ကမာၻ႕သတင္းမ်ား 28/04/2012
ႏိုင္ငံတကာသတင္း
ခ်ားစ္ေတလာ အျပစ္ရိွေၾကာင္းဆံုးျဖတ္မႈ အေမရိကန္ႀကိဳဆို
Sierra Leone ဆိုင္ရာႏိုင္ငံတကာခံု႐ံုးကေန Liberia သမၼတေဟာင္း Charles Taylor ကို စစ္ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ လူမဆန္စြာက်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈေတြအတြက္ စစ္ေဆးခ်က္ေတြအရ အျပစ္ရွိေၾကာင္း အမိန္႔ခ်လိုက္တဲ့ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ Sierra Leone ႏိုင္ငံ Freetown မွာ ၁၉၉၈ နဲ႔ ၁၉၉၉ အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့ၾကတဲ့ သူပုန္ေတြ ကို Charles Taylor က ပံ့ပိုးေပးခဲ့ေၾကာင္း Netherlands ႏိုင္ငံ၊ The Hague ၿမိဳ႕ရွိ ႏိုင္ငံတကာအထူးခံု႐ံုးကေန စစ္ေဆး ေတြ႔ရွိ ရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး႒ာန ေျပာခြင့္ရသူ Victoria Nuland ေျပာဆို လိုက္တာပါ။
လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြကလည္း Liberia သမၼတေဟာင္း Charles Taylor ကိုအခုလို အျပစ္ရွိေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တာကို ႀကိဳဆိုလိုက္ၾကၿပီး ႏိုင္ငံတကာတရားေရးစံနစ္နဲ႔ Sierra Leone ျပည္သူေတြအတြက္ သမိုင္း မွတ္တိုင္ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေျပာဆိုလိုက္ၾက ပါတယ္။ Amnesty International နဲ႔ Human Rights Watch လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ေတြ ကလည္း Charles Taylor ကို အျပစ္ေပးလိုက္ တာဟာ ရာဇ၀တ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေန ၾကတဲ့ လက္ရွိ ဘယ္အာဏာရွင္ ကုိမဆို ဥပေဒအရအေရးယူလို႔ရတယ္ဆိုတဲ့ အမွာစကား ပါးလိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေျပာဆိုလိုက္ၾကပါတယ္။
၁၉၄၆ ခုနွစ္က နာဇီေခါင္းေဆာင္ဟစ္တလာ ေသဆံုးၿပီး ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံကို ေခတၱ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ Karl Doenitz ကို Nuremburg ခံု႐ံုးက အျပစ္ေပးၿပီးေနာက္ပိုင္း Chrales Taylor ဟာ ႏိုင္ငံတကာ ခံု႐ံုးက ပထမဆံုး အျပစ္ေပးခံရတဲ့ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ပါတယ္။ Charles Tayolr အတြက္ ျပစ္ဒဏ္ကို ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာေၾကညာမွာျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာအထူးခံု႐ံုး တရားသူႀကီး Lussick ကေျပာပါတယ္။ Charles Taylor ကေတာ့ သူ႔မွာအျပစ္မရွိေၾကာင္းနဲ႔ အယူခံ၀င္မယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္။
ADB အေၾကြးေၾကမွ ျပန္ကူမည္
အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဘဏ္ ADB သို႔ ျမန္မာအစိုးရ ဆပ္ရန္ရွိသည့္ ေၾကြးေငြ ေဒၚလာ သန္း ၄၉ဝ ျပန္လည္ေပးဆပ္ၿပီးမွသာ ေနာက္ထပ္ ေငြေၾကးအကူအညီမ်ား ေပးႏိုင္မည္ဟုဆိုသည္။
အကူအညီမ်ား ျပန္လည္စတင္ေပးရန္အတြက္ စုျပံဳေသာ အေၾကြးမ်ားမွာ “အတားအဆီးၾကီး”တခု ျဖစ္ေနေၾကာင္း ADB ဥကၠ႒ Haruhiko Kuroda က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ စတုတၳ လူဦးေရအမ်ားဆံုး တိုင္းျပည္ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား အတြက္ လုပ္သားအလားအလာ ၾကီးမားလွၿပီး မေဖာ္ထုတ္ရေသးသည့္ သဘာဝ သယံဇာတမ်ား ရွိေနသည္ဟုလည္း မစၥတာ ကူ႐ိုဒါ က ေျပာသည္။
ေဒသတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားသို႔ အတိုးနည္းေခ်းေငြႏွင့္ ေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ား ေပးလာခဲ့ေသာ ADB အား မူလ စတင္ တည္ေထာင္သည့္ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီ လူထုအံုၾကြမႈအား စစ္အစိုးရက အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္းခဲ့သည့္မွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ADB ကူညီမႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းထားခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ၊ မနီလာၿမိဳ႕တြင္ အေျခစိုက္သည့္ ၎တို႔ဘဏ္အေနျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ “အျပဳသေဘာ ဆက္ဆံ”ရန္ ျပင္ဆင္ထားေၾကာင္း မစၥတာ ကူ႐ိုဒါ က ေျပာဆိုသြားေၾကာင္း ၾသစေၾတးလ် ABC သတင္းတရပ္တြင္
ေဖာ္ျပပါရွိသည္။ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ေက်ာ္ အဆက္ျဖတ္ထားခဲ့ေသာ ကမၻာ့ဘဏ္အေနႏွင့္လည္း အကူအညီမ်ား ျပန္လည္ေပးအပ္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ဘဏ္႐ုံးခြဲတခု ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လာေရာက္ ဖြင့္လွစ္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
ဇြန္လအတြင္း ဖြင့္လွစ္ရန္ရွိသည့္ ကမၻာ့ဘဏ္႐ုံးအေနျဖင့္ လက္ရွိ အေၾကြးမ်ားကို စီစစ္သြားကာ တိက်မွန္ကန္သည့္ စီးပြားေရးအခ်က္အလက္မ်ားကို ရယူသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
ကမၻာ့ဘဏ္အား ေပးရန္ရွိသည့္အေၾကြးမွာလည္း ေဒၚလာ ၃၉၃ သန္း ရွိေနသည္မွာ ၁၉၈ဝ စုႏွစ္မ်ားကတည္းကျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့ဘဏ္ အေရွ႕အာရွ ဒု-ဥကၠ႒ Pamela Cox က ေျပာေၾကာင္း ႐ိုက္တာသတင္းတရပ္တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိ သည္။
ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရးအတြက္ ဘဏ္၏ဘုတ္အဖြဲ႔၊ ရွယ္ယာရွင္မ်ား၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔၊ တြဲဖက္အဖြဲ႔မ်ားအျပင္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ပါ နီးကပ္စြာ လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေၾကာင္း မစၥေကာက္က္စ္ က ဆိုသည္။
အကူအညီမ်ား ျပန္လည္စတင္ေပးရန္အတြက္ စုျပံဳေသာ အေၾကြးမ်ားမွာ “အတားအဆီးၾကီး”တခု ျဖစ္ေနေၾကာင္း ADB ဥကၠ႒ Haruhiko Kuroda က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ စတုတၳ လူဦးေရအမ်ားဆံုး တိုင္းျပည္ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား အတြက္ လုပ္သားအလားအလာ ၾကီးမားလွၿပီး မေဖာ္ထုတ္ရေသးသည့္ သဘာဝ သယံဇာတမ်ား ရွိေနသည္ဟုလည္း မစၥတာ ကူ႐ိုဒါ က ေျပာသည္။
ေဒသတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားသို႔ အတိုးနည္းေခ်းေငြႏွင့္ ေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ား ေပးလာခဲ့ေသာ ADB အား မူလ စတင္ တည္ေထာင္သည့္ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီ လူထုအံုၾကြမႈအား စစ္အစိုးရက အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္းခဲ့သည့္မွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ADB ကူညီမႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းထားခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ၊ မနီလာၿမိဳ႕တြင္ အေျခစိုက္သည့္ ၎တို႔ဘဏ္အေနျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ “အျပဳသေဘာ ဆက္ဆံ”ရန္ ျပင္ဆင္ထားေၾကာင္း မစၥတာ ကူ႐ိုဒါ က ေျပာဆိုသြားေၾကာင္း ၾသစေၾတးလ် ABC သတင္းတရပ္တြင္
ေဖာ္ျပပါရွိသည္။ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ေက်ာ္ အဆက္ျဖတ္ထားခဲ့ေသာ ကမၻာ့ဘဏ္အေနႏွင့္လည္း အကူအညီမ်ား ျပန္လည္ေပးအပ္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ဘဏ္႐ုံးခြဲတခု ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လာေရာက္ ဖြင့္လွစ္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
ဇြန္လအတြင္း ဖြင့္လွစ္ရန္ရွိသည့္ ကမၻာ့ဘဏ္႐ုံးအေနျဖင့္ လက္ရွိ အေၾကြးမ်ားကို စီစစ္သြားကာ တိက်မွန္ကန္သည့္ စီးပြားေရးအခ်က္အလက္မ်ားကို ရယူသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
ကမၻာ့ဘဏ္အား ေပးရန္ရွိသည့္အေၾကြးမွာလည္း ေဒၚလာ ၃၉၃ သန္း ရွိေနသည္မွာ ၁၉၈ဝ စုႏွစ္မ်ားကတည္းကျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့ဘဏ္ အေရွ႕အာရွ ဒု-ဥကၠ႒ Pamela Cox က ေျပာေၾကာင္း ႐ိုက္တာသတင္းတရပ္တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိ သည္။
ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရးအတြက္ ဘဏ္၏ဘုတ္အဖြဲ႔၊ ရွယ္ယာရွင္မ်ား၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔၊ တြဲဖက္အဖြဲ႔မ်ားအျပင္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ပါ နီးကပ္စြာ လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိေၾကာင္း မစၥေကာက္က္စ္ က ဆိုသည္။
အၾကမ္းမဖက္နည္းနဲ႔ အေျပာင္းအလဲလုပ္ႏိုင္ေၾကာင္း ျမန္မာ သာဓကျပ
ကမၻာတဝွမ္းလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ အၾကမ္းမဖက္တဲ့နည္းကို သံုးၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ဗုဒၶဟူးေန႔ကပဲ ၿပီးဆံုးသြားတဲ့ ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္မ်ားရဲ႕ ၁၂ ႀကိမ္ေျမာက္ ကမၻာ့ညီလာခံက တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လတ္တေလာျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို ဥပမာျပၿပီးေတာ့ အၾကမ္းမဖက္တဲ့နည္းနဲ႔ သိသာတဲ့အေျပာင္းအလဲေတြကို လုပ္ႏုိင္ပါတယ္ဆိုတာကို ႏိုဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ေတြက ေျပာခဲ့ၾကတဲ့အေၾကာင္း အျပည့္အစံု
--- ဒီေန႔ ကမၻာ့ညီလာခံႀကီးကို မတက္ေရာက္ႏိုင္တဲ့အတြက္ စိတ္မေကာင္းပါဘူးလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဗီြဒီယုိကေန တဆင့္ ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ရွီကာဂိုၿမိဳ႕မွာ ဧၿပီလ ၂၃ ကေန ၂၅ အထိ လုပ္ခဲ့တဲ့ ႏိုဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္မ်ားရဲ႕ ညီလာခံကို ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လူကိုယ္တုိင္ မတက္ႏုိင္ခဲ့ေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕အေၾကာင္းကေတာ့ ညီလာခံတက္ခဲ့ၾကသူတုိင္းရဲ႕ေခါင္းထဲမွာ ရွိေနခဲ့တာပါ။ ညီလာခံ အတြင္းမွာ World Peace and Non-Violent, Never Give Up ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အၾကမ္းမဖက္ျခင္း၊ ဘယ္ေတာ့မွာ အေလွ်ာ့မေပးနဲ႔လို႔ ဗမာလုိ အဓိပၸာယ္ရတဲ့ ေဆြးေႏြးပဲြ လုပ္ခဲ့တာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ တရားမမွ်တမႈေတြကို အၿမဲေထာက္ျပေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဥပမာေပး ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။
ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ဂ်ဴဒီ၊ ဝီလ်ံစ္ က -
"ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ သူ႔ရဲ႕ ရဲရဲဝ့ံဝံ့ရပ္တည္မႈ၊ အၾကမ္းမဖက္ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြေၾကာင့္ သူ႔ႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္လာတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြကိုပဲ ၾကည့္ၾကပါရွင္။"
မဟုတ္တာကို လက္မခံၾကဖို႔အတြက္ လူေတြမွာ သတၱိရွိရမယ္ ဆိုတာကိုလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ညီလာခံကို ေပးပို႔တဲ့ ဗီြဒီယိုသတင္းမွာ သတင္းစကား ပါးထားပါတယ္။
"ဒီကိစၥကို သည္းမခံႏုိင္ဘူးဆိုတာကို လူေတြအေနနဲ႔ ရဲရဲေျပာရဲတဲ့ သတၱိရွိရပါမယ္။"
ေျပာတဲ့အတုိင္းလည္း လုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိးတက္မႈေတြ ရွိလာတဲ့အေပၚမွာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားကလည္း ဝမ္းသာစကား ဆိုခဲ့ပါတယ္။
"ဘုန္းႀကီးတို႔အထဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မပါႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း ခဏ ခဏ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ အခုေတာ့ သူလည္း လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ပါၿပီ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျခအေနေတြလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး တုိးတက္လာပါၿပီ။"
တိဘက္ေဒသမွာ အဓိပၸာယ္ရွိတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရရွိေအာင္ အၾကမ္းမဖက္နည္းနဲ႔ ႀကိဳးပမ္းမႈအေပၚမွာ တ႐ုတ္ျပည္သူေတြရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကို ရလာၿပီဆိုတာကိုလည္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
"ဘုန္းႀကီးတုိ႔ ခ်ဥ္းကပ္တဲ့နည္းက ပထမ လံုးဝ အၾကမ္းမဖက္တဲ့နည္း၊ ဒုတိယနည္းက အလယ္အလတ္ လမ္းစဥ္၊ မစၨ်ိမ ပဋိပဋာနည္းလမ္း၊ ဒီလုိနည္းလမ္းေတြေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီးတို႔အေပၚ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ျပည္သူ အမ်ားအျပား ေထာက္ခံလာၾကတယ္လို႔ ခံစားရပါတယ္။ ဒါဟာ အေကာင္းဘက္ကုိသြားတဲ့ ထူးျခားတဲ့ ရလဒ္ တခုလည္း ျဖစ္တယ္လို႔ ဘုန္းႀကီးထင္ပါတယ္။"
ႏွစ္စဥ္က်င္းပတဲ့ညီလာခံမွာ လူတေယာက္တည္းကေန အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ႏုိင္ သလဲဆိုတာ ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ေတြက အျမင္ခ်င္းဖလွယ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ လူမႈ အသိုင္းအဝိုင္းထဲမွာ လူငယ္ေတြရဲ႕ ပါဝင္မႈက ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာကိုလည္း အေလးထား ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။ စစ္ပဲြေတြနဲ႔ စစ္ဝါဒဟာ လူသားေတြကို တကယ့္လံုၿခံဳမႈ ရရွိေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကိုလည္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ညီလာခံ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ေတြက ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီကေန႔ ကမၻာမွာရွိေနတဲ့ အဓိက စိန္ေခၚမႈႀကီးေတြကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမွာလဲဆိုတာ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေမးခြန္းထုတ္ၾကဖို႔အတြက္လည္း တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
LWIN PWIN
NLABR
Web-site: www.nlabr.com
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment