၊ကရင္ ၊ ရႇမ္း၊ ရခိုင္ ၊ ခ်င္း နဲ႔ကခ်င္ သတင္းမ်ား စက္တင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၂
ခ်င္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔မည္
ခ်င္းျပည္နယ္ရွိၿမိဳ႕နယ္
၉ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ “ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔” မ်ား အျမန္ဆံုးဖြဲ႔စည္းသြားရန္
Chin Peace and Tranquility Committee က ဦးေဆာင္စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
“ခ်င္းျပည္နယ္ရဲ႕
ၿမိဳ႕နယ္အားလံုးမွာ ဖြ႔ဲသြားမွာပါ။ ေလာေလာ ဆယ္မွာေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္ ၉ ၿမိဳ႕နယ္မွာ
ဖြဲ႔မယ္။ ေနာက္ၿပီး ေရဇြာနဲ႔ က်ီခါးၿမိဳ႕နယ္ခြဲေတြမွာပါ ဆက္ဖြင့္သြားမယ္” ဟု
ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး (CNF) မွ ျပန္ၾကားေရး တာ၀န္ခံ ဦးငိုင္းၾကားထန္းက ေျပာသည္။ယင္းေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔မ်ားတြင္ အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ CNF ၏ အဖြဲ႔၀င္မ်ား မပါ၀င္ဘဲ သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ခ်င္းလူငယ္မ်ားႏွင့္ ေဒသခံလူႀကီးမ်ား ပါ၀င္ဖြ႔ဲ႔စည္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏွစ္ဖက္ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားက ျပည္သူလူထုအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ၊ အႏိုင္က်င့္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လွ်င္ ယင္းအဖြဲ႔မ်ားက ခ်က္ခ်င္းစံုစမ္းကာ အစီရင္ခံမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
တြန္းဇံ၊ တီးတိန္၊ ဖလမ္း၊ ဟားခါး၊ ထန္တလန္၊ မတူပီ၊ မင္းတပ္၊ ကန္ပက္လက္၊ ပလက္၀ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔မ်ား စတင္ဖြဲ႔စည္းကာ အစိုးရႏွင့္ CNF တို႔၏ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ေလးစားလိုက္နာမႈ ရွိ/မရွိ ေစာင့္ၾကည့္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ဒီလိုဖြဲ႔ဖို႔ဆိုတာက အစိုးရနဲ႔ ေမလတုန္းက အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးတုန္းက သေဘာတူထားတဲ့ အခ်က္ ၁၅ ခ်က္ထဲက တခုပါ” ဟု ဦးငိုင္းၾကားထန္းက ေျပာသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္တြင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦးသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ ၇ ရက္က ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႔ႏွင့္ ဟားခါးၿမိဳ႕၌ ေတြ႔ဆံုကာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အခ်က္ ၁၅ ခ်က္ကို သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။
ယခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၆ တြင္ ဟားခါးၿမိဳ႕၌ အစိုးရၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ႏွင့္ ပဏာမ သေဘာတူညီခ်က္ ၉ ခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကေသးသည္။
ထိုသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ အစိုးရဘက္မွ တပ္ရင္း ၂ ခု ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ထားေၾကာင္း အထက္ပါ ျပန္ၾကားေရး တာ၀န္ခံက ေျပာသည္။
ပတ္စ္ပို႔အတု ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ဘဂၤါလီမ်ား ဒါကာတြင္ ဖမ္းမိ
ယခုလ ၁၇ ရက္ေန႔က ဒါကာၿမိဳ႕ ဖုိကီယာပူလ္ ဟုိတယ္တြင္ တည္းခိုေနထုိင္သူ Mohammad Sanaullah၂၅ ႏွစ္၊ Abdul Hamid ၂၀ ႏွစ္၊ Harunur Rashid ၁၈ ႏွစ္၊ Nur Mohammad ၁၈ ႏွစ္၊ Deen Mohammad ၂၀ ႏွစ္၊ Yusub Ali ၁၈ ႏွစ္၊ Md Kashem ၁၈ ႏွစ္ႏွင့္ Hamidul Islam ၄၀ ႏွစ္တို႔ကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံ ပတ္စ္ပို႔(ႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္)အတု ၊ မွတ္ပံုတင္ကတ္ အတုမ်ားႏွင့္ အတူ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ေၾကာင္း ဒါကာ ရဲဌာန သတင္း ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕မွ MR, Gazi Rabiul Islam က ေျပာသည္။
“သူတို႔ေနတဲ့ အခန္းကို မသကၤာလို႔ ဝင္စစ္ေတာ့ ပတ္စ္ပို႔ အတုေတြ၊ မွတ္ပံုတင္ အတုေတြ ရတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ စစ္ေဆးၾကည့္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘက္က လာတယ္လို႔ သိရတယ္။ ဘယ္အတြက္ ဘယ္ႏိုင္ငံကိုသြားမယ္ဆုိတာနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ေနရပ္လိပ္စာ အတိ အက် ရေအာင္ က်ေနာ္တို႔ စစ္ေဆးေနဆဲပါ”ဟုလည္း ၎က ဆက္လက္ ေျပာဆုိသည္။
ထုိအျပင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၁၁ ရက္ေန႔ကလည္း ေဆာ္ဒီ အာေရဘီယာႏိုင္ငံကို သြားမည့္ ေလယဥ္လက္မွတ္ႏွင့္ ပတ္စ္ပို႔ အတု ကိုင္ ေဆာင္ထားသူ ၆ ဦးကို လည္းေကာင္း၊ ၇ ရက္ေန႔တြင္ ပတ္စ္ပို႔အတု ကိုင္ေဆာင္ထားသူ ၁၈ ဦးကိုလည္းေကာင္း ဒါကာ ႏိုင္ငံ တကာ ေလဆိပ္အတြင္း ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ေၾကာင္း ဒါကာၿမိဳ႕ထုတ္ သတင္းစားမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအတြင္း ႏိုင္ငံသား မွတ္ပံုတင္မ်ား ထုတ္ေပးရန္အတြက္ နယ္ေျမခံအာဏာပိုင္မ်ား၏ ေထာက္ခံခ်က္မ်ား လိုအပ္ၿပီး ယင္း ႏိုင္ငံသား မွတ္ပုံတင္ ရွိသူမွသာ ပတ္စ္ပို႔ ေလွ်ာက္ပိုင္ခြင့္ ရွိသည္။
ဖမ္းဆီးရမိသူမ်ား၏ ပတ္စ္ပို႔ႏွင့္မွတ္ပံုတင္မ်ားတြင္ စစ္တေကာင္း လိပ္စာမ်ားကို အမ်ားဆံုးေတြ႕ရေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ အာဏာပိုင္မ်ား ၏ အဂတိလိုက္စားမႈမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ေျပးလာသူ ဘဂၤါလီမ်ားသည္ မွတ္ပံုတင္ႏွင့္ ပတ္စ္ပို႔မ်ားကို အလြယ္တကူ ရရွိေနေၾကာင္း ဒါကာမွ အမည္မေဖာ္လိုသူ သတင္းေထာက္ တဦးက ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ပတ္စ္ပို႔ အတု ကိုင္ေဆာင္၍ ႏိုင္ငံျခားသြားေနသည့္ ဘဂၤါလီမ်ား ယခင္ကရွိေသာ္လည္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း အဓိက႐ုဏ္းမ်ား ျဖစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရက လံုၿခံဳေရး ပိုမိုတင္းက်ပ္လာသည့္ အတြက္ ဆက္တိုက္ ဖမ္းမိေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း တာ့ခ္နာၿမိဳ႕က ေထာက္လွမ္းေရး တဦးက ေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွ ဘဂၤါလီမ်ားသည္ တရားဝင္ ႏိုင္ငံသားမဟုတ္သည့္ ယာယီႏိုင္ငံသားကတ္ ကိုင္ေဆာင္၍ ႏိုင္ငံ တကာသို႔ သြားရန္ ယခင္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွ အိႏၵိယႏိုင္ငံသို႔ လည္းေကာင္း၊ ထိုမွတဆင့္ ႏိုင္ငံတကာသို႔ တရားမဝင္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားက သြားလာႏိုင္ၾကေၾကာင္း၊ အိႏိၵယ အာဏာပိုင္မ်ားက တရားမဝင္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္သူမ်ားကို ပစ္ခတ္ဖမ္းဆီးခြင့္ ေပး လိုက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ပတ္စ္ပို႔မ်ားကိုင္ေဆာင္၍ ေလေၾကာင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာသို႔ ထြက္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ ပင္ လယ္ျပင္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို အသုံးျပဳမႈမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္ႏွင့္ မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား လူမ်ိဳးစုႏွင့္ ပဋိပကၡအေရး အေလးထားေဆြးေႏြး
ရခိုင္ေဒသ ပဋိပကၡ အေျဖေပၚေရး အျမန္ ေဆာင္ရြက္မည္ဟုဆို
ယင္းေကာ္မရွင္သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ေနရာအႏွ႔ံ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ရခုိင္၊ မြတ္ဆလင္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုကာ စကားေျပာခဲ့ၿပီး ပဋိပကၡ ျဖစ္စဥ္ကို အမွန္ ေဖာ္ထုတ္လာေစရန္ ေကာ္မရွင္အေနျဖင့္ လုပ္ငန္းစဥ္ အခ်က္ ၈ ခ်က္ကို ရရွိခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ ထြက္ေပၚလာသည့္ အစီရင္ခံစာကို ႏို၀င္ဘာ ၁၆ ရက္ေန႔ သမၼတထံသို႔ တင္သြင္းမည္ ျဖစ္သည္။
ယမန္ေန႔က က်င္းပသည့္ သတင္းစာေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ရခိုင္ေဒသ ပဋိပကၡ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ မ်ိဳးျမင့္၊ သတင္းစာဆရာ ေမာင္၀ံသ၊ အႏုပညာရွင္ ဇာဂနာ၊ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးကိုကိုႀကီး၊ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လႈိင္ ( Myanmar Egress)၊ ဘူမိေဗဒ ပါေမာကၡ ေဒၚရင္ရင္ႏြယ္တို႔ ဦးေဆာင္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
“ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ စစ္ေတြၿမိဳ႕ကို စက္တင္ဘာ ၇ ရက္ေန႔က စ ထြက္ခဲ့ပါတယ္။ ပဋိပကၡ ျဖစ္တဲ့ ေနရာကို ေရာက္ခဲ့သလို ျဖစ္လုဆဲဆဲ ေနရာေတြကိုလည္း ေရာက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ လံုး၀ မျဖစ္တဲ့ ေနရာေတြကိုပါ ေရာက္ပါတယ္။ ဒါမွ အဲဒီေနရာက ဘာလို႔ ပဋိပကၡျဖစ္တယ္၊ အဲဒီေနရာက ဘာလုိ႔မျဖစ္ဘူးလဲ ဆိုတာ သိရတာေပါ့” ဟု ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမႉး ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လိႈင္က ဆိုသည္။
ယင္းေကာ္မရွင္သည္ ပဋိပကၡ ေဒသမ်ားအတြင္း ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ေနထိုင္သည့္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား၊ မြတ္စလင္မ်ား ေနထိုင္သည့္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားႏွင့္ ရခိုင္ရြာမ်ား၊ မြတ္စလင္ရြာမ်ားရွိ ရပ္မိရပ္ဖမ်ားအား ေတြ႔ဆံုကာ သိလိုသည့္ အခ်က္မ်ားကိုလည္း ေမးျမန္း ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔က မြတ္ဆလင္ေတြနဲ႔ မေတြ႔ခဲ့ဘူး ဆိုတဲ့ သတင္းက မွားပါတယ္။ ဗလီေတြ ကိုေတာင္၀င္ၿပီး သိလိုတဲ့ဟာေတြ ေမးခဲ့တယ္။ သူတို႔ ခံစားေနတဲ့ဟာေတြကိုလည္း ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ေမာင္းေတာ ၿမိဳ႕ေပၚတင္ မဟုတ္ဘူး၊ ခက္ခက္ခဲခဲ သြားရတဲ့ ေနရာေတြလည္း ေရာက္ပါတယ္” ဟု အႏုပညာရွင္ ကိုဇာဂနာက ဆိုသည္။
ရခိုင္ေဒသ ပဋိပကၡ ျပႆနာ၏ အေျဖကို သမၼတထံ တင္ရန္ အခက္အခဲ ရွိေနေသးေၾကာင္း၊ အျမန္ တင္မည္ဆိုပါက တိက် မွန္ကန္မည္ မဟုတ္သျဖင့္ တိက်မွန္ကန္ရန္ႏွင့္ ဘက္မလုိက္ဘဲ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း၊ အဆိုပါ အစီရင္ခံစာကို ရခိုင္ေဒသ ပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္မွ ရထားသည့္ အခ်က္အလက္ႏွင့္ Research လုပ္ထားသူမ်ားထံမွ ရရွိေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေသခ်ာစြာ စုေဆာင္းၿပီး လုပ္ေဆာင္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ေကာ္မရွင္က သြားေရာက္တဲ့အခါမွာ အခက္အခဲဘာမွ မရွိသလုိ အေႏွာင့္အယွက္လည္း မရွိပါဘူး။ လံုၿခံဳေရးေတြ တားျမစ္ထားတဲ့ ေနရာေတြလည္း ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ဘက္စလံုးမွာေတာ့ လံုၿခံဳေရး မရွိရင္ ဘာေတြ ျဖစ္မွာလဲဆိုတဲ့ စိုးရိမ္မႈေတြေတာ့ ရွိတာေပါ့” ဟု ဆရာ ေကာ္မရွင္တြင္ ပါဝင္သည့္ ျပည္သူ႔ေခတ္ဂ်ာနယ္ အတုိင္ပင္ခံ အယ္ဒီတာ ေမာင္၀ံသက ေျပာသည္။
အဆိုပါ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ စာသင္ေက်ာင္း အမ်ားစုမွာ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ပိတ္ထားေသးေၾကာင္း၊ ျပႆနာကို အျမန္စံုစမ္းကာ အမွန္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းၿပီး ကေလးမ်ား ပညာအျမန္ သင္ၾကားႏိုင္ေရး အတြက္လည္း လုပ္ေဆာင္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ တခုလံုး၏ စစ္တမ္းကို ယူကာ အစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္းသြားမည္ဟု သိရသည္။
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေန လူနည္းစု ျဖစ္ေသာ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ၎တို႔၏ ဘ၀ ေရရွည္ လုံၿခဳံေရး စိတ္မခ်သည့္ အတြက္ ေနအိမ္မ်ားကုိ ေရာင္းခ်ျခင္း၊ စြန္႔ခြာျခင္း တို႔ျပဳလုပ္ကာ လုံၿခဳံသည့္ ေဒသမ်ားသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း၊ “အိမ္ေရာင္းမည္” ဆိုသည့္ ဆိုင္းဘုတ္မ်ား ေနရာအႏွံ႔ ေတြ႔ေနရေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံမ်ားထံမွ သိရသည္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕၌ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသား ဒုကၡသည္ စခန္း ၃ ခုရွိၿပီး ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း တခ်ဳိ႕တြင္လည္း ရွိေၾကာင္း စုစုေပါင္း လူဦးေရ ၃၀၀၀ ၀န္းက်င္ ရွိေၾကာင္း၊ ထို႔အတူ ဘဂၤါလီ ဒုကၡသည္ စခန္း ၇ ခု၌ လူဦးေရ ၆ ေသာင္းေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း၊ ၎တို႔ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ ကမာၻ႔စားနပ္ရိကၡာ အစီအစဥ္ (WFP) တို႔က ပုံမွန္ ေထာက္ပ့ံေပးလွ်က္ ရွိေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္၌ သတင္းစာဆရာ ေမာင္၀ံသ၊ အႏုပညာရွင္ ကိုဇာဂနာ၊ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ဦးကိုကိုႀကီး၊ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ (RNDP) မွ ေဒါက္တာေအးေမာင္၊ ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လႈိင္ (Myanmar Egress)၊ ဗဟု ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕မွ ဦးေအာင္ႏုိင္ဦး၊ အစၥလမ္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ မ်ား၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူငယ္ သုေတသန ပညာရွင္မ်ား ပါဝင္သည့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၂၇ ဦးျဖင့္ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ သမၼတက တာ၀န္ေပးအပ္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုေကာ္မရွင္သည္ ပဋိပကၡႏွင့္ပတ္သက္၍ အေသးစိတ္ ေလ့လာစစ္ေဆးႏိုင္ရန္ ဆပ္ေကာ္မတီ ၈ ခု ထပ္မံ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး အသီးသီး တာ၀န္ယူထားသည့္ က႑အလိုက္ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စစ္ေဆးခ်က္မ်ားကုိ ႏို၀င္ဘာလတြင္ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတထံ တင္ျပရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သတ္မွတ္ခ်ိန္တြင္ ၿပီးစီးမႈ မရွိပါက အခ်ိန္အနည္းငယ္ ထပ္မံယူႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕သည္ လာမည့္ ၁ လအတြင္း ရခုိင္ေဒသမ်ားသို႔ ထပ္မံ သြားေရာက္ကာ စံုစမ္းစစ္ေဆး ျပဳလုပ္ဦးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းစာဆရာ ေမာင္ဝံသက ေျပာသည္။
ဇြန္လဆန္းမွ စတင္ခဲ့ေသာ ရခိုင္ေဒတြင္း ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေသဆုံးသူ ၈၀ ခန္႔၊ ဒဏ္ရာရသူ ၁၁၂ ဦး၊ လူေနအိမ္ ၅၀၀၀ ၀န္းက်င္၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၁၄ ေက်ာင္း၊ စာသင္ေက်ာင္း ၃ ေက်ာင္း၊ ဗလီ ၁၇ ခုတို႔ ပ်က္စီးခဲ့ေၾကာင္း နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ႀကီး ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက ဇူလိုင္လ ၃၀ ရက္ေန႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ၌ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕နယ္ ေက်ာက္နီေမာ္ေဒသမွ မသီတာေထြး အသတ္ခံရမႈႏွင့္ ဆက္စပ္၍ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕၌ လူ ၁၀ ဦး ထပ္မံ အသတ္ခံရသည့္ ကိစၥအား စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္ အာဏာပိုင္မ်ား ပါ၀င္သည့္ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕တဖြဲ႕ကုိလည္း ဇြန္လက
ဖြဲ႔စည္းခဲ့ေသးသည္။
ထိုအဖြဲ႔ ႔၌ ျပည္ထဲေရး ဒု ၀န္ႀကီ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေက်ာ္ဇံျမင့္ ဦးေဆာင္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဒု ရဲခ်ဳပ္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဥပေဒ အရာရွိ၊ ျပည္နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မႉး၊ ျပည္နယ္ အထူးစုံစမ္းေရးအဖြဲ႔ အႀကီးအကဲ စသည့္ ဌာနဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ ၁၆ ဦးတို႔ ပါ၀င္သည္။ ယင္းအဖြဲ႔သည္ ၎တို႔၏ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိမႈမ်ားကုိ ဇြန္လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတထံ
အစီရင္ခံ တင္ျပရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရက သတင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
ေတာင္ကုတ္ လူသတ္မႈႏွင့္ ဆက္စပ္၍ ၿမိဳ႕ခံ ၅၀ ၀န္းက်င္ကုိ ေခၚယူ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရေသာ္လည္း လူသတ္တရားခံ မ်ားကုိ ယေန႔အထိ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ေပးျခင္း မရွိေသးေပ။
တရားမွ်တမႈႏွင့္ ေစ့စပ္ေရးဆိုင္ရာ ႐ုံးခန္းတခု ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ
ဖြင့္လွစ္
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဆိုင္ရာမ်ားအတြက္
ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ပရန္ေငါန္ ေဒသတြင္ Justic and Negotiation Center (တရားမွ်တမႈႏွင့္
ေစ့စပ္ေရးဌာန) အမည္ရွိ ႐ုံးခန္းတခုအား အဂၤါေန႔ နံနက္ ၉ နာရီတြင္ စတင္
ဖြင့္လွစ္လုိက္ေၾကာင္း ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနား တက္ေရာက္ခဲ့သူ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
အက်ဳိးေဆာင္ ဦးဂြမ္ဂ်ာ က ေျပာသည္။
တ႐ုတ္နယ္စပ္ လြယ္ဂ်ယ္ႏွင့္ မုိင္ဂ်ာယန္ ဆက္သြယ္ထားသည့္ လမ္းမေပၚတြင္ ၎႐ုံးကုိ ဖြင့္လွစ္ထားရွိ၍
ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီႏွင့္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ KIO တုိ႔အၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပတုိ႔မွ မည္သူမဆုိ လာေရာက္ေမးျမန္းႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ဒီ႐ုံးက KIO အတြက္လည္း မဟုတ္ဘူး။ အစုိးရအတြက္လည္း မဟုတ္ဘူး။ အားလံုးအတြက္ ဆုိၿပီး ႐ုံးခန္းတခု ဖြင့္ဖုိ႔ သေဘာတူညီလုိ႔ ဖြင့္လုိက္တာ။ ဒီ႐ုံးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဲ႕ အစျဖစ္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စိတ္ဝင္စားသူ အားလံုး ဒီေနရာ မွာ လာေရာက္ႏုိင္တယ္။ ေမးျမန္းႏုိင္တာေတြကုိ ဒီေနရာကေန ရဖုိ႔ ဖြင့္လွစ္ထားတာ ျဖစ္တယ္” ဟု ဦးဂြမ္ဂ်ာ က ေျပာသည္။
ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔က ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ခ်င္းခ႐ုိင္ၿမိဳ႕တြင္ ဝန္ၾကီးဦးေအာင္မင္းႏွင့္ KIO ဒု-စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္၊ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ေဒါက္တာလဂ်ာတုိ႔ႏွင့္ အလြတ္သေဘာ ေတြ႔ဆံုစဥ္ အဆုိပါ႐ုံး ဖြင့္လွစ္ရန္ သေဘာတူညီခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးဂြမ္ဂ်ာက ေျပာသည္။
႐ုံးဖြင့္ပြဲကုိ KIA တပ္မဟာ ၃ မွ တာဝန္ခံ အရပ္ဘက္အရာရွိ ဦးေဇာ္က်န္းက အဖြင့္ အမွာစကား ေျပာၾကား၍ ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီမွ ေခါင္းေဆာင္ ဆရာၾကီး ဦးဆြမ္းလြတ္ဂမ္တုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔ျပင္ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ဳိးေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ဦးဂြမ္ဂ်ာႏွင့္ ေက်ာက္သူေဌး ဦးယြပ္ေဇာ္ေခါင္၊ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္မွ သိကၡာေတာ္ရဆရာၾကီး ဂ်မ္ေမာ္ ဂမ္ေမာ္၊ ကက္သလစ္ အသင္းေတာ္မွ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ပတ္ထရစ္ တူးရွန္ႏွင့္ ေဒသခံမ်ား အပါအဝင္ လူဦးေရ ၁ဝဝ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ Weekly Eleven၊ The Voice ဂ်ာနယ္မ်ားမွ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ားလည္း တက္ေရာက္ သတင္းယူခ့ဲသည္ဟု သူက ေျပာသည္။
KIO ႏွင့္ အစုိးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီတုိ႔အၾကား တစံုတရာ သေဘာတူညီမႈ မရမခ်င္း ေစာင့္ၾကပ္ေရး႐ုံး ဖြင့္လွစ္ရန္ ႏွစ္ဖက္ ႏႈတ္ကတိအေနျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု KIO တြဲဘက္အတြင္းေရးမႉး ဦးလနန္က ေျပာသည္။
“ဒီေတြ႔ဆံုမႈ ေစာင့္ၾကပ္ေရးအတြက္ ႐ုံးတခုလုိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လြယ္ဂ်ယ္အနီး ပရန္ဝမ္မွာ ေတြ႔ဖို႔ ေနရာ သတ္မွတ္ရေအာင္လုိ႔ ေျပာေတာ့ ဦးေအာင္မင္း က ျဖစ္ႏုိင္တယ္၊ ေကာင္းပါတယ္ဆုိၿပီး သေဘာတူတယ္။ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔တုိ႔လည္း သေဘာတူတယ္။ အဲဒီ အေဆာက္အဦ ၿပီးတာ တလ ေက်ာ္ၿပီ။ အဲဒီၾကားေတြ အဲမွာ ေတြ႔ရေအာင္လုိ႔ ေျပာတာ။ ေနာက္ပုိင္းက်မွ လြယ္ဂ်ယ္ဆုိရင္ မလာႏုိင္ဘူးဆုိၿပီး ေျပာလာတယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
႐ုံးကုိ အစည္းအေဝး ခန္းမတေဆာင္၊ ႐ုံးအဖြဲ႔အတြက္ အိပ္ေဆာင္မ်ားႏွင့္ စားေသာက္ေဆာင္မ်ား ထည့္သြင္းေဆာက္လုပ္ထားသည္ဟု ဆုိသည္။
ဇြန္လ ၂ဝရက္ေန႔က ႏွစ္ဖက္ စစ္တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အရာရွိမ်ား ေတြ႔ဆံုရန္ သေဘာတူညီ ခဲ့ၿပီးေနာက္ ႏွစ္လေက်ာ္ ၾကာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္ ေတြ႔ဆံုရန္ ေနရာ ညွိႏႈိင္း၍ မရၾကေသးေပ။
တနလၤာေန႔ ညေနပုိင္းက KIO လုိင္ဇာဗဟုိဌာနခ်ဳပ္ ၆ မုိင္ေက်ာ္အကြာရွိ လဂ်ားယန္တြင္ အစိုးရတပ္ႏွင့္ KIA တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ငါးနာရီၾကာ တုိက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု ဦးလနန္က ေျပာသည္။
“စခန္းတခုကုိ ေနရာရၿပီဆုိရင္ သူတုိ႔က တပ္ေတြ တျဖည္းျဖည္း အင္အား တုိးျဖည့္လာတယ္။ ဗန္းေမာ္ဘက္ကုိ တပ္အင္အား အျမဲပုိ႔ေနတယ္။ ဆင္းသြားတာ မရွိေသးဘူး။ ဒါကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ တပ္မဟာ ၃၊ ၅ နယ္ေျမေတြမွာ စစ္အင္အား အျမဲတမ္း ျဖည့္တင္းေနတယ္ဆုိတာ ထင္ရွားတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ယခုရက္ပိုင္းမ်ားအတြင္း ေန႔စဥ္ တုိက္ပြဲ တခု၊ ႏွစ္ခု အျမဲတမ္း ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး KIO အေနျဖင့္ ဗန္းေမာ္ႏွင့္ မူဆယ္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ႏွစ္ဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္းႏွင့္ ထပ္မံ ေတြ႔ဆံုမည္ ဆုိပါက အလြတ္သေဘာ ေတြ႔ဆံုျခင္း မဟုတ္ဘဲ တရားဝင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေရႊလီၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႔ဆံုရန္ တု႔ံျပန္ထားသည္။
တ႐ုတ္နယ္စပ္ လြယ္ဂ်ယ္ႏွင့္ မုိင္ဂ်ာယန္ ဆက္သြယ္ထားသည့္ လမ္းမေပၚတြင္ ၎႐ုံးကုိ ဖြင့္လွစ္ထားရွိ၍
ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီႏွင့္ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ KIO တုိ႔အၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပတုိ႔မွ မည္သူမဆုိ လာေရာက္ေမးျမန္းႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ဒီ႐ုံးက KIO အတြက္လည္း မဟုတ္ဘူး။ အစုိးရအတြက္လည္း မဟုတ္ဘူး။ အားလံုးအတြက္ ဆုိၿပီး ႐ုံးခန္းတခု ဖြင့္ဖုိ႔ သေဘာတူညီလုိ႔ ဖြင့္လုိက္တာ။ ဒီ႐ုံးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဲ႕ အစျဖစ္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စိတ္ဝင္စားသူ အားလံုး ဒီေနရာ မွာ လာေရာက္ႏုိင္တယ္။ ေမးျမန္းႏုိင္တာေတြကုိ ဒီေနရာကေန ရဖုိ႔ ဖြင့္လွစ္ထားတာ ျဖစ္တယ္” ဟု ဦးဂြမ္ဂ်ာ က ေျပာသည္။
ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔က ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ခ်င္းခ႐ုိင္ၿမိဳ႕တြင္ ဝန္ၾကီးဦးေအာင္မင္းႏွင့္ KIO ဒု-စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္၊ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ေဒါက္တာလဂ်ာတုိ႔ႏွင့္ အလြတ္သေဘာ ေတြ႔ဆံုစဥ္ အဆုိပါ႐ုံး ဖြင့္လွစ္ရန္ သေဘာတူညီခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးဂြမ္ဂ်ာက ေျပာသည္။
႐ုံးဖြင့္ပြဲကုိ KIA တပ္မဟာ ၃ မွ တာဝန္ခံ အရပ္ဘက္အရာရွိ ဦးေဇာ္က်န္းက အဖြင့္ အမွာစကား ေျပာၾကား၍ ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီမွ ေခါင္းေဆာင္ ဆရာၾကီး ဦးဆြမ္းလြတ္ဂမ္တုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔ျပင္ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ဳိးေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ဦးဂြမ္ဂ်ာႏွင့္ ေက်ာက္သူေဌး ဦးယြပ္ေဇာ္ေခါင္၊ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္မွ သိကၡာေတာ္ရဆရာၾကီး ဂ်မ္ေမာ္ ဂမ္ေမာ္၊ ကက္သလစ္ အသင္းေတာ္မွ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ပတ္ထရစ္ တူးရွန္ႏွင့္ ေဒသခံမ်ား အပါအဝင္ လူဦးေရ ၁ဝဝ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ Weekly Eleven၊ The Voice ဂ်ာနယ္မ်ားမွ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ားလည္း တက္ေရာက္ သတင္းယူခ့ဲသည္ဟု သူက ေျပာသည္။
KIO ႏွင့္ အစုိးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီတုိ႔အၾကား တစံုတရာ သေဘာတူညီမႈ မရမခ်င္း ေစာင့္ၾကပ္ေရး႐ုံး ဖြင့္လွစ္ရန္ ႏွစ္ဖက္ ႏႈတ္ကတိအေနျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု KIO တြဲဘက္အတြင္းေရးမႉး ဦးလနန္က ေျပာသည္။
“ဒီေတြ႔ဆံုမႈ ေစာင့္ၾကပ္ေရးအတြက္ ႐ုံးတခုလုိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လြယ္ဂ်ယ္အနီး ပရန္ဝမ္မွာ ေတြ႔ဖို႔ ေနရာ သတ္မွတ္ရေအာင္လုိ႔ ေျပာေတာ့ ဦးေအာင္မင္း က ျဖစ္ႏုိင္တယ္၊ ေကာင္းပါတယ္ဆုိၿပီး သေဘာတူတယ္။ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔တုိ႔လည္း သေဘာတူတယ္။ အဲဒီ အေဆာက္အဦ ၿပီးတာ တလ ေက်ာ္ၿပီ။ အဲဒီၾကားေတြ အဲမွာ ေတြ႔ရေအာင္လုိ႔ ေျပာတာ။ ေနာက္ပုိင္းက်မွ လြယ္ဂ်ယ္ဆုိရင္ မလာႏုိင္ဘူးဆုိၿပီး ေျပာလာတယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
႐ုံးကုိ အစည္းအေဝး ခန္းမတေဆာင္၊ ႐ုံးအဖြဲ႔အတြက္ အိပ္ေဆာင္မ်ားႏွင့္ စားေသာက္ေဆာင္မ်ား ထည့္သြင္းေဆာက္လုပ္ထားသည္ဟု ဆုိသည္။
ဇြန္လ ၂ဝရက္ေန႔က ႏွစ္ဖက္ စစ္တပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အရာရွိမ်ား ေတြ႔ဆံုရန္ သေဘာတူညီ ခဲ့ၿပီးေနာက္ ႏွစ္လေက်ာ္ ၾကာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္ ေတြ႔ဆံုရန္ ေနရာ ညွိႏႈိင္း၍ မရၾကေသးေပ။
တနလၤာေန႔ ညေနပုိင္းက KIO လုိင္ဇာဗဟုိဌာနခ်ဳပ္ ၆ မုိင္ေက်ာ္အကြာရွိ လဂ်ားယန္တြင္ အစိုးရတပ္ႏွင့္ KIA တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ငါးနာရီၾကာ တုိက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု ဦးလနန္က ေျပာသည္။
“စခန္းတခုကုိ ေနရာရၿပီဆုိရင္ သူတုိ႔က တပ္ေတြ တျဖည္းျဖည္း အင္အား တုိးျဖည့္လာတယ္။ ဗန္းေမာ္ဘက္ကုိ တပ္အင္အား အျမဲပုိ႔ေနတယ္။ ဆင္းသြားတာ မရွိေသးဘူး။ ဒါကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ တပ္မဟာ ၃၊ ၅ နယ္ေျမေတြမွာ စစ္အင္အား အျမဲတမ္း ျဖည့္တင္းေနတယ္ဆုိတာ ထင္ရွားတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ယခုရက္ပိုင္းမ်ားအတြင္း ေန႔စဥ္ တုိက္ပြဲ တခု၊ ႏွစ္ခု အျမဲတမ္း ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး KIO အေနျဖင့္ ဗန္းေမာ္ႏွင့္ မူဆယ္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ႏွစ္ဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္းႏွင့္ ထပ္မံ ေတြ႔ဆံုမည္ ဆုိပါက အလြတ္သေဘာ ေတြ႔ဆံုျခင္း မဟုတ္ဘဲ တရားဝင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေရႊလီၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႔ဆံုရန္ တု႔ံျပန္ထားသည္။
LWIN PWIN
NLABR
Web-site: www.nlabr.com
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment