ္ေတြ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ေနလို႔ပါ။ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြအလုပ္ရဖို႔ဆိုရင္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ပညာေတြသင္ေပးမွ ျဖစ္မွာပါ။ ေနာက္ၿပီး အလုပ္လည္း ဖန္တီးေပးရမွာေပါ့။ ေက်ာင္းပညာေရးစနစ္ ကေတာ့ အေျခခံကၿပီး စျပဳျပင္ရမွာပါ။ ေနာက္ၿပီးပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခဏခဏ အစမ္းလုပ္ေနတာဟာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ အတြက္ နစ္နာပါတယ္။ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုဟာ ေခတ္နဲ႔ကိုက္ညီေအာင္၊ လက္ရွိတိုင္းျပည္ရဲ႕အေျခအေနနဲ႔ ကိုက္ညီ ကြၽမ္းက်င္သူေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီးေရးဆြဲဖို႔ လိုပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးပညာေရး နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားႀကီးသံုးဖို႔ လိုပါတယ္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကအမ်ားႀကီး သံုးမွသာ တျခားႏိုင္ငံကေတာင္းရတာ လိပ္ျပာသန္႔မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံက ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး နည္းနည္းေလးပဲသံုးၿပီး တျခားႏိုင္ငံေတြကို ကူပါကူပါလို႔ေျပာေနလို႔ေတာ့ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ တျခားႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အကူအညီကိုေတာ့ ရသေလာက္ေတာင္းရမွာပဲ။ ကိုယ္ကလိုေနတာကိုး။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔လည္း သံုးရမွာပဲ”ဟု ပညာေရး စနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းေထာက္တစ္ဦး ေမးျမန္းခ်က္အား ေျဖၾကားသြားခဲ့သည္။
မီဒီယာဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ အဓိကပတ္သက္ေနသည့္ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြးရန္ အစီအစဥ္ရွိ မရွိ ေမးျမန္းမႈအေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က “အခုမွလႊတ္ေတာ္ကို ပထမဆံုး တက္ေရာက္ရမွာျဖစ္လို႔ အဲဒီဥပေဒထဲမွာ ဘာေတြပါတယ္ဆိုတာ ကြၽန္မတို႔လည္းမသိပါဘူး။  ေစာေစာကေျပာခဲ့သလိုပဲ ပိုၿပီးေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ လိုတယ္ဆိုတာပါ။ ပါ၀င္ပတ္သက္တဲ့သူေတြက ဘာေတြပါလည္းဆိုတာ သိရမယ္။ အေရးအႀကီးဆံုးက မီဒီယာေလာက က လူ ေတြသိရမယ္။ မီဒီယာေလာက က လူေတြက ဒီဥပေဒေတြဟာ ကြၽန္မတို႔ ႏိုင္ငံမွာ လြတ္လပ္စြာေရးသားခြင့္ကို ဘယ္ေလာက္ အားေပးရဲ႕လား၊ ဘယ္လိုဥပေဒေတြနဲ႔ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားတာရွိေသးလဲ။ ဒါေတြက မီဒီယာေလာက က လူေတြအသိဆံုးျဖစ္မယ္။ ကြၽန္မ တို႔လည္း သိဖို႔လိုတယ္။ သတင္းစာေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ဥပေဒေတြဟာ သတင္းသမားေတြ တင္မက သတင္း စာဖတ္တဲ့သူေတြလည္း သိဖို႔လိုအပ္တယ္။ ဒါမွသာ သူတို႔ဖတ္ရတဲ့ သတင္းေတြဟာ ဘယ္ေလာက္ ျဖတ္ေတာက္ထားသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ပိတ္ဆို႔ထားသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ လြတ္လပ္ခြင့္ရထားသလဲ ဆိုတာ သံုးသပ္ႏိုင္မွာပါ။ အဲဒီေတာ့ ကြၽန္မတို႔အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာပိုၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိဖို႔ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ႀကဳိးစားသြားမွာပါ။ ေနာက္ၿပီး ကြၽန္မတို႔ အေနနဲ႔ မီဒီယာသမားေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးမွာပါ။ မီဒီယာေလာကနဲ႔ဆိုင္တဲ့ဟာ ေတြကို မီဒီယာသမားေတြနဲ႔ မေဆြးေႏြးဘဲ ဘယ္သူနဲ႔ေဆြးေႏြးရမွာလဲ။ ဥပမာဆိုရရင္ ပညာေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ကိစၥေတြကို ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကြၽမ္းက်င္တဲ့သူေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးရမွာေပါ့။ သူတို႔နဲ႔မေဆြးေႏြးဘဲ ဘယ္လိုအၾကံဥာဏ္ေကာင္းေတြ ရႏိုင္ပါမလဲ။ အားလံုးပါ၀င္မႈနဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈစတဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို စြဲကိုင္ၿပီး လုပ္သြားမွာပါ”ဟု ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ဆက္လက္ၿပီး အမ်ဳိးသားဒီမို ကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ အေနာက္ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ပိုမိုနီးကပ္ေသာ ဆက္ဆံေရးရွိေနျခင္းေၾကာင့္ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ အစိုးရအဖြဲ႕အတြင္းသို႔ ေရာက္ရွိ လာပါက ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးအတြက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ပူပန္မႈမ်ားရွိသည္ဆိုေသာ ေမးခြန္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ၎က ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား ဆက္ဆံမႈမ်ား ယခင္အတိုင္း ဆက္ရွိေနရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“တ႐ုတ္နဲ႔ အရင္ကတည္းက ဆက္ဆံေရး ေကာင္းခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရကတည္း က ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔ရခဲ့တာပါ။ ပါလီ မန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သံုးခဲ့တာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက တ႐ုတ္ရဲ႕ ကြန္ျမဴနစ္အစိုးရကို ပထမဆံုး အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အင္မတန္ေကာင္းမြန္တဲ့ ဆက္ဆံေရး ရွိခဲ့ပါတယ္။ ျပႆနာေတြရွိခဲ့ေပမယ့္ ေျပေျပလည္လည္ ေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ ၾကပါတယ္။ စနစ္မတူလို႔ ဆက္ဆံ ေရးမေကာင္းႏိုင္ဘူးဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ စိုးရိမ္ပူပန္မႈရွိတာဆိုတာကလည္း ကြၽန္မတို႔ကို ေျပာတာမျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး”ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဇူလိုင္လ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ စတုတၳအႀကိမ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ပံုမွန္အစည္းအေ၀းအား တက္ေရာက္ႏိုင္ေသးျခင္း မရွိျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ရန္ကုန္မွာ လုပ္စရာအလုပ္ေတြ မၿပီးေသးလို႔ မတက္ရေသးတာပါ။ ဒီမွာ ေတြ႕စရာလူေတြနဲ႔ေတြ႕ၿပီး ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိေသးသလို အခုသတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအၿပီးမွာ အမႈေဆာင္အဖြဲ႕၀င္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔လည္း ရွိပါေသးတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကြၽန္မရဲ႕ၿမဳိ႕နယ္ကိုလည္း သြားရဦးမွာျဖစ္လို႔ပါ။ ဒါေတြၿပီးၿပီဆိုရင္ ေနျပည္ေတာ္ကိုသြားမွာပါ”ဟု ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့ရာတြင္ “ေရရွည္အတြက္ဆိုရင္ ဘာသာမတူတဲ့၊ ယဥ္ေက်းမႈ မတူတဲ့ အစုအဖြဲ႕ေတြၾကားမွာ အဆင္ေျပေအာင္ ဆိုရင္ေတာ့ အခ်ိန္ယူရပါ တယ္။ ေရတိုမွာေတာ့ ဒီလိုကိစၥေတြဟာ ဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ ဆိုင္ပါတယ္။ ဒီကိစၥကို ဥေရာပမွာ တစ္ေခါက္မက ရွင္းျပၿပီးပါၿပီ။ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ဆိုတာ ဥပေဒရဲ႕အခ်က္အလက္ေတြ မွာလည္း တည္တယ္။ ဥပေဒကိုထိ ေရာက္ေအာင္လုပ္တဲ့ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြမွာလည္း တည္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒဘက္ကိုလည္း ၾကည့္ရမယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒဟာဘယ္လိုလဲ။ ဒီဥပေဒဟာ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းနဲ႔ညီရဲ႕လား။ ဒါေတြကိုလည္း ၾကည့္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခါဒီဥပေဒေတြကို ထိေရာက္ေအာင္ တကယ္ပဲလုပ္ႏိုင္ရဲ႕ လား။ ဒါတရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ပဲ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေအာင္ လုပ္ႏိုင္ၿပီဆိုရင္ႀကီးတဲ့ ျပႆနာဟာ က်ံဳ႕သြားႏိုင္ပါတယ္။ ျပႆနာ ေပ်ာက္သြားမယ္လို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း မီးေတာက္ႀကီးကေန မီးပြားေလးအျဖစ္ ေရာက္သြားေအာင္ လုပ္ႏိုင္မယ့္ အေျခအေန ရွိတယ္လို႔ ေျပာတာပါ။ ဥပေဒစိုးမိုးမႈသာ ရွိခဲ့ရင္ေပါ့။ ေသးတဲ့အမႈကိုႀကီး ေအာင္၊ ႀကီးတဲ့အမႈကိုကိုင္တြယ္လို႔ မရေအာင္ေတာ့ မလုပ္ၾကပါနဲ႔လို႔ ေမတၱာ ရပ္ခံခ်င္ပါတယ္။ ႀကီးတဲ့အမႈေသးေအာင္၊ ေသးတဲ့အမႈ ပေပ်ာက္ေအာင္၊ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားေတြ စိတ္လံုျခံဳမႈအတြက္ ဦးတည္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေစခ်င္ပါတယ္”ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဇူလိုင္လ ၃ ရက္ေန႔က ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ျခင္း ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုခဲ့ရာတြင္ “ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔က ေတာ့ အားလံုးလႊတ္ေပးပါလို႔ အျမဲ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ကြၽန္မတို႔ရရွိထားတဲ့ စာရင္းအရကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၃၃၀ ရွိတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကြၽန္မတို႔အေနနဲ႔ ဒီ ၃၃၀ လံုး လႊတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုမွာျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။
အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္း၌ လယ္သမား၊ အလုပ္သမားမ်ား၏ အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးရန္အစီအစဥ္ ရွိ၊ မရွိ ေမးျမန္းခဲ့ျခင္းအား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ေဆြးေႏြးစရာေတြ ကေတာ့အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ေျမလြတ္ ေျမ႐ိုင္းဥပေဒဆိုတာ ထြက္လာမွပဲ ကြၽန္မတို႔သိရတယ္။ ဖတ္ခြင့္ရဖို႔ ေတာင္မလြယ္ဘူး။ ထုတ္ျပန္တာကလည္း လြယ္လြယ္ကူကူ ၀ယ္လို႔ရတာ မဟုတ္ဘူး။ ဥပေဒကို ဖတ္ၾကည့္တဲ့အခါ ေတာင္သူလယ္သမားေတြဖက္က မေက်နပ္တာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိတယ္။ ေတာင္သူလယ္သမား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ဒီဥပေဒ ေတြကိုမသိပါဘူး။ ဖတ္လည္းဖတ္ၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဖတ္ဖို႔လည္း မလြယ္ပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈေတြ အမ်ားႀကီးလိုတယ္။ ကြၽန္မတို႔အေနနဲ႔ လယ္ယာေျမကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဆိုတင္သြင္းတာေတြ လုပ္မယ္ဆိုရင္ တတ္ႏိုင္သမွ် ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း လုပ္ပါမယ္။ ဘာမွ လွ်ဳိ႕၀ွက္ၿပီးလုပ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ကိုယ္စားလွယ္ေတြ က ၄၄ ေယာက္ပဲရွိတယ္ဆိုတာ အားလံုး သိၿပီးသားျဖစ္မွာပါ။ ၄၄ ေယာက္ထဲမွာ နယ္ကကိုယ္စားလွယ္ေတြမ်ား ပါတယ္။ နယ္မွာၾကံဳေနရတဲ့ ျပႆနာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တင္ျပခ်င္တာေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးရွိမွာ ေသခ်ာပါတယ္”ဟု ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ယခုဥေရာပခရီးစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ကြၽန္မ အခုသြားခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားေတြကို အားတက္စရာ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံ ကို ေရာက္တဲ့အခါမွာ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံသားေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သူတို႔ ႏိုင္ငံဟာ တစ္ခ်ိန္က ေတာ္ေတာ္ဆင္းရဲပါတယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ကမၻာေပၚမွာ အခ်မ္းသာဆံုး ႏိုင္ငံ တစ္ခုျဖစ္ေနတယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သမိုင္းကိုမေမ့ဘူး။ သူတို႔ဟာ တစ္ခ်ိန္ကဆင္းရဲခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ခ်မ္းသာေအာင္ လုပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ မေမ့ဘူး။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ဂုဏ္ယူတာလည္း ရွိတယ္။ ႏွိမ့္ခ်တာလည္းရွိတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားေတြကို ေျပာခ်င္တာက ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခုကလည္း ခ်မ္းသာႏိုင္တယ္ဆိုတာ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ္ခ်မ္းသာတဲ့အခါ မွာ ဆင္းရဲတဲ့ႏိုင္ငံေတြကို ကူညီခ်င္တဲ့ စိတ္ရွိရမယ္။ ဒါေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံရဲ႕ ေလးစားစရာ ေကာင္းတဲ့အခ်က္ပဲ” ဟု ေျပာဆိုခဲ့ပါသည္။
ေနာက္ဆံုးအေနျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က”ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ရခိုင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြး တိုင္ပင္ၿပီး အကူအညီေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။              
 

တရုတ္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရး NLD အေလးထား

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ား နီးစပ္သည့္အေပၚ တရုတ္ႏုိင္ငံက စုိးရိမ္ေနမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) သည္ အိမ္နီးခ်င္းတရုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးအေပၚ အေလးထားေၾကာင္းႏွင့္ စနစ္ခ်င္း မတူေသာ္လည္း အိမ္နီးခ်င္းေကာင္းမ်ား အျဖစ္ လက္ခံထားေၾကာင္း NLD ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုလိုက္သည္။
“အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က တရုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေကာင္းဖို႔ အစဥ္တစုိက္ပဲ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ ဆက္ၿပီးေတာ့ ႀကိဳးစားသြားမယ္။ ႀကိဳးစားသေလာက္ အသီးအပြင့္ ရမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” ဟု သူက ရန္ကုန္ NLD ရုံးခ်ဳပ္တြင္ ယေန႔က်င္းပေသာ ဥေရာပခရီးစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
အေရွ႕တုိင္း ႏုိင္ငံမ်ားက လာေရာက္ လည္ပတ္ရန္ ဖိတ္ၾကားပါကလည္း သြားေရာက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယခင္ကတည္းက ဆက္ဆံေရး ေကာင္းခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ သည္ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးကတည္းက ပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီကုိ က်င့္သုံးခဲ့သည့္ တုိင္ေအာင္ တရုတ္ႏုိင္ငံ၏ ကြန္ျမဴနစ္ အစုိးရကို ပထမဆုံး အသိအမွတ္ျပဳသည့္ အထဲ၌ ျမန္မာႏုိင္ငံ ပါခဲ့ေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။
“အဲဒီေတာ့ စနစ္ခ်င္း မတူလုိ႔ ဆက္ဆံေရး မေကာင္းႏုိင္ဘူး ဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံ အၾကားမွာ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အင္မတန္မွ ရင္းႏွီးေႏြးေထြးတဲ့ ဆက္ဆံေရး ရွိခဲ့ပါတယ္။ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္လည္း ေအးေအး ခ်မ္းခ်မ္း ေျဖရွင္းခဲ့ပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က Burma ဟု မသုံးႏႈန္းရန္ ေျပာဆုိ အသိေပးျခင္းႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မမွန္မကန္ သတင္းေမး တုိင္ၾကားသည္ဟုဆိုကာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) မွ ဦးဉာဏ္၀င္းကို တရားစြဲဆုိလိုက္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတင္းေထာက္ တဦးက ေမးျမန္းရာတြင္ ၎က ႏုိင္ငံတြင္ ဒီမုိကေရစီ ထြန္းကားေရး လုပ္ေဆာင္သည္ဟု ေျပာဆိုေနမႈအေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာမ်ား ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေျပာသည္။
“တကယ္ပဲ ဒီမုိကေရစီ ထြန္းကားေရးအတြက္ လုပ္ေနတယ္ဆိုတာ ဟုတ္ပါ့မလား” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေမးခြန္းထုတ္သည္။
တရားစြဲဆို ခံထားရသူ ဦးဉာဏ္၀င္းကလည္း ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္၏ လုပ္ရပ္သည္ ဒီမုိကေရစီ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္ သြားေစခ်င္ေသာ လကၡဏာဟု ထင္ျမင္စရာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က Burma ဟု မသုံးႏႈန္းရန္ သတိေပးမႈအေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ လြတ္လပ္ေရး ရရွိခ်ိန္တြင္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ားက Burma ဟု သာသုံးႏႈန္း ခဲ့ေၾကာင္း၊ Myanmar ဟူေသာအသုံးအႏႈန္းကို ယခင္ စစ္အစုိးရလက္ထက္တြင္ ျပည္သူလူထု ဆႏၵမပါဘဲ ေျပာင္းလဲခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎အေနျဖင့္ Burma ဟု ေခၚေ၀ၚ သုံးစြဲျခင္းမွာ ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္း မဟုတ္ဘဲ ဒီမုိကေရစီ သေဘာသဘာ၀ အရ ကမၻာတြင္ တြင္က်ယ္ေသာ အသုံးအႏႈန္းကို သုံးႏႈန္းျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆုိသည္။
“လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေျပာဆုိပိုင္ခြင့္ ဆုိတာက ဘယ္သူ႔ကိုမွလည္း ေစာ္ကားတာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ အဲဒါကလည္း ဒီမုိကေရစီရဲ႕ သေဘာတရား၊ ဒီမုိကေရစီရဲ႕ မူ၀ါဒနဲ႔ ဆုိင္တယ္။ က်မအေနနဲ႔ ဒီမုိကေရစီကို ယုံၾကည္လို႔ က်မ သုံးခ်င္သလို သုံးလို႔ရတယ္လုိ႔ ျမင္တယ္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရွင္းလင္း ေျပာဆုိသည္။
ဦးဉာဏ္ဝင္းကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ Burma ဟု သံုးႏႈန္းျခင္းသည္ ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္မႈ လုံး၀ မဟုတ္ဟု သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာဆုိသည္။
“ဒီကိစၥ စာပို႔တဲ့ ေနရာမွာ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ကိုးကားၿပီး ေျပာတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ပထမဆုံး ေျပာခ်င္တာက က်ေနာ္တုိ႔ လုိက္နာရမယ့္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒက ျမန္မာျပည္မွာ တခုပဲ ရွိတယ္။ ဗမာလိုပဲ ရွိတယ္၊ ဗမာစာနဲ႔ပဲ ရွိတယ္။ အဂၤလိပ္လို မရွိပါဘူး။ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ေျပာေနတာက အဂၤလိပ္လို ေျပာေနတာ။ အဂၤလိပ္လို ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ တုိင္းျပည္မွာ မရွိဘူး” ဟု ဦးဉာဏ္၀င္းက ဆိုသည္။
ယေန႔ က်င္းပေသာ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြတြင္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္း အက်ဥ္းခ်ျခင္း ခံထားရေသာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၃၃၀ကို အျမန္လႊတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသည္။
“ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အားလုံးလႊတ္ေပးပါ။ က်မတို႔စာရင္းက ၃၃၀ ရွိတယ္။ ၃၃၀ စလုံး လႊြတ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ဥေရာပ ၅ ႏုိင္ငံသုိ႔ လွည့္လည္ သြားေရာက္ခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ခရီးစဥ္အတြင္း ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ား၏ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအေပၚ ေထာက္ခံႀကိဳဆုိမႈႏွင့္ ကူညီလိုေသာ ေစတနာမ်ား ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ ျပည္ပႏုိင္ငံမ်ား၏ ေစတနာကို အသိအမွတ္ျပဳကာ ေျပာင္းလဲ လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ရလဒ္ေကာင္းမ်ား ရရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ဥေရာပ ခရီးစဥ္ရဲ႕ အႀကီးမားဆုံး ရလဒ္ကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာအေနနဲ႔ ဒီႏုိင္ငံေပၚမွာ အမ်ားႀကီး ေစတနာရွိတယ္။ ဒီေစတနာက အက်ဳိးေတြ ျဖစ္ဖို႔ဆုိတာက ဒီႏုိင္ငံကလုပ္ယူရမွာ။ အဲဒီေတာ့ ရလဒ္ကုိေတာ့ ကိုယ့္ဟာကုိယ္ ရေအာင္ လုပ္ယူရမယ္။ ေစတနာ က အက်ဳိးျဖစ္ေအာင္ ကိုယ့္ဟာကုိယ္ ရေအာင္ လုပ္ယူရမယ္။ ဥေရာပ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔ ေတြ႕တဲ့အခါမွာ အားလုံးက
ေျပာတဲ့ စကားေပါ့ေနာ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲဲ႕ ဒီမုိကေရစီျဖစ္စဥ္ကို လုံး၀ ေထာက္ခံတယ္။ ဒီမုိကေရစီ ျဖစ္စဥ္ စစ္မွန္ဖို႔အတြက္ တတ္ႏုိင္တဲ့ ဘက္ကေန ၀ုိင္းၿပီး ကူညီၾကမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရွင္းျပသည္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားေသာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ဖယ္ရွားေရးကို ႏုိင္ငံအမ်ားစုက ဆိုင္းငံ့ လိုက္ၾကၿပီးစီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား အားလုံး ဖယ္ရွားေရးမွာ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ားေပၚတြင္သာ မူတည္ေနေၾကာင္း၎က ဆိုသည္။
ပညာေရး က႑ႏွင့္ပတ္သက္၍လည္း ၎က ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားက ပညာေရးဆုိင္ရာ အကူအညီေပးရန္ ကမ္းလွမ္းမႈမ်ား ရွိေနရာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အစုိးရက ပညာေရးအတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ပညာေရး အသုံးစရိတ္ ျမႇင့္တင္ရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း ေျပာသည္။
ေက်ာင္းပညာေရး စနစ္ကို အေျခခံမွ စတင္ ျပဳျပင္ရာတြင္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား ထံမွ စတင္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆရာ၊ ဆရာမ မ်ားက ေကာင္းမြန္စြာ သင္ၾကားေပးႏုိင္မွသာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား ကေလးငယ္မ်ား ပညာ ေကာင္းေကာင္း တတ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပညာေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မၾကာခဏ စမ္းသပ္ေနျခင္းသည္ ေက်ာင္းသားမ်ား အတြက္ နစ္နာေၾကာင္း၊ ပညာေရးစနစ္ တခုကို ယခုေခတ္ ကမၻာႏွင့္လည္း ကိုက္ညီ၊ ႏုိင္ငံ၏ အေျခအေနႏွင့္လည္း ကိုက္ညီေစရန္ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြး လုပ္ေဆာင္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။
“ပညာေရးအတြက္ အမ်ားႀကီး ပုိသုံးဖို႔ လိုတယ္။ ပညာေရးအတြက္ ကိုယ့္ႏုိင္ငံက ပုိၿပီးေတာ့ သုံးမွလည္း တျခားႏုိင္ငံက ေတာင္းရတာ က်မတို႔ အေနနဲ႔ လိပ္ျပာ သန္႔တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ကိုယ့္ႏုိင္ငံက ကိုယ့္ပညာေရးအတြက္ နည္းနည္းေလး သုံးၿပီးေတာ့ တျခားႏုိင္ငံက ကူပါ၊ ကူပါဆုိရင္ သိပ္ၿပီးေတာ့ မသင့္ေလ်ာ္ပါဘူး။ တျခားႏုိင္ငံေတြ ဆီကလည္း အကူအညီေတြ ရသေလာက္ ေတာင္းမွာပဲ၊ လိုေနတာကိုး။ ကိုယ့္ႏုိင္ငံကလည္း ပညာေရးအတြက္ ျမႇင့္တင္ၿပီးေတာ့ သုံးစြဲဖို႔လိုတယ္” ဟု
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသည္။
လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္သြင္းမည့္ အဆုိႏွင့္ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကို ယခုအခ်ိန္တြင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို ႏုိင္ျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္းပြင့္လင္း ျမင္သာမႈႏွင့္ အားလုံးပါ၀င္မႈျဖင့္ အမ်ားျပည္သူ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံအက်ဳိး ျဖစ္ထြန္း ႏုိင္ေသာ ဥပေဒမ်ား ေပၚထြက္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္မည္ဟု ဆုိသည္။
ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနက လာမည့္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ တင္သြင္းရန္ရွိသည့္ မီဒီယာဥပေဒၾကမ္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းေထာက္ တဦးက ေမးျမန္းရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ဥပေဒေတြ ဆြဲတဲ့အခါမွာ ပုိၿပီးေတာ့ ပြင့္လင္း ျမင္သာဖို႔လိုတယ္။ ပါ၀င္ပတ္သက္တဲ့ သူေတြက ဘာေတြပါလဲ သိရမယ္။ ျပည္သူေတြက သိရမယ္။ ဒီဥပေဒေတြကတကယ္ပဲ က်မတို႔ႏုိင္ငံမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးသားေဖာ္ျပခြင့္ကို အားေပးရဲ႕လား၊ ဘယ္လုိနည္းေတြနဲ႔ ခ်ဳပ္ျခယ္ထားတာ ရွိလဲ။ မီဒီယာေလာကက အသိဆုံးပဲ။ က်မတုိ႔လည္း သိဖို႔လိုတယ္။ က်မတုိ႔ သိရုံနဲ႔လည္း မၿပီးေသးဘူး။ သတင္းစာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒေတြကို သတင္းသမားေတြသာ မက သတင္းစာဖတ္တဲ့ သူေတြလည္း သိပုိင္ခြင့္ရွိရမယ္” သူက ေျဖၾကားသည္။
ဆက္လက္၍ ၎က ထိုသို႔ စာဖတ္သူမ်ားက သိရွိမွသာလွ်င္ သတင္းမ်ားကို မည္မွ် ျဖတ္ေတာက္ထားသည္၊ မည္သို႔ ျဖတ္ေတာက္ထားသည္၊ မည္မွ် ပိတ္ဆို႔ထားသည္၊ မည္မွ် လြတ္လပ္စြာ ေရးထားသည္ ဆိုျခင္းကို ေလ့လာသုံးသပ္ ႏုိင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“က်မတုိ႔ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ရွိရင္ ပိုၿပီးေတာ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိမယ္၊ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ႀကိဳးစားၿပီး လုပ္သြားမယ္။တတ္ႏုိင္သမွ် အားလုံးပါ၀င္မႈ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ႏွစ္ခုကို ဆြဲကိုင္ၿပီးေတာ့ အမ်ားျပည္သူ အက်ဳိးျဖစ္ႏုိင္မယ့္၊ ႏုိင္ငံကုိအက်ဳိးျပဳႏုိင္မယ့္ ဥပေဒေတြ ေပၚထြက္လာေအာင္ ႀကိဳးစားမယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္လည္း တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသည္။
“တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ဖယ္ရွားလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ သူတုိ႔နဲ႔အတူ လက္တြဲၿပီးေတာ့ လုပ္ရမွာေလ။ က်မ ေျပာၿပီးၿပီေလ၊ အစ ကတည္းက ဖယ္ရွားခ်င္စိတ္နဲ႔ ၀င္သြားတာ မဟုတ္ဘူး၊ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ဖို႔၊ ပူးတြဲ ေဆာင္ရြက္မွသာလွ်င္ ဒီဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒကုိ ျပဳျပင္ႏုိင္မွာပါ။ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို ျပဳျပင္ႏုိင္ဖို႔ တပ္မေတာ္သားေတြနဲ႔ ပူးတြဲ ေဆာင္ရြက္မွ ရမွာေပါ့။ အဲဒါ ေစာင့္ေနတယ္” ဟု သူက ရွင္းျပသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ဥပေဒ စုိးမိုးမႈရွိမွသာ အေျခအေနမ်ား တည္ၿငိမ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဘာသာမတူ၊ ယဥ္ေက်းမႈ မတူသည့္ အစုအဖြဲ႕မ်ား ၾကားထဲတြင္ အဆင္ေျပေစေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ ရာတြင္ အခ်ိန္ယူရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ဥပေဒစုိးမုိးေရးကို ေရွ႕တန္း တင္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မၾကာခဏ ၎ကို ေမးျမန္းခဲ့သည့္အတြက္ ထိုကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဥေရာပတြင္လည္း တေခါက္မက ရွင္းျပၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဥပေဒကို ထိေရာက္ေစရန္ လုပ္သည့္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ား အေပၚ၌လည္း မူတည္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသည္။
“အဲဒီေတာ့ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒကိုလည္း ၾကည့္ရမယ္။ ဒီဥပေဒေတြက ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းနဲ႔ ညီလား၊ ဒါေတြလည္း ၾကည့္ရမယ္။ ဒီဥပေဒေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရဲ႕လား၊ တရားဥပေဒဘက္က ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ႏုိင္လို႔ရွိရင္ ျပႆနာႀကီးရာက ေနၿပီး က်ဳံ႕သြားႏုိင္တယ္လို႔ ယုံတယ္။ ျပႆနာ ေပ်ာက္သြားမယ္လုိ႔ ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး၊ ျပႆနာက ရွိေနဦးမွာ။ ဒါေပမယ့္ မီးေတာက္ႀကီးကေန ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း မီးပြားေလးအထိ ျဖစ္သြားေအာင္ေတာ့လုပ္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနရွိတယ္လို႔ျမင္တယ္။ ေသးတဲ့အမႈ ႀကီးသြားေအာင္၊ ႀကီးတဲ့အမႈ ကိုင္တြယ္လုိ႔ မရေအာင္ လုပ္တဲ့ ဟာမ်ဳိးကိုေတာ့ မလုပ္ၾကပါနဲ႔လို႔ ေမတၱာရပ္ခံ ခ်င္ပါတယ္။ ႀကီးတဲ့အမႈ ေသးေအာင္၊ ေသးတဲ့အမႈ ပေပ်ာက္ေအာင္ က်မတုိ႔ႏုိင္ငံ ေအးခ်မ္းသာယာေရးနဲ႔ လူသားအားလုံး စိတ္လုံၿခဳံမႈကို ဦးတည္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေစခ်င္ပါတယ္” ဟု
သူက ရွင္းျပသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဇူလုိင္လ ၉ ရက္ေန႔ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀း မတက္ေရာက္ခင္ ၎ မဲအႏုိင္ရရွိခဲ့သည့္ ေကာ့မွဴးၿမိဳ႕နယ္သုိ႔ သြားေရာက္ၿပီး မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ယေန႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို သြားသည္။

သစ္ခိုးခုတ္သူမ်ားႏွင့္ ထိုင္းအာဏာပိုင္မ်ား ပစ္ခတ္မႈ ၂ ဦး ဒဏ္ရာရ

ထုိင္း – ျမန္မာ နယ္စပ္တြင္ သစ္ခိုးခုတ္သည့္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသားမ်ားႏွင့္ ထုိင္း သစ္ေတာ အာဏာပုိင္မ်ား တနဂၤေႏြေန႔ ညကပစ္ခတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။တာ့ခ္ခ႐ိုင္ မယ္လမၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ ေဟြပါကေလာင္း ေက်းရြာႏွင့္ ၈ ကီလိုမီတာခန္႔ အကြာတြင္ သစ္ခိုးခုတ္ေနသူမ်ားကုိ သြားေရာက္ ဖမ္းဆီရာမွ အျပန္အလွန္ ပစ္ခတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ပစ္ခတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ ထိုင္းသစ္ေတာ အရာရွိ တဦးႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တဦး ေသနတ္ ဒဏ္ရာမ်ား ရရွိ၍ မယ္လမၿမိဳ႕ နယ္ ေဆး႐ုံတြင္ ေဆးကုသမႈ ခံယူေနရေၾကာင္း၊ ထုိင္းသစ္ေတာ အရာရွိတြင္ ဒဏ္ရာျပင္းထန္စြာ ရရွိထားေၾကာင္း ထိုင္း အာဏာပုိင္မ်ားက သစ္ခိုးခုတ္ေနသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ၁၀ ဦးအနက္ ၈ ဦးကုိ ဖမ္းဆီးထားၿပီး သက္ေသခံ ပစၥည္းမ်ားအျဖစ္ M16 ေသနတ္တလက္ႏွင့္ သစ္ခုတ္ရာတြင္ သံုးသည့္ စက္ပစၥည္း တခ်ဳိ႕တို႔ကုိ သိမ္းဆည္းရမိေၾကာင္း သတင္းမ်ားအဆိုအရ အဖမ္းခံရသူမ်ားသည္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္မွ ၃၅ ႏွစ္အရြယ္မ်ား ျဖစ္ၿပီး မယ္လဒုကၡသည္ စခန္းအတြင္း ေန ထုိင္ သူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
မယ္လ ဒုကၡသည္ စခန္း ဥကၠဌ ေစာထြန္းထြန္းကမူ ဒုကၡသည္ စခန္း၏ အျပင္တြင္ ျဖစ္ပြားေသာေၾကာင့္ အတိအက် မေျပာျပႏုိင္ ေသာ္လည္း မယ္လဒုကၡသည္ စခန္းက လူတခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ေၾကာင္း ၾကားသိရေၾကာင္းလတ္တေလာ အဖမ္းခံရသူမ်ား၏ အေျခအေနကုိ မသိရွိရေသာ္လည္း ထိုင္း သူေဌး တဦး၏ တပည့္ အျဖစ္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ ေန သူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း အဖမ္းခံရသူမ်ားကုိ မယ္လမၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္းမွ တဆင့္ ယေန႔ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္းသို႔ ေခၚေဆာင္သြားမည္ဟု ၾကားသိ ရေၾကာင္းထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ဒုကၡသည္စခန္း ၉ ခုရွိသည့္ အနက္ မယ္လ ဒုကၡသည္စခန္းသည္ ဒုကၡသည္ ၅ ေသာင္းခန္႔ ေနထိုင္ေသာ စခန္းတခု ျဖစ္သည္။
မယ္လ ဒုကၡသည္ စခန္း အပါအ၀င္ အုန္းဖ်န္၊ ႏုိ႔ဖိုး၊ မယ္လဦး၊ မယ္ရာမို၊ ထန္ဟင္း၊ ဘန္႔ဒုံယမ္း စသည့္ ဒုကၡသည္စခန္း ၇ ခုႏွင့္ ကရင္နီ စခန္း အမွတ္ (၁)၊ အမွတ္ (၂) စခန္းတို႔ ျဖစ္ၿပီး ထိုစခန္းမ်ားတြင္ ဒုကၡသည္ တသိန္း ေျခာက္ေသာင္းခန္႔ ရိွေၾကာင္း ကူညီ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ အေထာက္အပံ့ေပးေရး အဖြဲ႔မ်ား၏ စာရင္းအရ သိရသည္။ ယင္း ဒုကၡသည္မ်ားသည္ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ျမန္မာ အစိုးရ တပ္မ်ား၏ ထိုးစစ္ဆင္မႈေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။

လမ္းတံတားေၾကး မမွန္မကန္ေကာက္ခံမႈ ခ်င္းျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ထံ တိုင္ၾကား

စစ္ကိုင္းတိုင္း ကေလးၿမိဳ႕ဘက္ကေန ခ်င္းေတာင္ကို တက္လာတဲ့ ကားေတြကို တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ ခိုင္ကမ္းေက်းရြာ Toll Gate လို႔ေခၚတဲ့ လမ္းတံတား အသံုးျပဳခ ေပးေဆာင္ရတဲ့ဂိတ္မွာ တာ၀န္က်သူေတြက မမွန္မကန္ အခြန္ေငြ ေကာက္ခံေနၾကတာေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ ဒီကိစၥကို ေျဖရွင္းေပးဖို႔ တီးတိန္ ၿမိဳ႕မိ ၿမိဳ႕ဖေတြက မေန႔က စာေရးသား တိုင္ၾကား လိုက္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ကေလးၿမိဳ႕ကေန တီးတိန္ၿမိဳ႕ကို တက္မယ့္ကားေတြဟာ ခိုင္ကမ္းေက်းရြာကေန ၂၂ မိုင္ေ၀းတဲ့ သိုင္းငင္းေက်းရြာ အထိသာ အခြန္ေပးေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ ဂိတ္တာ၀န္ရွိသူေတြက မိုင္ေပါင္း ၁၄၀ ခန္႔ရွိတဲ့ ခိုင္ကမ္း-သိုင္းငင္း-ဟားခါးအထိ အခြန္ေပးေဆာင္ ခိုင္းေနရတာေၾကာင့္ နစ္နာေနရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ တီးတိန္ၿမိဳ႕က ကားပိုင္ရွင္တစ္ဦးက ကိုေျပာပါတယ္။
တီးတိန္နဲ႔ ဟားခါး သြားတဲ့လမ္းဟာ သိုင္းငင္းေက်းရြာကေန သီးျခားစီ ခြဲထြက္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရက ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီလ ၂၂ ရက္ေန႔ ကစၿပီး Toll Gate လို႔ ေခၚတဲ့ အခြန္ဂိတ္ေတြ ခ်မွတ္ဖို႔ ေၾကညာျပီး ခိုင္ကမ္းဂိတ္ကို ေမလ ၁၂ ရက္ေန႔က ဖြင့္လွစ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
တီးတိန္ကို တက္မယ့္ကားေတြဟာ အရင္က ဆန္တစ္အိတ္ တန္ဆာခ ၈၀၀ က်ပ္ ေပးေဆာင္ရာကေန အခု ၁၅၀၀ က်ပ္အထိ တိုးျမင့္လာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တီးတိန္၊ တြန္းဇံ၊ က်ီခါးနဲ႔ ရိဒ္ေခါဒါရ္ၿမိဳ႕နယ္ခြဲေတြမွာ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ ျမင့္တက္ေနတယ္လို႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ထံ တိုင္ၾကားစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီကိစၥကို ခ်င္းျပည္နယ္ အစိုးရအေနနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးၿပီး Toll Gate ကို ကန္ထရိုက္ယူထားၿပီး မတရားေငြ ေကာက္ခံသူကို အေရးယူေပးဖို႔ တင္ျပထားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

စီးပြားေရး ဦးေမာ့ဖို႔ မ်ိဳးဆက္နဲ႔ခ်ီ လုပ္ရမယ္လို႔ ADB ေျပာ

ျမန္မာ့စီးပြားေရး ျပန္လည္ေခါင္းေထာင္ၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသတြင္း ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ တျခားႏိုင္ငံမ်ားကို မီွဖို႔ မ်ိဳးဆက္နဲ႔ခ်ီ အလုပ္လုပ္ရဦးမယ္လို႔ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ မနီလာၿမိဳ႕အေျခစိုက္ အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဘဏ္ (Asian Development Bank – ADB) ဒု ဥကၠ႒ မစၥတာ စတိဗ္ဂေရာ့ဖ္က ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
ADB က မၾကာေသးမီက ျမန္မာျပည္မွာ စီးပြားေရးေလ့လာမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး စစ္တမ္းထုတ္ျပန္ခ်ိန္မွာ သူက ဒီလို ေျပာဆိုတာပါ။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ စီးပြားေရးက႑ေတြကို ကနဦး ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ စစ္တမ္းမွာ ADB က ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာ အခရာက်တဲ့ စြမ္းအင္၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး က႑ေတြမွာ အားေကာင္းေမာင္းသန္ ဥပေဒမ်ား အတည္ျပဳ စိုးမိုးေရးနဲ႔ က႑အလိုက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ နည္းဗ်ဴဟာ အၾကမ္းဖ်ဥ္းကို ေရးဆြဲဖို႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
ဒီတိုက္တြန္းေျပာဆိုခ်က္ဟာ ယခုအပတ္မွာ ျပန္စတဲ့ လႊတ္ေတာ္ညီလာခံမ်ားနဲ႔ တိုက္ဆိုင္ေနၿပီး သုံးႏွစ္အတြင္း စီးပြားေရးတိုးတက္ႏႈန္း သုံးဆျမႇင့္မယ္လို႔ မၾကာခင္က သမၼတဦးသိန္းစိန္ ေျပာၾကားခ်က္ရဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
“ႏွစ္စဥ္ ပံုမွန္ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ တက္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာင္ အခု ထိုင္းႏိုင္ငံ ေရာက္ေနတဲ့ေနရာကို ႏွစ္ ၃၀ ေလာက္ ျမန္မာက လုပ္ရဦးမွာ” လို႔ စတိဗ္ဂေရာ့ဖ္က The Wall Street Journal သတင္းစာကို ေျပာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ထဲမွာ ေလးရက္ၾကာ သြားခဲ့တဲ့ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္အတြင္း ေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္စဥ္အေပၚ ျမန္မာအစိုးရရဲ့ “စိတ္ဆုံးျဖတ္ခ်က္” နဲ႔ “အေရးထားမႈ” ေၾကာင့္ အားတက္ရတယ္လို႔ မစၥတာ စတိဗ္ဂေရာ့ဖ္က ဆိုပါေသးတယ္။
ဒါေပမယ့္ တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးမွာ ပ်က္စီးေဟာင္းႏြမ္းေနတဲ့ လမ္း တံတားနဲ႔ ပို႔ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရး အေျခခံ အေဆာက္အအုံေတြ၊ အားနည္းခ်ိနဲ႔ေနတဲ့ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းစတဲ့ အဓိကက်တဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကို အျမန္ေျဖရွင္းဖို႔က အေရးႀကီးတယ္လို႔ မစၥတာ စတိဗ္ဂေရာ့ဖ္က ေျပာပါတယ္။
မစၥတာ စတိဗ္ဂေရာ့ဖ္ရဲ့ ခရီးစဥ္ဟာ ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္း ဘဏ္အႀကီးအကဲ တေယာက္အေနနဲ႔ ပထမဦးဆုံးျဖစ္ၿပီး ျမန္မာက တင္ေနတဲ့ ေခ်းေငြမ်ား ျပန္ဆပ္ေရးနဲ႔ ေခ်းေငြသစ္ ျပန္ထုတ္ႏိုင္ေရးဦးတည္ေစမယ့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး က႑ေတြကို ကနဦး ေလ့လာသုံးသပ္မႈရဲ့ အဆံုးသတ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္ထဲမွာ ျမန္မာျပည္ရဲ့ ၿမိဳ႕ျပဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြဟာ “လက္ခံႏိုင္မႈ အဆင့္အတန္းထက္ အႀကိမ္ႀကိမ္ နိမ့္က်” ေနၿပီး ျပည့္စုံေကာင္းမြန္တဲ့ သုံးေရ ျဖန္႔ျဖဴးေရး၊ ေရဆိုးႏုတ္ယူေရး၊ အမိႈက္သိမ္းယူေရးနဲ႔ မိလႅာစနစ္ေတြ မရွိဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ကုန္းလမ္းသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ေဒသတလႊား ပ်မ္းမွ်ႏႈန္း လူတေထာင္၊ လမ္း ၁၁ ကီလိုမွာ ျမန္မာက ၂ ကီလိုႏႈန္းပဲ အရွည္ရွိပါတယ္။ ကားသုံးစြဲမႈႏႈန္းမွာလည္း လူတေထာင္မွာ အင္ဒိုနီးရွားက ၂၅၀၊ ထိုင္းက ၃၇၀ နဲ႔ ျမန္မာက ၁၈ ပါ။
“(ျမန္မာျပည္က) အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံေတြလို ၿမိဳ႕ျပယဥ္ေက်းမႈ ထြန္းကားတဲ့ႏိုင္ငံ မဟုတ္ေသးဘူး။ ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြ ပိုတိုးတက္ေခတ္မီလာေအာင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ၊ ပုဂၢလိက က႑ေတြက လုပ္ရမွာျဖစ္သလို အစိုးရမွာလည္း တာဝန္ရွိပါတယ္” လို႔ မစၥတာ စတိဗ္ဂေရာ့ဖ္က ေျပာပါတယ္။
ဆင္းရဲမြဲေတမႈႏႈန္းဟာ တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမမ်ားမွာ အထူးျမင့္မားေနတာေၾကာင့္ မၿငိမ္မသက္မႈေတြ ျဖစ္ေနရၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ေနာက္ကဆြဲထားသလို ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဘဏ္အစီအရင္ခံစာက ဆိုပါေသးတယ္။ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းနဲ႔ လယ္ယာထြက္ကုန္ နိမ့္က်မႈတို႔ေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္မွာ လူဦးေရ ၃ ပံု ၂ ပံု၊ ရခိုင္မွာ ၂ ပံု ၁ ပံု၊ ရွမ္းျပည္မွာ ၃ ပံု ၁ ပံုဟာ အလြန္အမင္း ဆင္းရဲမြဲေတေနရတယ္လို႔လည္း သတိေပးထားပါတယ္။
“တိုင္းနဲ႔ျပည္နယ္ေတြမွာ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈနဲ႔ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ မညီမွ်မႈေတြကို ေျပာၾကရမွာပါ။ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာလိုပဲ မညီမွ်မႈေတြက လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ လူမႈေရး အဓိက႐ုဏ္းေတြဆီ ဦးလွည့္သြားၿပီး တိုင္းျပည္တိုးတက္ေရး ေနာက္ေၾကာင္းျပန္သြားႏိုင္ပါတယ္” လို႔ စတိဗ္ဂေရာ့ဖ္က ေျပာပါတယ္။
လက္ရွိ ADB ဘဏ္ရဲ့ အေနအထားက ၁၉၈၈ ကတည္းက တင္ေနတဲ့ ေႂကြးက်န္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၅၀၀ ျပန္ဆပ္ႏိုင္ေရး၊ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးမွာ ေခ်းေငြသစ္ ထည့္ဝင္ေရးတို႔အထိ မေရာက္ေသးဘဲ ကနဦးအဆင့္သာ ရွိေသးေၾကာင္း စတိဗ္ဂေရာ့ဖ္က ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဘဏ္က ေနာက္ဆက္တြဲ ေထာက္ပံ့မယ့္ စီမံကိန္းေတြအတြက္ ပိုမိုတိက်တဲ့ စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြ ခ်ဳပ္ဆိုတာေတြနဲ႔ ေနာက္ဆုံး ေငြထုတ္ေခ်းတာေတြ လိုက္လာပါလိမ့္မယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ဘဏ္က ေငြထည့္ဝင္ဖို႔ စိတ္ဝင္စားေနတာ လမ္းတံတား အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြမက ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးမွာပါျဖစ္တယ္လို႔ စတိဗ္ဂေရာ့ဖ္က ဆိုပါေသးတယ္။
ယခုထုတ္ျပန္တဲ့စာတမ္းမွာ လုပ္သားေတြရဲ့ ရပိုင္ခြင့္ အကာအကြယ္မဲ့ ျဖစ္ေနရတဲ့ သတၱဳတြင္းနဲ႔ ေက်ာက္မ်က္တြင္းတူးလုပ္ငန္းေတြ၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ နည္းဥပေဒ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း အတိအက်ကို ေရးဆြဲအတည္ျပဳေရးကိုလည္း ADB က တိုက္တြန္းထားေၾကာင္း လန္ဒန္ထုတ္ Financial Times သတင္းစာက ဆိုပါတယ္။
သတင္းစာအဆိုအရ ဂ်ပန္က အေႂကြး ေဒၚလာ ၃.၇ ဘီလီယံ ေလွ်ာ္ေပးလိုက္သလို ADB နဲ႔ ကမာၻ႔ဘဏ္မွာ တင္ေနတဲ့ ေဒၚလာ သန္း ၈၀၀ ကိုလည္း ေလွ်ာ္ႏိုင္တယ္လို႔ သံတမန္အသိုင္းအဝိုင္းက ခန္႔မွန္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေႂကြးက်န္ကိစၥ အျမန္ ေျပလည္ရင္ေတာင္ ေငြသစ္ ထုတ္ေခ်းႏိုင္ဖို႔ တႏွစ္အခ်ိန္ ယူရလိမ့္မယ္လို႔ စတိဗ္ဂေရာ့ဖ္က ေျပာပါတယ္။
ADB အေနနဲ႔ ရန္ကုန္မွာ ႐ုံးတ႐ုံးဖြင့္ထားၿပီး ဩဂုတ္လမွာလည္း ဘဏ္ရဲ့ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံ ဌာေန ဒါ႐ိုက္တာ မစၥတာ ဖုတုကာမာယန ဦးစီးမယ့္႐ုံးကို ေနျပည္ေတာ္မွာ ဖြင့္ပါလိမ့္မယ္။