ရခိုင္ျပည္နယ္ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေန အေမရိကန္သံအမတ္ ေလ့လာ
အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္က အသိုင္းအ၀ိုင္း ႏွစ္ဖက္ၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြ ေျပလည္ႏိုင္ေရး အပါအ၀င္ ေဒသခံ လူမ်ဳိးအားလံုးရဲ႕ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ေနရာျပန္လည္ ရရွိေရးစတဲ့ အခ်က္ေတြကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ ေအာင္မဂၤလာရပ္ ေဒသခံ မူဆလင္တဦးကေျပာပါတယ္။
"ဒီမွာ ရွင္းျပတာကေတာ့ သူ သန္းေခါင္စာရင္းတစ္ခု ယူလာတယ္။ ဒီရြာထဲကေန။ အဲတာ သန္းေခါင္စာရင္းမွာ ၄၂ ခုႏွစ္မွာ ပါလာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ဆိုျပီးေတာ့ သန္းေခါင္စာရင္းမွာ ေရးျပီးသားပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ကေလး၊ သူတို႔ရဲ႕မိသားစုဟာေနာင္ ေပါက္ဖြားလာတဲ့ ကေလးေတြၾကေတာ့ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိး ျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒီ သန္းေခါင္စာရင္းေပၚမွာ။ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးနဲ႔ ရသြားတယ္။ ရျပီးေတာ့ ေနာက္ပုိင္း သူကေလးေတြ ရသြားေတာ့ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိး အျဖဴကတ္ျပားေတြ၊ ဘာေတြ ရသြားတယ္။ မင္းသားက ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႔ ရျပီးေတာ့ သူက ေပါက္ဖြားလာတဲ့ ကေလးေတြက ဘာျဖစ္လို႔ ဘဂၤါလီျဖစ္ရမယ္ ဆိုတာ သူက အဲဒီလို ေျဖသြားတယ္"
ဒါအျပင္ သန္းေခါင္စာရင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ေမးျမန္းခဲ့တယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးဟာ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ရခိုင္ဆရာေတာ္ေတြျဖစ္တဲ့ ေရႊေစတီ ဆရာေတာ္နဲ႔ ဗုဒၶဟိဟာရ ဆရာေတာ္ ႏွစ္ပါး အပါအ၀င္ ရခိုင္လူမႈေရး အဖဲြ႕အစည္း (၅) ဖဲြ႕က ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ စစ္ေတြဟိုတယ္မွာ မေန႔က ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
ရခိုင္ပဋိပကၡ ၃ လျပည့္ အထိမ္းမွတ္ျပဳလုပ္
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကေန စတင္ခဲ့တဲ့ ေနအိမ္မီးရိႈ႕ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္စဥ္ေတြဟာ စက္တင္ဘာ ၈ ရက္ မေန႔က ၃ လ ျပည့္ေျမာက္ခဲ့တဲ့အတြက္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ျဂစ္ဖဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွာ မေန႔က ေန႔လည္ ၁ နာရီမွာ ဝံလက္ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေဖာင္ေဒးရွင္း (ရခိုင္ျပည္နယ္)က ဦးေဆာင္ၿပီး ပဋိပကၡေတြအတြင္း ေသဆံုးသြားခဲ့ၾကတဲ့ ရခိုင္လူမ်ိဳး ၃၄ ဦးကို ဝမ္းနည္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီ ပဋိပကၡ သံုးလျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ပြဲကုိ ၿမိဳ႕ခံလူထု ၃၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး ေသဆံုးသူ ၃၄ ဦးအတြက္ ဆီမီးထြန္းညွိတာေတြ၊ တစ္မိနစ္ ၿငိမ္သက္တာေတြ၊ ကဗ်ာရြတ္ဖတ္တာေတြလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျပည္တြင္း ျပည္ပက အလွဴရွင္ေတြ စုေပါင္းၿပီး ေသဆံုးသြားတဲ့ မိသားစုတစ္စုစီအတြက္ ေငြက်ပ္ ၅ သိန္းခန္႔စီ ေပးအပ္လွဴဒါန္းခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီ အခမ္းအနားကုိ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ား အဖြဲ႔က မမီးမီးနဲ႔ မနီလာသိန္းတို႔ကလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီးေတာ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ ကိုယ္စား မိသားစုေတြအတြက္ ေငြက်ပ္ တစ္သိန္းေပးအပ္ လွဴဒါန္းခဲ့တယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။
တိုက္ပြဲမစဲတဲ့ ဖားကန္႔ေဒသ စီးပြားေရးနစ္နာ
ဖားကန္႔ေဒသဘက္မွာ KIA ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ တပ္ေတြအၾကား တိုက္ပြဲေတြဟာ ရပ္နားတဲ့ေန႔မရွိဘဲ အနည္းဆံုး တရက္ ကို တႀကိမ္ကေတာ့ ျဖစ္ပြားေနဆဲပဲလို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ လူထုနဲ႔ သိပ္မေ၀းတဲ့ ေနရာမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ေဒသခံေတြဟာ ေသနတ္သံ လက္နက္ႀကီးသံေတြကို မၾကာခဏ ၾကားရေနၿပီး ထြက္ေျပးဖို႔ရာ အတြက္ အၿမဲတမ္း အဆင္သင့္ ျပင္ထားရတယ္လို႔ ဖားကန္႔ေဒသခံ တဦးက အခုလို ေျပာျပပါတယ္။
“က်မတို႔ ဒီမွာက်ေတာ့ ေတာင္ကုန္းေတြ မ်ားတာေပါ့။ နီးနီးနားနားပဲ ဘာမွမေ၀းဘူး။ ဆိုင္ကယ္နဲ႔ဆိုရင္ ၁၀ မိနစ္၊ ၁၅ မိနစ္ပဲ ေရာက္တဲ့ေနရာေလးေတြေပ့ါ။ ဒီမွာ လက္နက္ႀကီးသံေတြ အတိုင္းသား ၾကားရတယ္။ တုန္ခါမႈေတြ ဘာေတြ ျဖစ္တာကိုး။ ညဆိုလည္း မီးစေလးေတြကို ျမင္ရတယ္။ မိန္းလားဆိုလည္း ၈ နာရီေက်ာ္ ကြာေပမဲ့ လက္နက္ႀကီးသံ ၾကားေနရၿပီး က်မတို႔ဆီမွာကို။ က်မတို႔ေတြ က်ီးလန္႔စာ စားေနရတာေပါ့။ အဆင္သင့္ေတာ့ ျပင္ထားရတာေပါ့။ စစ္ျဖစ္ရင္ေတာ့ ဘယ္လိုေျပးမယ္၊ ေရွာင္မယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေတာ့ ရွိတာေပါ့။ ရွိတာေတြ စုေဆာင္းၿပီး ေနေနရတာေပါ့။”
အခုလို ဖားကန္႔ေဒသက တုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ေအာက္ျမန္မာျပည္ကေန ဖားကန္႔ဘက္ကို လာေရာက္ၾကတဲ့ ကုန္သည္ေတြ မရွိသေလာက္ နည္းသြားၿပီး အေရာင္းအ၀ယ္ေတြလည္း ေအးစက္ကုန္ပါတယ္။ မၾကာခင္ ပြင့္လင္းရာသီ ေရာက္ေတာ့မွာမို႔ အခါတိုင္းႏွစ္ေတြမွာ ဒီအခ်ိန္ဆို လုပ္ငန္းေတြ စဖုိ႔ ျပင္ဆင္ကုန္ၾကၿပီလို႔လည္း ေဒသခံေတြ က ေျပာျပပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ ကုန္သည္ေတြေရာ၊ ကုမၸဏီေတြပါ လုပ္ငန္းေတြ မစႏုိင္ၾကေသးဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီေဒသမွာ တုိက္ပြဲေတြ စျဖစ္ခဲ့ကတည္းက အခုထိ ခရီးသည္တင္ ကားခေတြလည္း ၂ ဆနီးပါး ေစ်းတက္သြားတယ္လို႔ ဖားကန္႔ေဒသခံက ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
“ကားခတက္တာ ကေတာ့ ဒီမွာ စစ္ျဖစ္ကတည္းကေန ေစ်းတက္သြားတာပဲ။ တစ္ေယာက္ကို ငါးေသာင္း၊ ေျခာက္ေသာင္း အဲဒီလိုမ်ိဳးေတြ တက္သြားတယ္။ ႏွစ္ဆနီးပါး ေျပာရမွာေပါ့။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ တစ္ေသာင္း ႏွစ္ေသာင္းခြဲပဲ ရွိတာေလ ကားခက။ အလြန္ဆံုးမွ သံုးေသာင္းပဲ ရွိတာ။ အခုက ငါးေသာင္း၊ အဲဒီလိုမ်ိဳးေတြ ျဖစ္သြားေတာ့ လူေတြကေတာ့ အရမ္းကိုပါးတယ္ ဒီမွာ။ မိုးေကာင္းကားတို႔၊ ျမစ္ႀကီးနားကားတို႔ အတက္ဆို လူတစ္ေယာက္မွ မပါဘဲ တက္ၾကတာ။ အဆင္းမွ လူတင္လို႔ရတာ။ အတက္ကို လူမရွိဘူး။ ေလးလပိုင္းဆို အကုန္လံုး လုပ္ငန္းသစ္ေတြ ျပန္လာၾကၿပီေလ။ ကုန္သည္ေတြ၊ ကုန္ပစၥည္းေတြ လာၾကျပဳၾက လုပ္လာတဲ့အခ်ိန္ေပါ့။ ဒီမွာ စစ္ျဖစ္ေနရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အေျခအေန မေကာင္းရင္ေတာ့ ဘယ္သူမွ မလာႏုိင္ဘူးေပါ့။ ကုန္သည္ေတြလည္း ပ႐ုပ္လံုး လိုပဲ လံုးပါး ပါးကုန္ၿပီ။ ေစ်းေရာင္းမေကာင္းလို႔ အကုန္လံုး။ စားဖို႔ေသာက္ဖို႔ကေန ဘယ္သူမွ တျခားဟာကို ဦးစားမေပးႏုိင္ဘူး။ အားလံုးက ဆင္းမယ္ဆင္းမယ္၊ ဆင္းဖို႔ပဲ ျဖစ္ေနၾကေတာ့။”
ဒီလို တိုက္ပြဲဒဏ္ေရာ၊ စီးပြားေရး ေႏွးေကြးတဲ့ဒဏ္ပါ ေဒသခံေတြ ႀကံဳေတြ႔ေနရခ်ိန္ မွာပဲ ေနာက္ထပ္ ေခ်ာင္းေရႀကီးမႈ ျပႆနာပါ ထပ္မံ ရင္ဆုိင္ေနၾကရပါတယ္။ အခုရက္ပိုင္း ဖားကန္႔ေဒသ တ၀ိုက္မွာ မိုးသည္းထန္စြာ အဆက္မျပတ္ ရြာသြန္းမႈေၾကာင့္ ေခ်ာင္းေရ လွ်ံၿပီး ေျမနိမ့္ပိုင္းက အိမ္တခ်ိဳ႕ ေရျမႇဳပ္ခဲ့ရပါတယ္။ အဲ့ဒီေျမနိမ့္ပိုင္းက ခရစ္ယာန္ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းမွာ ခိုလံႈေနၾကတဲ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြကိုလည္း ေရႊ႕ေျပာင္းေပးခဲ့ရတယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
“ေခ်ာင္းေရ ႀကီးတယ္ေလ။ ေခ်ာင္းေရ ႀကီးတဲ့အခါက်ေတာ့ က်မတို႔ ဖားကန္႔ဘက္က ခရစ္ယာန္ ႏွစ္ျခင္းေက်ာင္းက ေအာက္က နည္းနည္းနိမ့္တယ္။ နိမ့္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီေခ်ာင္းေရ တက္တဲ့အခါက်ေတာ့ လူေတြက အိပ္မယ့္ေနရာ မရွိေတာ့ဘူး ျဖစ္ရတာေပါ့။ အရမ္းဒုကၡေရာက္တာေပါ့။ အိပ္ယာေရႊ႕တာကအစ ကေလးေတြက ငိုတာနဲ႔ ရယ္တာနဲ႔၊ အဲဒီလိုမ်ိဳးေပါ့။ ဆူညံေပါ့။ ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ ဆိုေတာ့ အိပ္ယာေရႊ႕တာကိုက အရမ္းခက္တာကိုး။”
အခုဆိုရင္ ဖားကန္႔ေဒသမွာ ခိုလံႈေနတဲ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ဦးေရဟာ ၁ ေသာင္းေက်ာ္ ရွိသြားၿပီလို႔ ဒုကၡသည္အေရး ကူညီေပးေနသူေတြက ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တပတ္တုန္းကလည္း မုိးညႇင္းၿမိဳ႕အနီးမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ ျမစ္ၾကီးနား-မႏၱေလး ရထားလမ္း ထိခိုက္ ပ်က္ဆီးသြားၿပီး မီးရထားခရီးစဥ္ေတြကို ယာယီ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ရပါေသးတယ္။
KIO နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအၾကား ၁၇ ႏွစ္ၾကာ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဟာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လကုန္မွာ ပ်က္သြားခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အဲ့ဒီအခ်ိန္ကစလို႔ ထြက္ေျပးၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္ဦးေရဟာ ၁ သိန္းေလာက္ရွိသြားၿပီလို႔ ဒုကၡသည္အေရး ကူညီေဆာင္ရြက္သူေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ေတြက ေျပာဆိုၾကပါတယ္။
၁ ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာလာၿပီျဖစ္တဲ့ တိုက္ပြဲေတြ ရပ္စဲေရး အႀကိမ္ႀကိမ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေပမဲ့ အခုထိ ေျပလည္မႈ မရေသးပါဘူး။
LWIN PWIN
NLABR
Web-site: www.nlabr.com
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment