ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္က မေန႔က အတည္ျပဳလိုက္တာဟာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ထားတဲ့ အဓိက အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ကို ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ ျပန္လည္ပါ၀င္လာႏိုင္ေအာင္ လမ္းဖြင့္လိုက္တာ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး ႐ႈျမင္သံုးသပ္ၾကပါတယ္။
ဒီအျမင္ကို ႀကိဳဆိုသူေတြရွိသလို လက္မခံတဲ့သူေတြလည္း ရွိၾကပါတယ္။ NLD ပါတီ အေနနဲ႔ေကာ တကယ္ပဲမွတ္ပံုတင္ေတာ့မွာလား။ ဒီလိုမွတ္ပံုတင္လိုက္ရင္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို မ်က္ကြယ္ျပဳလိုက္သလို ျဖစ္သြားမလား။ NLD ပါတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္းတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦး၀င္းတင္၊ ျပည္ပေရာက္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဘိုလွတင့္ တို႔ကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း တင္ျပထားပါတယ္။
ဥပေဒအေဟာင္းထဲမွာပါ၀င္တဲ့ အေျခခံဥပေဒကို ထိန္းသိန္းေစာင့္ေရွာက္ေရး ဆိုတာကို ေလးစားလိုက္နာ ဆိုတဲ့စာသား ျပင္ဆင္ေရးသားလိုက္သလို ႏိုင္ငံေရးပါတီတစ္ခုဟာ အနည္းဆံုးမဲဆႏၵနယ္ သံုးခုမွာ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ရမည္ ဆိုတဲ့အခ်က္နဲ႔ ေထာင္ဒဏ္က်ခံေနသူမ်ား ႏိုင္ငံေရးပါတီ၀င္ မျဖစ္ေစရဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို ပယ္ဖ်က္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေလ႔လာသံုးသပ္သူ အမ်ားစုကေတာ့ ဒီလုိ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒကို ျပင္ဆင္တာေတြ၊ ဖ်က္သိမ္း တာေတြ ျပဳလုပ္လိုက္တာဟာ အဓိက အတိုက္အခံပါတီျဖစ္တဲ႔ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) နဲ႔ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တို႔ကို လက္ရွိႏုိင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ႏိုင္ေအာင္ လမ္းဖြင့္ေပးလိုက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။
ဒီလို အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က မွတ္ပံုတင္ၿပီးရင္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါ၀င္ခြင့္ရွိသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ ဦး၀င္တင္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ပါတီဟာ ဥပေဒသစ္ေပၚေပါက္လာမယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီဥပေဒသစ္မွာလည္း အရင္နဲ႔မတူဘဲ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ား ရွိလာတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါကို က်ေနာ္တုိ႔ သေဘာက်သင့္သေလာက္ က်တယ္ေပါ့ဗ်ာ။ သို႔ေသာ္ သေဘာက်ေသာ္လည္း ဒီဥပေဒအတိုင္း က်ေနာ္တုိ႔ မွတ္ပံုတင္မယ္မတင္ဘူး ဆိုတဲ့ကိစၥက က်ေနာ္တို႔ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ ျဖစ္မွာမဟုတ္ဘူး။ ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္ေကာ္မတီမွာ က်ေနာ္တို႔ တင္ျပၿပီးေတာ့ ညိႇႏိႈင္းၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္ရမယ္။ အဲဒီဟာၿပီးလို႔ရွိရင္ ေနာက္တခါထပ္ၿပီးေတာ့ ဗဟိုေကာ္မတီေပါ့၊ တျပည္လံုးမွာရွိတဲ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဗဟိုေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္ကို ယူရဦးမယ္။ ဘယ္လိုျဖစ္မယ္ဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာလို႔မရဘူးေပါ့ခင္ဗ်ာ။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စဥ္းစားမယ္၊ ညိႇႏိႈင္းမယ္၊ ဆံုးျဖတ္မယ္ ဆိုတဲ့လုပ္ငန္းေတြေတာ့ ေရွ႕မွာရွိေနပါတယ္။ အဲဒီလုပ္ငန္းေတြ အားလံုးအေပၚမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အေကာင္းျမင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ပါတီက မွတ္ပံုတင္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳးဘက္ကို ဆႏၵရွိတဲ့အတိုင္းပဲ ပါတီတခုလံုးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကလည္း ဥပေဒနဲ႔အညီ က်ေနာ္တို႔ပါတီကို မွတ္ပံုတင္ဖို႔ အလားအလာအမ်ားႀကီးရွိတယ္လို႔ ယူဆတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။”
တကယ္လို႔ NLD အေနနဲ႔မ်ား ပါတီမွတ္ပံုတင္ၿပီး ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ မွန္ကန္တဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္လို႔ ယူဆႏုိင္မလားလို႔ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ နယ္ မဲဆႏၵနယ္အမွတ္ (၂) က အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္နဲ႔ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခံခဲ႔ရတဲ့ ဦးဘိုလွတင့္ကို ေမးျမန္းရာမွာေတာ့ -
“၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည္သူလူထုက က်ေနာ္တို႔ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တယ္ဆိုတာလည္း မွန္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕အက်ိဳး၊ ျပည္သူလူထုရဲ႕အက်ိဳး တိုက္႐ိုက္ သယ္ပိုးထမ္းေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ဘူးေပါ့။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္လည္း ဒီလိုပါပဲ။ အဲေတာ့ ခုေနခါမယ္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ကို ကိုင္စြဲထားတာက က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ခံယူခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္တိုင္းျပည္နဲ႔ ျပည္သူလူထုအက်ိဳးကို တကယ့္လက္ေတြ႔က်က် ထမ္းေဆာင္ခ်င္တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီကေန႔တိုင္းျပည္က အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလကို တကယ္ စစ္စစ္မွန္မွန္ပဲ သြားမယ္လို႔ ယံုၾကည္လို႔ရွိရင္ ဒီလမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ျပတ္ျပတ္သားသား ေလွ်ာက္တာက လက္ေတြ႔က်တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ခံယူပါတယ္။”
ႏိုင္ငံေရးပါတီမွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒအေပၚ ျပင္ဆင္တဲ့ဥပေဒအသစ္ကို သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္မွတ္ေရးထိုး လိုက္ခ်ိန္ဟာ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာေခါင္းေဆာင္ေတြ ေနျပည္ေတာ္ကိုသြားေရာက္ၿပီး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ ျပဳလုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းအားေပးခဲ့ခ်ိန္နဲ႔ တိုက္ဆိုင္ေနပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကိုသြားေရာက္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ဒဲရက္မစ္ခ်ဲလ္ (Derek Mitchell) က “ပါတီအမွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္ဟာ NLD ပါတီ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ထဲ ၀င္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ ေျခလွမ္းတစ္ရပ္ ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုသာျဖစ္ခဲ့ရင္ အေမရိကန္အေနနဲ႔ တနည္းနည္းနဲ႔ တုံ႔ျပန္ဖို႔ စဥ္းစားေပးႏိုင္တယ္၊ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း အေမရိကန္ဟာ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္၊ ဒီလိုဥပေဒ ျပင္ဆင္မႈဟာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးရဲ႕ လကၡဏာတစ္ခု ျဖစ္တယ္။ NLD မွတ္ပံုတင္မတင္ ဆိုတာကေတာ့ NLD အေပၚမွာပဲ မူတည္တယ္၊” - လို႔ေျပာပါတယ္။
အခုသီတင္းပတ္အတြင္း ေနျပည္ေတာ္မွာ ျမန္မာအစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မိုက္ကယ္ပို႔စနာကလည္း ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ လြတ္လပ္ၿပီးေတာ့ တရားမွ်တမႈ ရွိရမယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအျမင္ေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ထုတ္ေဖၚခြင့္ ရ ရမယ္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔လည္း လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ံုးလႈံ႔ေဆာ္ခြင့္ ရွိရမယ္လို႔ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
Lwin pwin