ႏိုင္ငံတကာသတင္း




ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရႏႇင့္ ႏုိင္ငံတြင္းရႇိ အင္အားအႀကီးဆံုး မြတ္စလင္သူပုန္အဖဲြ႕ Moro Islamic Liberation Front (MILF) တို႔အၾကား ဆယ္စုႏႇစ္မ်ားစြာျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အျပန္ အလႇန္တုိက္ခိုက္မႈမ်ား အဆံုးသတ္ႏုိင္ေရးအတြက္ သေဘာတူညီခ်က္မူေဘာင္တစ္ခုကို ရရႇိခဲ့ေၾကာင္း သမၼတဘင္နစ္ႏိုအကီြႏုိက ေအာက္တိုဘာလ ၇ ရက္တြင္ ေၾကညာခဲ့သည္။
ယင္းသူပုန္အဖဲြ႕သည္ ဖိလစ္ပိုင္ေတာင္ပိုင္းရႇိ မင္ဒါနာအိုေဒသတြင္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းရ အစၥလာမ္မစ္ေဒသသစ္ထူေထာင္ႏုိင္ေရးအတြက္ ဆယ္စုႏႇစ္မ်ားစြာ တိုက္ခုိက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ယင္းေဒသ၌ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာတိုက္ခိုက္မႈမ်ားအတြက္ တာ၀န္ရႇိသည္ဟု ညႊန္းဆိုခံရသည္။ သယံဇာတရင္းျမစ္မ်ားႂကြယ္၀ေသာ ယင္းေဒသမႇာ မိမိတို႔၏ဘုိးဘြားပိုင္နက္ျဖစ္ေၾကာင္း MILF အဖဲြ႕ကမႇတ္ယူထားၿပီး တိုက္ခုိက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အစိုးရႏႇင့္ သူပုန္အဖဲြအၾကား အျပန္အလႇန္တိုက္ခိုက္မႈမ်ားအတြင္း လူ ၁၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ယင္းပဋိပကၡအဆံုးသတ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ၁၅ ႏႇစ္ခန္႔ ေစ့စပ္ညိႇႏိႈင္းခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခုကဲ့သုိ႔ သေဘာတူညီခ်က္မူေဘာင္တစ္ခု ရရႇိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးျပဳလုပ္ခဲ့ေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြကို မေလးရႇားတြင္ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ေအာက္တုိဘာလ ၆ ရက္၌ၿပီးဆံုးခဲ့သည္။
ယခုမူေဘာင္မႇတစ္ဆင့္ မင္ဒါနာအိုေဒသၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေနာက္ဆံုး သေဘာတူညီခ်က္ရရႇိရန္ လမ္းပြင့္ေစခဲ့ေၾကာင္း အကီြႏိုကေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္းမူေဘာင္ေၾကာင့္ ေတာင္ပိုင္းေဒသ၌ အာဏာခဲြေ၀အုပ္ခ်ဳပ္ပံုႏႇင့္ အခြန္ကိစၥစေသာကိစၥမ်ားအတြက္လည္း အေထာက္အကူျပဳမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတကေျပာၾကားခဲ့သည္။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသသစ္ကို Bangsamoro အျဖစ္ေခၚတြင္မည္ဟု သိရသည္။ လက္ရႇိေဒသကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသသစ္ျဖင့္အစားထိုးမႈကို အကီြႏို သမၼတသက္တမ္းကုန္ဆံုးမည့္ ၂၀၁၆ ခုႏႇစ္တြင္ ျပဳလုပ္ဖြယ္ရႇိေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းသူပုန္အဖဲြ႕တြင္ အင္အား ၁၂၀၀၀ ရႇိသည္ဟု ခန္႔မႇန္းရေသာ္လည္း ၂၀၀၀ ျပည့္ႏႇစ္တြင္ အစိုးရတပ္မ်ားက ထုိးစစ္ဆင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း အဖဲြ႕မႇာ အင္အားၿပိဳကဲြခဲ့သည္ဟု စစ္ဘက္ရင္းျမစ္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

မူစလင္သူပုန္အဖဲြ႔နဲ႔ ဖိလစ္ပုိင္အစုိးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီမႈရ


ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံက အႀကီးဆုံး မူစလင္ သူပုန္အဖဲြ႔တခုနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ပဏာမ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရရွိခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းက လူေပါင္း ၁ သိန္း ၂ ေသာင္းေလာက္ ေသေက် ခဲ့ရၿပီး ျဖစ္တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ခဲြထြက္ေရး ပုန္ကန္ထၾကြမႈေတြ အဆုံးသတ္ႏုိင္ေရး ရည္ရြယ္ထားတဲ့ အေၾကာင္း အစုိးရက ေၾကညာလုိက္ပါတယ္္။ Moro အစၥလာမ္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ဦး MILF နဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္အရ Bangsamoro လုိ႔ အမည္ေပးထားၿပီး ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ တစိတ္တပုိင္း ရရွိမယ့္ မူစလင္ ေဒသတခုနဲ႔ လက္ရွိ ေအာင္ျမင္မႈ မရတဲ့ စနစ္ကုိ အစားထုိးသြားမွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း သမၼတ ဘန္နီႏိုအကြီႏို (Benigno Aquino) က တနဂၤေႏြေန႔ တုိင္းျပည္ကုိ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား က ေျပာၾကားတဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ေျပာဆုိလုိက္တာပါ။

ဘုိးဘြားအစဥ္အဆက္ ေနထုိင္ရာ ေဒသအျဖစ္ MILF အဖဲြ႔က သေဘာထားတဲ့ အရင္းအျမစ္ေတြ ၾကြယ္၀ရာ ေတာင္ပုိင္း Mindanao ေဒသမွာ နယ္ေျမသစ္ ဖန္တီးေပးဖုိ႔ ေၾကညာခဲ့တာ လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အခြင့္အာဏာ၊ ဘ႑ာေရးနဲ႔ နယ္ေျမ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ပါ၀င္မယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ကုိ ဒီလ ၁၅ ရက္ေန႔ မနီလာၿမိဳ႕ေတာ္မွာ လက္မွတ္ေရးထုိးမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။ အစီအစဥ္အတုိင္း ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ ျဖစ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ သမၼတ အကြီႏုိ တာ၀န္သက္တမ္း ကုန္ဆုံးမယ့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ေလာက္ ေနာက္ဆုံးထားၿပီး အၿပီးသတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိႏုိင္မယ္လုိ႔လည္း ေျပာခဲ့ၾကတာပါ။

သေဘာတူညီခ်က္ဟာ MILF အဖဲြ႔အေနနဲ႔ ခဲြထြက္ေရး လုပ္ရပ္ေတြကုိ မလုပ္ဖုိ႔ အာမခံခ်က္ တရပ္ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း သမၼတက ေျပာပါတယ္။ စေနေန႔ မေလးရွားႏုိင္ငံက ေနာက္ဆုံးေဆြးေႏြးပဲြ မွာ ေအာင္ျမင္မႈ ရခဲ့တာဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လမ္းစလုိ႔လည္း MILF အဖဲြ႔က ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

လစ္ဗ်ား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရာထူးက ဖယ္ရွားခံရ


လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံရဲ႕ ယာယီ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အေပၚ အယုံအၾကည္မရွိ အဆုိတရပ္ကုိ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳလုိက္ၿပီး ရာထူးက ဖယ္ရွားလုိက္တဲ့ အတြက္ စစ္ဒဏ္ခံခဲ့ရတဲ့ လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံ တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ အစုိးရတရပ္အျဖစ္ ဖဲြ႔စည္းေရး အခ်ိန္ပုိၾကာမယ့္ အလားအလာေတြ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Mustafa Abushagur က အဆုိျပဳခဲ့တဲ့ အစုိးရအဖဲြ႔၀င္ စာရင္းကုိ လက္မခံဘဲ တနဂၤေႏြေန႔ က ေထာက္ခံမဲ ၁၂၅ မဲ၊ ကန္႔ကြက္မဲ ၄၄ မဲနဲ႔ ၾကားေနမဲ ၁၉ မဲနဲ႔ ရာထူးက ဖယ္ရွားလုိက္တာပါ။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ထဲ ၈ လၾကာ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ပြားၿပီး အာဏာရွင္ မိုမာ ဂဒါဖီ ကုိ ျဖဳတ္ခ်ခဲ့ၿပီးေနာက္ ပထမဆုံး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ တဦးအျဖစ္ ၿပီးခဲ့တဲ့လကပဲ လႊတ္ေတာ္က ေရြးခ်ယ္ၿပီး အစုိးရဖဲြ႔ဖုိ႔ သီတင္းပတ္ အေတာ္ၾကာ အခ်ိန္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကာသပေတးေန႔မွာ တုန္းကေတာ့ လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံ အေနာက္ဘက္ ဇ၀ီယာ (Zawiya) ၿမိဳ႕က လူ ၁၀၀ ေလာက္က သူတုိ႔ေဒသက လူေတြကုိ က်က်နန ကုိယ္စားျပဳ ခန္႔အပ္တာမ်ဳိး မရွိဘူးဆုိၿပီး လႊတ္ေတာ္ထဲ အတင္း၀င္ေရာက္ ဆႏၵျပခဲ့ရာက မူလက စီစဥ္ထားတဲ့ အစုိးရအဖဲြ႔၀င္ စာရင္းကုိ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဖ်က္ပစ္ခဲ့ရတာပါ။

တနဂၤေႏြေန႔က လႊတ္ေတာ္တြင္း အယုံအၾကည္မရွိ အဆုိကုိ မဲမခဲြမီမွာေတာ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က သူ႔ရဲ႕ မူလအစုိးရအဖဲြ႔၀င္ စာရင္းမွာ အမွားအယြင္းေတြ ပါသြားတယ္ဆုိၿပီး ၀န္ခံေျပာဆုိသြားပါတယ္။ လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံ ဥပေဒအရ အစုိးရသစ္ ဖဲြ႔စည္းေရး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္သစ္ တဦးကုိ မၾကာခင္ သီတင္းပတ္ေတြ မွာ ေရြးခ်ယ္ရမွာပါ။

ေတာင္ကိုရီးယား ပဲ့ထိန္းတပ္ဒံုးလက္နက္စနစ္ တိုးခ်ဲ႕မည္


ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံအႏွံ႔ ထိေရာက္ေအာင္ ပစ္ႏိုင္ဖို႔ ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံရဲ႕ မစ္ဇိုင္း (Missile) ဒံုးလက္နက္စနစ္ကို ၃ ဆ တိုးခ်ဲ႕ေရးအတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ စီစဥ္ေနတဲ့ အေၾကာင္း ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံက ေၾကညာလိုက္ပါတယ္။

ေလာေလာဆယ္ရွိေနတဲ့ ပဲ့ထိန္းတပ္ ဒံုးလက္နက္ဟာ မိုင္ ၂၀၀ အကြာထိသာ ပစ္ႏိုင္ၿပီး အခု တိုးခ်ဲ႕မယ့္ လက္နက္က မိုင္ ၅၀၀ အထိ ပစ္ႏိုင္မွာျဖစ္တယ္လို႔ ေတာင္ကိုရီးယား တာ၀န္ရွိသူေတြက သတင္းေထာက္ေတြကို ဒီေန႔ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္က အေမရိကန္နဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္အရ ပဲ့ထိန္းဒံုးလက္နက္ကို မိုင္ ၂၀၀ အထိသာ ပစ္ႏိုင္ဖို႔ ခြင့္ျပဳထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္ကိုရီးယားရဲ႕ ဒီေၾကညာခ်က္အေပၚ အေမရိကန္က တစံုတရာ မွတ္ခ်က္ေပးျခင္း မရွိပါဘူး။

ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ စစ္ေရးအရ ရန္လိုမႈကို အာ႐ံုလႊဲတဲ့ အေနနဲ႔ ပဲထိန္းဒံုးစနစ္ လမ္းညႊန္ခ်က္ကို ျပန္လည္ သံုးသပ္ဖို႔က အေရးႀကီးဆံုး ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ႐ံုးေျပာခြင့္ရသူ Chun Young-woo ကေျပာပါတယ္။

ဒီေၾကာညာခ်က္ေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားက ေဒါသတႀကီးနဲ႔ တုံ႔ျပန္မွာ ကေတာ့ ေသခ်ာသေလာက္ပါပဲ။ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ ပဲ့ထိန္းဒံုးလက္နက္စနစ္ဟာ ေတာင္ကိုရီးယား တႏိုင္ငံလံုးကို သာမက ေဒသတြင္းတျခားႏိုင္ငံ ေတြအထိပါ ထိေရာက္ေအာင္ ပစ္ႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။

LWIN PWIN
NLABR
Web-site:                   www.nlabr.com
Blog:                         http://wanna23-23.blogspot.com/
Facebook:                   Sa Maung

0 comments:

Post a Comment