ကမာၻ႕သတင္းမ်ား 06/09/2012
ႏိုင္ငံတကာသတင္း
ဆီးရီးယား သမၼတႏုတ္ထြက္ေပးဖို႔ အီဂ်စ္သမၼတ ေတာင္းဆို
ဆီးရီးယား သမၼတ Bashar al-Assad အေနနဲ႔ မၾကာေသးခင္က ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ ရာဇ၀င္ကုိ သင္ခန္းစာယူၿပီး အခ်ိန္မေႏွာင္းမီ ရာထူးကဆင္းေပးဖုိ႔ အီဂ်စ္သမၼတက ေျပာဆုိ လုိက္သလုိ တူရကီ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကေတာ့ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံဟာ ကုိယ့္လူထုကုိ အစုလုိက္ အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ က်ဳးလြန္ရာ တုိင္းျပည္တခု ျဖစ္ေနၿပီလုိ႔ ေျပာလုိက္ပါတယ္။
ဆီးရီးယားအစုိးရ ရာထူးကဆင္းေပးဖုိ႔ ထပ္မံေတာင္းဆုိရင္ ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ဟာ အာရပ္ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ တာ၀န္တရပ္ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း အီဂ်စ္သမၼတ Mohamed Morsi က အာရပ္ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ကုိင္႐ုိၿမိဳ႕ အစည္းအေ၀းမွာ ဗုဒၶဟူးေန႔က ေျပာလုိက္တာပါ။ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ရမယ့္ အခ်ိန္တန္ေနၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔ ေျပာေနရမယ့္ အခ်ိန္ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလုိ႔လည္း အီဂ်စ္သမၼတက ေျပာသြားပါတယ္။
ဆီးရီးယားျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဒသတြင္း အာရပ္ ၄ ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ အီဂ်စ္၊ အီရန္၊ တူရကီနဲ႔ ေဆာ္ဒီ အာေရဗီးယား ေလးႏုိင္ငံ ပူးတဲြေဆြးေႏြးပဲြေတြက်င္းပဖုိ႔ အီဂ်စ္ႏုိင္ငံက အဆုိျပဳထားတဲ့အတုိင္း ေတြ႔ဆုံ သြားမယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံက ဖ႐ုိဖရဲ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းၾကား သေဘာ တူညီမႈ မရႏုိင္တဲ့အေပၚမွာ စိတ္ပ်က္မိတဲ့အေၾကာင္းကုိေတာ့ တူရကီ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Recep Tayyip Erdogan ကလည္း သီးျခား မွတ္ခ်က္ေပး ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။
ဆီးရီးယား ႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ကိစၥေတြအေပၚ ကဲြလဲြမႈေတြနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ မခံႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း Ankara ၿမိဳ႕က သူ႔ရဲ႕အာဏာရ AK ပါတီ အစည္းအေ၀းအတြင္း ေျပာသြားပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံ ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အစုိးရနဲ႔ သူပုန္တပ္ေတြၾကား ဗုဒၶဟူးေန႔က တုိက္ပဲြေတြ ျဖစ္ပြားရာမွာ အေသအေပ်ာက္ေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။
ဆီးရီးယားအစုိးရ ရာထူးကဆင္းေပးဖုိ႔ ထပ္မံေတာင္းဆုိရင္ ျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ဟာ အာရပ္ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ တာ၀န္တရပ္ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း အီဂ်စ္သမၼတ Mohamed Morsi က အာရပ္ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ကုိင္႐ုိၿမိဳ႕ အစည္းအေ၀းမွာ ဗုဒၶဟူးေန႔က ေျပာလုိက္တာပါ။ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ရမယ့္ အခ်ိန္တန္ေနၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔ ေျပာေနရမယ့္ အခ်ိန္ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလုိ႔လည္း အီဂ်စ္သမၼတက ေျပာသြားပါတယ္။
ဆီးရီးယားျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဒသတြင္း အာရပ္ ၄ ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ အီဂ်စ္၊ အီရန္၊ တူရကီနဲ႔ ေဆာ္ဒီ အာေရဗီးယား ေလးႏုိင္ငံ ပူးတဲြေဆြးေႏြးပဲြေတြက်င္းပဖုိ႔ အီဂ်စ္ႏုိင္ငံက အဆုိျပဳထားတဲ့အတုိင္း ေတြ႔ဆုံ သြားမယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံက ဖ႐ုိဖရဲ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းၾကား သေဘာ တူညီမႈ မရႏုိင္တဲ့အေပၚမွာ စိတ္ပ်က္မိတဲ့အေၾကာင္းကုိေတာ့ တူရကီ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Recep Tayyip Erdogan ကလည္း သီးျခား မွတ္ခ်က္ေပး ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။
ဆီးရီးယား ႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ကိစၥေတြအေပၚ ကဲြလဲြမႈေတြနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ မခံႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း Ankara ၿမိဳ႕က သူ႔ရဲ႕အာဏာရ AK ပါတီ အစည္းအေ၀းအတြင္း ေျပာသြားပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံ ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အစုိးရနဲ႔ သူပုန္တပ္ေတြၾကား ဗုဒၶဟူးေန႔က တုိက္ပဲြေတြ ျဖစ္ပြားရာမွာ အေသအေပ်ာက္ေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။
ေတာင္ တ႐ုတ္ပင္လယ္ အေရး ကလင္တန္ တ႐ုတ္နဲ႔ေဆြးေႏြး
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္တြင္း ပိုင္နက္နယ္ေျမအျငင္းပြားမႈကို က်င့္၀တ္စည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔အညီ ကိုင္ တြယ္ေရး သေဘာတူပါရန္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Hillary Clinton က ထပ္ေလာင္း ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
တ႐ုတ္နဲ႔ အာစီယံအသင္း၀င္ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ က်င့္၀တ္စည္းမ်ဥ္းေတြကို သေဘာတူညီေရးဟာ လူတိုင္းရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြား ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕မွာ ဗုဒၶဟူးေန႔က က်င္းပတဲ့သတင္းစာရွင္လင္းပြဲမွာ ၀န္ႀကီးကလင္တန္ကေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ အေမရိကန္က တ႐ုတ္ရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကို ထိန္းညႇိဖို႔ႀကိဳးစားေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ကိုေတာ့ ၀န္ႀကီးကလင္တန္က လက္မခံဘဲ အေမရိကန္အေနနဲ႔ တ႐ုတ္နဲ႔မလိုလားအပ္တဲ့ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈေတြလုပ္ဖို႔ ဆႏၵမရွိေၾကာင္းေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။
အဲဒီေဒသတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔တည္ၿငိမ္ေရး၊ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒေတြကိုေလးစားေရး၊ လြတ္လပ္စြာ ေရေၾကာင္းသြားလာ ခြင့္နဲ႔ တရား၀င္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး စတာေတြကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ကသာ အေမရိကန္ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါ တယ္။
အိမ္ရွင္တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ယန္က်ဲခ်ိ ကလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဒီအၿငင္းပြားမႈကို တိုက္ရိုက္ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းၿပီး ရင္းႏွီးခင္မင္စြာနဲ႔ တိုင္ပင္ေျဖရွင္းဖို႔ စိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားဆဲျဖစ္တယ္လို ႔ေျပာပါတယ္။ ၀န္ႀကီးကလင္တန္ဟာ အာရွ-ပစိဖိတ္ ေဒသ ၆ ႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္မွာ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ ပိုင္နက္အၿငင္းပြားမႈကို အဓိကအာရံုစိုက္ေဆြးေႏြးေနတာျဖစ္ေပမဲ့ ဆီးရီးယား၊ အီရန္၊ ေျမာက္ ကိုရီးယားနဲ႔ ကမၻာ့စီးပြားေရးကိုလည္း အလ်ဥ္းသင့္သလို ေဆြးေႏြးေနတာျဖစ္ပါတယ္။
တ႐ုတ္နဲ႔ အာစီယံအသင္း၀င္ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ က်င့္၀တ္စည္းမ်ဥ္းေတြကို သေဘာတူညီေရးဟာ လူတိုင္းရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြား ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕မွာ ဗုဒၶဟူးေန႔က က်င္းပတဲ့သတင္းစာရွင္လင္းပြဲမွာ ၀န္ႀကီးကလင္တန္ကေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ အေမရိကန္က တ႐ုတ္ရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကို ထိန္းညႇိဖို႔ႀကိဳးစားေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ကိုေတာ့ ၀န္ႀကီးကလင္တန္က လက္မခံဘဲ အေမရိကန္အေနနဲ႔ တ႐ုတ္နဲ႔မလိုလားအပ္တဲ့ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈေတြလုပ္ဖို႔ ဆႏၵမရွိေၾကာင္းေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။
အဲဒီေဒသတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔တည္ၿငိမ္ေရး၊ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒေတြကိုေလးစားေရး၊ လြတ္လပ္စြာ ေရေၾကာင္းသြားလာ ခြင့္နဲ႔ တရား၀င္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး စတာေတြကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ကသာ အေမရိကန္ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါ တယ္။
အိမ္ရွင္တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ယန္က်ဲခ်ိ ကလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဒီအၿငင္းပြားမႈကို တိုက္ရိုက္ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းၿပီး ရင္းႏွီးခင္မင္စြာနဲ႔ တိုင္ပင္ေျဖရွင္းဖို႔ စိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားဆဲျဖစ္တယ္လို ႔ေျပာပါတယ္။ ၀န္ႀကီးကလင္တန္ဟာ အာရွ-ပစိဖိတ္ ေဒသ ၆ ႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္မွာ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ ပိုင္နက္အၿငင္းပြားမႈကို အဓိကအာရံုစိုက္ေဆြးေႏြးေနတာျဖစ္ေပမဲ့ ဆီးရီးယား၊ အီရန္၊ ေျမာက္ ကိုရီးယားနဲ႔ ကမၻာ့စီးပြားေရးကိုလည္း အလ်ဥ္းသင့္သလို ေဆြးေႏြးေနတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီမိုကရက္တစ္ညီလာခံ သမၼတေဟာင္းကလင္တန္ မိန္႔ခြန္းေျပာမည္
ေျမာက္ကာ႐ိုလိုင္းနားျပည္နယ္၊ ရွားေလာ့တ္ (Charlotte) ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီ ညီလာခံမွာ ဒီကေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔ညက်ရင္ သမၼတေဟာင္း ဘီလ္ ကလင္တန္ (Bill Clinton) မိန္႔ခြန္းေျပာ ပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာျဖင့္ သမၼတ ဘရာ့ခ္ အိုဘားမား (Barack Obama) ေနာက္ တႀကိမ္ ျပန္ၿပီး ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခံရေရး ႀကိဳးပမ္းေနၾကတာမွာ ေက်ာ္ၾကား ထင္ရွား သူ ေနာက္တဦးရဲ႕ ေထာက္ခံအားေပးမႈကို ထပ္ၿပီး အားျဖည့္လိုက္တာပါ။
ပုဂၢလိက ႐ုပ္ျမင္သံၾကားသတင္းဌာနေတြကေန တႏုိင္ငံလံုးကုိ တိုက္႐ိုက္ထုတ္လႊင့္မယ့္ ၄၂ ဆက္ေျမာက္ သမၼတေဟာင္း ဘီလ္ ကလင္တန္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ၄၄ ဆက္ေျမာက္သမၼတကို အမည္စာရင္းတင္သြင္းတာလည္း ပါ၀င္မွာပါ။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ သမၼတ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမည္စာရင္းတင္သြင္းမႈမွာ သမၼတေဟာင္းကေတာ္ ဟီလာရီ ကလင္တန္ (Hillary Clinton) ကို မစၥတာ အိုဘားမားက အႏိုင္ယူခဲ့ၿပီးကတည္းက ဘီလ္ ကလင္တန္နဲ႔ ဘရာ့ခ္ အိုဘားမားတို႔အၾကား ဆက္ဆံေရးဟာ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြတုန္းက မစၥတာကလင္တန္ရဲ႕ သမၼတသက္တမ္း ႏွစ္ဆက္အတြင္း ႏုိင္ငံစီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ခဲ့တာ ေၾကာင့္ သူဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား အမ်ားအျပားၾကားမွာ လူႀကိဳက္မ်ား ေရပန္း စားဆဲ ေခါင္းေဆာင္တဦး ျဖစ္ေနတုန္းပါပဲ။
အသက္ႀကီးတဲ့ လူျဖဴအလုပ္သမားလူတန္းစား အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားေတြက မစၥတာအိုဘားမား ကို ေထာက္ခံလာေအာင္ မစၥတာ ကလင္တန္က ကူညီႏုိင္ဖြယ္ရွိတယ္ လို႔ ေလ့လာသံုးသပ္သူေတြက ေျပာပါတယ္။
ပုဂၢလိက ႐ုပ္ျမင္သံၾကားသတင္းဌာနေတြကေန တႏုိင္ငံလံုးကုိ တိုက္႐ိုက္ထုတ္လႊင့္မယ့္ ၄၂ ဆက္ေျမာက္ သမၼတေဟာင္း ဘီလ္ ကလင္တန္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ၄၄ ဆက္ေျမာက္သမၼတကို အမည္စာရင္းတင္သြင္းတာလည္း ပါ၀င္မွာပါ။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ သမၼတ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမည္စာရင္းတင္သြင္းမႈမွာ သမၼတေဟာင္းကေတာ္ ဟီလာရီ ကလင္တန္ (Hillary Clinton) ကို မစၥတာ အိုဘားမားက အႏိုင္ယူခဲ့ၿပီးကတည္းက ဘီလ္ ကလင္တန္နဲ႔ ဘရာ့ခ္ အိုဘားမားတို႔အၾကား ဆက္ဆံေရးဟာ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြတုန္းက မစၥတာကလင္တန္ရဲ႕ သမၼတသက္တမ္း ႏွစ္ဆက္အတြင္း ႏုိင္ငံစီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ခဲ့တာ ေၾကာင့္ သူဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား အမ်ားအျပားၾကားမွာ လူႀကိဳက္မ်ား ေရပန္း စားဆဲ ေခါင္းေဆာင္တဦး ျဖစ္ေနတုန္းပါပဲ။
အသက္ႀကီးတဲ့ လူျဖဴအလုပ္သမားလူတန္းစား အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားေတြက မစၥတာအိုဘားမား ကို ေထာက္ခံလာေအာင္ မစၥတာ ကလင္တန္က ကူညီႏုိင္ဖြယ္ရွိတယ္ လို႔ ေလ့လာသံုးသပ္သူေတြက ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒေအာင္ျမင္မႈ ျမန္မာကိုနမူနာျပ
ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္အစိုးရက ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးခဲ့တဲ့ ဒဏ္ခတ္အေရးယူတာနဲ႔ တၿပိဳင္တည္းမွာ ထိေတြ႔ဆက္ဆံတဲ့ လမ္းႏွစ္သြယ္မူ၀ါဒဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံက လက္ရွိ ဒီမုိကေရ စီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ ျဖစ္ေအာင္ အားေပးခဲ့တယ္လို႔ ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီက ေျပာလိုက္ ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးပိုေကာင္းခ်င္တယ္ဆိုရင္ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေနာက္ ထပ္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းေတြ တိုးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ကိုလည္း အဂၤါေန႔က တိုက္တြန္း ခဲ့ပါတယ္။
ေျမာက္ကာ႐ိုလိုင္းနားျပည္နယ္၊ ရွားေလာ့တ္ (Charlotte) ၿမိဳ႕မွာက်င္းပေနတဲ့ အေမရိကန္ ဒီမို ကရက္တစ္ပါတီညီလာခံအတြင္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့တဲ့ ပါတီရဲ႕မူ၀ါဒရပ္တည္ခ်က္ေတြထဲမွာ အဲဒီလို ေဖာ္ျပ တိုက္တြန္းထားတာပါ။
ကမာၻတ၀န္းမွာ ဒီမုိကေရစီနဲ႔လြတ္လပ္ခြင့္ကို ေတာင္းဆိုၾကတဲ့လူထုဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ေထာက္ခံမႈနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈရေအာင္ ဆက္ၿပီး လုပ္သြားၾကလိမ့္မယ္လုိ႔ ဆိုၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံကို သီးျခားေရြးထုတ္ၿပီးေတာ့ ဥပမာေပး ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ေဆာင္ခြင့္ေတြ ဖြင့္ေပးၿပီး ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ တြန္းအားေပးတဲ့အေနနဲ႔ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈနဲ႔အတူ ထိေတြ႔ဆက္ဆံတဲ့မူ၀ါဒ ကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ပူးတြဲ က်င့္သံုးခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ပိုၿပီးနက္႐ိႈင္းတဲ့ဆက္ဆံေရး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက မ်ားျပားလွတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုေတြ အၾကားမွာ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးေတြ တည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႔ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မိမိတို႔ရဲ႕ သမိုင္း၀င္ အစပ်ဳိး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ဆက္ၿပီး လုပ္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ပါတီမူ၀ါဒေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဆက္ရွိေနေသးတဲ့အတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ ဆက္ဆံေရး ျဖစ္လာဖို႔ ရာ ျမန္မာအစိုးရက ေနာက္ထပ္လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ဆက္ၿပီးလုပ္သြားဖို႔ မိမိတို႔ဆက္ၿပီး ေျပာဆိုသြားမယ္လို႔လည္း ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီကေၾကညာ ခဲ့ပါတယ္။
ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီညီလာခံမတိုင္ခင္ သီတင္းပတ္က ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္၊ တမ္မ္ပါၿမိဳ႕မွာက်င္းပခဲ့တဲ့ ရီပတ္ဘလီကန္ပါတီ ညီလခံမွာေၾကညာခဲ့တဲ့ မူ၀ါဒသေဘာထားေတြထဲမွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဖာ္ျပ ေျပာဆိုတာမ်ဳိးမရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီဟာ လက္ရွိ အေမရိကန္သမၼတ ဘရာ့ခ္ အိုဘားမားရဲ႕ ပါတီျဖစ္ပါတယ္။
ေျမာက္ကာ႐ိုလိုင္းနားျပည္နယ္၊ ရွားေလာ့တ္ (Charlotte) ၿမိဳ႕မွာက်င္းပေနတဲ့ အေမရိကန္ ဒီမို ကရက္တစ္ပါတီညီလာခံအတြင္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့တဲ့ ပါတီရဲ႕မူ၀ါဒရပ္တည္ခ်က္ေတြထဲမွာ အဲဒီလို ေဖာ္ျပ တိုက္တြန္းထားတာပါ။
ကမာၻတ၀န္းမွာ ဒီမုိကေရစီနဲ႔လြတ္လပ္ခြင့္ကို ေတာင္းဆိုၾကတဲ့လူထုဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ေထာက္ခံမႈနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈရေအာင္ ဆက္ၿပီး လုပ္သြားၾကလိမ့္မယ္လုိ႔ ဆိုၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံကို သီးျခားေရြးထုတ္ၿပီးေတာ့ ဥပမာေပး ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ေဆာင္ခြင့္ေတြ ဖြင့္ေပးၿပီး ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ တြန္းအားေပးတဲ့အေနနဲ႔ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈနဲ႔အတူ ထိေတြ႔ဆက္ဆံတဲ့မူ၀ါဒ ကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ပူးတြဲ က်င့္သံုးခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ပိုၿပီးနက္႐ိႈင္းတဲ့ဆက္ဆံေရး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက မ်ားျပားလွတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုေတြ အၾကားမွာ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးေတြ တည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႔ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မိမိတို႔ရဲ႕ သမိုင္း၀င္ အစပ်ဳိး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ဆက္ၿပီး လုပ္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ပါတီမူ၀ါဒေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဆက္ရွိေနေသးတဲ့အတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ ဆက္ဆံေရး ျဖစ္လာဖို႔ ရာ ျမန္မာအစိုးရက ေနာက္ထပ္လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ဆက္ၿပီးလုပ္သြားဖို႔ မိမိတို႔ဆက္ၿပီး ေျပာဆိုသြားမယ္လို႔လည္း ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီကေၾကညာ ခဲ့ပါတယ္။
ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီညီလာခံမတိုင္ခင္ သီတင္းပတ္က ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္၊ တမ္မ္ပါၿမိဳ႕မွာက်င္းပခဲ့တဲ့ ရီပတ္ဘလီကန္ပါတီ ညီလခံမွာေၾကညာခဲ့တဲ့ မူ၀ါဒသေဘာထားေတြထဲမွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဖာ္ျပ ေျပာဆိုတာမ်ဳိးမရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီဟာ လက္ရွိ အေမရိကန္သမၼတ ဘရာ့ခ္ အိုဘားမားရဲ႕ ပါတီျဖစ္ပါတယ္။
ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ေရြးေကာက္ပဲြမႇ မဲ ၈၅ ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔ကို ေရတြက္ၿပီးခ်ိန္၌ အာဏာရပါတီ Popular Movement for the Liberation of Angola (MPLA)က မဲ ၇၃ ရာခုိင္ႏႈန္းရရႇိ ခဲ့ၿပီးအနီးကပ္ဆံုးၿပိဳင္ဘက္ျဖစ္ေသာ National Union for the Total Independence of Angola (UNITA) က မဲ ၁၈ ရာခုိင္ႏႈန္းရရႇိခဲ့ေၾကာင္း ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရႇင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
အင္ဂိုလာအေျခခံဥပေဒတြင္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏႇစ္က ထည့္သြင္းျဖည့္စြက္မႈအရ လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ အႏုိင္ရေသာ ပါတီေခါင္းေဆာင္သည္ အလိုအေလ်ာက္ သမၼတျဖစ္လာမည္ျဖစ္ရာ အာဏာရပါတီမႇသမၼတ Jose Eduardo dos Santos က ရာ ထူး ဆက္လက္ရယူမည္ျဖစ္သည္။ Santos သည္ ၁၉၇၉ ခုႏႇစ္ ေနာက္ပိုင္းမႇစ၍ အာဏာရယူထားျခင္းျဖစ္သည္။
အဆန္ဂ္သာ တတိယႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံသို႔ အလဲႊခံရပါက လူသားတစ္ဦး၏ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ ၿဗိတိန္ႏႇင့္ ဆြီဒင္ႏုိင္ငံတို႔က အာမခံေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဟိတ္ဂ္ကလႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အသက္ ၄၁ ႏႇစ္ရႇိ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံသား အဆန္ဂ္ကို အီေကြေဒါ အစိုးရက ၾသဂုတ္လတြင္ ႏုိင္ငံေရး ခိုလံႈခြင့္ေပးခဲ့သည္။ အဆန္ဂ္သည္ လန္ဒန္ရႇိ အီေကြေဒါသံ႐ံုးတြင္ ခုိလံႈေနရာ လန္ဒန္ရဲတပ္ဖဲြ႔က အဆန္ဂ္ကို ဖမ္းဆီးရန္အတြက္ ၾကံစည္ေန ျခင္းေၾကာင့္ ၿဗိတိန္ႏႇင့္ အီေကြေဒါတို႔အၾကား သံတမန္ေရးဆိုင္ရာ တင္းမာမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ အဆန္ဂ္ကိစၥအတြက္ အီေကြေဒါႏႇင့္ ေဆြးေႏြးမႈ ထပ္မံျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဟိတ္ဂ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အမ်ဳိးသမီးႏႇစ္ဦးအား အဆန္ဂ္က လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟူေသာစဲြခ်က္ျဖင့္ ဆီြဒင္ အစိုးရေရႇ႕ေနမ်ားက အဆန္ဂ္ကို စစ္ ေဆးေမးျမန္းလိုေနသည္။ အဆန္ဂ္ကမူ ဆီြဒင္သုိ႔အလဲႊခံရၿပီး ဆီြဒင္မႇတစ္ဆင့္ အေမရိကန္သို႔ အလဲႊခံရပါ က ေသဒဏ္က်ခံရမည္ကို စိုးရိမ္ေနသည္။ သို႔ေသာ္ Human Right Act အရ ယင္းက့ဲသုိ႔ ျပစ္ဒဏ္က်ခံရႏုိင္သူတစ္ဦးကို ၿဗိတိန္ႏႇင့္ဆီြဒင္တို႔က လဲႊေပးလိမ့္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ထားသည္။
စက္တင္ဘာလ ၃ ရက္တြင္မူ ဖမ္းထားေသာအလုပ္သမား၂၇၀ ဦး အနက္ ပထမအသုတ္အျဖစ္ အလုပ္သမား၄၇ ဦးကို ေတာင္အာဖရိကတရား႐ံုးက ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း၊ ပရက္တိုရီယာၿမိဳ႕ရႇိ Garankuwa ေအာက္႐ံုးက အလုပ္ သမား ၄၇ ဦးကို လႊတ္ေပးေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ၿပီး လာမည့္ရက္ပိုင္းအတြင္း က်န္ရႇိေသာအလုပ္သမားမ်ားကို လႊတ္ေပးဖြယ္ရႇိသည္ဟု ေမ်ာ္လင့္ရသည္။
ၾသဂုတ္လ ၁၆ ရက္က ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရဲမ်ားႏႇင့္အလုပ္သမားမ်ားအၾကား ပဋိပကၡအတြင္း အလုပ္သမားမ်ား ေသဆံုးမႈအတြက္ အလုပ္သမားမ်ားကိုပင္ လူသတ္မႈစဲြခ်က္မ်ားျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့သည့္အတြက္ ေ၀ဖန္ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ျပင္းထန္စြာ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရ သည္။ ယင္းစဲြခ်က္မ်ားမႇာ အလြန္အမင္း ယုတၲိမက်ေၾကာင္း အလုပ္သမားမ်ား၏ ေရႇ႕ေနမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယင္းအစီအစဥ္မ်ားတြင္ ႏ်ဴကလီးယား စီမံကိန္းမ်ားႏႇင့္ ပတ္သက္ၿပီး တီဟီရန္က ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈကို ပိုမိုအေလးအနက္ထားရန္အတြက္ ဖိအားေပးျခင္း၊ အစၥလာမ္မစ္အီရန္ကို တိုက္ခုိက္စရာမလိုေသာ စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရမည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို အစၥေရးသို႔ ကမ္းလႇမ္းျခင္းတုိ႔ပါ၀င္ေၾကာင္း နယူးေယာက္တုိင္းမ္က ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ေဟာ္မုဇ္ေရလက္ၾကားမႇတစ္ဆင့္ ေရနံတင္ပို႔မႈကို အီရန္က ပိတ္ဆို႔မႈ မျပဳလုပ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ဟန္႔တားမႈအျဖစ္ အေမရိကန္ႏႇင့္ အျခားႏုိင္ငံ ၂၅ ႏုိင္ငံေက်ာ္သည္ ယခုလအတြင္း ပါရႇန္ပင္လယ္ေကြ႔၌ မိုင္းရႇင္းလင္းေရး အႀကီးဆံုး ေလ့က်င့္မႈကို ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အမည္မေဖာ္ေသာ စစ္ဘက္တာ၀န္ရႇိသူမ်ားကို ကိုးကား၍ နယူးေယာက္တုိင္းမ္က ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
၀ါရႇင္တန္သည္ ကာတာတြင္လည္း ေရဒါစနစ္ တပ္ဆင္ၿပီးစီးသြားၿပီျဖစ္ရာ အစၥေရးႏႇင့္ တူရကီတို႔ရႇိ ေရဒါစနစ္မ်ားႏႇင့္ ေပါင္းစပ္ အသံုးျပဳသြားမည္ျဖစ္သည္။
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ (IAEA) ၏ ၿပီးခဲ့ေသာ သီတင္းပတ္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ အစီရင္ခံစာအရ အီရန္သည္ IAEA ေျမေအာက္စက္႐ံု၌ ယူေရနီယမ္သန္႔စင္မႈကို ႏႇစ္ဆ တုိးျမႇင့္ႏုိင္စြမ္းရႇိေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ အတိတ္ကာလက ႏ်ဴလက္နက္မ်ား စမ္းသပ္မႈျပဳလုပ္ခဲ့ဖြယ္ရႇိေသာ ပါခ်င္စစ္ဘက္ စခန္းတြင္လည္း အီရန္က သံသယျဖစ္ဖြယ္ ရႇင္းလင္းဖယ္ရႇားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ထားေၾကာင္း IAEA အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အီဂ်စ္သမၼတေဟာင္း ဟုိစနီမူဘာရက္၏သား ဂါမယ္မူဘာရက္အပါအ၀င္ မူဘာရက္ႏႇင့္ပတ္သက္မႈရႇိသူမ်ား၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ၿဗိတိန္အစိုးရက ပ်က္ကြက္ခဲ့ေၾကာင္း ဘီဘီစီသတင္းဌာနက ေဖာ္ထုတ္ေရးသားခဲ့သည္။မူဘာရက္အစုိးရ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ကတိေပးထားမႈအား ၿဗိတိန္က ပ်က္ကြက္ခဲ့ေၾကာင္း ဘီဘီစီက ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ မူဘာရက္အစိုးရေဟာင္း အတြင္းစည္းလူမ်ားႏႇင့္ ပတ္သက္မႈရႇိေသာ ကုမၸဏီမ်ားမႇာ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈ ခံရျခင္းမရႇိ ေၾကာင္း ဘီဘီစီက ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ၿဗိတိန္သည္ ယင္းပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ဖံုးကြယ္ထားၿပီး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို ခ်ဳိးေဖာက္ေနေၾကာင္း အီဂ်စ္တာ၀န္ရႇိသူမ်ားက စြပ္စဲြခဲ့သည္။ ၿဗိတိန္အစိုးရကမူ မိမိတို႔ လက္လႇမ္းမိသမွ် ႀကိဳးစားၿပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
မူဘာရက္ႏႇင့္ သူ၏အတြင္းစည္း လူမ်ားသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ဘီလ်ံေပါင္းမ်ားစြာကို ခိုးယူခဲ့သည္ဟု သတင္းမ်ားတြင္ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ပင္ ၂၀၁၁ ခုႏႇစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ၌ လူထုေတာ္လႇန္ေရး ေပၚေပါက္ခဲ့ကာမူဘာရက္မႇာ ရာထူး မႇ ဆင္းေပးခဲ့ရသည္။ မူဘာရက္ရာထူးဆင္းေပးၿပီး သံုးရက္အၾကာတြင္ မူဘာရက္အစိုးရလက္ထက္အဖဲြ႔၀င္မ်ား၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးရန္ အီဂ်စ္အစုိးရ၏ ေတာင္းဆိုမႈအား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပးမည္ဟု ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀ီလ်ံ ဟိတ္ဂ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လတ္တေလာတြင္ မူဘာရက္ႏႇင့္ သူ၏ဇနီး၊ သားႏႇစ္ဦးႏႇင့္ အစိုးရေဟာင္းလက္ထက္ အဖဲြ႔၀င္ ၁၅ ဦးတို႔၏ ပိုင္ဆိုင္မႈ ေပါင္ ၈၅ သန္း (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၃၅ သန္း) ကို ၿဗိတိန္အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ညႊန္ၾကားခ်က္ထြက္ၿပီး ခုနစ္လအၾကာျဖစ္ေသာ ၂၀၁၁ ခုႏႇစ္၊ ႏုိ၀င္ဘာလတြင္ အီဂ်စ္အိုးအိမ္၀န္ႀကီးေဟာင္း၏ ဇနီးျဖစ္သူ Naglaa al-Ghazaerly သည္ သူ၏အမည္ျဖင့္ပင္ လန္ဒန္တြင္ ကုမၸဏီတစ္ခုဖြင့္ရန္ မႇတ္ပံုတင္ ႏုိင္ခဲ့မႈကို ဘီဘီစီက ေဖာ္ထုတ္တင္ျပခဲ့သည္။
LWIN PWIN
NLABR
Web-site: www.nlabr.com
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment