ျမန္မာ ဆႏၵျပ သတင္းမ်ား စက္တင္ဘာ ၀၉၊ ၂၀၁၂
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာကုိ ျမန္မာျပည္ ျပန္လာဖုိ႔ ဖိတ္ေခၚ
တရုပ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ ကူမင္းျမိဳ႕ စစ္ေဆးရံုၾကီးမွာ အသည္းအသန္ နာမက်န္းျဖစ္ေနတဲ့ ရဲေဘာ္သုံးက်ိပ္ဝင္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာက ေရြတိဂုံဘုရားကို ဖူးေျမာ္လုိေၾကာင္း ေျပာၾကားတာကုိ ၾကားသိရျပီးေနာက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က သူ႔ကုိ ျမန္မာျပည္ျပန္လာဖုိ႔ ဖိတ္ၾကားလိုက္ပါတယ္။သမၼတရံုး၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ ဖိတ္ၾကားခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာရဲ႕သမီး ေဒါက္တာ လွေက်ာ္ေဇာက RFA ကုိေျပာပါတယ္။
"ဟုတ္ပါတယ္ မေန႔ကတုန္းက ဦးေအာင္မင္းကိုယ္တိုင္ ဖိတ္ေခၚတာပါ။ သူက အေၾကာင္းက ဒီလိုပါ။ အဘ ဦးေက်ာ္ေဇာကို ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္ အျဖစ္နဲ႔ ျပန္လာဖို႔ ဖိတ္မႏၱကျပဳပါတယ္တဲ့။ ေနာက္ျပီး က်န္းမာေရးအတြက္ သူတို႔ ဘာေတြ လုပ္ေဆာင္ ေပးရမလဲ။ ဘယ္ပံုစံနဲ႔ ျပန္လာႏိုင္မလဲ ဆိုတာကို သူတို႔ကို ေျပာပါလို႔ သူတို႔က ေျပာပါတယ္။ သူတို႔ဖိတ္တာပါ။ ဖံုးနဲ႔တိုက္ရိုက္ ဦးေအာင္မင္းကိုယ္တိုင္ ေျပာတာပါ"
ဗိုလ္မွဳးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေက်ာ္ေဇာနဲ႔ အတူ သူ႔ရဲ႕က်န္းမာေရးကို ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ သမီး ၂ ေယာက္ကိုပါ အတူတကြ လာေရာက္ဖုိ႔ ဖိတ္ေခၚတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။ ဦးေအာင္မင္းကုိ ျပန္လည္ ေျပာဆုိခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဒၚလွေက်ာ္ေဇာက -
"ကြ်န္မက ဒီလိုျပန္ေျဖထားပါတယ္။ တစ္ခုက ဒီလိုဖိတ္ၾကားျခင္းကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒုတိယက ေဖေဖဟာ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ျဖစ္တာ မွန္ေပမယ္လို႔ အခု ကြ်န္မတို႔ တရုတ္ျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရးခိုလႈံၿပီးေနတာ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေနတာျဖစ္လို႔ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အေနနဲ႔လည္း ကြ်န္မတို႔ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ဖို႔ လိုပါေသးတယ္လို႔၊ ဒါက ႏိုင္ငံေရးပိုင္း။ ေနာက္တစ္ခုက တကယ့္ လက္ေတြ႔ပိုင္းမွာလည္း ေဖ့ေဖ့ရဲ႕ က်န္းမာေရးဟာ ခရီးသြားဖို႔ မေျပာနဲ႔ အသက္ကယ္ခန္းကေတာင္ အျပင္မေရာက္ေသးတဲ့အတြက္ ကာလတစ္ပိုင္း ယူၿပီးေတာ့ ေတာ္ေတာ္တည္ၿငိမ္ေအာင္ လုပ္ယူရအံုးမွာပါ လို႔၊ ေဖေဖ့ က်န္းမာေရး ေကာင္းလာမွ ဆက္ေဆြးေႏြးတာေပါ့ လို႔ေတာ့ ေျပာထားပါတယ္"
အဂၤလိပ္ရဲ႕ ကြ်န္ဘဝက လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို စစ္ပညာ သြားသင္တဲ့ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ အဖြဲ႔ဝင္ေတြထဲက ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာနဲ႔ ယခု ရန္ကုန္မွာရွိေနတဲ့ ဗိုလ္ရဲထြတ္တို႔ ႏွစ္ဦးပဲ အသက္ရွင္သန္လ်က္ ရွိပါေတာ့တယ္။
လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီနဲ႔ ဥပေဒပညာရွင္ေတြ ေတြ႔ဆံု
တရားဥပေဒစိုးမိုးဖို႔ဆိုရင္ တရားဥပေဒေတြအေပၚမွာ လူထုရဲ႕ ယံုၾကည္လက္ခံမႈ ရိွဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရး ေကာ္မတီက ဥပေဒပညာရွင္ေတြနဲ႔ ဒီကေန႔ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသ လႊတ္ေတာ္အေဆာက္အဦးမွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္းေရး ေကာ္မတီအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက တရားသူႀကီးေဟာင္းေတြ၊ ေရွ႕ေနေတြ ဥပေဒပညာရွင္ေတြကို ဖိတ္ေခၚၿပီး တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြး ညိႇႏိႈင္းခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာ္မတီရဲ႕ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေတာ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ ျပည္သူလူထုက ပိုၿပီး အေရးပါတာကို ေထာက္ျပေျပာဆိုသြားပါတယ္။
“တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဆိုတာ ဥပေဒေတြ ရွိ႐ံုနဲ႔လည္း မလံုေလာက္ေသးပါဘူး။ ဒီဥပေဒေတြက တရားမွ်တ႐ံုနဲ႔လည္း မလုံေလာက္ေသးပါဘူး။ ဒီဥပဒေတြကို ဘယ္လို ပံုစံနဲ႔ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တယ္ ဆိုတာကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ားျပည္သူ နားလည္ေအာင္လို႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်မတို႔ အျမင္မွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးရွိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာဆိုရင္ လူတိုင္းလူတိုင္းဟာ မိမိတုိ႔ရဲ႕ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးကို ဥပေဒက ကာကြယ္ေပးမယ္ ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ ရွိဖို႔ လိုပါတယ္။ ဥပေဒက အကာအကြယ္ ေပးႏုိင္တယ္၊ ေပးလည္း ေပးမယ္၊ ေပးႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္မႈ ရွိၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ရွိၿပီလို႔ က်မတုိ႔ ေျပာလို႔ရတယ္။”
တဘက္မွာလည္း တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ အားနည္းခ်က္ ရိွ မရိွ ဆိုတာကိုလည္း ျပည္သူလူထုစိတ္ထဲမွာ လံုၿခံဳမႈရိွမရိွ ဆိုတာနဲ႔ တိုင္းတာရမယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသြားပါတယ္။
“ျပည္သူေတြမွာ လံုၿခံဳမႈအရ စိတ္မခ်ဘူးဆိုရင္လည္း ဒါ ဥပေဒ စိုးမိုးမႈအရ တခုခုေတာ့ လိုေနၿပီ။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးးက လိုေနၿပီ။ လြတ္လပ္မႈအရ စိတ္မခ်ရဘူးဆိုရင္လည္း တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဟာ တခုခုေတာ့ ခ်ိဳ႕ယြင္းေနၿပီလို႔ က်မတုိ႔ ဒီလိုပဲ သတ္မွတ္ရမွာ”
ဒီ ေဆြးေႏြးပဲြကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းလည္း တတ္ေရာက္ ေဆြးေႏြးပါတယ္။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဟာ ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲအတြက္ အေျခခံက်ၿပီး၊ ဒီအတြက္ ရဲရဲတင္းတင္း ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရ ဦးေရႊမန္းက ဥပေဒပညာရွင္ေတြနဲ႔ တရားေရး ၀န္ထမ္းေတြကို တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။
“အေျပာေလးနဲ႔ေတာ့ မရဘူး။ ဟန္ျပနဲ႔ေတာ့ မရဘူး။ အေျပာေလးနဲ႔ ဟန္ျပနဲ႔ မရသလိုပဲ က်ေနာ္တုိ႔က ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ သတၱိရွိရွိ မလုပ္ဘူးဆိုရင္လည္း မျဖစ္ဘူး။ ဒီမိုကေရစီ ႏုနယ္တယ္ ဆိုတာ ဒီမိုကေရစီ ဆိုတာကေတာ့ ရွိၿပီးသားႀကီးပဲ။ ႏုနယ္တာက ဒီမိုကေရစီအဆင့္မွာ က်ေနာ္တို႔ေတြ ႏုနယ္တယ္။ ႏုနယ္တဲ့ဟာမွာ သူက အေျခခံက်တဲ့ဟာကိုမွ လက္မခံႏုိင္ဘူး ဆိုရင္ လက္မခံႏုိင္ဘူး သြားေပေတာ့။ ခြင့္လႊတ္လိုက္လို႔ရွိရင္ ေနာင္လည္း လုပ္လို႔ရတာပဲဟ၊ ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီလိုပဲ ျဖစ္သြားမယ္။”
အမွန္တရားအတြက္ သတိၱရိွရိွ မေဆာင္ရြက္ဘဲ ေၾကာက္ေနမယ္ဆိုရင္ ေခတ္ေျပာင္း စနစ္ေျပာင္း ဆိုတာ ဟန္ပဲ ျဖစ္ေနမယ္လို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းက သတိေပး ေျပာသြားပါတယ္။
“ေျပာထားတယ္ေလ၊ ဒီေန႔ တရားေရးမ႑ိဳင္အေပၚမွာ ဘယ္သူမွ မရွိရဘူး။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာခ်င္လို႔ရပါတယ္ ဆိုတာ။ ဘာျဖစ္လို႔ ေၾကာက္ေနသလဲ။ သူ႔ကို ဘယ္သူ ေဖ်ာက္လို႔ ရမွာလဲ။ ကိုယ္က မတရားတာ လုပ္ရင္ေတာ့ ေဖ်ာက္လို႔ရခ်င္ရမယ္။ မတရားသျဖင့္ လုပ္ရင္ေတာ့ ရရင္ရမယ္။ ဘယ္သူ ေဖ်ာက္လို႔ရမလဲ၊ ဒီသတၱိမ်ိဳးနဲ႔ ဒီအယူအဆေတြ လြတ္လပ္စြာ တရားစီရင္ေရးဆိုတာ ဘယ္သူက ဘယ္အာဏာပဲ၊ ေဟ့ ဒီဟာမလုပ္နဲ႔ ဆိုတာ ခုခ်ိန္မွာ လာေျပာမလား။ ေျပာရင္ ေဟာ့ဒီမွာ ဒီလူက ေျပာေနတယ္၊ ဒါေၾကာင့္မိုလို႔ ဆိုတာ ေျပာလို႔မရဘူး။ ဒီလို ခံယူခ်က္နဲ႔ သတၱိရွိဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီအတိုင္းပဲ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒျပဳတဲ့ေနရာမွာ ဒါ မျပဳနဲ႔။ ဒါက ေျပာလို႔ရတယ္။ ဒီလုိေတာ့ သတၱိရွိဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီလိုမွ မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ေခတ္ေျပာင္း၊ စနစ္ေျပာင္းဆိုတာ ခုနက ပါးစပ္ေလာက္နဲ႔ပဲ ၿပီးသြားၿပီးရင္ ဒီမွာပဲ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဒီလိုဒီလိုပဲ ျဖစ္မယ့္အေနအထားကို က်ေနာ္တုိ႔က ဒါကို လက္ခံမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ေျပာတဲ့ ေခတ္ေျပာင္းခ်င္တယ္၊ စနစ္ေျပာင္းခ်င္တယ္ ဆိုတာ အသံပဲ။ ကေလးစကားနဲ႔ေျပာရင္ အာလူးပဲ။”
ဒီကေန႔ ျပဳလုပ္တဲ့ အဲဒီ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပဲြကိုေတာ့ ဥပေဒေရးရာနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ေကာ္မတီက တာ၀န္ရိွသူေတြ၊ ကာကြယ္ေရး၊ ျပည္ထဲေရး၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဌာနေတြက အႀကီးတန္း အရာရိွေတြလည္း တတ္ေရာက္ၾကပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရး ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ တာ၀န္ယူၿပီးတဲ့ေနာက္၊ ပထမဆံုးအႀကိမ္ အျဖစ္ ဥပေဒပညာရွင္ေတြ ဥပေဒ ၀န္ထမ္းေတြကို တစုတစည္းတည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့ အစည္းအေ၀းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ သူ ေရြးေကာက္ပဲြ ၀င္ကတည္းက ဥပေဒစိုးမိုးေရး ကိစၥကို ဦးစားေပးတရပ္ အေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္းေရး ေကာ္မတီအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက တရားသူႀကီးေဟာင္းေတြ၊ ေရွ႕ေနေတြ ဥပေဒပညာရွင္ေတြကို ဖိတ္ေခၚၿပီး တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြး ညိႇႏိႈင္းခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာ္မတီရဲ႕ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေတာ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ ျပည္သူလူထုက ပိုၿပီး အေရးပါတာကို ေထာက္ျပေျပာဆိုသြားပါတယ္။
“တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဆိုတာ ဥပေဒေတြ ရွိ႐ံုနဲ႔လည္း မလံုေလာက္ေသးပါဘူး။ ဒီဥပေဒေတြက တရားမွ်တ႐ံုနဲ႔လည္း မလုံေလာက္ေသးပါဘူး။ ဒီဥပဒေတြကို ဘယ္လို ပံုစံနဲ႔ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တယ္ ဆိုတာကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ားျပည္သူ နားလည္ေအာင္လို႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်မတို႔ အျမင္မွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးရွိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာဆိုရင္ လူတိုင္းလူတိုင္းဟာ မိမိတုိ႔ရဲ႕ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးကို ဥပေဒက ကာကြယ္ေပးမယ္ ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ ရွိဖို႔ လိုပါတယ္။ ဥပေဒက အကာအကြယ္ ေပးႏုိင္တယ္၊ ေပးလည္း ေပးမယ္၊ ေပးႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္မႈ ရွိၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ရွိၿပီလို႔ က်မတုိ႔ ေျပာလို႔ရတယ္။”
တဘက္မွာလည္း တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ အားနည္းခ်က္ ရိွ မရိွ ဆိုတာကိုလည္း ျပည္သူလူထုစိတ္ထဲမွာ လံုၿခံဳမႈရိွမရိွ ဆိုတာနဲ႔ တိုင္းတာရမယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသြားပါတယ္။
“ျပည္သူေတြမွာ လံုၿခံဳမႈအရ စိတ္မခ်ဘူးဆိုရင္လည္း ဒါ ဥပေဒ စိုးမိုးမႈအရ တခုခုေတာ့ လိုေနၿပီ။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးးက လိုေနၿပီ။ လြတ္လပ္မႈအရ စိတ္မခ်ရဘူးဆိုရင္လည္း တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဟာ တခုခုေတာ့ ခ်ိဳ႕ယြင္းေနၿပီလို႔ က်မတုိ႔ ဒီလိုပဲ သတ္မွတ္ရမွာ”
ဒီ ေဆြးေႏြးပဲြကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းလည္း တတ္ေရာက္ ေဆြးေႏြးပါတယ္။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဟာ ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲအတြက္ အေျခခံက်ၿပီး၊ ဒီအတြက္ ရဲရဲတင္းတင္း ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရ ဦးေရႊမန္းက ဥပေဒပညာရွင္ေတြနဲ႔ တရားေရး ၀န္ထမ္းေတြကို တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။
“အေျပာေလးနဲ႔ေတာ့ မရဘူး။ ဟန္ျပနဲ႔ေတာ့ မရဘူး။ အေျပာေလးနဲ႔ ဟန္ျပနဲ႔ မရသလိုပဲ က်ေနာ္တုိ႔က ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ သတၱိရွိရွိ မလုပ္ဘူးဆိုရင္လည္း မျဖစ္ဘူး။ ဒီမိုကေရစီ ႏုနယ္တယ္ ဆိုတာ ဒီမိုကေရစီ ဆိုတာကေတာ့ ရွိၿပီးသားႀကီးပဲ။ ႏုနယ္တာက ဒီမိုကေရစီအဆင့္မွာ က်ေနာ္တို႔ေတြ ႏုနယ္တယ္။ ႏုနယ္တဲ့ဟာမွာ သူက အေျခခံက်တဲ့ဟာကိုမွ လက္မခံႏုိင္ဘူး ဆိုရင္ လက္မခံႏုိင္ဘူး သြားေပေတာ့။ ခြင့္လႊတ္လိုက္လို႔ရွိရင္ ေနာင္လည္း လုပ္လို႔ရတာပဲဟ၊ ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီလိုပဲ ျဖစ္သြားမယ္။”
အမွန္တရားအတြက္ သတိၱရိွရိွ မေဆာင္ရြက္ဘဲ ေၾကာက္ေနမယ္ဆိုရင္ ေခတ္ေျပာင္း စနစ္ေျပာင္း ဆိုတာ ဟန္ပဲ ျဖစ္ေနမယ္လို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းက သတိေပး ေျပာသြားပါတယ္။
“ေျပာထားတယ္ေလ၊ ဒီေန႔ တရားေရးမ႑ိဳင္အေပၚမွာ ဘယ္သူမွ မရွိရဘူး။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာခ်င္လို႔ရပါတယ္ ဆိုတာ။ ဘာျဖစ္လို႔ ေၾကာက္ေနသလဲ။ သူ႔ကို ဘယ္သူ ေဖ်ာက္လို႔ ရမွာလဲ။ ကိုယ္က မတရားတာ လုပ္ရင္ေတာ့ ေဖ်ာက္လို႔ရခ်င္ရမယ္။ မတရားသျဖင့္ လုပ္ရင္ေတာ့ ရရင္ရမယ္။ ဘယ္သူ ေဖ်ာက္လို႔ရမလဲ၊ ဒီသတၱိမ်ိဳးနဲ႔ ဒီအယူအဆေတြ လြတ္လပ္စြာ တရားစီရင္ေရးဆိုတာ ဘယ္သူက ဘယ္အာဏာပဲ၊ ေဟ့ ဒီဟာမလုပ္နဲ႔ ဆိုတာ ခုခ်ိန္မွာ လာေျပာမလား။ ေျပာရင္ ေဟာ့ဒီမွာ ဒီလူက ေျပာေနတယ္၊ ဒါေၾကာင့္မိုလို႔ ဆိုတာ ေျပာလို႔မရဘူး။ ဒီလို ခံယူခ်က္နဲ႔ သတၱိရွိဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီအတိုင္းပဲ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒျပဳတဲ့ေနရာမွာ ဒါ မျပဳနဲ႔။ ဒါက ေျပာလို႔ရတယ္။ ဒီလုိေတာ့ သတၱိရွိဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီလိုမွ မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ေခတ္ေျပာင္း၊ စနစ္ေျပာင္းဆိုတာ ခုနက ပါးစပ္ေလာက္နဲ႔ပဲ ၿပီးသြားၿပီးရင္ ဒီမွာပဲ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဒီလိုဒီလိုပဲ ျဖစ္မယ့္အေနအထားကို က်ေနာ္တုိ႔က ဒါကို လက္ခံမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ေျပာတဲ့ ေခတ္ေျပာင္းခ်င္တယ္၊ စနစ္ေျပာင္းခ်င္တယ္ ဆိုတာ အသံပဲ။ ကေလးစကားနဲ႔ေျပာရင္ အာလူးပဲ။”
ဒီကေန႔ ျပဳလုပ္တဲ့ အဲဒီ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပဲြကိုေတာ့ ဥပေဒေရးရာနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ေကာ္မတီက တာ၀န္ရိွသူေတြ၊ ကာကြယ္ေရး၊ ျပည္ထဲေရး၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဌာနေတြက အႀကီးတန္း အရာရိွေတြလည္း တတ္ေရာက္ၾကပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရး ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ တာ၀န္ယူၿပီးတဲ့ေနာက္၊ ပထမဆံုးအႀကိမ္ အျဖစ္ ဥပေဒပညာရွင္ေတြ ဥပေဒ ၀န္ထမ္းေတြကို တစုတစည္းတည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့ အစည္းအေ၀းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ သူ ေရြးေကာက္ပဲြ ၀င္ကတည္းက ဥပေဒစိုးမိုးေရး ကိစၥကို ဦးစားေပးတရပ္ အေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံေရးသမားတခ်ိဳ႕ အေမရိကန္မွာေလ့လာ
အေမရိကန္နိုင္ငံရဲ့ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုကို ျမန္မာျပည္ရဲ့ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပံု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ယွဥ္ၿပီး ျပန္အသံုးခ်နိုင္တဲ့ နိုင္ငံေရး ဗဟုသုတေတြ ရခဲ့တယ္လို႔ အေမရိကန္နိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး ပါတီကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္နိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ့ စီစဥ္မူနဲ႔ အေမရိကန္သမၼတေလာင္း ေရြးခ်ယ္ပြဲေတြ စည္းရံုးလံူ႔ေဆာ္ပြဲေတြကို အေမရိကန္တ၀ွမ္း လိုက္ၿပီးေလ့လာေနတဲ့ အခုဆိုရင္ Iowa ျပည္နယ္ကို ေရာက္ရွိေနၾကပါတယ္။ Iowa ကို ေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာႏို္င္ငံက ႏုိင္ငံေရးပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၿပီးေတာ့ တင္ဆက္ေပးထားပါတယ္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံေရးကို ေလ့လာႏိုင္ဖို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနက ဖိတ္ၾကားထားတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၈ပါတီရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ၾသဂုတ္လ ၂၆ရက္ေန႔က ၀ါရွင္တန္ဒီစီ နိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနကို စတင္ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲ့ဒီ့အဖြဲ႔က အေမရိကန္၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္က ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္တြင္းကို ေလ့လာခြင့္ရသလို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရရဲ့ ဖက္ဒရယ္မူနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အေသးစိတ္ ေလ့လာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။
“ ဒီအေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို လာၿပီး ေလ့လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ေပါ့ေနာ္။ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ေပါ့။ Federalism ဆိုတဲ့စနစ္ေပါ့ေနာ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေလ့လာျဖစ္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဖက္ဒရယ္အစိုးရနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ အစည္းအေ၀းထုိင္တယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲ သေဘာမ်ိဳး လုပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အထူးသျဖင့္ ဘာကို သြားေလ့လာမိလည္းဆိုေတာ့ သူတို႔ ဒီျပည္နယ္ေတြရဲ့ အစိုးရမွာ ျပည္နယ္ရဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရွိတယ္။ ျပည္နယ္ရဲ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ရွိတယ္။ ျပည္နယ္ရဲ့ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ရွိတယ္။ ျပည္နယ္ အစိုးရ ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့တာေလးေတာ့ ထူးထူးျခားျခား သြားေတြ႔မိတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာက်ေတာ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွာပဲ ရွိတယ္။ ဒီမွာက်ေတာ့ ဗဟိုအစိုးရကေန လံုး၀ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈမရွိဘူး။ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈရွိတာက ဗဟိုအစိုးရက ကိုင္တာက ဘာသြားကိုင္လည္း ဆိုေတာ့ သူက Foreign Policy ကိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္တာ ကိုင္တယ္။ ၿပီးရင္ သူက ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တာကို ဖက္ဒရယ္ Government က ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ကိုင္တယ္။ က်န္တာေတြကို ျပည္နယ္ကိုေတာ့ အကုန္လံုး လံုးလံုးလ်ားလ်ား လႊဲထားတာကို သြားေတြ႔ရတယ္။”
အေမရိကန္နို္င္ငံရဲ့ ျမန္မာနို္င္ငံနဲ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံၾကား ခ်မွတ္ထားတဲ့ နိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ေလ့လာခဲ့တဲ့ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီက ကိုရွိန္းထြန္းက သူ႔ရဲ့အျမင္ကို ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ ႏိုင္ငံျခားေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ မူဝါဒေတြ က်ေနာ္တို႔ေဆြးေႏြးျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီ့ ေဆြးေႏြးျဖစ္တဲ့အထဲမွာ ပိုၿပီး ထူးျခားမႈရွိတာက အေမရိကန္ႏိုင္ငံရယ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရယ္၊ ဒီတရုတ္ႏိုင္ငံရယ္ေပါ့။ သူတုိ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရး Foreign Policy ေပါ့ေနာ္ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရး ကို အဓိကထားေဆြးေႏြးျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့အရာ ျမန္မာျပည္တခုလံုးမွာ ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈ အမ်ားဆံုးဟာ တရုတ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ သြားျမင္ရတယ္။
တရုတ္ေတြအတြက္က ျမန္မာျပည္ရဲ့ စနစ္အတြက္ ျမန္မာျပည္ရဲ့ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ဝါးၿမိဳဖို႔အတြက္ ကေန႔ထက္ထိ အသက္ရွင္ေနဆဲ ပါပဲ။ အဲ့တာကို က်ေနာ္တို႔ အဓိက ထားၿပီး ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ ၀င္ေရာက္ၿပီး စီးပြားေရး ဝင္ေရာက္ၿပီး ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈကို ျမန္မာေတြက ပိုၿပီးေတာ့ လိုလားတယ္ အဲ့ဒီ့အေၾကာင္းကို က်ေနာ္တို႔ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကတယ္။”
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစု NDF ပါတီက ဗဟိုအလုပ္အမူေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ ကိုေက်ာ္သူရက အေမရိကန္နို္င္ငံရဲ့ နိုင္ငံေရးဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူေလ့လာေတြ႔ရွိခဲ့တဲ့ အျမင္ကို အခုလိုေျပာပါတယ္။
“အေမရိကန္ဟာဆိုရင္ သူတို႔ရဲ့ Political Culture ဆိုရင္ သူတို႔မွာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေတြ ဟာ အေျခတက် ခိုင္မာၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရး Institution လို ေျပာရမယ့္ဟာေတြက အားေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာက်ေတာ့ အခုမွ စတင္ အေျခခ်ၿပီးေတာ့ အခုမွစၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲတို႔ ဒီမိုကေရစီတို႔ ဆိုတာ စ-တဲ့ အတြက္ စနစ္တက် ခုိင္မာ အားေကာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံနဲ႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံနဲ႔ ကြာျခားခ်က္ေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္ဗ်။
ေရြးေကာက္ပြဲ Process မွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္၊ ပါလီမန္ Process မွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္၊ သူတို႔ရဲ့ Congress ရဲ့ သူတို႔ျပည္နယ္အစိုးရေတြရဲ့ အလုပ္လုပ္ပံု က်ေနာ္တို႔ဆီက ျပည္နယ္အစိုးရေတြရဲ့ အလုပ္လုပ္ပံုေတြဟာ ဆိုလို႔ရွိရင္ အရမ္းကို ကြာျခားလြန္းပါတယ္။ ဒါဟာလည္း တႏိုင္ငံနဲ႔ တႏိုင္ငံ အေျခအေနျခင္းမတူသလို ႏိုင္ငံေရး Institution ေတြ အဖြဲ႔အစည္း အသင္းအပင္းေတြရဲ့ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ပံုေတြဟာလည္း တႏိုင္ငံနဲ႔ တႏိုင္ငံေတာ့ ကြာျခားတာေလးေတြ ရွိပါတယ္။”
တုိင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီက ရန္ကင္း ၿမိဳ႕နယ္ပါတီ အတြင္းေရးမႉး ကိုဇင္ေမာင္ေမာင္ေဌးကေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ နိုင္ငံေရးအသိပညာေပးမူေတြမွာ စာသင္ေက်ာင္းေတြကေနအစ ႏိုင္ငံေရးအသိနိုးၾကားေအာင္ သင္ၾကားလုပ္ေဆာင္ေပးေနတာကို အတုယူစရာေတြ႕ခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္လို႔ရွိရင္ ေက်ာင္းေတြမွာေတာင္မွ ေရြးေကာက္ပြဲနမူနာပံုစံမ်ိဳးေလးေတြ သင္ၾကားေပးေနတာ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလည္း ေက်ာင္းေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေလ့အက်င့္ေလးေတြ ရေအာင္ အဲ့လိုမ်ိဳး ပါတီစံု စနစ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေလ့အက်င့္ေလးေတြရေအာင္ သင္ၾကားေပးမယ္ဆိုရင္ ေကာင္းမယ္လို႔ ယူဆမိပါတယ္။”
ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ကေန စက္တင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႔အထိ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ေလ့လာေနတဲ့ ဒီအဖြဲ႔ဟာ အခုဆိုရင္ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္လႈပ္ရွားမႈေတြ ေလ့လာဖို႔အတြက္ ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္ကေန ဖေလာ္ရီဒါ ျပည္နယ္ကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ကေန အိုင္အို၀ါျပည္နယ္ကို ေရာက္ရွိေနပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ကေန ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ San Diego ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိၿပီး သူတို႔ရဲ့ခရီးစဥ္အဆံုးသတ္မွာျဖစ္ပါတယ္္။
အေမရိကန္နိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ့ စီစဥ္မူနဲ႔ အေမရိကန္သမၼတေလာင္း ေရြးခ်ယ္ပြဲေတြ စည္းရံုးလံူ႔ေဆာ္ပြဲေတြကို အေမရိကန္တ၀ွမ္း လိုက္ၿပီးေလ့လာေနတဲ့ အခုဆိုရင္ Iowa ျပည္နယ္ကို ေရာက္ရွိေနၾကပါတယ္။ Iowa ကို ေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာႏို္င္ငံက ႏုိင္ငံေရးပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၿပီးေတာ့ တင္ဆက္ေပးထားပါတယ္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံေရးကို ေလ့လာႏိုင္ဖို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနက ဖိတ္ၾကားထားတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၈ပါတီရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ၾသဂုတ္လ ၂၆ရက္ေန႔က ၀ါရွင္တန္ဒီစီ နိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနကို စတင္ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲ့ဒီ့အဖြဲ႔က အေမရိကန္၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္က ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္တြင္းကို ေလ့လာခြင့္ရသလို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရရဲ့ ဖက္ဒရယ္မူနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အေသးစိတ္ ေလ့လာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။
“ ဒီအေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို လာၿပီး ေလ့လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ေပါ့ေနာ္။ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ေပါ့။ Federalism ဆိုတဲ့စနစ္ေပါ့ေနာ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေလ့လာျဖစ္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဖက္ဒရယ္အစိုးရနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ အစည္းအေ၀းထုိင္တယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲ သေဘာမ်ိဳး လုပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အထူးသျဖင့္ ဘာကို သြားေလ့လာမိလည္းဆိုေတာ့ သူတို႔ ဒီျပည္နယ္ေတြရဲ့ အစိုးရမွာ ျပည္နယ္ရဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ရွိတယ္။ ျပည္နယ္ရဲ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ရွိတယ္။ ျပည္နယ္ရဲ့ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ရွိတယ္။ ျပည္နယ္ အစိုးရ ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့တာေလးေတာ့ ထူးထူးျခားျခား သြားေတြ႔မိတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာက်ေတာ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွာပဲ ရွိတယ္။ ဒီမွာက်ေတာ့ ဗဟိုအစိုးရကေန လံုး၀ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈမရွိဘူး။ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈရွိတာက ဗဟိုအစိုးရက ကိုင္တာက ဘာသြားကိုင္လည္း ဆိုေတာ့ သူက Foreign Policy ကိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္တာ ကိုင္တယ္။ ၿပီးရင္ သူက ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တာကို ဖက္ဒရယ္ Government က ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ကိုင္တယ္။ က်န္တာေတြကို ျပည္နယ္ကိုေတာ့ အကုန္လံုး လံုးလံုးလ်ားလ်ား လႊဲထားတာကို သြားေတြ႔ရတယ္။”
အေမရိကန္နို္င္ငံရဲ့ ျမန္မာနို္င္ငံနဲ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံၾကား ခ်မွတ္ထားတဲ့ နိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ေလ့လာခဲ့တဲ့ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီက ကိုရွိန္းထြန္းက သူ႔ရဲ့အျမင္ကို ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ ႏိုင္ငံျခားေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ မူဝါဒေတြ က်ေနာ္တို႔ေဆြးေႏြးျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီ့ ေဆြးေႏြးျဖစ္တဲ့အထဲမွာ ပိုၿပီး ထူးျခားမႈရွိတာက အေမရိကန္ႏိုင္ငံရယ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရယ္၊ ဒီတရုတ္ႏိုင္ငံရယ္ေပါ့။ သူတုိ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရး Foreign Policy ေပါ့ေနာ္ ႏိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရး ကို အဓိကထားေဆြးေႏြးျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့အရာ ျမန္မာျပည္တခုလံုးမွာ ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈ အမ်ားဆံုးဟာ တရုတ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ သြားျမင္ရတယ္။
တရုတ္ေတြအတြက္က ျမန္မာျပည္ရဲ့ စနစ္အတြက္ ျမန္မာျပည္ရဲ့ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ဝါးၿမိဳဖို႔အတြက္ ကေန႔ထက္ထိ အသက္ရွင္ေနဆဲ ပါပဲ။ အဲ့တာကို က်ေနာ္တို႔ အဓိက ထားၿပီး ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ ၀င္ေရာက္ၿပီး စီးပြားေရး ဝင္ေရာက္ၿပီး ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈကို ျမန္မာေတြက ပိုၿပီးေတာ့ လိုလားတယ္ အဲ့ဒီ့အေၾကာင္းကို က်ေနာ္တို႔ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကတယ္။”
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစု NDF ပါတီက ဗဟိုအလုပ္အမူေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ ကိုေက်ာ္သူရက အေမရိကန္နို္င္ငံရဲ့ နိုင္ငံေရးဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူေလ့လာေတြ႔ရွိခဲ့တဲ့ အျမင္ကို အခုလိုေျပာပါတယ္။
“အေမရိကန္ဟာဆိုရင္ သူတို႔ရဲ့ Political Culture ဆိုရင္ သူတို႔မွာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေတြ ဟာ အေျခတက် ခိုင္မာၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရး Institution လို ေျပာရမယ့္ဟာေတြက အားေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာက်ေတာ့ အခုမွ စတင္ အေျခခ်ၿပီးေတာ့ အခုမွစၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲတို႔ ဒီမိုကေရစီတို႔ ဆိုတာ စ-တဲ့ အတြက္ စနစ္တက် ခုိင္မာ အားေကာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံနဲ႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံနဲ႔ ကြာျခားခ်က္ေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္ဗ်။
ေရြးေကာက္ပြဲ Process မွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္၊ ပါလီမန္ Process မွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္၊ သူတို႔ရဲ့ Congress ရဲ့ သူတို႔ျပည္နယ္အစိုးရေတြရဲ့ အလုပ္လုပ္ပံု က်ေနာ္တို႔ဆီက ျပည္နယ္အစိုးရေတြရဲ့ အလုပ္လုပ္ပံုေတြဟာ ဆိုလို႔ရွိရင္ အရမ္းကို ကြာျခားလြန္းပါတယ္။ ဒါဟာလည္း တႏိုင္ငံနဲ႔ တႏိုင္ငံ အေျခအေနျခင္းမတူသလို ႏိုင္ငံေရး Institution ေတြ အဖြဲ႔အစည္း အသင္းအပင္းေတြရဲ့ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ပံုေတြဟာလည္း တႏိုင္ငံနဲ႔ တႏိုင္ငံေတာ့ ကြာျခားတာေလးေတြ ရွိပါတယ္။”
တုိင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီက ရန္ကင္း ၿမိဳ႕နယ္ပါတီ အတြင္းေရးမႉး ကိုဇင္ေမာင္ေမာင္ေဌးကေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ့ နိုင္ငံေရးအသိပညာေပးမူေတြမွာ စာသင္ေက်ာင္းေတြကေနအစ ႏိုင္ငံေရးအသိနိုးၾကားေအာင္ သင္ၾကားလုပ္ေဆာင္ေပးေနတာကို အတုယူစရာေတြ႕ခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္လို႔ရွိရင္ ေက်ာင္းေတြမွာေတာင္မွ ေရြးေကာက္ပြဲနမူနာပံုစံမ်ိဳးေလးေတြ သင္ၾကားေပးေနတာ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလည္း ေက်ာင္းေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေလ့အက်င့္ေလးေတြ ရေအာင္ အဲ့လိုမ်ိဳး ပါတီစံု စနစ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေလ့အက်င့္ေလးေတြရေအာင္ သင္ၾကားေပးမယ္ဆိုရင္ ေကာင္းမယ္လို႔ ယူဆမိပါတယ္။”
ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ကေန စက္တင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႔အထိ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ေလ့လာေနတဲ့ ဒီအဖြဲ႔ဟာ အခုဆိုရင္ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္လႈပ္ရွားမႈေတြ ေလ့လာဖို႔အတြက္ ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္ကေန ဖေလာ္ရီဒါ ျပည္နယ္ကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ကေန အိုင္အို၀ါျပည္နယ္ကို ေရာက္ရွိေနပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ကေန ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ San Diego ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိၿပီး သူတို႔ရဲ့ခရီးစဥ္အဆံုးသတ္မွာျဖစ္ပါတယ္္။
ျမန္မာဆိုုးသြမ္းပရိတ္သတ္ေၾကာင့္ ဒဏ္ေငြေဆာင္ရ
ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အိမ္ရွင္အျဖစ္လက္ခံက်င္းပခဲ့သည့္ AFC U-22 ခ်န္ပီယံရွစ္ ေျခစစ္ပြဲ
(Group-G)ပြဲစဥ္မ်ားတြင္ ပရိသတ္အခ်ိဳ႕၏ ဆုိးသြမ္းသည့္အားေပးမႈမ်ားေၾကာင့္ အာရွေဘာလုံးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္
(AFC) မွ ျမန္မာႏုိင္ငံေဘာလုံး အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အား ဒဏ္ေငြ ေဒၚလာ ႏွစ္ေသာင္းရွစ္ေထာင္ ေပးေဆာင္ရန္
ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္လိုုက္ေၾကာင္း ျပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လ(၂၃)ရက္ေန႔မွ ဇူလုိင္လ(၃)ရက္ေန႕အထိ သု၀ဏၰကြင္းတြင္က်င္းပခဲ့ေသာ ပြဲစဥ္(၅)ပြဲတြင္ ဒဏ္ေငြခ်မွတ္ခံခဲ့ရေသာပြဲစဥ္(၄)ပြဲအတြက္ ဒဏ္ေငြသတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
(Group-G)ပြဲစဥ္မ်ားတြင္ ပရိသတ္အခ်ိဳ႕၏ ဆုိးသြမ္းသည့္အားေပးမႈမ်ားေၾကာင့္ အာရွေဘာလုံးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္
(AFC) မွ ျမန္မာႏုိင္ငံေဘာလုံး အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အား ဒဏ္ေငြ ေဒၚလာ ႏွစ္ေသာင္းရွစ္ေထာင္ ေပးေဆာင္ရန္
ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္လိုုက္ေၾကာင္း ျပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လ(၂၃)ရက္ေန႔မွ ဇူလုိင္လ(၃)ရက္ေန႕အထိ သု၀ဏၰကြင္းတြင္က်င္းပခဲ့ေသာ ပြဲစဥ္(၅)ပြဲတြင္ ဒဏ္ေငြခ်မွတ္ခံခဲ့ရေသာပြဲစဥ္(၄)ပြဲအတြက္ ဒဏ္ေငြသတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးအတြင္း ေရသန္႔ရွင္းမႈစီမံကိန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္မည္
ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးအတြင္း ေရသန္႔ရွင္းမႈ စီမံကိန္းတစ္ခု အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ရန္ စီစဥ္လ်က္ရွိေၾကာင္း ယင္းကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ FREDA မွ ဒုဥကၠ႒ ဦးအုန္းက ေျပာသည္။
ယခုစီမံကိန္းကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိိင္ရန္ ကုလသမဂၢဖြံၿဖိဳးေရး အစီစဥ္ ( UNDP ) ကမ္းလွမ္းခ်က္ျဖင့္
ေထာက္ပံ့ေငြ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၀ သန္း ေပးအပ္ရန္လည္း ႏႈတ္အားျဖင့္ သေဘာတူထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္း ဆက္လက္ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပ
မံုရြာခ႐ိုင္ ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ကိုၿဖိဳ၍ ေၾကးနီထုတ္လုပ္
မႈသည္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္ႏိုင္သည္ဟူသည့္ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားျဖင့္ ထုိလုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ေနမႈ ရပ္တန္႔ေပးရန္ ေဒသခံ ၈၀၀ ခန္႔ ေသာၾကာေန႔တြင္ ထပ္မံဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုၾကေၾကာင္း သိရသည္။ လက္ပန္းတန္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းကို ဦးပိုင္လီမိတက္ႏွင့္ တ႐ုတ္ဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီတို႔ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တည္းက အေကာင္အထည္ေဖၚေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
မႈသည္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္ႏိုင္သည္ဟူသည့္ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားျဖင့္ ထုိလုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ေနမႈ ရပ္တန္႔ေပးရန္ ေဒသခံ ၈၀၀ ခန္႔ ေသာၾကာေန႔တြင္ ထပ္မံဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုၾကေၾကာင္း သိရသည္။ လက္ပန္းတန္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းကို ဦးပိုင္လီမိတက္ႏွင့္ တ႐ုတ္ဝမ္ေပါင္ ကုမၸဏီတို႔ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တည္းက အေကာင္အထည္ေဖၚေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ရန္ကုန္ျပည္သူ႔အက်ိဳးေဆာင္ကြန္ယက္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိး ေဟာေျပာ
စစ္ကိုင္းတုိင္း၊ ဆားလင္းၾကီးျမိဳ႕နယ္ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တဲ့ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ေတြ အေၾကာင္း စီမံကိန္း အနီးအနား တစ္၀ိုက္က ေက်းရြာေတြ သိရွိ နားလည္လာေအာင္ ရန္ကုန္ျပည္သူ႔ အက်ိဳးေဆာင္ ကြန္ယက္က မေန႔က လွည့္လည္ ေဟာေျပာခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ကိုးရီးယား အထည္ခ်ဳပ္စက္ရံု ဆႏၵျပပြဲ ေက်ေအးျပီးဆုံး
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဇာတ္ကားအတြက္ သရုပ္ေဆာင္သစ္တစ္ဦး ထပ္မံေရြးခ်ယ္
၈၈ မ်ိဳးဆက္ စာနယ္ဇင္း ရွင္းလင္းပြဲက်င္းပ
မိုးထိ မိုးမိ ေရႊလုပ္သားေခါင္းေဆာင္ ၂၂ ဦး တရားစြဲဆိုခံရ
ေရေဘးသင့္ ပုသိမ္ျပည္သူတို႔အတြက္ အဆိုေတာ္ရင္ဂို ဂီတျဖင့္ ကူညီမည္
ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေရေဘးသင့္ျပည္သူမ်ားကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈ ေပးအပ္ကူညီႏိုင္ရန္ အဆိုေတာ္ ရင္ဂို ဦးေဆာင္၍ ဂီတ ရန္ပံုေငြပြဲတခု တနဂၤေႏြေန႔ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ မန္းဆန္သူ လဘၻက္ရည္ဆိုင္တြင္
ျပဳလုပ္မည္ဟု ဆိုင္ရွင္ျဖစ္သူ ဦးေမာင္ေမာင္စိုးက ေျပာသည္။အဆိုပါ ဂီတ ရန္ပံုေငြပြဲတြင္ လက္မွတ္မ်ား ေရာင္းခ်သြားမည္မဟုတ္ဘဲ ဆိုင္သို႔ သြားေရာက္အားေပးသူမ်ားထံမွ အလွဴေငြ ေကာက္ခံသြားမည္ျဖစ္သည္။ ဂီတ ရံပံုေငြပြဲကို အဆိုေတာ္ရင္ဂို အပါအဝင္ အျခားအဆိုေတာ္ ၁၀ ဦးလည္း သြားေရာက္ ေဖ်ာ္ေျဖရန္ရွိၿပီး ေန႔လည္ ၁၂ နာရီမွ ညေန ၅ နာရီထိ ေဖ်ာ္ေျဖၾကမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ၾသဂုတ္လ ပထမပတ္မွ တတိယပတ္အထိ ေရႀကီးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ ဧရာဝတီတိုင္း ပုသိမ္ၿမိဳ႕တြင္ ရပ္ကြက္ ၁၄ ခုရွိသည့္အနက္ ရပ္ကြက္ ၁၃ ခုမွ ေရဝင္ေရာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံတို႔မွာ စားစရာႏွင့္ ေနစရာ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ႀကံဳခဲ့ၾကရသည္။ရွစ္ႏွစ္အတြင္း အဆိုးရြားဆံုးျဖစ္ေသာ ေရႀကီးမႈေၾကာင့္ ဧရာဝတီတုိင္းတခုတည္းတြင္ပင္ လယ္ေျမဧက ၂၇၀,၀၀၀ေက်ာ္၊ ပဲခူတုိင္းတြင္ ၁၇၀,၀၀၀ တို႔ေရလႊမ္းခံရၿပီး စုစုေပါင္းလယ္ေျမဧက ၆၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ပ်က္စီးခဲ့သည္ဟု ဆန္စပါး အသင္း၏ ၾသဂုတ္လအတြင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ျပဳလုပ္မည္ဟု ဆိုင္ရွင္ျဖစ္သူ ဦးေမာင္ေမာင္စိုးက ေျပာသည္။အဆိုပါ ဂီတ ရန္ပံုေငြပြဲတြင္ လက္မွတ္မ်ား ေရာင္းခ်သြားမည္မဟုတ္ဘဲ ဆိုင္သို႔ သြားေရာက္အားေပးသူမ်ားထံမွ အလွဴေငြ ေကာက္ခံသြားမည္ျဖစ္သည္။ ဂီတ ရံပံုေငြပြဲကို အဆိုေတာ္ရင္ဂို အပါအဝင္ အျခားအဆိုေတာ္ ၁၀ ဦးလည္း သြားေရာက္ ေဖ်ာ္ေျဖရန္ရွိၿပီး ေန႔လည္ ၁၂ နာရီမွ ညေန ၅ နာရီထိ ေဖ်ာ္ေျဖၾကမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ၾသဂုတ္လ ပထမပတ္မွ တတိယပတ္အထိ ေရႀကီးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ ဧရာဝတီတိုင္း ပုသိမ္ၿမိဳ႕တြင္ ရပ္ကြက္ ၁၄ ခုရွိသည့္အနက္ ရပ္ကြက္ ၁၃ ခုမွ ေရဝင္ေရာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံတို႔မွာ စားစရာႏွင့္ ေနစရာ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ႀကံဳခဲ့ၾကရသည္။ရွစ္ႏွစ္အတြင္း အဆိုးရြားဆံုးျဖစ္ေသာ ေရႀကီးမႈေၾကာင့္ ဧရာဝတီတုိင္းတခုတည္းတြင္ပင္ လယ္ေျမဧက ၂၇၀,၀၀၀ေက်ာ္၊ ပဲခူတုိင္းတြင္ ၁၇၀,၀၀၀ တို႔ေရလႊမ္းခံရၿပီး စုစုေပါင္းလယ္ေျမဧက ၆၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ပ်က္စီးခဲ့သည္ဟု ဆန္စပါး အသင္း၏ ၾသဂုတ္လအတြင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိေၾကာင္း သိရသည္။
LWIN PWIN
NLABR
Web-site: www.nlabr.com
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment