ျမန္မာသတင္းမ်ား ဧၿပီလ ၁၉ ရက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္
ၿဗိတိန္ႏွင့္ ေနာ္ေ၀သို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားမည္
ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၄ ႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း ပထမဆံုး ျပည္ပခရီးစဥ္ အျဖစ္ ေနာ္ေ၀ႏွင့္ ၿဗိတိန္ ႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔လာမည့္ ဇြန္လတြင္ သြားေရာက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ ခ်ဳပ္ပါတီ (NLD) က ယေန႔ ထုတ္ျပန္သည္။ ယခင္က ႏိုင္ငံတကာ သတင္းဌာနမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမႈမ်ားတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပည္ပ ခရီးစဥ္္ သြား ျဖစ္မည္ ဆုိပါက ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံကို ပထမဆံုး သြားေရာက္ရန္ ေရြးခ်ယ္ထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေနာ္ေ၀ႏုိ္င္ငံသည္ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီအေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ ႐ုန္းကန္းလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို အထူးေထာက္ခံေနမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆုိခဲ့ဖူးသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ေနာ္ေ၀ အေျခစိုက္ ႏိုဗဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႔က ေပးအပ္ေသာ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏုိဗဲလ္ဆု ခ်ီးျမင့္စဥ္ကလည္း တက္ေရာက္ယူႏုိင္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။
ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ေသာ ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥတာ ေဒးဗစ္ ကင္မရြန္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသို႔ အလည္လာေရာက္ရန္ တရား၀င္ ဖိတ္ၾကားခဲ့ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ဖိတ္ၾကားမႈကို လက္ခံခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသား ေဒါက္တာ မုိက္ကယ္အဲရစ္ ႏွင့္ သား ၂ ဦး တုိ႔ႏွင့္အတူ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံ တြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနထုိင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အဂၤလန္ ႏုိင္ငံ Oxford University မွ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံ ဘာသာရပ္ျဖင့္ ပါရဂူဘဲြ႔ ကို ရယူခဲ့သူလည္းျဖစ္သည္။
ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ေဒါက္တာ မုိက္ကယ္အဲရစ္ နာမက်န္းျဖစ္စဥ္ ယခင္ စစ္အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ခင္ပြန္းသည္ကို ေနာက္ဆံုး အခ်ိန္ ျပဳစုရန္အတြက္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္က ၿဗိတိန္ႏို္င္ငံသုိ႔ ထြက္ခြာခြင့္ျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိ္င္ငံသုိ႔ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္ခြင့္ မရမည္ကို စိုးရိမ္သျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပည္ပခရီးကို ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။
ေဒါက္တာ မုိက္ကယ္အဲရစ္သည္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ မတ္လ၂၇ ရက္ေန႔က ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံတြင္ ကင္ဆာ ေရာဂါ ျဖင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က မိခင္ ေဒၚခင္ၾကည္ နာမက်န္းျဖစ္စဥ္ အနီးကပ္လာေရာက္ျပဳစုရန္ ျမန္မာႏုိ္င္ငံသို႔ ျပန္လာခဲ့ခ်ိန္မွ စ၍ ျမန္မာ့ဒီမုိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ေနခဲ့ရသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ျပန္လာခဲ့ၿပီးေနာက္ပုိင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျပည္ပ ခရီးစဥ္မ်ားသုိ႔ ထြက္ခြာခဲ့ဖူးျခင္း မရွိေပ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျပည္ပခရီးထြက္မည္
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ဥကၠ႒၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၂၄ ႏွစ္တာအတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျပည္ပခရီးစဥ္အျဖစ္ ေနာ္ေဝႏွင့္ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံတို႔သို႔ သြားေရာက္မည္ဟု သိရသည္။ ခရီးစဥ္မ်ားသည္ လာမည့္ဇြန္လအတြင္း ျဖစ္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း NLD ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးဉာဏ္ဝင္းကို ကိုးကား၍ သတင္းမ်ားက ေဖာ္ျပသည္။ ဤခရီးစဥ္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္က ၿဗိတိန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မရြန္၏ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္အၿပီး ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျပည္ပခရီး သြားမည္
ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္လ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္အတြင္း ပထမဆံုး ျပည္ပခရီးစဥ္အျဖစ္ လာမဲ့ဇြန္လမွာ ေနာ္ေဝးနဲ႔ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံတို႔ကို သြားေရာက္ လည္ပတ္မယ္လို႔ သိရွိရပါတယ္။ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး NLD ပါတီ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးဥာဏ္၀င္းကို ေမးျမန္းၾကည့္တဲ့အခါ ျဗိတိန္ႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ၁၉၇၀ ခုနွစ္ေတြကာလ သူတက္ေရာက္ ပညာသင္ယူခဲ့တဲ့ Oxford တကၠသိုလ္ကို လည္ပတ္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဘယ္ေန႔ဘယ္ရက္ ခရီးစဥ္ စတင္မယ္ဆိုတာနဲ႔ ဘယ္နုိင္ငံကို အရင္သြားေရာက္မယ္ဆိုတာ မသိရွိရေသးေၾကာင္း။ ဒါေပမဲ့ သူျပည္ပခရီးစဥ္ သြားေရာက္မယ္ဆိုရင္ ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံကို အရင္ဆံုးသြားျဖစ္မွာပါလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အရင္က ေျပာၾကားဘူးတာ ရွိေၾကာင္းလည္း ဦးဥာဏ္၀င္းက ေျပာပါတယ္။
ေနာ္ေ၀း ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးကို လာမည့္ဇြန္လမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနာ္ေ၀းႏိုုင္ငံ၊ ေအာ္စလိုၿမိဳ႕ကို သြားေရာက္လည္ပတ္မဲ့ ခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး တနဂၤေႏြေန႔က ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ တစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
လႊတ္ေတာ္ တက္ေရး မတက္ေရး NLD အမတ္မ်ား ေဆြးေႏြးမည္
က်မ္းက်ိန္လႊာတြင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ပါမည္ဆုိေသာ စကားလုံးအစား ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒကုိ ေလးစား လိုက္နာပါမည္ဟု ျပင္ဆင္ေပးရန္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) က တင္ျပထားေၾကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝး တက္ေရး မတက္ေရးကို ဧၿပီ ၁၉ ရက္ႏွင့္ ၂၀ ရက္ေန႔တုိ႔တြင္ အႏိုင္ရ NLD အမတ္မ်ား ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ သက္ၾကီးပူေဇာ္ပြဲ အခမ္းအနား က်င္းပ
ဒီအခမ္းအနားမွာ ဝါရင့္ ႏုိင္ငံေရးသမားႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ သခင္သိန္းေမာင္၊ သခင္သိန္းေဖ၊ သခင္ခ်န္ထြန္း၊ ဦးႏုိင္ေငြသိမ္း၊ ဦးအုန္းေမာင္တုိ႔ အပါအဝင္ သက္ႀကီး ႏုိင္ငံေရးသမားႀကီး ၃ဝ ဝန္းက်င္ကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အခမ္းအနား တက္ေရာက္လာသူေတြက ကန္ေတာ့ဖြယ္ပစၥည္းေတြနဲ႔ ဂါရ၀ျပဳခဲ့ၾကေၾကာင္း ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ေဒါက္တာေမ၀င္းျမင့္က ေျပာပါတယ္။
ကန္ေတာ့ခံ သက္ႀကီး ႏုိင္ငံေရးသမားႀကီးေတြ ကုိယ္စား NLD နာယက ဦးတင္ဦးက ဆုံးမၾသဝါဒစကား ေျပာၾကားၿပီး ႏွစ္သစ္ဆုေတာင္းေမတၱာ ျပန္လည္ပို႔သ ေပးခဲ့ပါတယ္။
ဒီအခမ္းအနားကို NLD ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္ေရႊနဲ႔ ဦးလြန္းတင္တို႔ က်န္းမာေရး အေျခအေနေၾကာင့္ တက္ေရာက္ႏုိင္ျခင္း မရွိေပမယ့္ ဦးတင္ဦး၊ ဦးဝင္းတင္၊ ဦးလွေဖ၊ ဦးသန္းထြန္းနဲ႔ ဦးညြန္႔ေဝတို႔ တက္ေရာက္ ကန္ေတာ့ခံခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီသက္ႀကီးဝါႀကီး ပုဂၢိဳလ္ေတြကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိယ္တုိင္ လွဴဖြယ္ပစၥည္းေတြ ေပးအပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ NLD ပါတီဝင္ေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ကန္ေတာ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးရန္ နာဂ NSCN (K) ျပင္ဆင္
နာဂအမ်ိဳးသား ဆိုရွယ္လစ္ေကာင္စီ NSCN (K) ႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရတို႔ အၾကား ဧၿပီလကုန္ပိုင္းတြင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြေႏြးရန္ ျပင္ဆင္မႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။၃၂ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ နာဂတိုင္းရင္းသားအေရး လက္နက္ကိုင္ လႈပ္ရွားေနသည့္ NSCN (K) အေနျဖင့္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးရန္အတြက္ လိုအပ္သည့္ျပင္ဆင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ဧၿပီလ ၂ဝ ရက္ေန႔တြင္ ၎တို႔ ဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ စစ္ကိုင္းတိုင္းအထက္ပိုင္း နာဂေတာင္တန္း တေနရာတြင္ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတြ႔ဆံုၾကမည္ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ မည္သည့္အေၾကာင္းအရာမ်ား ေဆြးေႏြးမည္ဆိုသည္ကိုမူ သတင္းထြက္ေပၚမႈ မရွိေသးေၾကာင္း နာဂအမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးေစာစ က ေျပာသည္။
“သူတို႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို လုပ္ဖို႔ စိုင္းျပင္းေနၾကတာ ၾကာလွျပီေလ။ ေလာေလာဆယ္ အေနအထားကေတာ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲတာပဲလုပ္ၾကမယ္။ ေလာေလာ ဆယ္ေတာ့ ဘယ္အခ်က္ေတြ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတာ မသိရေသးဘူး။ တေျဖးေျဖးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးၾကမယ္ ဆိုရင္လည္း ေကာင္းပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။ ထိုအစည္းအေဝးသို႔ တက္ေရာက္ရန္ နာဂေခါင္းေဆာင္မ်ား ျမန္မာျပည္သို႔ လမ္းေၾကာင္းႏွစ္ခုခြဲ၍ ထြက္ခြါသြားၾကၿပီျဖစ္ၿပီးမဟာဗ်ဴဟာႏွင့္အပစ္ရပ္ေရးအတြက္စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားကိုေဆြးေႏြးခ်မွတ္ၾကမည္ျဖစ္
သို႔ေသာ္ မည္သည့္အေၾကာင္းအရာမ်ား ေဆြးေႏြးမည္ဆိုသည္ကိုမူ သတင္းထြက္ေပၚမႈ မရွိေသးေၾကာင္း နာဂအမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးေစာစ က ေျပာသည္။
“သူတို႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို လုပ္ဖို႔ စိုင္းျပင္းေနၾကတာ ၾကာလွျပီေလ။ ေလာေလာဆယ္ အေနအထားကေတာ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲတာပဲလုပ္ၾကမယ္။ ေလာေလာ ဆယ္ေတာ့ ဘယ္အခ်က္ေတြ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတာ မသိရေသးဘူး။ တေျဖးေျဖးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးၾကမယ္ ဆိုရင္လည္း ေကာင္းပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။ ထိုအစည္းအေဝးသို႔ တက္ေရာက္ရန္ နာဂေခါင္းေဆာင္မ်ား ျမန္မာျပည္သို႔ လမ္းေၾကာင္းႏွစ္ခုခြဲ၍ ထြက္ခြါသြားၾကၿပီျဖစ္ၿပီးမဟာဗ်ဴဟာႏွင့္အပစ္ရပ္ေရးအတြက္စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားကိုေဆြးေႏြးခ်မွတ္ၾကမည္ျဖစ္
ေၾကာင္း နာဂလန္းပို႔စ္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။
S.S.Khaplang ဦးေဆာင္သည့္ NSCN (K) အဖြဲ႔သည္ ယခုအခါ အင္အား ၅ဝဝ ခန္႔ရွိျပီး ျမန္မာျပည္ နာဂေတာင္တန္းေဒသ၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း လဟယ္ေျမာက္ျခမ္းေဒသႏွင့္ နန္းယြန္းၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ အေျခစိုက္လႈပ္ရွားေနေၾကာင္း သိရသည္။
မူလ NSCN ကို ၁၉၈ဝ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၃ဝ ရက္ေန႔က စတင္ဖြဲ႔စည္းျပီး အိႏၵိယ အေရွ႕ေျမာက္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္သည့္ နာဂမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ စစ္ကိုင္းတိုင္းအတြင္းရွိ နာဂမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား ျပန္လည္ေသြးစည္းညီညႊတ္ေရး၊ နာဂအမ်ိဳးသားမ်ား လြတ္လပ္ေရးအတြက္ လက္နက္ကိုင္ လႈပ္ရွားခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ NSCN အဖြဲ႔သည္ S.S.Khaplang ဦးေဆာင္သည့္ NSCN (K) ႏွင့္ Isak Chisi Swu ႏွင့္ Thuingaleng Muivah တို႔ ဦးေဆာင္သည့္ NSCN (IM) ဟူ၍ ႏွစ္ျခမ္း ကြဲသြားခဲ့သည္။ IM အဖြဲ႔မွာ အိႏၵိယနယ္ေျမတြင္ အေျခစိုက္ကာ K အဖြဲ႔မွာ ျမန္မာနယ္ေျမတြင္ အေျခစိုက္လႈပ္ရွားေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
၂ဝ၁၁ ဧျပီလ ၂၈ ရက္ေန႔က NSCN (K) အဖြဲ႔သည္ အိႏိၵယအစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးထားၿပီး ဧၿပီလ မကုန္မီ သက္တမ္းထပ္မံ တိုးျမင့္ရန္ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုတြင္ နာဂေတာင္တန္းေဒသ ေလရွီး၊ လဟယ္၊ နန္းယြန္းျမိဳ႕နယ္မ်ားကို စုစည္းကာ နာဂ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသအျဖစ္ ေဖာ္ျပထားၿပီးေနာက္ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တြင္းမွစ၍ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ NSCN (K) တို႔အၾကား တိုက္ခိုက္မႈမ်ား မရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
S.S.Khaplang ဦးေဆာင္သည့္ NSCN (K) အဖြဲ႔သည္ ယခုအခါ အင္အား ၅ဝဝ ခန္႔ရွိျပီး ျမန္မာျပည္ နာဂေတာင္တန္းေဒသ၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း လဟယ္ေျမာက္ျခမ္းေဒသႏွင့္ နန္းယြန္းၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ အေျခစိုက္လႈပ္ရွားေနေၾကာင္း သိရသည္။
မူလ NSCN ကို ၁၉၈ဝ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၃ဝ ရက္ေန႔က စတင္ဖြဲ႔စည္းျပီး အိႏၵိယ အေရွ႕ေျမာက္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္သည့္ နာဂမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ စစ္ကိုင္းတိုင္းအတြင္းရွိ နာဂမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား ျပန္လည္ေသြးစည္းညီညႊတ္ေရး၊ နာဂအမ်ိဳးသားမ်ား လြတ္လပ္ေရးအတြက္ လက္နက္ကိုင္ လႈပ္ရွားခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ NSCN အဖြဲ႔သည္ S.S.Khaplang ဦးေဆာင္သည့္ NSCN (K) ႏွင့္ Isak Chisi Swu ႏွင့္ Thuingaleng Muivah တို႔ ဦးေဆာင္သည့္ NSCN (IM) ဟူ၍ ႏွစ္ျခမ္း ကြဲသြားခဲ့သည္။ IM အဖြဲ႔မွာ အိႏၵိယနယ္ေျမတြင္ အေျခစိုက္ကာ K အဖြဲ႔မွာ ျမန္မာနယ္ေျမတြင္ အေျခစိုက္လႈပ္ရွားေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
၂ဝ၁၁ ဧျပီလ ၂၈ ရက္ေန႔က NSCN (K) အဖြဲ႔သည္ အိႏိၵယအစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးထားၿပီး ဧၿပီလ မကုန္မီ သက္တမ္းထပ္မံ တိုးျမင့္ရန္ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုတြင္ နာဂေတာင္တန္းေဒသ ေလရွီး၊ လဟယ္၊ နန္းယြန္းျမိဳ႕နယ္မ်ားကို စုစည္းကာ နာဂ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသအျဖစ္ ေဖာ္ျပထားၿပီးေနာက္ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တြင္းမွစ၍ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ NSCN (K) တို႔အၾကား တိုက္ခိုက္မႈမ်ား မရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ရထား ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ေနာ္ေ၀း ေရာက္
အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တဦး ျဖစ္သည့္ မီးရထား ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းသည္ ဧၿပီ ၁၅ ရက္က ေနာ္ေ၀း ႏုိင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။ ယင္းခရီးစဥ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕မ်ားႏွင့္ အစိုးရၾကား ေဆြးေႏြးေနသည့္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေနာ္ေ၀းအစိုးရကို ရွင္းလင္းေျပာဆိုရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း၏ ေနာ္ေဝ ခရီးစဥ္ အတိုင္းထက္အလြန္ ေအာင္ျမင္ဟုဆို
ျမန္မာအစိုးရ ဝန္ႀကီးတဦး၏ ပထမဆံုးေသာ ေနာ္ေဝႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္အျဖစ္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ရထားဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ေနာ္ေဝ အစိုးရဝန္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ေအာ္စလိုၿမိဳ႕သို႔ သြားေရာက္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ရာ အလြန္ေအာင္ျမင္သည့္ ခရီးစဥ္ ျဖစ္ခဲ့သည္ဟု ခရီးစဥ္အတြင္း လုိက္ပါသြားခဲ့သူေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လႈိင္က ေျပာသည္။
ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္သည့္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ ေနာ္ေဝ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Jonas Gahr Støre ႏွင့္ေဒသတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဝန္ႀကီး Liv Signe Navarsete တို႔ႏွင့္ အဂၤါေန႔က ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ျမန္မာျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ အေရးတို႔တြင္ ေနာ္ေဝမွ အဓိကထား ကူညီသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား တြင္ ကူညီမႈမ်ားျပဳလုပ္သြားႏိုင္ရန္ ေဆြးေဆြးခဲ့ၾကသည္ဟုလည္း ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လႈိင္က ိုေျပာသည္။
ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔တြင္ ဦးေအာင္မင္း ႏွင့္အတူ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ဳိးေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ဦးတင္ေမာင္သန္း၊ ဦးလွေမာင္ေရႊ၊ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လႈိင္ တို႔အပါအဝင္ ကိုယ္စားလွယ္ ေျခာက္ဦး လိုက္ပါသြားခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္လည္း ေနာ္ေဝႏုိင္ငံရွိ NGO မ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔တို႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း မ်ားအတြက္ အကူအညီေပးႏုိင္ရန္ ေဆြးေႏြးလ်က္ရွိသည္။ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ ေသာၾကာေန႔တြင္ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ျပန္လာၾကမည္ ျဖစ္သည္။
ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္သည့္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ ေနာ္ေဝ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Jonas Gahr Støre ႏွင့္ေဒသတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးဝန္ႀကီး Liv Signe Navarsete တို႔ႏွင့္ အဂၤါေန႔က ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ျမန္မာျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ အေရးတို႔တြင္ ေနာ္ေဝမွ အဓိကထား ကူညီသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား တြင္ ကူညီမႈမ်ားျပဳလုပ္သြားႏိုင္ရန္ ေဆြးေဆြးခဲ့ၾကသည္ဟုလည္း ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လႈိင္က ိုေျပာသည္။
ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔တြင္ ဦးေအာင္မင္း ႏွင့္အတူ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ဳိးေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ဦးတင္ေမာင္သန္း၊ ဦးလွေမာင္ေရႊ၊ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လႈိင္ တို႔အပါအဝင္ ကိုယ္စားလွယ္ ေျခာက္ဦး လိုက္ပါသြားခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္လည္း ေနာ္ေဝႏုိင္ငံရွိ NGO မ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔တို႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း မ်ားအတြက္ အကူအညီေပးႏုိင္ရန္ ေဆြးေႏြးလ်က္ရွိသည္။ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ ေသာၾကာေန႔တြင္ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ျပန္လာၾကမည္ ျဖစ္သည္။
အစိုးရထံ လက္နက္ခ်သြားသူမ်ားမွာ ျပည္သူ႔စစ္မ်ားဟု KIA ေျပာ
ျမန္မာအစုိးရထံသို႔ လက္နက္ျဖင့္ ဝင္ေရာက္သြားသူမ်ားမွာ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ KIA တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ား မဟုတ္ဘဲ အရပ္သား ျပည္သူ႔စစ္ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း KIA ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္က ေျပာသည္။
ဗုဒၶဟူးေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္ ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္ ပါရွိသည့္ “ေကအိုင္ေအ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ ၄၂ ဦး လက္နက္ႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လဲလွယ္ဝင္ေရာက္” ဟူသည့္သတင္းအား KIA မွ တုန္႔ျပန္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“က်ေနာ္တို႔ အျမဲတမ္းစစ္သားေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ တုိက္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနမွာ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ျပည္သူ႔စစ္ အဖြဲ႔ဝင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ အဖြဲ႔ အခ်င္းခ်င္း၊ သူတုိ႔ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ သၾကၤန္ကာလအတြင္းမွာ ခြင့္ေတာင္းတာကုိ ခြင့္မရလုိ႔ စကားမ်ားၾကၿပီးေတာ့ အဲဒီနီးစပ္တဲ့စခန္းကုိ လက္နက္နဲ႔ ဝင္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ က ေျပာသည္။ ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္ ဧၿပီလ ၁၆ ရက္ေန႔က KIA တပ္မဟာ ၅ မွ တပ္ၾကပ္အဆင့္ရွိ ေက်ာ္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ တပ္သား ၃၅ ဦးက လက္နက္မ်ဳိးစံု ၂၃ လက္ႏွင့္အတူ ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕နယ္ တာေလာၾကီးစခန္းသုိ႔လည္းေကာင္း၊ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ ျမစ္ၾကီးနားတပ္စခန္းသို႔ ေကအိုင္ေအ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ႏွစ္ဦးႏွင့္ တာေလာၾကီး တပ္စခန္းသို႔ေကအိုင္ေအ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ ငါးဦးကလည္းေကာင္း လက္နက္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလဲလွယ္ ဝင္ေရာက္လာခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ထားသည္။
“သၾကၤန္မွာ အထက္ကုိ ခြင့္ေတာင္းတဲ့ကိစၥကုိ သၾကၤန္ဆုိေပမယ့္ လံုျခံဳေရးအရ အခက္အခဲ ရွိတယ္ဆုိၿပီးေတာ့ စကားမ်ားၾကတယ္။ စကားမ်ားတာက တပ္ဖြဲ႔မႉးနဲ႔ ျဖစ္တယ္လုိ႔ေျပာတယ္။ စကားမ်ားၿပီး အဲဒီအဖြဲ႔က နီးစပ္ရာစခန္းကုိ ဝင္သြားတာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ အဲဒီတပ္ဖြဲ႔မႉးကို ရွာေနတာ သူကလည္း သူ႔တပ္ေတြ အဲဒီလုိ ျဖစ္ေတာ့ စုိးရိမ္ၿပီးေတာ့ေရွာင္ေနတာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ရွာလုိ႔ မရေသးဘူး”ဟု ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ က ဆက္ေျပာသည္။
KIO တြင္ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ လက္ေအာက္ ေက်းရြာအလုိက္ ျပည္သူ႔စစ္အင္အား ၄ ေသာင္းနီးပါး ဖြဲ႔စည္းထားရွိသည္ဟု ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္က ေျပာသည္။ ယခုကဲ့သုိ႔ ျပည္သူ႔စစ္တပ္ဖြဲ႔မ်ား အစုိးရတပ္မ်ားသို႔ ဝင္ေရာက္သြားျခင္းမွာ ျပည္သူ႔စစ္ေခါင္းေဆာင္ပုိင္း အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အားနည္းေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး အဆုိပါ ျပႆနာအား သက္ဆုိင္ရာတပ္ဖြဲ႔မ်ား စံုစမ္းရန္ တာဝန္ေပးထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
KIA တပ္မဟာ ၂၊ ၃၊ ၄၊ ၅ နယ္ေျမမ်ားတြင္ အစိုးရတပ္မ်ားႏွင့္ တုိက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္သည္ဟု KIA က ဆိုသည္။ အစုိးရဘက္မွ KIA တပ္မဟာ ၂ နယ္ေျမအတြင္း ၿပီးခဲ့သည့္ သၾကၤန္ရက္မ်ားအတြင္း စစ္ကုိင္းတုိင္း အေျခစိုက္ နမခ မွ အနည္းဆံုး တပ္ရင္း ၃ ရင္းခန္႔က ခ်င္းတြင္းျမစ္မွ ဝင္ေရာက္လာေနသည္ဟု ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္က “တုိက္ပြဲက အရင္ေလာက္ မျဖစ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ တပ္လႈပ္ရွားမႈေတြ မ်ားလာၿပီးေတာ့ အခုက စစ္ကုိင္းတုိင္း နမခ တပ္ေတြက က်ေနာ္တို႔တပ္မဟာ ၂ ဂြင္ထဲကုိ ဝင္လာတာ ရွိတယ္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္ အထက္ပုိင္း ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္ဝွမ္းေဒသ၊ ခႏၲီးအထက္ တႏုိင္းၿမိဳ႕ရဲ႕ ေအာက္ဘက္မွာ ဗ်ဴဟာအလုိက္ ဝင္လာတာပါ။ ခ်င္းတြင္းျမစ္ေၾကာင္းကေန ကားနဲ႔ေရာ စစ္ေလွေတြနဲ႔ ဝင္လာတယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။
ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈ ပံုစံမဟုတ္ဘဲ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကုိသာ ေဖာ္ေဆာင္ရန္ အတြက္ ဖိအားေပးျခင္း ျဖစ္သည္ဟု KIO က ယူဆေနသည္။ ယေန႔ထိ အစုိရး၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ဘက္မွ ထပ္မံ ေဆြးေႏြးရန္ အေၾကာင္းၾကားလာျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ဗုဒၶဟူးေန႔ထုတ္ ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္မူ ကခ်င္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ညွိႏိႈင္းေရးအဖြဲ႔ႏွင့္ ေကအိုင္အို/
ေကအိုင္ေအတို႔အၾကား ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွ ၾသဂုတ္လအတြင္း သံုးၾကိမ္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႔ႏွင့္ ေကအိုင္အို/ေကအိုင္ေအတို႔အၾကား ေကအိုင္အို/ေကအိုင္ေအဘက္မွ ေတာင္းဆို သည့္အတိုင္း ေရႊလီၿမိဳ႕တြင္ သံုးၾကိမ္တိုင္တိုင္ ေတြ႔ဆံု၍ ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလွမ္းကြာေဝးေနရသည္မွာ “တဖက္သတ္ သေဘာထားအျမင္ တင္းမာၾကသည့္ေကအိုင္အို/ေကအိုင္ေအ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းအခ်ဳိ႕ေၾကာင့္” ဟု ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။
ဗုဒၶဟူးေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္ ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္ ပါရွိသည့္ “ေကအိုင္ေအ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ ၄၂ ဦး လက္နက္ႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လဲလွယ္ဝင္ေရာက္” ဟူသည့္သတင္းအား KIA မွ တုန္႔ျပန္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“က်ေနာ္တို႔ အျမဲတမ္းစစ္သားေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ တုိက္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနမွာ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ျပည္သူ႔စစ္ အဖြဲ႔ဝင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ အဖြဲ႔ အခ်င္းခ်င္း၊ သူတုိ႔ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ သၾကၤန္ကာလအတြင္းမွာ ခြင့္ေတာင္းတာကုိ ခြင့္မရလုိ႔ စကားမ်ားၾကၿပီးေတာ့ အဲဒီနီးစပ္တဲ့စခန္းကုိ လက္နက္နဲ႔ ဝင္သြားတာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ က ေျပာသည္။ ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္ ဧၿပီလ ၁၆ ရက္ေန႔က KIA တပ္မဟာ ၅ မွ တပ္ၾကပ္အဆင့္ရွိ ေက်ာ္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ တပ္သား ၃၅ ဦးက လက္နက္မ်ဳိးစံု ၂၃ လက္ႏွင့္အတူ ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕နယ္ တာေလာၾကီးစခန္းသုိ႔လည္းေကာင္း၊ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ ျမစ္ၾကီးနားတပ္စခန္းသို႔ ေကအိုင္ေအ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ႏွစ္ဦးႏွင့္ တာေလာၾကီး တပ္စခန္းသို႔ေကအိုင္ေအ တပ္ဖြဲ႔ဝင္ ငါးဦးကလည္းေကာင္း လက္နက္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလဲလွယ္ ဝင္ေရာက္လာခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ထားသည္။
“သၾကၤန္မွာ အထက္ကုိ ခြင့္ေတာင္းတဲ့ကိစၥကုိ သၾကၤန္ဆုိေပမယ့္ လံုျခံဳေရးအရ အခက္အခဲ ရွိတယ္ဆုိၿပီးေတာ့ စကားမ်ားၾကတယ္။ စကားမ်ားတာက တပ္ဖြဲ႔မႉးနဲ႔ ျဖစ္တယ္လုိ႔ေျပာတယ္။ စကားမ်ားၿပီး အဲဒီအဖြဲ႔က နီးစပ္ရာစခန္းကုိ ဝင္သြားတာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ အဲဒီတပ္ဖြဲ႔မႉးကို ရွာေနတာ သူကလည္း သူ႔တပ္ေတြ အဲဒီလုိ ျဖစ္ေတာ့ စုိးရိမ္ၿပီးေတာ့ေရွာင္ေနတာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ရွာလုိ႔ မရေသးဘူး”ဟု ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ က ဆက္ေျပာသည္။
KIO တြင္ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ လက္ေအာက္ ေက်းရြာအလုိက္ ျပည္သူ႔စစ္အင္အား ၄ ေသာင္းနီးပါး ဖြဲ႔စည္းထားရွိသည္ဟု ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္က ေျပာသည္။ ယခုကဲ့သုိ႔ ျပည္သူ႔စစ္တပ္ဖြဲ႔မ်ား အစုိးရတပ္မ်ားသို႔ ဝင္ေရာက္သြားျခင္းမွာ ျပည္သူ႔စစ္ေခါင္းေဆာင္ပုိင္း အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အားနည္းေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး အဆုိပါ ျပႆနာအား သက္ဆုိင္ရာတပ္ဖြဲ႔မ်ား စံုစမ္းရန္ တာဝန္ေပးထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
KIA တပ္မဟာ ၂၊ ၃၊ ၄၊ ၅ နယ္ေျမမ်ားတြင္ အစိုးရတပ္မ်ားႏွင့္ တုိက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္သည္ဟု KIA က ဆိုသည္။ အစုိးရဘက္မွ KIA တပ္မဟာ ၂ နယ္ေျမအတြင္း ၿပီးခဲ့သည့္ သၾကၤန္ရက္မ်ားအတြင္း စစ္ကုိင္းတုိင္း အေျခစိုက္ နမခ မွ အနည္းဆံုး တပ္ရင္း ၃ ရင္းခန္႔က ခ်င္းတြင္းျမစ္မွ ဝင္ေရာက္လာေနသည္ဟု ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္က “တုိက္ပြဲက အရင္ေလာက္ မျဖစ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ တပ္လႈပ္ရွားမႈေတြ မ်ားလာၿပီးေတာ့ အခုက စစ္ကုိင္းတုိင္း နမခ တပ္ေတြက က်ေနာ္တို႔တပ္မဟာ ၂ ဂြင္ထဲကုိ ဝင္လာတာ ရွိတယ္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္ အထက္ပုိင္း ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္ဝွမ္းေဒသ၊ ခႏၲီးအထက္ တႏုိင္းၿမိဳ႕ရဲ႕ ေအာက္ဘက္မွာ ဗ်ဴဟာအလုိက္ ဝင္လာတာပါ။ ခ်င္းတြင္းျမစ္ေၾကာင္းကေန ကားနဲ႔ေရာ စစ္ေလွေတြနဲ႔ ဝင္လာတယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။
ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈ ပံုစံမဟုတ္ဘဲ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကုိသာ ေဖာ္ေဆာင္ရန္ အတြက္ ဖိအားေပးျခင္း ျဖစ္သည္ဟု KIO က ယူဆေနသည္။ ယေန႔ထိ အစုိရး၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ဘက္မွ ထပ္မံ ေဆြးေႏြးရန္ အေၾကာင္းၾကားလာျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ဗုဒၶဟူးေန႔ထုတ္ ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္မူ ကခ်င္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ညွိႏိႈင္းေရးအဖြဲ႔ႏွင့္ ေကအိုင္အို/
ေကအိုင္ေအတို႔အၾကား ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွ ၾသဂုတ္လအတြင္း သံုးၾကိမ္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႔ႏွင့္ ေကအိုင္အို/ေကအိုင္ေအတို႔အၾကား ေကအိုင္အို/ေကအိုင္ေအဘက္မွ ေတာင္းဆို သည့္အတိုင္း ေရႊလီၿမိဳ႕တြင္ သံုးၾကိမ္တိုင္တိုင္ ေတြ႔ဆံု၍ ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလွမ္းကြာေဝးေနရသည္မွာ “တဖက္သတ္ သေဘာထားအျမင္ တင္းမာၾကသည့္ေကအိုင္အို/ေကအိုင္ေအ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းအခ်ဳိ႕ေၾကာင့္” ဟု ေၾကးမံုသတင္းစာတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ အစိုးရ၀န္ႀကီးအဖဲြ႕ ဂ်ပန္အစိုးရႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမည္
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အစိုးရ၀န္ႀကီး အဖဲြ႕၀င္တခ်ိဳ႕ဟာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို လာမယ့္ ဧျပီလ ၂၀ ရက္ေန႔ ကေန ၂၄ ရက္ေန႔အထိ သြားေရာက္လည္ပတ္ျပီး ဂ်ပန္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမယ္လို႔ သိရပါတယ္။ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ ေရာက္ရွိေနစဥ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ယိုရီွဟီကို ႏိုဒါး (Yoshihiko Noda) နဲ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လာမယ့္ ဧျပီလ ၂၁ ရက္ေန႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပမယ့္ မဲေခါင္ေဒသႏိုင္ငံေတြနဲ႕ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းကိုလည္း တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မဲေခါင္ေဒသ အဖဲြ႕၀င္ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ ျမန္မာ၊ လာအို၊ ကေမာၻဒီးယား၊ ထိုင္းနဲ႔ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြ ခ်မွတ္ခဲ့စဥ္ကတည္းက ဂ်ပန္ုအစိုးရဟာ ျမန္မာအစိုးရ အဆက္ဆက္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး နီးကပ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြ ခ်ထားျခင္းဟာ ျမန္မာအစိုးရကို တရုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ နီးကပ္သြားေအာင္ တြန္းအားေပးသလို ျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက လက္ခံယံုၾကည္ထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို သြားေရာက္လည္ပတ္ဖူးပါတယ္။
ကူညီေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ဘ႑ာေရး ပိတ္ဆို႔မႈတခ်ဳိ႕ အေမရိကန္ ေလွ်ာ့ေပါ့
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆုိ ့အေရးယူမႈေတြအနက္ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ပိတ္ဆို႔မႈတခ်ဳိ႕ကုိ အဂၤါေန႔က ေလွ်ာ့ခ်ေပးလုိက္ပါတယ္။ဧၿပီလ (၄) ရက္ေန ့က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး မစၥစ္ ကလင္တန္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ေၾကညာခ်က္နဲ႔အညီ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး ဝန္ႀကီးဌာနက အခုလုိ ေလွ်ာ့ခ်ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီတုန္းက ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္က ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ က်င္းပ ၿပီးစီးခဲ့တဲ့အေပၚ အေမရိကန္အေနနဲ ့ ျပန္လည္ တုံ ့ျပန္မယ္လုိ ့ေၾကညာခဲ့တာပါ။
အခုလို ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ပိတ္ဆို႔မႈတခ်ဳိ႕ ေလွ်ာ့ခ်ေပးလိုက္တာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေမရိကန္ႏုိ္င္ငံသားေတြရဲ႕ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းေတြ၊ ဒီမုိကေရစီ ျမင့္တင္ေရးဆုိ္င္ရာ လုပ္ငန္းေတြဟာ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ကန္႔သတ္မႈေတြကေန လြတ္ကင္းသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Mark Toner က - အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကုသုိလ္ျဖစ္ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ကန္႔သတ္မႈေတြကုိ ေလွ်ာ့ခ်ေပးလုိက္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းေတြထဲမွာ က်န္းမာေရးလုပ္ငန္း၊ ပညာေရးလုပ္ငန္း၊ေကာင္းမြန္တဲ့ အစုိးရျဖစ္ေရးလုပ္ငန္း စတာေတြ ပါဝင္ပါတယ္လို ့ေျပာဆုိပါတယ္။
ကန္႔သတ္မႈတခ်ိဳ႕ ရုပ္သိမ္းလုိက္တဲ့အတြက္ အေမရိကန္ ဘာသာေရးမစ္ရွင္ေတြ အေနနဲ႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေငြေၾကးသုံးစြဲႏုိင္ခြင့္ ရရွိသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီမိုကေရစီေရးကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ အတြက္ကေတာ့ ဒီေလွ်ာ့ခ်မႈေတြဟာ အက်ဳံးမဝင္ဘူးလုိ ့သိရပါတယ္။
EU ႏုိင္ငံျခားေရးမူဝါဒအႀကီးအကဲ ျမန္မာ ခရီးစဥ္ အတည္ျပဳ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးမွာ အေရးႀကီးတဲ့အေျခအေနျဖစ္သလို ႀကီးမားတဲ့ တိုးတက္ ျဖစ္ထြန္းမႈတရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ EU ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒဆိုင္ရာအႀကီးအကဲ Catherine Ashton က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အရိွန္ပိုရလာဖို႔ EU အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ တတ္တတ္ႂကြႂကြ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္သလို သူ႔အေနနဲ႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို အခုလကုန္ပိုင္းမွာ သြားေရာက္ဖို႔ရိွတယ္လို႔ EU ႏိုင္ငံျခားေရးအႀကီးအကဲက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အေျပာင္းအလဲေတြ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္တို႔အၾကား ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြကို ျမင္ေတြ႔ေနရၿပီလို႔ EU ဥေရာပသမဂၢ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒပိုင္းဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ Catherine Ashton က မေန႔တုန္းက ဥေရာပပါလီမန္မွာ ေျပာသြားတာပါ။ EU ရဲ႕ ျမန္မာအေပၚ မူ၀ါဒပိုင္းဆိုင္ရာ ျပန္သံုးသပ္တဲ့အခါမွာ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ မၾကာေသးခင္တုန္းက နယ္ပယ္သံုးခုအတြင္း ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္မႈေတြကို ျပန္ၾကည့္ရမယ္လို႔ Ms.Ashton က ေျပာပါတယ္။
ပထမဆံုးအခ်က္ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြ အၾကား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ဒုတိယ အခ်က္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္မႈကိစၥနဲ႔ တတိယအခ်က္ကေတာ့ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းႀကိဳးပမ္းမႈေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုသြားပါတယ္။ မၾကာေသးခင္တုန္းက က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြကို ႀကီးမားတဲ့ ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္မႈႀကီး တရပ္အျဖစ္နဲ႔ Ms.Ashton က သံုးသပ္ပါတယ္။
“မဲလိမ္မႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ရိွခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ ယွဥ္ရင္ေတာ့ ဒါဟာ အေတာ္ႀကီးကို တိုးတက္လာတဲ့အေျခအေနပါ။ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ႏွစ္ငါးဆယ္ေလာက္ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ အေျခအေနေတြနဲ႔ စိတ္ရွည္ရွည္ေစာင့္ဆိုင္းခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာလူထုအတြက္ေတာ့ ဘာမွ မဟုတ္ေလာက္တဲ့အေျခအေနေတြဆိုေပမယ့္ ဒါဟာ အေရးႀကီးတဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြပါ။
"ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အေတာ္မ်ားမ်ား လြတ္ေျမာက္လာတာနဲ႔ပတ္သက္္လို႔ အသိအမွတ္ျပဳ ခ်ီးက်ဴးေပမယ့္လည္း တဘက္မွာ အေရအတြက္ ခန္႔မွန္းလို႔မရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အက်ဥ္းေထာင္ေတြအတြင္း က်န္ေနေသးတယ္ဆိုတာကိုလည္း Catherine Ashton က ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီက်န္သူေတြ လြတ္ေျမာက္ေရးကိုလည္း EUအေနနဲ႔ ဆက္လုပ္သြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
EU ႏိုင္ငံျခားေရးအႀကီးအကဲ Catherine Ashton ကိုယ္တိုင္ ဦးေဆာင္တဲ့ EU ဥေရာပသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ဟာ မၾကာခင္မွာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ဖို႔ စီစဥ္ေနပါၿပီ။ အစိုးရကိုေရာ အတိုက္အခံကိုပါ ေတြ႔ဆံုသြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဥေရာပသမဂၢ ႏုိင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒ႐ံုး ေျပာခြင့္ရသူ Mara Kocijancic က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“ခရီးစဥ္အတြက္ ရက္သတ္မွတ္တာမ်ိဳး ေနာက္ဆံုးအဆင့္ေတာ့ မေရာက္ေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခရီးစဥ္ ကေတာ့ ဧၿပီ ၂၈ ရက္ေန႔နဲ႔ ဧၿပီ ၃၀ ၾကား ျဖစ္ဖို႔ မ်ားပါတယ္။ EU ကိုယ္စားလွယ္အေနနဲ႔ သမၼတနဲ႔ ၀န္ႀကီးေတြအပါအ၀င္ အစိုးရအဖဲြ႔၀င္ေတြေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ေတြကိုပါ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။”
ဒီ ခရီးစဥ္မထြက္ခင္မွာေတာ့ EU ဥေရာပသမဂၢအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူမႈေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီး၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တခု ခ်ဖြယ္ရိွေနပါတယ္။ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္ဖို႔မ်ားတယ္လို႔ ေျပာခြင့္ရသူက ဆိုပါတယ္။
“EU ဥေရာပသမဂၢ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြဟာ အခုလာမယ့္ တနလၤာေန႔ ဧၿပီ ၂၃ ရက္ေန႔ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ထားမႈေတြ ကိစၥကို ေဆြးေႏြးၾကမွာပါ။ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ တုန္႔ျပန္မႈမ်ိဳးျဖစ္လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။”
လက္ရိွ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနကို တုံ႔ျပန္ဖို႔ EU ဥေရာပသမဂၢအေနနဲ႔ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္း ႐ံုတင္မလံုေလာက္ဘဲ EU ကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အခြင့္အလမ္းေကာင္းေတြ ရွာေဖြႏိုင္ေအာင္နဲ႔ တဘက္မွာလည္း ဒီလုပ္ငန္းကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာ ျပည္သူေတြအေပၚ လူမႈ၀တၱရားေတြရိွတယ္ဆိုတာ အသိစိတ္နဲ႔ တာ၀န္ယူဖို႔ပါ အားေပးတိုက္တြန္းဖို႔ လိုမယ္လို႔ Ms.Ashton က EU ပါလီမန္ကို ေျပာပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ လာမယ့္ ျမန္မာခရီးစဥ္အတြင္း တိုင္းရင္းသားေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈေတြအတြက္ပါ ႀကိဳးစားသြားခ်င္တယ္လို႔ EU ပါလီမန္ကို ေျပာပါတယ္။
“တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈေတြရဖို႔ ေဆာင္ရြက္သြားခ်င္ပါတယ္။ ဒီ ေဒသေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးအတြက္ ေရရွည္ အျမင္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ရမွာပါ။ အဲဒီ ေဒသေတြမွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈေတြျဖစ္လာဖို႔ ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ အဖဲြ႔၀င္အားလံုးက က်မကို ကူညီေထာက္ခံမယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ျဖစ္ထြန္းမႈေတြအားလံုးမွာ အစိုးရနဲ႔ေရာ အတိုက္အခံနဲ႔ပါ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားၾကရမွာပါ။”
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေတြအရိွန္ေကာင္းလာဖို႔နဲ႔ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး ဖံြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္မႈေတြအတြက္ EU အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုုင္ငံနဲ႔ တတ္တတ္ႂကြႂကြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ Ms.Ashton က ေျပာသြားပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၁ ႏွစ္တုန္းက EU ပါလီမန္က ေပးထားတဲ့ Sakhrov ဆုကို ကိုယ္တိုင္ လက္ခံယူႏိုင္ဖို႔ မၾကာခင္ EU ပါလီမန္ကို လာေရာက္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္းလည္း Catherine Ashon က EU ပါလီမန္အတြင္းမွာ မေန႔တုန္းက ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အေျပာင္းအလဲေတြ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္တို႔အၾကား ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြကို ျမင္ေတြ႔ေနရၿပီလို႔ EU ဥေရာပသမဂၢ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒပိုင္းဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ Catherine Ashton က မေန႔တုန္းက ဥေရာပပါလီမန္မွာ ေျပာသြားတာပါ။ EU ရဲ႕ ျမန္မာအေပၚ မူ၀ါဒပိုင္းဆိုင္ရာ ျပန္သံုးသပ္တဲ့အခါမွာ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ မၾကာေသးခင္တုန္းက နယ္ပယ္သံုးခုအတြင္း ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္မႈေတြကို ျပန္ၾကည့္ရမယ္လို႔ Ms.Ashton က ေျပာပါတယ္။
ပထမဆံုးအခ်က္ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြ အၾကား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ဒုတိယ အခ်က္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္မႈကိစၥနဲ႔ တတိယအခ်က္ကေတာ့ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းႀကိဳးပမ္းမႈေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုသြားပါတယ္။ မၾကာေသးခင္တုန္းက က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြကို ႀကီးမားတဲ့ ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္မႈႀကီး တရပ္အျဖစ္နဲ႔ Ms.Ashton က သံုးသပ္ပါတယ္။
“မဲလိမ္မႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ရိွခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ ယွဥ္ရင္ေတာ့ ဒါဟာ အေတာ္ႀကီးကို တိုးတက္လာတဲ့အေျခအေနပါ။ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ႏွစ္ငါးဆယ္ေလာက္ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ အေျခအေနေတြနဲ႔ စိတ္ရွည္ရွည္ေစာင့္ဆိုင္းခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာလူထုအတြက္ေတာ့ ဘာမွ မဟုတ္ေလာက္တဲ့အေျခအေနေတြဆိုေပမယ့္ ဒါဟာ အေရးႀကီးတဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြပါ။
"ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အေတာ္မ်ားမ်ား လြတ္ေျမာက္လာတာနဲ႔ပတ္သက္္လို႔ အသိအမွတ္ျပဳ ခ်ီးက်ဴးေပမယ့္လည္း တဘက္မွာ အေရအတြက္ ခန္႔မွန္းလို႔မရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အက်ဥ္းေထာင္ေတြအတြင္း က်န္ေနေသးတယ္ဆိုတာကိုလည္း Catherine Ashton က ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီက်န္သူေတြ လြတ္ေျမာက္ေရးကိုလည္း EUအေနနဲ႔ ဆက္လုပ္သြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
EU ႏိုင္ငံျခားေရးအႀကီးအကဲ Catherine Ashton ကိုယ္တိုင္ ဦးေဆာင္တဲ့ EU ဥေရာပသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ဟာ မၾကာခင္မွာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ဖို႔ စီစဥ္ေနပါၿပီ။ အစိုးရကိုေရာ အတိုက္အခံကိုပါ ေတြ႔ဆံုသြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဥေရာပသမဂၢ ႏုိင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒ႐ံုး ေျပာခြင့္ရသူ Mara Kocijancic က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“ခရီးစဥ္အတြက္ ရက္သတ္မွတ္တာမ်ိဳး ေနာက္ဆံုးအဆင့္ေတာ့ မေရာက္ေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခရီးစဥ္ ကေတာ့ ဧၿပီ ၂၈ ရက္ေန႔နဲ႔ ဧၿပီ ၃၀ ၾကား ျဖစ္ဖို႔ မ်ားပါတယ္။ EU ကိုယ္စားလွယ္အေနနဲ႔ သမၼတနဲ႔ ၀န္ႀကီးေတြအပါအ၀င္ အစိုးရအဖဲြ႔၀င္ေတြေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ေတြကိုပါ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။”
ဒီ ခရီးစဥ္မထြက္ခင္မွာေတာ့ EU ဥေရာပသမဂၢအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူမႈေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီး၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တခု ခ်ဖြယ္ရိွေနပါတယ္။ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္ဖို႔မ်ားတယ္လို႔ ေျပာခြင့္ရသူက ဆိုပါတယ္။
“EU ဥေရာပသမဂၢ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြဟာ အခုလာမယ့္ တနလၤာေန႔ ဧၿပီ ၂၃ ရက္ေန႔ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ထားမႈေတြ ကိစၥကို ေဆြးေႏြးၾကမွာပါ။ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ တုန္႔ျပန္မႈမ်ိဳးျဖစ္လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။”
လက္ရိွ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနကို တုံ႔ျပန္ဖို႔ EU ဥေရာပသမဂၢအေနနဲ႔ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္း ႐ံုတင္မလံုေလာက္ဘဲ EU ကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အခြင့္အလမ္းေကာင္းေတြ ရွာေဖြႏိုင္ေအာင္နဲ႔ တဘက္မွာလည္း ဒီလုပ္ငန္းကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာ ျပည္သူေတြအေပၚ လူမႈ၀တၱရားေတြရိွတယ္ဆိုတာ အသိစိတ္နဲ႔ တာ၀န္ယူဖို႔ပါ အားေပးတိုက္တြန္းဖို႔ လိုမယ္လို႔ Ms.Ashton က EU ပါလီမန္ကို ေျပာပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ လာမယ့္ ျမန္မာခရီးစဥ္အတြင္း တိုင္းရင္းသားေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈေတြအတြက္ပါ ႀကိဳးစားသြားခ်င္တယ္လို႔ EU ပါလီမန္ကို ေျပာပါတယ္။
“တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈေတြရဖို႔ ေဆာင္ရြက္သြားခ်င္ပါတယ္။ ဒီ ေဒသေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးအတြက္ ေရရွည္ အျမင္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ရမွာပါ။ အဲဒီ ေဒသေတြမွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈေတြျဖစ္လာဖို႔ ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ အဖဲြ႔၀င္အားလံုးက က်မကို ကူညီေထာက္ခံမယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ျဖစ္ထြန္းမႈေတြအားလံုးမွာ အစိုးရနဲ႔ေရာ အတိုက္အခံနဲ႔ပါ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားၾကရမွာပါ။”
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေတြအရိွန္ေကာင္းလာဖို႔နဲ႔ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး ဖံြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္မႈေတြအတြက္ EU အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုုင္ငံနဲ႔ တတ္တတ္ႂကြႂကြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ Ms.Ashton က ေျပာသြားပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၁ ႏွစ္တုန္းက EU ပါလီမန္က ေပးထားတဲ့ Sakhrov ဆုကို ကိုယ္တိုင္ လက္ခံယူႏိုင္ဖို႔ မၾကာခင္ EU ပါလီမန္ကို လာေရာက္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္းလည္း Catherine Ashon က EU ပါလီမန္အတြင္းမွာ မေန႔တုန္းက ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအေပၚပိတ္ဆို႔မႈ အီးယူ ပိုမိုေလွ်ာ့ေပါ့မည္
ဥေရာပသမဂၢ အီးယူ အေနနဲ႔ ျမန္မာအေပၚခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြကို အရင္ကထက္ ပိုျပီး ေလွ်ာ့ေပါ့သြားမယ္လို႔ အီးယူ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ မစၥ ကက္သရင္း အက္ရွတန္က အဂၤါေန႔က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ျပီးခဲ့တဲ့ ဇန္န၀ါရီလက ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ဥေရာပ ခရီးသြားလာခြင့္ဗီဇာ ပိတ္ပင္ထားတာကို မိမိတို႔ ယာယီဆိုင္းငံ့ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလကုန္ပိုင္းမွာေတာ့ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ပိုျပီး ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ဥေရာပပါလီမန္မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။မိမိတို႔ အေနနဲ႔ လက္ရွိျမန္မာျပည္မွာ ေတြ႕ျမင္ေနရတာေတြဟာ ေရွ႕ကိုတိုးတက္ေရးအတြက္ အခြင့္အလမ္းပဲလို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ မိမိ္တို႔ အေနနဲ႔လည္း အခုထက္ေရွ႕ကိုတိုးျပီး ျမန္မာျပည္နဲ႔အတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ပံ့ပိုး၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး တိုးတက္ဖြံ႕ျဖိဳးလာေအာင္ အားေပးကူညီၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ မစၥ အက္ရွတန္က ေျပာဆိုပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဘာေတြကို ဘယ္ေလာက္အထိ ပိုျပီးေလွ်ာ့ေပါ့ေပးမွာလဲဆိုတာ အေသးစိတ္ မေျပာဆိုခဲ့ပါဘူး။ လာမယ့္ ဧျပီလ (၂၃) ရက္ တနလၤာေန႔က်ရင္ အီးယူ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးေတြ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ လူဇင္းဘတ္ျမိဳ႕မွာ ျမန္မာကိစၥ ေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအခါ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြကို ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏွီး ျမႈဳပ္ႏွံခြင့္ေတြ ဖြင့္ေပးတာ၊ အရင္က တင္သြင္းဖို႔ ပိတ္ဆို႔ထားခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ၊ သစ္၊ သတၱဳစတာေတြအေပၚ ျပန္ဖြင့္ေပးတာေတြ ေပၚေပါက္လာလိမ့္မယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက မွန္းဆေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္နက္ အေရာင္းအ၀ယ္ ပိတ္ဆို႔ထားတာကိုေတာ့ ဆက္လက္ ကိုင္စြဲထားလိမ့္မယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ၾကပါတယ္။
ဒီအတြင္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးကို ဘရပ္ဆဲျမိဳ႕ကို လာေရာက္ဖို႔ ဖိတ္ၾကားထားျပီး၊ မိမိလည္း ဧျပီလ ၂၈ ရက္ ကေန ၃၀ ရက္ေန႔အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္မွာျဖစ္ေၾကာင္း အီးယူ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ မစၥ ကက္သရင္း အက္ရွတန္က ဥေရာပပါလီမန္မွာ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္ ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် ပိတ္ဆို႔မႈ ေလွ်ာ့ခ်
အေမရိကန္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံမ်ားက ျမန္မာအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈတခ်ိဳ႕ကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးလိုက္သည္။ အေမရိကန္က ဘ႑ာ ေရး ဆိုင္ရာ ပိတ္ဆို႔မႈကို ျပန္လည္ ေလွ်ာ့ေပးျခင္းျဖစ္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း အကူအညီမ်ားျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ အေမရိ ကန္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ တိုက္႐ိုက္ေငြးေၾကး လႊဲေျပာင္းမႈကို ခြင့္ျပဳလိုက္ေၾကာင္း ယမန္ေန႔က အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္သည္။ ျမန္မာ အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ျပည္ဝင္ခြင့္ ျပန္ခြင့္ျပဳျခင္း၊ အေမရိကန္ အစိုးရ၏ ႏိုင္ငံ တကာဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေအဂ်င္စီ ႐ုံးကို ျမန္မာျပည္တြင္ ဖြင့္လွစ္ျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး ျပန္လည္ခန္႔အပ္ျခင္းတို႔ကိုလည္း စီစဥ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
အေရွ႕အာရွေဒသ လံုျခံဳေရးရာဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ကိစၥေဆြးေႏြးမည္
ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲကိစၥကို အေရွ႕အာရွေဒသ လံုျခံဳေရးရာဆိုင္ရာ အေမရိကန္နဲ႔ အိႏိၵယအစိုးရတို႔ ေဆြးေႏြးပဲြမွာ အဓိက အေၾကာင္းအရာတစ္ခုအျဖစ္ ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးၾကမယ္လို႔ သိရပါတယ္။အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန အာရွနဲ႔ ပစၥဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Kurt Campbell နဲ႔ အိႏိၵယအစိုးရ အေရွ႕အာရွေဒသဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ Gautam Bambawale တို႔ဟာ ဒီကေန႔ နယူးေဒလီျမိဳ႕မွာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႀကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ အႏိုင္ရျပီး လႊတ္ေတာ္ထဲ ၀င္ေရာက္ေတာ့မယ့္ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနနဲ႔ အိႏိၵယနုိင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ေမွ်ာ္မူ၀ါဒ ဆက္စပ္မႈ၊ သက္ေရာက္မႈနဲ႔ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တဲ့ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနကိုလည္း ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အေရွ႕အာရွနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသဟာ အေမရိကန္နဲ႔ အိႏိၵယ ႏွစ္ႏုိင္ငံစလံုးရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒမွာ ထိပ္တန္းက ပါ၀င္လာမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အိႏိၵယနဲ႔ အေမရိကန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးဟာ ေဒသတြင္းလံုျခံဳေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ကိစၥေတြကို ညႇိႏႈိင္း ေဆြးေႏြးႀကမွာလို႔ ဆိုပါတယ္။
မနန္းဝိုးဖန္အမႈ တိုင္ၾကားခ်က္ ရဲလက္မခံ
အထူးစုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာန (စသုံးလုံး) ၏ ေခၚယူ စစ္ေဆးမႈအတြင္း မနန္း၀ုိးဖန္ ေသဆုံးရမႈအေပၚ သူ၏ မိသားစု၀င္မ်ားက စသုံးလုံးဌာနကို အမႈဖြင့္ အေရးယူေပးရန္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔သုိ႔တုိင္ၾကားခဲ့ ေသာ္လည္း ရန္ကုန္တုိင္း ရဲမႉးႀကီး ေအာင္ဒုိင္းက လက္မခံဘဲ ပယ္ခ်လိုက္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။အေမရိကန္ပိတ္ဆို႔မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးတုံ႔ျပန္မႈ ျမန္မာအစိုးရ၊ NLD နဲ႔ NGO ႀကိဳဆို
ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ခ်မွတ္ထားတဲ့ ေငြေရးေၾကးေရးဆိုင္ရာ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ တခ်ဳိ႕ကို ႐ုပ္သိမ္းေပးလိုက္တဲ့အေပၚ အဓိက ႏုိင္ငံေရးပါတီႀကီးျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD က ႀကိဳဆိုလိုက္သလို သမၼတအႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္တဦးကလည္း ဒါဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီလို ေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္တဲ့ အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြမွာ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ္ လို႔ ျပည္တြင္း အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခုရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူတဦးကလည္း ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္အေျခစိုက္ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူထုအေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ ဆိုင္ရာ ဒါမွမဟုတ္ ဒီမိုကေရစီျမႇင့္တင္ေရးဆိုင္ရာ စီမံကိန္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္မယ္ ဆိုရင္ ဘ႑ာေငြေၾကးဆုိင္ရာကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို ေျဖေလွ်ာ့သက္သာေပးေတာ့မယ္လို႔ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ပင္လယ္ရပ္ျခားပိုင္ဆိုင္ပစၥည္းမ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ကြပ္ကဲေရးဆိုင္ရာ ႐ံုးကေန အဂၤါေန႔မွာ ေၾကညာခဲ့တာပါ။
ဒီလိုေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္တဲ့အေပၚ NLD ရဲ႕သေဘာထားကို ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးဉာဏ္၀င္းက အခုလိုေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔အျမင္ကို ေျပာရရင္ေတာ့ ႀကိဳဆိုတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီလုိ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ မေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္သာ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။"
သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္တဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာေနဇင္လတ္ကလည္း လုပ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။
"နံပါတ္တစ္၊ အလြန္ေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ-ေနာ္၊ နံပါတ္ႏွစ္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က democratization လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိိန္မွာ အေထာက္အကူေတြ အမ်ားႀကီးရတာေပါ့။ လိုခ်င္တဲ့ ခရီးကို ေစာေစာေလး ေရာက္တာေပါ့ဗ်ာ။"
ဘ႑ာေငြေၾကးပိုင္းဆိုင္ရာ အခုေလွ်ာ့ေပါ့ေပးလုိက္တာေတြထဲမွာ အက်ဳံး၀င္တဲ့လုပ္ငန္းေတြ ကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ အိုးအိမ္စြန္႔ ထြက္ေျပး ပုန္းေအာင္းေနရသူေတြအတြက္ အ၀တ္အထည္၊ အစားအစာနဲ႔ ေဆး၀ါးေတြ ကူညီေထာက္ပံ့တာအျပင္ အဂၤလိပ္ ဘာသာစကား ေလ့လာသင္ယူေရးနဲ႔ စာမတတ္သူ ပေပ်ာက္ေရးဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေကာင္းမြန္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစတဲ့ စီမံကိန္းေတြ၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးနဲ႔ အားကစားက႑ဆိုင္ရာ စီမံကိန္းေတြ အတြက္လည္း အက်ဳံး၀င္ပါတယ္။
ဒီိစီမံကိန္းေတြအတြက္ဆိုၿပီး ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးလိုက္တာဟာ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစမယ္လို႔ ဦးဉာဏ္၀င္းက ယံုၾကည္ပါတယ္။
"က်ေနာ္တုိ႔ျမင္တာကေတာ့ ဒီ လုပ္ငန္းရဲ႕ အေသးစိတ္က႑ေတြကေပါ့- အခုသြားေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ က အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ သြားေနတယ္ဆိုတာကို လက္ခံတဲ့အေနနဲ႔ အတိုးအေလွ်ာ့ေလးနဲ႔ ႐ုပ္သိမ္းတဲ့ သေဘာပါပဲ၊ အဲဒီေတာ့ လူမႈေရးကိစၥေတြ၊ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥေတြဆိုတာ အမ်ားႀကီးပါ။ လုပ္ငန္းေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ဒီလုပ္ငန္းေတြအမ်ားႀကီးအေပၚမွာ ေလွ်ာ့လိုက္ေတာ့ ဖံြ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးမွာ အေထာက္အကူျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ ယံုၾကည္ပါတယ္။"
ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြဟာ ဒီရက္ပိုင္းေတြအတြင္းမွာပဲ ဆက္တိုက္ဆိုသလို ေျဖေလွ်ာ့လာတာျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာခင္မွာလည္း ဥေရာပႏုိင္ငံေတြဘက္က ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်ေတာ့မယ့္ အသံ ေတြကိုလည္း ၾကားေနရပါတယ္။ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြ မၾကာခင္ကာလအတြင္းမွာ ထပ္ၿပီးေျဖေလ်ာ့လာဖို႔ ျမင္ခ်င္ပါတယ္လို႔ ေဒါက္တာေနဇင္လတ္က ဆိုပါတယ္။
"အခုဟာက လူတစ္ေယာက္ေျပးေနတဲ့အခါမွာ အေပၚမွာ ဆန္အိတ္ထမ္းၿပီးေတာ့ မလိုအပ္တဲ့ အေလး အပင္ေတြနဲ႔ ေျပးေနရတာေပါ့ဗ်ာ၊ ဆိုေတာ့..ခရီးက ျမန္ျမန္ထက္ထက္ မေရာက္ဘူးေပါ့။ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ ေလ်ာ့က်သြားမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ေက်ာေပၚမွာ ရွိေနတဲ့ အေလးကလည္း က်သြားမွာေပါ့ဗ်ာ။ က်သြားတယ္ဆိုရင္ သြားသေလာက္ခရီးက ေရာက္မွာေပါ့။"
သမၼတရဲ႕ အၾကံေပးပုဂိၢဳလ္တဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာေနဇင္လတ္ပါ။
ေဒါက္တာခင္ေဇာ္၀င္းကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာအေျခစိုက္တဲ့ တမၸာဒီပအင္စတီက်ဴဆိုိတဲ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း NGO တခုက ၫႊန္ၾကားေရးမႉးပါ။ ဘ႑ာေငြေၾကးပိုင္းဆိုင္ရာ အေရးယူဒဏ္ခတ္ မႈေတြေၾကာင့္ ဆိုခဲ့ပါ စီမံကိန္းေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးမွာ အခက္အခဲ အဟန္႔အတားေတြ အမ်ားအျပား ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့အတြက္ အခုလို ေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္တာဟာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ကတည္းက လုပ္သင့္ခဲ့တဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးေလာကမွာလည္း ၾကာၿပီေလ။ NGO လည္း လုပ္ေနတယ္ေပါ့။ က်ေနာ္တုိ႔ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႔ရတယ္ခင္ဗ်။ ဗမာျပည္က လုိအပ္ခ်က္ေတြကလည္း မ်ားတယ္။ ကိုယ့္ donor ေတြ၊ fun ေတြက ႏုိ္င္ငံျခားကေန သြင္းမယ္ဆိုရင္ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ရပါတယ္။ တျခား INGO (International NGO) ေတြလည္း ပါတာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္ကေတာ့ local NGO ပဲေပါ့။ အခုလို လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာျပည္မွာ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီ၊ တျခားလိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အခုဟာ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ sanction ကို ေရြးၿပီးေတာ့ ေလွ်ာ့လုိက္တာေပါ့။ အဲဒါကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ အက်ဳိးရွိပါတယ္။ ေျပာရမယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ လုပ္သင့္ေနတာ ေတာ္ေတာ္ကို ၾကာပါၿပီ။"
ျမန္မာႏုိင္္ငံအေပၚ ႏုိင္ငံတကာကေန ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြ ခ်မွတ္ထားတာမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ခ်မွတ္ထားတာဟာ အမ်ားဆံုးနဲ႔ အ႐ႈပ္ေထြးဆံုးလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဒီအခ်က္ကို အေမရိကန္ တာ၀န္ရွိသူေတြ ကိုယ္တိုင္ကလည္း အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာဆိုထားပါတယ္။ အေရးယူထားတာ အားလံုးကုိ တၿပိဳင္တည္းမွာ ခ်က္ျခင္း႐ုပ္သိမ္းဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆိုေပမဲ့လည္း အခုလို တဆင့္ခ်င္း ေျဖေလွ်ာ့ေပးတာေတြကိုေတာ့ သိပ္မၾကာခင္ အနာဂတ္ကာလအတြင္းမွာ ေနာက္ထပ္ ဆက္တုိက္လို ေတြ႔လာၾကရဖို႔ ရွိပါတယ္ခင္ဗ်ား။
ဒီလိုေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္တဲ့အေပၚ NLD ရဲ႕သေဘာထားကို ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးဉာဏ္၀င္းက အခုလိုေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔အျမင္ကို ေျပာရရင္ေတာ့ ႀကိဳဆိုတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီလုိ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ မေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္သာ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။"
သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္တဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာေနဇင္လတ္ကလည္း လုပ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။
"နံပါတ္တစ္၊ အလြန္ေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ-ေနာ္၊ နံပါတ္ႏွစ္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က democratization လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိိန္မွာ အေထာက္အကူေတြ အမ်ားႀကီးရတာေပါ့။ လိုခ်င္တဲ့ ခရီးကို ေစာေစာေလး ေရာက္တာေပါ့ဗ်ာ။"
ဘ႑ာေငြေၾကးပိုင္းဆိုင္ရာ အခုေလွ်ာ့ေပါ့ေပးလုိက္တာေတြထဲမွာ အက်ဳံး၀င္တဲ့လုပ္ငန္းေတြ ကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ အိုးအိမ္စြန္႔ ထြက္ေျပး ပုန္းေအာင္းေနရသူေတြအတြက္ အ၀တ္အထည္၊ အစားအစာနဲ႔ ေဆး၀ါးေတြ ကူညီေထာက္ပံ့တာအျပင္ အဂၤလိပ္ ဘာသာစကား ေလ့လာသင္ယူေရးနဲ႔ စာမတတ္သူ ပေပ်ာက္ေရးဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေကာင္းမြန္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစတဲ့ စီမံကိန္းေတြ၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးနဲ႔ အားကစားက႑ဆိုင္ရာ စီမံကိန္းေတြ အတြက္လည္း အက်ဳံး၀င္ပါတယ္။
ဒီိစီမံကိန္းေတြအတြက္ဆိုၿပီး ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးလိုက္တာဟာ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစမယ္လို႔ ဦးဉာဏ္၀င္းက ယံုၾကည္ပါတယ္။
"က်ေနာ္တုိ႔ျမင္တာကေတာ့ ဒီ လုပ္ငန္းရဲ႕ အေသးစိတ္က႑ေတြကေပါ့- အခုသြားေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ က အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ သြားေနတယ္ဆိုတာကို လက္ခံတဲ့အေနနဲ႔ အတိုးအေလွ်ာ့ေလးနဲ႔ ႐ုပ္သိမ္းတဲ့ သေဘာပါပဲ၊ အဲဒီေတာ့ လူမႈေရးကိစၥေတြ၊ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥေတြဆိုတာ အမ်ားႀကီးပါ။ လုပ္ငန္းေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ဒီလုပ္ငန္းေတြအမ်ားႀကီးအေပၚမွာ ေလွ်ာ့လိုက္ေတာ့ ဖံြ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးမွာ အေထာက္အကူျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ ယံုၾကည္ပါတယ္။"
ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြဟာ ဒီရက္ပိုင္းေတြအတြင္းမွာပဲ ဆက္တိုက္ဆိုသလို ေျဖေလွ်ာ့လာတာျဖစ္ပါတယ္။ မၾကာခင္မွာလည္း ဥေရာပႏုိင္ငံေတြဘက္က ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်ေတာ့မယ့္ အသံ ေတြကိုလည္း ၾကားေနရပါတယ္။ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြ မၾကာခင္ကာလအတြင္းမွာ ထပ္ၿပီးေျဖေလ်ာ့လာဖို႔ ျမင္ခ်င္ပါတယ္လို႔ ေဒါက္တာေနဇင္လတ္က ဆိုပါတယ္။
"အခုဟာက လူတစ္ေယာက္ေျပးေနတဲ့အခါမွာ အေပၚမွာ ဆန္အိတ္ထမ္းၿပီးေတာ့ မလိုအပ္တဲ့ အေလး အပင္ေတြနဲ႔ ေျပးေနရတာေပါ့ဗ်ာ၊ ဆိုေတာ့..ခရီးက ျမန္ျမန္ထက္ထက္ မေရာက္ဘူးေပါ့။ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ ေလ်ာ့က်သြားမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ေက်ာေပၚမွာ ရွိေနတဲ့ အေလးကလည္း က်သြားမွာေပါ့ဗ်ာ။ က်သြားတယ္ဆိုရင္ သြားသေလာက္ခရီးက ေရာက္မွာေပါ့။"
သမၼတရဲ႕ အၾကံေပးပုဂိၢဳလ္တဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာေနဇင္လတ္ပါ။
ေဒါက္တာခင္ေဇာ္၀င္းကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာအေျခစိုက္တဲ့ တမၸာဒီပအင္စတီက်ဴဆိုိတဲ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း NGO တခုက ၫႊန္ၾကားေရးမႉးပါ။ ဘ႑ာေငြေၾကးပိုင္းဆိုင္ရာ အေရးယူဒဏ္ခတ္ မႈေတြေၾကာင့္ ဆိုခဲ့ပါ စီမံကိန္းေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးမွာ အခက္အခဲ အဟန္႔အတားေတြ အမ်ားအျပား ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့အတြက္ အခုလို ေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္တာဟာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ကတည္းက လုပ္သင့္ခဲ့တဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးေလာကမွာလည္း ၾကာၿပီေလ။ NGO လည္း လုပ္ေနတယ္ေပါ့။ က်ေနာ္တုိ႔ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႔ရတယ္ခင္ဗ်။ ဗမာျပည္က လုိအပ္ခ်က္ေတြကလည္း မ်ားတယ္။ ကိုယ့္ donor ေတြ၊ fun ေတြက ႏုိ္င္ငံျခားကေန သြင္းမယ္ဆိုရင္ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ရပါတယ္။ တျခား INGO (International NGO) ေတြလည္း ပါတာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္ကေတာ့ local NGO ပဲေပါ့။ အခုလို လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာျပည္မွာ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီ၊ တျခားလိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈလုပ္ငန္းေတြအတြက္ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အခုဟာ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ sanction ကို ေရြးၿပီးေတာ့ ေလွ်ာ့လုိက္တာေပါ့။ အဲဒါကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ အက်ဳိးရွိပါတယ္။ ေျပာရမယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ လုပ္သင့္ေနတာ ေတာ္ေတာ္ကို ၾကာပါၿပီ။"
ျမန္မာႏုိင္္ငံအေပၚ ႏုိင္ငံတကာကေန ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြ ခ်မွတ္ထားတာမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ခ်မွတ္ထားတာဟာ အမ်ားဆံုးနဲ႔ အ႐ႈပ္ေထြးဆံုးလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဒီအခ်က္ကို အေမရိကန္ တာ၀န္ရွိသူေတြ ကိုယ္တိုင္ကလည္း အသိအမွတ္ျပဳ ေျပာဆိုထားပါတယ္။ အေရးယူထားတာ အားလံုးကုိ တၿပိဳင္တည္းမွာ ခ်က္ျခင္း႐ုပ္သိမ္းဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆိုေပမဲ့လည္း အခုလို တဆင့္ခ်င္း ေျဖေလွ်ာ့ေပးတာေတြကိုေတာ့ သိပ္မၾကာခင္ အနာဂတ္ကာလအတြင္းမွာ ေနာက္ထပ္ ဆက္တုိက္လို ေတြ႔လာၾကရဖို႔ ရွိပါတယ္ခင္ဗ်ား။
NLABR
Web-site: www.nlabr.com
http://wanna23-23.blogspot.com/
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment