ကေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လႊတ္ေတာ္ႏုုိင္ငံေရး တခုုလုုံးကိုု ခ်ဳပ္ကုုိင္ထားတာ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ျဖစ္တယ္။ လႊတ္ေတာ္ႏုုိင္ငံေရးထဲ၀င္မယ္ဆုုိတာ ဒီမိုုကေရစီပန္းတုုိင္ေရာက္ေအာင္ သြားခ်င္လုုိ႔သာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ဟာ ဒီမုုိကေရစီေရးကုုိ အာမခံတဲ့၊ ဒီမိုုကေရစီလမ္းေၾကာင္းကုုိ ဖြင့္ေပးတဲ့ ကြန္စတီက်ဳးရွင္းျဖစ္သလားဆုုိတာ အေရးၾကီးတယ္။
ဒီအေတာအတြင္း အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ဟာ စစ္တပ္ကုိ အာဏာအလြန္အကြ်ံေပးထားတယ္လုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က Washington Post သတင္းစာနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးမွာ ေျပာလုိ္က္တယ္။ ဒါ့ျပင္ ေဒၚစုဆက္ေျပာတာက သမတက ႏုိင္ငံအၾကီးအကဲဆုိေပမဲ့ အျမင့္ဆုံးအာဏာရထားသူ မဟုတ္ပါ။ လုိအပ္တယ္လုိ႔ယူဆရင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ကာခ်ဳပ္)က အခ်ိန္မေရြး အာဏာသိမ္းခြင့္ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာသြားတာပါ။ အန္အယ္ဒီက ျပင္မယ္လုိ႔ ေၾကြးေၾကာ္ထားတဲ့ အေျခခံဥပေဒဟာ ဒီမိုကေရစီေရးကုိ အာမခံႏုိင္ပါ့မလားဆုိတာ ပုိျပီး သံသယရွိစရာျဖစ္တယ္။
ေဒၚစုေျပာစကားသာမွန္ရင္ ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရဟာ သူတုိ႔ေၾကာ္ျငာေနသလုိ အရပ္သားအစိုးရမဟုတ္ပဲ စစ္တပ္ၾကိဳးကုုိင္ထားတဲ့အစိုုးရလုိ႔ ေသခ်ာေပါက္ေျပာနုိင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚစုုေျပာတာမွန္မွန္ သက္ေသထူၾကည့္မယ္။

စစ္တပ္အေပၚ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သေဘာထား

၀ါရွင္တန္ပုုိ႔စ္သတင္းစာက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကုိ အင္တာဗ်ဴးခ်ိန္မွာ စစ္တပ္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီးခုုလုုိေမးတယ္။ (ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္-ျမန္မာလင္း ဇႏၷ၀ါရီ ၂၀-၂၀၁၂)
Washington Post။ ။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ၂၅% ကုုိ တပ္မေတာ္အတြက္ လ်ာထားတယ္ဆုုိတာ ဟုုတ္ပါသလား။ ယခုုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကိစၥေတြမွာ တပ္မေတာ္ဘက္ကလဲပါ၀င္ေနတာမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ဒီမိုုကေရစီဆုုိတာ ျပည္သူကအုုပ္ခ်ဳပ္တာျဖစ္ျပီး တပ္မေတာ္အေပၚ အာဏာသက္ေရာက္တဲ့အစိုုးရျဖစ္တယ္လုုိ႔ ယုုံၾကည္ပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္။ ။ တပ္မေတာ္ဟာ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပုုိင္းမွာ ဘာမွ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္တာမရွိပါဘူး။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာေတာ့ ခင္ဗ်ားျမင္တဲ့အတုုိင္းဘဲ တပ္မေတာ္အင္အားက ၄ ပုုံတပုုံ (၂၅%) ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုုိ႔လုုိႏုုိင္ငံမွာ တပ္မေတာ္ကိုု ပစ္ပယ္ထားလုုိ႔မရပါဘူး။ တုုိင္းျပည္ဖြံ႔ျဖိဳးတုုိးတက္ေအာင္ တည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ တပ္မေတာ္ကလဲ အစိတ္အပုုိင္းတခုုကေန ၀င္အကူအညီေပးတာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္က ၀င္အုုပ္ခ်ဳပ္တာမဟုုတ္ပါဘူး။

Washington Post။ ။ တပ္မေတာ္ပါ၀င္ရမယ္ဆုုိတာ ကြ်န္မတုုိ႔နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပည္သူ႔အာဏာက လႊမ္းမုုိးရမယ္လိုု႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕အာဏာဟာ ဘယ္အရာေပၚမွာမဆုုိ လႊမ္းမုုိးႏုုိင္မႈရွိရမယ္။ ကြ်န္မတုုိ႕ အေမရိကန္မွာလဲ သမၼတရဲ႕အာဏာက တပ္မေတာ္အၾကီးအကဲထက္ ပုုိပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္။ ။ မွန္ပါတယ္။ ျမန္မာနုုိင္ငံမွာလည္း ဒီအတုုိင္းပါဘဲ။ ျမန္မာႏုုိင္ငံရဲ႕ အေျခခံဥပေဒကုုိ ခင္ဗ်ားနည္းနည္း ျပန္ေလ့လာေပးပါ။ အေျခခံဥပေဒအရ တပ္မေတာ္မွာ အၾကီးအကဲျဖစ္တဲ့ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကုုိ သမၼတကေန ခန႔္တာျဖစ္ပါတယ္။
စစ္တပ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ၀ါရွင္တန္ပုိ႔စ္အေမးကုိ ခ်ဳပ္ၾကည့္ရင္ ဒီမိုုကေရစီဆုုိတာ ျပည္သူကအုုပ္ခ်ဳပ္တာျဖစ္ျပီး တပ္မေတာ္အေပၚ အာဏာသက္ေရာက္တဲ့အစိုုးရမ်ိဳး ျဖစ္ရမယ္။ ျပည္သူ႔အာဏာကသာ လႊမ္းမုုိးရမယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕အာဏာဟာ ဘယ္အရာေပၚမွာမဆုုိ လႊမ္းမုုိးႏုုိင္မႈရွိရမယ္။ အေမရိကန္မွာလဲ သမၼတရဲ႕အာဏာက တပ္မေတာ္အၾကီးအကဲထက္ ပုုိတယ္လုိ႔ ေထာက္ျပသြားတာပါ။
စစ္တပ္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ဦးသိန္းစိန္ေျပာတာ ၂ ခ်က္ရွိတယ္။
ပထမ အခ်က္က တပ္မေတာ္ဟာ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပုုိင္းမွာ ဘာမွ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္တာမရွိပါဘူးဆုိတဲ့အခ်က္နဲ႔ ဒုုတိယအခ်က္က ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကုုိ သမၼတက ခန္႔ထားပါတယ္ဆုုိတဲ့အခ်က္ျဖစ္တယ္။ ဦးသိန္းစိန္ေျပာစကားမွန္မမွန္ ဆန္းစစ္ၾကည့္မယ္။
စစ္တပ္ဟာ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးမွာ ၂၅% စစ္ဗုုိလ္အမတ္ေတြနဲ႔ ျဖည့္ဆည္းထားတဲ့ျပင္

(က) ျပည္ေထာင္စုု၀န္ၾကီးအဖြဲ႔မွာလဲ စစ္ယူနီေဖာင္း၀တ္ ၀န္ၾကီး ၃ ပါးကုုိ တုုိက္ရုုိက္ခန္႔ထားတယ္။ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ၾကီး ဒုုဗိုုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးသိန္းေဌး၊ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီး ဗိုုလ္ခ်ဳပ္လွမင္းနဲ႔ ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီး ဒုုဗိုုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ကုုိကုုိ ၃ ဦးဟာ စစ္ယူနီေဖာင္း၀တ္ထားျပီး ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က တုုိက္ရုုိက္ခန္႔ထားသူေတြ ျဖစ္တယ္။

(ခ) အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္ေထာင္စုု၀န္ၾကီးရာထူးဆုုိတာ သာမန္အားျဖင့္ သမၼတက တုုိက္ရုုိက္ခန္႔ထားသူေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အထက္ပါ စစ္ယူနီေဖာင္း၀တ္ ၀န္ၾကီး ၃ ဦးကေတာ့ သမၼတက တုုိက္ရုုိက္ခန္႔ထားခြင့္မရွိတဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕ အခြင့္ထူးခံ ၀န္ၾကီး ၃ ပါးျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ စစ္ဗိုုလ္၀န္ၾကီးေတြဟာ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားမွာ တုုိက္ရုုိက္ စြက္ဘက္ေနသူေတြျဖစ္တယ္။

(ဂ) အမ်ဳိးသားကာကြယ္ေရးနဲ႔ လုံျခံဳေရးေကာင္စီ (ကာလုုံ) အဖြဲ႔၀င္ ၁၁ ဦးမွာ စစ္တပ္က ဘယ္ႏွစ္ဦးပါသလဲ ျပန္ၾကည့္ရင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္၊ ဒု-ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစုိး၀င္း ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္လွမင္း၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကုိကုိနဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီး ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းေဌး တုိ႔ ၅ ဦးဟာ စစ္ယူနီေဖာင္း၀တ္ စစ္အရာရွိေတြ ျဖစ္တယ္။ တနည္းေျပာရရင္ ကာကြယ္ေရး ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရးနဲ႔ နယ္စပ္တုိင္းရင္းသားေရးေတြမွာ အရပ္သားႏုိင္ငံေရးသမား ရာသက္ပန္ ၀င္စြက္ခြင့္မရေအာင္ အေျခခံဥပေဒသုံးျပီး စစ္တပ္က ပိတ္ထားလုိက္တာျဖစ္တယ္။
ဒု-သမၼတ သီဟသူရ ဦးတင္ေအာင္ျမင္ဦးကလည္း ၾကံ႕ဖြံ႔အမတ္ေတြက တင္ေျမႇာက္တဲ့ ဒု-သမၼတမဟုတ္ဖဲ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ၂၅ ရာႏႈန္း စစ္ဗုိလ္အုပ္စုက တင္ေျမႇာက္တဲ့ ဒု-သမၼတမုိ႔ အဖြဲ႔၀င္ ၁၁ ဦးမွာ စစ္တပ္က ၆ မဲ အသာစီး ရထားတဲ့သေဘာ ျဖစ္တယ္။ တြက္ၾကည့္ရင္ ကာလုုံရဲ႕ ၅၅ % က စစ္တပ္က စစ္ဗိုလ္ေတြသာ ျဖစ္ေနတယ္။
လက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ သာ ဆက္ၿပီး အတည္ျဖစ္ေနမယ္ဆုိရင္ ေနာင္လာမယ့္ ဒုတိယ ၅ ႏွစ္သက္တမ္းလႊတ္ေတာ္၊ တတိယ ၅ ႏွစ္သက္တမ္းလႊတ္ေတာ္ ... စတဲ့ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း အသီးသီးမွာလည္း ကာလုံအဖြဲ႔၀င္ ၁၁ ဦးမွာ စစ္တပ္က အျမဲတမ္း ၆ မဲ အသာစီးရေနဦးမယ္ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္ျဖစ္တယ္။ က်န္အဖြဲ႔၀င္ ၅ ဦးမွာ ဒု-သမၼတ စုိင္းေမာက္ခမ္းကလြဲရင္ ေလးဦးက အရပ္၀တ္လဲထားတဲ့ စစ္ဗိုလ္လူထြက္ေတြ ျဖစ္ေနလုိ႔ ဒီငါးဦးလုံးကုိ အရပ္သားလုိ႔ ထားတြက္ၾကတာ ျဖစ္တယ္။
ကာလုံအဖြဲ႔၀င္ ၁၁ ဦးမွာ သမၼတက ဥကၠဌလုိ႔ ဆုိေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာ စစ္တပ္က ၆ မဲ အသာစီး ရထားတဲ့အတြက္ တကယ့္ဆုံးျဖတ္ခြင့္အာဏာက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္လက္မွာမရွိဘဲ ကာခ်ဳပ္ ျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ လက္ထဲမွာသာ ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ဳိးသားကာကြယ္ေရးနဲ႔ လုံျခံဳေရးေကာင္စီကုိ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းလုိ႔ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းတခ်ဳိ႕က ယူဆတာ ျဖစ္တယ္။
အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ စစ္တပ္စြက္ဖက္သလား
ဒီမိုုကေရစီဆုုိတာ ျပည္သူကအုုပ္ခ်ဳပ္တာျဖစ္ျပီး တပ္မေတာ္အေပၚ အာဏာသက္ေရာက္တဲ့ အစိုုးရျဖစ္တယ္လုုိ႔ ယုုံၾကည္တယ္ဆုုိတဲ့ Washington Post ရဲ႕အေမးကုုိ ဦးသိန္းစိန္က ျပန္ေျဖရာမွာ တပ္မေတာ္ဟာ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပုုိင္းမွာ ဘာမွ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္တာမရွိပါဘူးလုုိ႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ဒီစကား မမွန္ေၾကာင္း ဆက္ျပီး သက္ေသျပမွာျဖစ္တယ္။
ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာတခုုကေတာ့ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနကေန ႏုုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာန ကုုိ မၾကာခင္က ေျပာင္းေရႊ႕ေပးလုုိက္တဲ့ ေရတပ္နဲ႔ေလတပ္က ဗိုုလ္မႉးခ်ဳပ္ ၂ ဦးကုုိ ႏုုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာနက သံအမတ္ၾကီးခန္႔အပ္္လုုိက္တဲ့ကိစၥျဖစ္တယ္။
ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန စစ္ရာထူးခန္႔ခ်ဳပ္ရုုံးကေန ၁၂-၁-၂၀၁၂ ေန႔စြဲပါ အမိန္႔နဲ႔ ေရ ၁၂၄၈ ဗိုုလ္မႉးခ်ဳပ္ ျမင့္သန္းကုုိ သံအမတ္ၾကီးရာထူုုးတေနရာအတြက္ ၂၀၁၂ ခုု ဇႏၷ၀ါရီ ၂၇ ရက္ကစျပီး ခန္႔တဲ့အေၾကာင္း ႏုုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးက အမိန္႔ထုုတ္ထားတယ္။ အလားတူဖဲ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနကေန ၁၆-၁-၂၀၁၂ အမိန္႔နဲ့ ႏုုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာနကုုိ လြဲေျပာင္းေပးတဲ့ ေလ ၁၇၂၆ ဗိုုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဇာ္ထြန္းကုုိလည္း သံအမတ္ၾကီးရာထူုုးတေနရာအတြက္ ၂၀၁၂ ခုု ဇႏၷ၀ါရိ ၂၇ ရက္ကစျပီး ခန္႔တဲ့အေၾကာင္း ႏုုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးက အမိန္႔ထုုတ္ထားတယ္။

ဒီအမိန္႔ ၂ ခုုကုုိၾကည့္ရင္ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနက (ဘာေၾကာင့္မွန္းမသိဘဲ) အရပ္ဘက္ ေျပာင္းေရႊလာတဲ့ ဗိုုလ္မႉးခ်ဳပ္ ၂ ဦးကုုိ ႏုုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာနကေန လစ္လပ္ရာထူး မရွိဘဲနဲ႔ သံအမတ္ၾကီးတန္းခန္႔လုိက္ရတယ္။ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဘမ္းျပျပီး ခုလိုမ်ိဳး လုပ္ခဲ့ ဗိုလ္က်ခဲ့ခြင့္ရေပမဲ့ အရပ္သားအစိုးရဆုိတဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္မွာ စစ္တပ္က ဘာေၾကာင့္ ခုလို လူတန္းစားသစ္ ဆက္ျဖစ္ေနရသလဲဆုိတာ ေမးစရာျဖစ္တယ္။
စစ္တပ္ ဗိုုလ္မႉးခ်ဳပ္ ၂ ဦးကုုိ ဘယ္ႏုိင္ငံမွာ သံအမတ္ခန္႔မယ္ဆုိတဲ့ Posting မရွိပဲ မုိးက်ေရႊကုိယ္သံအမတ္ခန္႔လုုိက္တဲ့အတြက္ လုုပ္သက္ရွိတဲ့ အရပ္သား သံတမန္ေတြ တက္လမ္း ပိတ္သြားတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔မသိေသးတဲ့ ဒီလုိကိစၥေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာရွိႏုိင္ေပမဲ့ သိတဲ့ကိစၥ အနည္းအက်ဥ္းသာ တင္ျပနုိင္ျခင္းျဖစ္တယ္။
စစ္အစိုုးရလက္ထက္က နည္းေတြအတုုိင္း စစ္တပ္က ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အရပ္ဘက္၀န္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ လာျပီး အဓမၼ ဗိုုလ္က်ေနဆဲျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ စစ္တပ္ကုိ လူတန္းစားသစ္ျဖစ္ေအာင္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရက အကာအကြယ္ေပးထားတယ္။
အရပ္သားအစိုုးရပါဆုုိတဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရ လက္ထက္မွာ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနက နုုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာန အထက္ေရာက္ေနတယ္။ တိတိက်က် ေျပာရရင္ စစ္တပ္က အရပ္သားအုုပ္ခ်ဳပ္ေရးထဲကုုိ ၀င္စြက္ေနတဲ့ အေကာင္းဆုုံး နမူနာျဖစ္တယ္။
ခုုလိုုမ်ိဳး ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနက မလုုိခ်င္ေတာ့တဲ့ စစ္ဗိုုလ္ေတြကုုိ ႏုုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာနမွာ သံအမတ္ၾကီးရာထူးေပးရမယ္လုုိ႔ အေျခခံဥပေဒ ဘယ္ပုုဒ္မနဲ႔ ျပဌာန္းထားသလဲဆုုိတာ ေမးစရာျဖစ္တယ္။ စစ္တပ္က စစ္ဗုုိလ္ေတြကုုိ အရပ္ဘက္ ၀န္ၾကီးဌာနေတြကုုိ ၾကိဳက္သလုုိ ပုုိ႔ေနတာကုုိ ဘယ္သူေတြက ခြင့္ျပဳထားသလဲဆုုိတာ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြက ေမးခြန္းထုုတ္သင့္တယ္။
အထက္ပါ အေထာက္အထားေတြအရ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုုိင္းမွာ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ အကာအကြယ္ယူျပီး စစ္တပ္က ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေနတယ္ဆုုိတာ ထင္ရွားတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ Washington Post ကုုိ ေျပာတာေတြနဲ႔ အလြဲၾကီး လြဲေနတယ္။




-ျပန္လည္အတည္ျပဳ ခန္႔အပ္တယ္ဆုုိတဲ့အမိန္႔မ်ိဳး အရင္ကမရွိခဲ့ပါ။ သတင္းစာေတြမွာ ပါေနက်က ဥပမာ-ညႊန္ၾကားေရးမုႉးခ်ဳပ္တဦးကုုိ အစမ္းခန္႔ကာလ တႏွစ္ျပည့္တဲ့အတြက္ အတည္ျပဳခန္႔တယ္ဆုုိတဲ့ အေရးအသား အမိန္႔မ်ိဳးသာ ရွိခဲ့ဘူးတယ္။
တဘက္ကၾကည့္ရင္ ကာခ်ဳပ္လုုိရာထူးကုိ အစမ္းခန္႔ဆုုိတာ မရွိပါ။
ဗိုုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမင္းေအာင္လႈိင္ကုုိ ကာခ်ဳပ္ရာထူးခန္႔ခဲ့တာ ဗိုုလ္ခ်ုဳပ္မႉးၾကီးသန္းေရႊ ျဖစ္တယ္။ ဒီအမိန္႔ကုုိ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန စစ္ရာထူးခန္႔ခ်ဳပ္ရုုံးကေန ၂၀၁၁ ခုု မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ အတည္ျပဳ ခန္႔ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ ၂၀၁၁ ခုု မတ္လ ၃၀ ရက္ဆုုိတာ ဦးသိန္းစိန္အစိုုးရ စတင္အသက္၀င္တဲ့ေန႔ျဖစ္တယ္။ အစိုုးရသစ္တက္တဲ့ေန႔မွာ (အနားယူျပီဆုုိတဲ့) ဗိုုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီးသန္းေရႊအမိန္႔နဲ႔ ကာခ်ဳပ္ ခန္႔ခဲ့တာက ေရွ႕ေနာက္မညီ ျဖစ္ေနတယ္။
အေျခခံဥပေဒအရဆုုိရင္ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္ကုုိခန္႔တဲ့အမိန္႔ရက္စြဲအရ လက္မွတ္ထုုိးရမွာက သမၼတဦးသိန္းစိန္သာ ျဖစ္သင့္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအမိန္႔ကုုိ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန စစ္ရာထူးခန္႔ခ်ဳပ္ရုုံးက ထုုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ျပီး ဘယ္သူ လက္မွတ္ထုုိး ခန္႔ခဲ့သလဲဆိုုတာ ပေဟဠိ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ ဦးသိန္းစိန္ ၀ါရွင္တန္ပုုိ႔စ္ကုုိေျပာသလုုိ ကာခ်ဳပ္ကုုိ သမၼတကခန္႔တာပါဆုုိတာနဲ႔ မကုုိက္ညီဘဲ လြဲေနတယ္။
ဒီမွာတင္ ဗိုုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီးသန္းေရႊ လက္မွတ္ထုုိး ခန္႔ခဲ့တဲ့ ကာခ်ဳပ္ ဗိုုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမင္းေအာင္လႈိင္ကုုိ အေျခခံဥပေဒနဲ့ အတင္းကုုိက္ညီေအာင္ဆုုိျပီး ထုုတ္ျပန္တဲ့သေဘာနဲ႔ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ျပန္လည္အတည္ျပဳခန္႔အပ္ျခင္းဆုုိတဲ့ ကုုိယ့္ယုုိးကားယား ေခါင္းစဥ္မ်ိဳးတပ္ျပီး ဦးသိန္းစိန္ ကတုိက္ကရုိက္ လက္မွတ္ထုုိးခဲ့ရတဲ့ပုံ ျဖစ္ေနတယ္။
ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန စစ္ရာထူးခန္႔ခ်ဳပ္ရုုံးက တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ျပန္လည္အတည္ျပဳခန္႔အပ္ျခင္းဆုုိတဲ့အမိန္႔ကုုိ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ျပန္လည္အတည္ျပဳပါသည္လုုိ႔ ထပ္ဆင့္ အမိန္႔ထုုတ္ရတာကုုိၾကည့္ရင္
-စစ္တပ္ဟာ သမၼတအထက္မွာ ရွိေနတယ္
-ကာခ်ဳပ္ကုုိ စစ္တပ္ကသာ ခန္႔တာျဖစ္တယ္ဆုုိတာ ထင္ရွားေနတဲ့အတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ Washington Post ကုုိ လက္လြတ္စပယ္ေျပာတာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ရဲ႕ အက်ပ္အတည္း
ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြအရ အေျခခံဥပေဒမွာ စစ္တပ္က သမၼတထက္ ၾသဇာၾကီးလြန္းေနတယ္လုုိ႔ Washington Post သတင္းစာကုုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ေျပာတာ ေသြးထြက္ေအာင္ မွန္ေနတယ္။ အဲသလုုိ စစ္တပ္ၾသဇာၾကီးလြန္းတဲ့ အေျခခံဥပေဒမ်ိဳးနဲ႔ ဒီမုုိကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေရာက္ေအာင္ သြားနုုိင္ပါ့မလားဆုုိတာလဲ ေမးခြန္းထုုတ္စရာ ျဖစ္တယ္။

လႊတ္ေတာ္ႏုုိင္ငံေရးကုုိ ၀င္ကထဲက ၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ မၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကုုိ ေလးစားလုုိက္နာပါမည္ဆုုိတဲ့ကတိကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒအရ အလုုိလုုိ ေပးထားျပီးျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြဘက္က အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကုိ ျပင္ဖို႔ေနေနသာသာ ေ၀ဖန္မိရင္ေတာင္ ဒီကတိခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ အေရးယူခံရမဲ့ကိန္း။ လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးအတုိင္း ဆက္လုိက္ရင္လဲ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၇) ပါ စည္းကမ္းျပည့္၀တဲ့ ေရႊရည္စိမ္ ဒီမုိကေရစီဆုိတာပဲရမယ္။
ႏုိင္ငံေရးစနစ္တခုရဲ႕အေျခခံဆုိတာ အစိုးရကြန္စတီးက်ဴးရွင္းေတြျဖစ္လာေအာင္လုပ္ေပးဖုိ႔ ျဖစ္လာတဲ့ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းေတြကုိ ျပင္ႏုိင္ဖို႔ဆုိတာေတြဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးျဖစ္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္သမၼတ ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ တခ်ိန္က ေျပာဘူးတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ကေန စစ္တပ္ရဲ႕ ၾသဇာၾကီးမားမႈကုုိ ဘယ္လုုိဖယ္ရွားမလဲဆုုိတာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္အတြက္ အၾကီးမားဆုုံး စိန္ေခၚမႈ ျဖစ္တယ္။ ဒီအေျခခံဥပေဒမွာ ကပ္ပါးပုိးလုိ တြယ္ျငိေနတဲ႔ စစ္တပ္ၾသဇာကုိ မဖယ္ရွားနုုိင္ရင္ ဒီမိုုကေရစီလမ္းေၾကာင္း မေရာက္နုုိင္တာ ထင္ရွားတယ္။ စစ္တပ္ၾသဇာ ဖယ္ရွားဖုုိ႔ ၾကိဳးစားရင္လဲ စစ္တပ္နဲ႔ ထိပ္တုုိက္ေတြ႕မယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ လႊတ္ေတာ္ႏုုိင္ငံေရးမွာ ေဒၚစုု မုုခ်ၾကံဳေတြ႔ရမဲ့ နုုိင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းျဖစ္တယ္။
တကယ္ေတာ့ ေဒၚစုတဦးတည္းသာမဟုတ္။ အစိုးရစပြန္ဆာလုပ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးကုိ ျဖတ္သန္းေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးသမားတုိင္း အေျခခံဥပေဒထဲက (ျပင္လဲ ျပင္သင့္တဲ့) စစ္တပ္ၾသဇာဖယ္ရွားဖို႔ ျပင္မယ္ဆုိရင္ ဒီအက်ပ္အတည္းကုိ ၾကံဳေတြ႔ရမွာျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔ေရြးခ်ယ္တဲ့လမ္းေၾကာင္းဟာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ကံၾကမၼာျဖစ္တယ္။




ကာခ်ဳပ္ကုုိ ဘယ္သူခန္႔သလဲ

တခါ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကုုိ သမၼတက ခန္႔ထားတယ္လုုိ႔ ဦးသိန္းစိန္က Washington Post ကုုိ ေျပာျပန္တယ္။ ဒီစကား မွန္မမွန္လဲ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ျပန္စစ္ၾကည့္မယ္။

အေျခခံဥပေဒ ၂၀၀၈ ပုုဒ္မ ၃၄၂ မွာ ျပဌာန္းထားတာက ႏုုိင္ငံေတာ္သမၼတသည္ ကာလုုံ၏အဆုုိျပဳေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကုုိ ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးရမည္လိုု႔သာ ေရးထားတယ္။ သမၼတက တုိက္ရုိက္ခန္႔ခြင့္ရွိသည္လုိ႔ ဦးသိန္းစိန္ေျပာသလို ေရးမထားပါ။

သေဘာကေတာ့ ကာလုုံရဲ႕ေထာက္ခံခ်က္မရပဲ ကာခ်ဳပ္ကုုိ သမၼတက သူ႔သေဘာနဲ႔ တုုိက္ရုုိက္ခန္႔ထားခြင့္မရွိဆုုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ျဖစ္တယ္။ ကာလုုံအဖြဲ႔ဟာ ၁၁ မဲမွာ စစ္တပ္က ၆မဲကုုိင္ထားတာမုုိ႕ စစ္တပ္က ခန္႔ခ်င္သူကုုိသာ ကာခ်ဳပ္ခန္႔နုုိင္တယ္ဆုုိတဲ့ သေဘာသက္ေရာက္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီးသန္းေရႊက အနားမယူခင္ သူၾကဳိက္တဲ့သူ ေခါင္းေခါက္ ခန္႔ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကုုိ သမၼတက ခန္႔ထားတယ္လုုိ႔ ဦးသိန္းစိန္က Washington Post ကုုိေျပာတာနဲ႔ အေျခခံဥပေဒ ပုုဒ္မ ၃၄၂ နဲ႔ မကုုိက္ညီဘူးဆုိတာ ရွင္းရွင္းၾကီး ေပၚလာတယ္။

စစ္တပ္ဟာ သမၼတအထက္မွာ ရွိေနတဲ့အေၾကာင္း ပုုိျပီးထင္ရွားတဲ့ ဥပမာျပရရင္ မၾကာခင္ကပဲ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိင္ကုုိ ကာခ်ဳပ္အျဖစ္ ျပန္လည္အတည္ျပဳ ခန္႔အပ္ျခင္းဆုုိတဲ့ ေအာက္ပါအမိန္႔ကုုိ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္မွတ္ထုုိးျပီး ႏုိင္ငံေတာ္ျပန္တမ္းမွာ ထုုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။