နယူးေဒလီ (မဇၩိမ) ။ ။ ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္းကို ေနာက္မဆုတ္တန္း ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္သြားမည္ဟု လွ်ပ္စစ္ (၁) ဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္မင္းက ေျပာၾကားလိုက္ခ်ိန္တြင္ ကန္႔ကြက္သူမ်ားကလည္း တဆင့္တိုး ကန္႔ကြက္သြားမည္ဟု ေျပာၾကားလိုက္သည္။

စက္တဘၤာ ၁ဝ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ သတငး္စာရွင္းလင္းပြဲတြင္ အမွတ္ ၁ လွ်ပ္စစ္ဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္မင္းက ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္းအား မျဖစ္မေန ဆက္လုပ္သြားမည္ဟု မီဒီယာမ်ားအား ေျပာၾကား လိုက္သည့္အေပၚ တုန္႔ျပန္ ေျပာဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

“သူတို႔ဘက္ကလည္း လုပ္ၾကၿပီဆိုရင္ ဒီဘက္ကလည္း ညီညြတ္ဖို႔လိုတာေပါ့။ ဧရာဝတီကို ခ်စ္တဲ့ သူေတြက ရတဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကေန ဆက္လုပ္ၾကရမွာေပါ့။ ဘယ္သူကမွ ေပးတဲ့တာဝန္မဟုတ္ေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ထမ္းရမယ့္ တာဝန္ေတြပဲ။ ကဲ ဒီအဆင့္ေတာ့ မရေတာ့ဘူးဆိုရင္လည္း ေနာက္တဆင့္ေပါ့ဗ်ာ” ဟု ဧရာဝတီအေၾကာင္း အထူးထုတ္ ထုတ္ေဝခဲ့ဖူးသည့္ ပိေတာက္ပြင့္သစ္ မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာ ေမာင္စိမ္းနီက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ဝန္ၾကီး ဦးေဇာ္မင္းက “အခု တလေလာက္ အတြင္းမွာျဖစ္ေနတဲ့ ဧရာဝတီ ေရာဂါနဲ႔ အမီလိုက္ ေနသူမ်ားရဲ႕ ေမးခြန္းေတြနဲ႔ ကာတြန္းေတြ၊ အခုဧရာဝတီျမစ္ဆံု စီမံကိန္း ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ရွိပါသလား၊ ဘယ္အဆင့္ ေရာက္ေနၿပီ လဲလို႔ ေမးပါတယ္။ ဧရာဝတီျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ ဆက္လုပ္ပါမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္မဆုတ္ပါဘူး” ဟု ေနျပည္ေတာ္ရွိ မီးရထားဝန္ၾကီး႐ံုးတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုပြဲ အခမ္းအနားတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဧရာဝတီျမစ္ဆံုရွိ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း၏ ဆိုးက်ဳိးမ်ားအား ႏိုင္ငံတကာ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ သုေတသန ျပဳလုပ္ရန္ႏွင့္ သုေတသန ျပဳလုပ္ေနစဥ္အတြင္း စီမံကိန္းမ်ား ရပ္ဆုိင္းထားရန္ အတြက္ ေတာင္းဆိုမႈ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေပၚထြက္ေနစဥ္ ေျပာၾကားလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

“က်ေနာ္ထင္တာကေတာ့ သူတို႔က လက္လြန္ေျခလြန္ေတြ အကုန္လံုး လုပ္ၿပီးခဲ့ၿပီလို႔ ထင္တယ္ေလ။ ဒါေၾကာင့္ဒါကို ကန္ေျပာတာေလ။ ပညာရွင္ေတြက ေထာက္ျပေနတာကို သူတို႔က မေရြ႔ဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က တြန္းၾက ရမွာပါပဲ” ဟု အယ္ဒီတာ ေမာင္စိမ္းနီက ေျပာသည္။

ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းမွာ ဧရာဝတီျမစ္ၾကီး၏ အနာဂတ္ႏွင့္တိုင္းျပည္အတြက္ အလြန္အေရးၾကီးလွသျဖင့္ တဦးတေယာက္ထဲ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ မလုပ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဧရာဝတီကယ္တင္ေရး လက္မွတ္ေရးထိုးေဆာင္ရြက္ေနသူ ကိုမ်ဳိးရန္ေနာင္သိန္းက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

“ဝန္ႀကီးတေယာက္၊ အစိုးရ တဖြဲ႔တည္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္လို႔မရဘူး။ ျပည္သူလူထုရဲ႕ သေဘာထားကို ရယူဖို႔လိုတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဆက္လက္ေဖာ္ထုတ္သြားမွာပဲ။ ဒီကိစၥက တခါဆံုးရံႈးၿပီးသြားရင္ အစားျပန္မရႏိုင္တဲ့ ကိစၥဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေတာ့ ေနာက္ဆုတ္ဖို႔မရွိဘူး။ အစိုးရဘက္က ေနာက္ဆုတ္ဖို႔မရွိသလို က်ေနာ္တို႔ ဘက္ကလည္း ေနာက္ဆုတ္ဖို႔မရွိဘူး” ဟု ေျပာသည္။

လွ်ပ္စစ္ဝန္ၾကီး၏ အေၾကာင္းျပခ်က္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား လက္ရွိ မီဂါဝပ္ ၁၅ဝဝ ပင္ ကုန္ေအာင္ မသံုးႏိုင္ေသးသျဖင့္ ျပည္ပသို႔ ေရာင္းရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ပါဝင္ရာ “ဒီကိစၥက ေပၚတင္လိမ္တဲ့ကိစၥၾကီးမို႔ ဘယ္လိုသေဘာထားေပးရမွန္းေတာင္ မသိဘူး။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က မီးလင္းၿပီလား။ ကခ်င္ျပည္နယ္က မိုးညင္းၿမိဳ႕ၾကီးဆို ၂၄ နာရီ မီးမလာဘူး။ ဒီလို ျမန္မာျပည္အႏွံ႔ မီးမလာတဲ့အခ်ိန္မွာ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား လံုေလာက္တယ္ဆိုတာကေတာ့ ရီစရာ အရမ္းေကာင္းေနတယ္” ဟု ကိုမ်ဳိးရန္ေနာင္သိန္းက ေျပာသည္။

ကန္႔ကြက္သူမ်ားက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးရႈေဒါင့္မွလည္း ၾကည့္ရႈကာ စီမံကိန္း ဆက္မလုပ္ရန္ေတာင္းဆို ထားေသာ္လည္း ဝန္ၾကီးက “ဒီစီမံကိန္းေတြ ပ်က္ျပားေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ environmental အေၾကာင္းျပၿပီး ေလွ်ာက္ေျပာေနျခင္းသည္ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအေပၚ ထိခိုက္စရာကလြဲလို႔ ဘာမွမရွိပါဘူး။ ဒါက ရွင္းရွင္းေလးပါပဲ” ဟု ယတိျပတ္ ပယ္ခ်ထားၿပီး ရရွိလာႏိုင္သည့္ အက်ိဳးအျမတ္မ်ားအျဖစ္ free power ၁ဝ%၊ commercial tax ၈% စသျဖင့္ ေျပာၾကားထားကာ “က်ေနာ္ႏုိင္ငံရဲ႕ လူဦးေရ သန္း ၅ဝ၊ ၆ဝ ရဲ႕ အက်ဳိးကုိ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္မလား။ ဒါေလး ဝိုင္းစဥ္းစားဖို႔ပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့အတုိင္းပဲ ဒီစီမံကိန္းကုိ ဆက္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၎၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အား ေျပာဆိုသြားသည္။

တ႐ုတ္ျပည္အား လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ေရာင္း၍ရရွိသည့္အျမတ္မ်ားအား အမ်ဳိးသား အက်ိဳးစီးပြားအျဖစ္ ေျပာဆို သြားျခင္းမွာ မွားေနေၾကာင္း ကိုမ်ဳိးရန္ေနာင္သိန္းက “အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြား မွားေနၿပီလို႔ပဲ မွတ္ခ်က္ေပး ပါရေစ။ ဧရာဝတီျမစ္ၾကီး ထာဝရရွင္သန္ေရးဟာ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားပါ။ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ထုတ္ၿပီးေတာ့ ေရာင္းတာဟာ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြား မဟုတ္ပါဘူး။ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕အက်ဳိးစီးပြားပါ။ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ လူတစု၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတစုရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားပါ။ ဧရာဝတီျမစ္ၾကီး ထာဝရရွင္သန္ေရးဟာ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္သလို သမိုင္းေပး တာဝန္တရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေဝဖန္ေျပာသည္။

ျပည္သူလူထုက တရားသျဖင့္ လူယဥ္ေက်းနည္းျဖင့္ ေတာင္းဆိုေနသည္ကို လ်စ္လ်ဴရႈၿပီး လုပ္ခ်င္ရာ ဆက္လုပ္ပါက ျပည္သူလူထုအေနျဖင့္ လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေၾကာင္း ဝါရင့္သတင္းစာဆရာၾကီး လူထုစိန္ဝင္းက သတိေပးေျပာၾကားလိုက္သည္။

“လူယဥ္ေက်းနည္းနဲ႔ မရရင္ လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပျပီး ေတာင္းဆိုလာခဲ့မယ္ဆိုရင္ ဒီလိုဆႏၵျပမႈေတြအတြက္ စီမံကိန္းကို ဆက္လုပ္တဲ့သူေတြသာ တာဝန္ယူရလိမ့္မယ္။ မလုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုဆႏၵျပေနတဲ့သူေတြမွာ တာဝန္မရွိဘူး” လူထုစိန္ဝင္းက Eleven Media Group အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာတြင္ ေရးသားထားသည္။

ဤအေျခအေနအတိုင္း ဆက္လက္တင္းမာေနပါက လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပမႈမ်ားမွာ မေရွာင္လႊဲႏိုင္ဘဲ ဆိုးက်ဳိးမ်ားသာ ေပၚထြက္လာမွာျဖစ္ေၾကာင္း ကိုမ်ဳိးရန္ေနာင္သိန္းက “အရင္တုန္းကလည္း လမ္းမေပၚထြက္ ဆႏၵျပမႈေတြ ရွိခဲ့ဖူး တယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရဆိုေတာ့ သေဘာထားကြဲလြဲမႈ ရွိႏိုင္တယ္။ ဒီကိစၥမွာေတာ့ သေဘာထားကြဲလြဲမႈ လံုးဝရွိႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ကန္႔ကြက္တဲ့ကိစၥကေတာ့ အမ်ဳိးသားေရးအျမင္ အမ်ဳိးသားေရးအသိနဲ႔ လုပ္ေနတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီကိစၥမ်ဳိးက မလြဲမေရွာင္သာ ျဖစ္လာမွာပဲ။ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ လက္ရွိတည္ဆဲအစိုးရအတြက္ ဆိုးက်ဳိးေတြ အမ်ားၾကီး ျဖစ္လာႏိုင္ေခ်ရွိပါတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။

လြန္ခဲ့ေသာ ၾသဂုတ္အတြင္းက က်င္းပခဲ့သည့္ ျပန္ၾကားေရးဝန္ၾကီး၏ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဝန္ၾကီး ဦးေက်ာ္ဆန္း က “တုိင္းျပည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး ေဆာက္ရြက္ေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ စီမံကိန္းေတြ ဒါေတြအားလံုးကိုေတာ့ ကာကြယ္ တားဆီးရမယ္။ ဒါေၾကာင့္မလုိ႔ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရက အဘက္ဘက္မွ ခ်င့္ခ်ိ္န္ၿပီးမွ ဆက္လက္ ေဆာက္ရြက္သြားမဲ့ အေျခအေနျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေျဖၾကားခဲ့ေသးသည္။

ဝန္ၾကီးဦးေဇာ္မင္းအေနျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းတြင္ ျမန္မာျပည္၌ ၎ထက္ပိုသိေသာသူ မရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုၿပီး ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္ အစိုးရသတင္းစာပါ ေဆာင္းပါးကိုလည္း သူကိုယ္တိုင္ ေရးသားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။

“ခုဟာက မင္းတို႔ဘာေျပာေျပာ တို႔လုပ္မွာပဲဆိုေတာ့ ဒါဟာ ေျပာလို႔မေကာင္းေတာ့ဘူး။ ဒါ ႏိုင္ငံေရးစကားလည္း မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဒီလိုေျပာတာကို အမ်ားၾကီး ဝမ္းနည္းတယ္။ ဒီလိုမေျပာထိုက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ တေယာက္က ေျပာတာကို အံ့လည္း အံ့ၾသတယ္။ စိတ္မေကာင္းလည္း ျဖစ္တယ္။ ဒီေလာက္ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္” ဟု သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ ပညာရွင္ ဦးအုန္းက ေျပာသည္။

ေရအားလွ်ပ္စစ္ မီဂါဝပ္ ၆,ဝဝဝ ထုတ္လႊတ္ေပးႏိုင္မည့္ “ျမစ္ဆံု ေရကာတာ စီမံကိန္း” အရ ေမချမစ္ အပိုင္းတြင္တာ ငါး ခု၊ မလိချမစ္မွာ ႏွစ္ခု ပိတ္ရမည္ ျဖစ္ၿပီး ျမစ္ဆံုဆည္ နယ္ေျမ အက်ယ္အဝန္းမွာ စတုရန္း မိုင္ ၁၈,ဝဝဝ ရွိသည္။ ဆည္အျမင့္မွာ ၁၅၂ မီတာ (ေပ ၅ဝဝ) ႏွင့္ အထက္၊ ေရေလွာင္ကန္အျမင့္မွာ ၂၉၉ မီတာ (ေပ ၉၈ဝ) ရွိေၾကာင္း ကခ်င္လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ကြန္ယက္အဖြဲ႔ KDNG က ထုတ္ျပန္ထားသည္။

ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ ကုမၸဏီၾကီးျဖစ္သည့္ တ႐ုတ္စြမ္းအင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္း CPI က ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံကာ ဦးေဆာင္တည္ေဆာက္ေနၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ အစိုးရပိုင္ ျမန္မာ့ လွ်ပ္စစ္လုပ္ငန္း MEPE၊ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီျဖစ္သည့္ စတီဗင္ေလာႏွင့္ မိသားစုပိုင္ ေအးရွားေဝါလ္ ကုမၸဏီႏွင့္ ဖက္စပ္ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။

ျမစ္ဆံုဆည္နယ္ေျမ အက်ယ္အဝန္းမွာ စတုရန္းမိုင္ ၁၈ဝဝဝ ရွိကာ ဆည္အျမင့္ ၁၅၂ မီတာ (ေပ ၅ဝဝ) ႏွင့္ အထက္ ေရေလွာင္ကန္အျမင့္မွာ ၂၉၉ မီတာ (ေပ ၉၈ဝ) ရွိသည္။