ကခ်င္
၊ကရင္ ၊ ခ်င္း ၊ ရခိုင္ ၊ ရႇမ္း နဲ႔မြန္ သတင္းမ်ား ေအာက္တုိဘာ ၂၄ ၊ ၂၀၁၂
မင္းျပားတြင္ တိုက္ခိုက္မႈ ထပ္ျဖစ္၊ လူ ၄ ဦး ဒဏ္ရာရ
ယင္းပဋိပကၡမွာ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္တို႔၌ ည ၇ နာရီမွ မနက္ ၅ နာရီအထိ ညအထြက္ရအမိန္႔ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ပထမဆံုး ထမ္မံ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ရိုင္ေသ ေက်းရြာသည္ မြတ္စလင္ ဘာသာဝင္မ်ား ေနထုိင္ရာရြာ ျဖစ္ၿပီး မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေျမာင္ေဘြ ၿမိဳ႕နယ္တို႔ ထိစပ္ရာေနရာတြင္ ရွိကာ ေခ်ာင္းတဘက္ကမ္းတြင္ ေျမာင္ေဘြ ၿမိဳ႕နယ္္ အတြင္းရွိ ရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ား ေနထိုင္ရာ ရြာမ်ားႏွင့္ ထိစပ္ေနေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ျဖစ္ပ်က္မႈတြင္ လူေသဆံုးမႈမ်ား မရွိေသးေသာ္လည္း အေျခအေနမ်ားကို ၿငိမ္သက္ေစရန္ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက ႀကိဳးစား ထိန္းသိမ္းေနရေၾကာင္း တာ၀န္ရွိသူမ်ား အေနျဖင့္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားမႈ မရွိေသးေသာ ေက်းရြာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ကာ အေျခအေနမ်ား ထိန္းသိမ္းေနေၾကာင္းယမန္ေန႔က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ညသန္းေခါင္ ၁၂ နာရီခန္႔က စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေဆးရံုသို႔ ဒဏ္ရာရရွိလာသည့္ လူ ၄ ဦးကို ေရလမ္းျဖင့္ တင္ပို႔ လိုက္ရေၾကာင္း ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ ပုရိမ္ကုန္း ေက်းရြာတြင္ ယမန္ေန႔ နံနက္ပိုင္းက မီးေလာင္မႈ ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင့္ အိမ္ေျခ ၁၀၀ ၀န္းက်င္ႏွင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း တေက်ာင္း မီးေလာင္ခဲ့ၿပီး မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္တြင္လည္း ေအာက္တိုဘာ ၂၁ ရက္ႏွင့္ ၂၂ ရက္ ေန႔တို႔တြင္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ အိမ္ေျခ ၂၀၀ ေက်ာ္ မီးေလာင္ပ်က္စီး ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ထိုျဖစ္ပ်က္မႈမ်ားတြင္ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသား တဦးႏွင့္ မြတ္ဆလင္ အမ်ိဳးသမီးတဦးတို႔ ေသဆံုးခဲ့ရသည္ဟု ရဲမွတ္တမ္း အတည္ျပဳခ်က္ စာရင္းမ်ားအရ သိရေၾကာင္း နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီး ဦးထိန္ဝင္းက ေျပာျပသည္။
ရခိုင္ေဒသတြင္း၌ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ မြတ္စလင္ ဘာသာ၀င္တို႔အၾကား ယခုႏွစ္ ဇြန္လဆန္းမွ စတင္၍ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ဘဂၤါလီ လူမ်ိဳးတို႔အၾကား အတူအကြ ယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ရန္ ယံုၾကည္မႈ မရရွိေတာ့ေၾကာင္းႏွင့္ ၎တို႔ကို သီးျခားစီ ေနရာ ခ်ထားေပးရန္ ေဒသခံ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားက ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။သို႔ရာတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ရခိုင္ေဒသအတြင္း ျဖစ္ပ်က္မႈမ်ားကုိ အခ်ိန္ယူ ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ကာ အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ႏိုင္ေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည့္ အေၾကာင္း ျပည္တြင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္က ေျပာဆိုထားသည္။ယခုအခါ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ပဋိ ပကၡ ပိုမို ႀကီးထြားလာမည္ကုိ စိုးရိမ္ေနရျပီျဖစ္သည္။ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ၿမိဳ႕နယ္ ၁၇ ခု ရွိသည့္အနက္ ေတာင္ကုတ္၊ အမ္း၊ မာန္ေအာင္ ၿမိဳ႕နယ္တို႔အပ က်န္ၿမိဳ႕နယ္ အားလုံး၌ မြတ္ဆလင္ ဘာသာဝင္မ်ားရွိသည္။ ထိုေနရာမ်ားအနက္ ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္တို႔တြင္ ၉၀ ရာခိုင္ႏွႈန္းေက်ာ္ ရွိၿပီး၊ စစ္ေတြတြင္ ၅၀ ရာ ခိုင္ႏွႈန္း အထက္ ရွိေၾကာင္း ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္အဖြဲ႔မ်ား၏ စာရင္းအရ သိရသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ မီးရိွု႕မွု ထပ္မံျဖစ္
ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔ညက မင္းျပားၿမိဳ႕ ပိုက္သည္ရြာမွာစတင္ခဲ့တဲ့ေနအိမ္မီးရိႈ႕ အၾကမ္းဖက္မႈေတြက မေန႔က ေအာက္တိုဘာ ၂၂ ရက္ေန႔မွာ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ သရက္အုပ္၊ စမ္းဘလီ၊ ေအာင္ဒိုင္ေက်းရြာေတ ြနဲ႔ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ ပရိန္ကုန္းေက်းရြာနဲ႔ ဒီကေန႔ ယိုင္သည္ေက်းရြာအထိ ဆက္လက္ကူးစက္ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။
ရခိုင္ျပည္နယ္ဥပေဒခ်ဳပ္လည္းျဖစ္၊ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးနဲ႔ မွတ္တမ္းျပဳစုေရး ဆပ္ေကာ္မတီ ဥကၠဌ ဦးလွသိန္းက ေက်းရြာ ၆ ရြာမွာ ေနအိမ္ အလံုးေရ ၆၆၀ ေလာက္ ေလာင္ကြ်မ္းခဲ့ျပီး ေသဆံုးသူ ၃ ေယာက္ရိွတယ္လို႕ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနကိုေျပာပါတယ္။အခုျဖစ္ပြားတဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔အေနနဲ႔ ဒဏ္ရာရသူေတြကို အတိအက်ထုတ္ျပန္ႏိုင္ျခင္း မရိွေသးေပမယ့္ ေဒသခံေတြ အဆိုအရ ဒီကေန႔႔ အခ်ိန္အထိ ဒဏ္ရာရသူ ၂၀ ဦးခန္႔ ရိွေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။မင္းျပားနဲ႔ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ေဒသအာဏာပိုင္ ေတြက မေန႔ညကစတင္ၿပီး ပုဒ္မ-၁၄၄ ညမထြက္ရအမိန္႔ကို ၿမိဳ႕နယ္ ၂ ခုစလံုးမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ လက္ရိွအေျခအေနမွာ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ေတြထဲက အျပန္အလွန္ပဋိပကၡေတြျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေနရာေတြမွာ လံုၿခံဳေရးေတြ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ခ်ထားပါတယ္။ အလားတူပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕မွာ မေန႔ကည ၁၀ နာရီေလာက္မွာ လူမ်ိဳး ၂ ခုအၾကား ႏွစ္ဘက္တင္းမာမႈေတြျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ၿမိဳ႕ေပၚမွာရိွတဲ့ ဗလီ ၁ လံုး မီးရိႈ႕ခံခဲ့ရတယ္လို႔သိရပါတယ္။ ဒီကေန႔ အထိ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ေပၚမွာ ႏွစ္ဘက္တင္းမာမႈေတြ ဆက္လက္တိုးပြား လာေနၿပီး လံုၿခံဳေရးေတြကို တိုးခ်ထားဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္လို႔ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ နီးစပ္သူေတြကဆိုပါတယ္။ျပည္နယ္အစိုးရအေနနဲ႔ ပဋိပကၡအေျခအေနေတြ ထပ္ၿပီးေတာ့ႀကီးထြားလာမယ္ဆိုရင္ အဓိကရုဏ္းႏွိမ္းနင္းမႈ ဥပေဒအတိုင္း ေဒသအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြာဖို႔ရိွတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
သုဝဏၰဘူမိ ပ်ဴၿမိဳ႕ ဟုတ္မဟုတ္ မြန္သမိုင္းေကာ္မတီ ဖြဲ႔စည္း
မြန္သမိုင္းမ်ား မွန္ကန္စြာ ေပၚေပါက္ေရးအတြက္ ၾသဇာတိကၠမ
ရွိသည့္ မြန္သံဃာေတာ္မ်ား၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ မြန္ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္
မြန္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ပါဝင္သည့္ မြန္သမိုင္း သုေတသန ေကာ္မတီတရပ္ ကို တနလၤာေန႔တြင္
ဖြဲ႔စည္းလိုက္ေၾကာင္း ေကာ္မတီဝင္တဦး ျဖစ္သူ ႏိုင္တင္ေအာင္ က ေျပာသည္။
ရာမည သံဃာေတာ္အဖြဲ႔မွ မဟာေထရ္ၾကီးမ်ား၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ဥကၠ႒ အပါအဝင္ ပါတီအရာရွိမ်ား၊ မြန္ဒီမိုကေရစီ ပါတီမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ မြန္ေဒသလုံးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီမွ ပါတီဝင္မ်ား စသျဖင့္ စုစုေပါင္း ၅ဝ ေက်ာ္ တက္ေရာက္သည့္ အစည္းအေဝးတရပ္ကို မြန္ျပည္နယ္၊ မုဒုံၿမိဳ႕နယ္၊ ကမာဝက္ရြာ ဓါတ္ေတာ္ေက်ာင္းတိုက္၌ က်င္းပခဲ့ၿပီးေနာက္ ေကာ္မတီကို ဖြဲ႔စည္းလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ရာမည သံဃာေတာ္အဖြဲ႔မွ မဟာေထရ္ၾကီးမ်ား၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ဥကၠ႒ အပါအဝင္ ပါတီအရာရွိမ်ား၊ မြန္ဒီမိုကေရစီ ပါတီမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ မြန္ေဒသလုံးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီမွ ပါတီဝင္မ်ား စသျဖင့္ စုစုေပါင္း ၅ဝ ေက်ာ္ တက္ေရာက္သည့္ အစည္းအေဝးတရပ္ကို မြန္ျပည္နယ္၊ မုဒုံၿမိဳ႕နယ္၊ ကမာဝက္ရြာ ဓါတ္ေတာ္ေက်ာင္းတိုက္၌ က်င္းပခဲ့ၿပီးေနာက္ ေကာ္မတီကို ဖြဲ႔စည္းလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ႏိုဝင္ဘာလတြင္
ရန္ကုန္၌ က်င္းပမည့္ ‘ပ်ဴလူမ်ိဳးႏွင့္ ပ်ဴႏိုင္ငံေတာ္’ သုေတသန စာတမ္းဖတ္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး
အစိုးရသတင္းစာ၏ ေရးသားခ်က္မ်ားတြင္ မြန္လူမ်ိဳးမ်ား အျမတ္တႏိုးထားသည့္ သုဝဏၰဘူမိ (သထုံ)
ကို ပ်ဴၿမိဳ႕ျပႏုိင္ငံဟု ေရးသားခ်က္မ်ား ေပၚေပါက္လာျခင္းသည္ ေကာ္မတီ ဖြဲ႔စည္းရျခင္း၏
အေၾကာင္းရင္းတရပ္လည္း ျဖစ္သည္။
“ပ်ဴစာတမ္း ဖတ္ပြဲအေၾကာင္း ေရးတဲ့ေနရာမွာ သုဝဏၰဘူမိက ပ်ဴႏိုင္ငံလိုလို၊ ဘာလိုလို ေရးထားတာ က်ေနာ္တို႔ ဖတ္ရတယ္။ ဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔ မြန္လူမ်ိဳးေတြဘက္ကလည္း ျပင္ဆင္တဲ့အေနနဲ႔ ခုလို ေကာ္မတီ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ျဖစ္လာတာ” ဟု မြန္ဒီမိုကေရစီပါတီ ဒု-ဥကၠ႒ (၂) ႏိုင္တင္ေအာင္ က ေျပာသည္။
ေအာက္တိုဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔ထုတ္ ေၾကးမုံသတင္းစာတြင္ ‘ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ယဥ္ေက်းမႈ အတိုးတက္ဆုံး၊ အထြန္းကား ဆုံး ေရွးေဟာင္း ပ်ဴၿမိဳ႕ျပမ်ား သမိုင္းဆိုင္ရာ စာတမ္းဖတ္မည္’ ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဆာင္းပါးရွင္ သီဟသူ (ေၾကးမုံ) က “ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌ ပ်ဴလူမ်ဳိးတို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ခဲ့သည့္ ေျမဧရိယာ အက်ယ္အဝန္းသည္ ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အက်ယ္အဝန္းမွ် ရွိၿပီး တေကာင္း၊ ဟန္လင္း၊ ဗိႆႏိုး၊ သေရေခတၲရာ၊ ဓညဝတီ၊ သုဝဏၰဘူမိ (သထုံ) အစရွိေသာ ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံၾကီးမ်ား ထူေထာင္၍ ေနထိုင္ခဲ့ၾကေၾကာင္းကို ေလ့လာသူ ပညာရွင္မ်ား၏ အဆိုအရ သိရသည္” ဟု ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည္။
မြန္သမိုင္း သုေတသန ေကာ္မတီအေနႏွင့္ အကိုးအကား အေထာက္အထား စာတမ္းမ်ား စုေဆာင္းလ်က္ ရွိၿပီး သတင္းစာပါ အေၾကာင္းရာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကန္႔ကြက္လႊာ ေရးသားကာ ‘ပ်ဴလူမ်ိဳးႏွင့္ ပ်ဴႏိုင္ငံေတာ္’ သုေတသန စာတမ္းဖတ္ပြဲ ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီသို႔ စာတမ္းဖတ္ပြဲ မတိုင္မီ တင္ျပသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
‘ပ်ဴလူမ်ိဳးႏွင့္ ပ်ဴႏိုင္ငံေတာ္’ စာတမ္းဖတ္ပြဲကို ထြန္းေဖာင္ေဒးရွင္းဘဏ္မွ ကူညီပံ့ပိုး၍ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔မွ ၁၈ ရက္ေန႔ထိ က်င္းပမည္ ျဖစ္ၿပီး ပ်ဴလူမ်ိဳးတို႔၏ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဂီတ၊ အႏုပညာ၊ ဘာသာကိုးကြယ္မႈ၊ ကုန္သြယ္ စီးပြားေရး၊ လက္နက္ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံေတာ္ အစရွိသည့္ ႐ႈေထာင့္မ်ိဳးစုံ ပါဝင္သည့္ စာတမ္းေစာင္ေရ ၄ဝ ေက်ာ္ တင္သြင္း ဖတ္ၾကားမည္ဟု ဆိုသည္။
ေၾကးမုံသတင္းစာက “ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အၾကီးဆုံးေသာ စာတမ္းဖတ္ပြဲ” ဟု ဆိုၿပီး စာတမ္း ၄ဝ ေက်ာ္တြင္ စာမ်က္ႏွာ ၇ဝဝ ေက်ာ္ႏွင့္ ဓာတ္ပုံေပါင္း ၇ဝဝ ေက်ာ္ ပါဝင္သည့္ စာတမ္းတေစာင္၊ အဂၤလိပ္ဘာသာ ၄ ေစာင္လည္း ပါဝင္မည္ ဟု သိရသည္။
သတင္းစာပါ ေရးသားခ်က္သည္ ယခင္စစ္အစိုးရလက္ထက္က အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သည့္ “ျမန္မာတႏိုင္ငံလုံး ပ်ဴနယ္ေျမ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပ်ဴစစ္ရင္ ျမန္မာ ျဖစ္ေၾကာင္း” စီမံကိန္းကို ျပန္လည္အသက္သြင္းျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု မြန္သမိုင္း ေလ့လာလိုက္စားသူမ်ားက သုံးသပ္ၾကသည္။
‘သုဝဏၰဘူမိေခတ္ သာသနာ’ က်မ္းျဖင့္ မဟာဝိဇၨာ (M.A.) ဘြဲ႔ ရရွိခဲ့သည့္ ဆရာေတာ္ အရွင္ရာဝိက က “အမွန္မေတာ့ စာတမ္းေတာင္ မဖတ္ရေသးဘူး။ အေျဖက ထြက္ေနပါၿပီ။ အနည္းဆုံး ေဆာင္းပါးရွင္ သီဟသူ က သိေနပါၿပီ။ စာတမ္းဖတ္ပြဲကို တက္ေရာက္မယ့္ ပရိသတ္ကို ၾကည့္ရင္လည္း ဒါဟာ အစိုးရလက္ခ်က္ဆိုတာ သိသာလွပါတယ္။ စာတမ္းမ်ားအျပင္ ထူးျခားဓာတ္ပုံ (၇ဝဝ) ေက်ာ္လည္း ပါဝင္မွာ ျဖစ္လို႔ ဒါကို စုေဆာင္းခဲ့တာ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ ကတည္းက ဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္” ဟု မိန္႔သည္။
ယခင္စစ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေက်ာက္စာမ်ား မေပ်ာက္ ေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း၊ ေရွးေဟာင္း သုေတသနဌာနအေနႏွင့္ သထုံေဒသကို တူးေဖာ္ရန္ အၾကိမ္ၾကိမ္ ျငင္းဆန္ခဲ့ျခင္း၊ ရွိႏွင့္ၿပီးသည့္ သထုံေဒသမွ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ား ျပဳျပင္ျခင္း မရွိဘဲ ဖ်က္ဆီးခံေနရျခင္းတို႔သည္ အစိုးရ၏ တာဝန္မဲ့မႈတခုသာ ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆရာေတာ္ က ဆိုသည္။
“ျမန္မာ့ေရွးေဟာင္း သုေတသနဌာနဟာ ေတြ႔ရွိခ်က္ကို အေျချပဳၿပီး သမိုင္းကို ေရးေနျခင္း မဟုတ္ဘဲ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ သမိုင္းအတြက္ သုေတသန လုပ္ေနသူေတြ ျဖစ္တယ္” ဟုလည္း အရွင္ရာဝိက က ေဝဖန္သည္။
မြန္သမိုင္း ေကာ္မတီဝင္ ႏိုင္တင္ေအာင္ ကလည္း “လက္နက္ကိုင္ တိုက္ပြဲနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြကို ေခ်မႈန္းတာ မၿပီးျပတ္ေသးလို႔ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ တိုက္ပြဲဝင္တဲ့ ပုံစံလို႔ ျမင္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ရခိုင္ႏွင့္ မြန္ေဒသမ်ားတြင္ ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ တူးေဖာ္ျခင္းမ်ား မလုပ္ဘဲ ကြက္ၾကားသုေတသန လုပ္႐ုံမွ်ႏွင့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ျခင္းမွာ ျမန္မာ့ ေရွးေဟာင္း သုေတသနဌာန၏ ဂုဏ္သိကၡာကို ညွိဳးႏြမ္းေစသည္ဟုလည္း အရွင္ရာဝိက က ေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။သုဝဏၰဘူမိသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံေအာက္ပိုင္း သထံုခ႐ိုင္ အတြင္း၌ ရွိေၾကာင္း ျပသႏုိင္ေရးအတြက္ ႏိုဝင္ဘာလ ၃ ရက္ႏွင့္ ၄ ရက္ေန႔ (သို႔မဟုတ္) ၁ဝ ရက္ႏွင့္ ၁၁ ရက္ေန႔မ်ားတြင္လည္း ေမာ္လၿမိဳင္ တကၠသိုက္၏ သုေတသန လုပ္ငန္း တရပ္အေနႏွင့္ ‘သုဝဏၰဘူမိ’ စာတမ္းဖတ္ပြဲကို ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ ျပည္နယ္ခန္းမ၌ က်င္းပသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း
လက္ရွိတြင္ ထိုစာတမ္းအက်ဥ္းအား အဂၤလိပ္ဘာသာသို႔ ျပန္ဆိုျခင္း၊ ၿမိဳ႕ေဟာင္းေနရာမ်ား အပါအဝင္ ေရွးေဟာင္း အေထာက္အထားမ်ား၊ ကာလသကၠရာဇ္ အေထာက္အထားမ်ား၊ စာေပက်မ္းဂန္ အေထာက္အထားမ်ား၊ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ အေျခအေနမ်ားအား ႏႈိင္းယွဥ္ တင္ျပႏိုင္ေရး စသည္တို႔ကို စုေဆာင္း ျပစုေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ပ်ဴစာတမ္း ဖတ္ပြဲအေၾကာင္း ေရးတဲ့ေနရာမွာ သုဝဏၰဘူမိက ပ်ဴႏိုင္ငံလိုလို၊ ဘာလိုလို ေရးထားတာ က်ေနာ္တို႔ ဖတ္ရတယ္။ ဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔ မြန္လူမ်ိဳးေတြဘက္ကလည္း ျပင္ဆင္တဲ့အေနနဲ႔ ခုလို ေကာ္မတီ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ျဖစ္လာတာ” ဟု မြန္ဒီမိုကေရစီပါတီ ဒု-ဥကၠ႒ (၂) ႏိုင္တင္ေအာင္ က ေျပာသည္။
ေအာက္တိုဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔ထုတ္ ေၾကးမုံသတင္းစာတြင္ ‘ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ယဥ္ေက်းမႈ အတိုးတက္ဆုံး၊ အထြန္းကား ဆုံး ေရွးေဟာင္း ပ်ဴၿမိဳ႕ျပမ်ား သမိုင္းဆိုင္ရာ စာတမ္းဖတ္မည္’ ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဆာင္းပါးရွင္ သီဟသူ (ေၾကးမုံ) က “ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌ ပ်ဴလူမ်ဳိးတို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ခဲ့သည့္ ေျမဧရိယာ အက်ယ္အဝန္းသည္ ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အက်ယ္အဝန္းမွ် ရွိၿပီး တေကာင္း၊ ဟန္လင္း၊ ဗိႆႏိုး၊ သေရေခတၲရာ၊ ဓညဝတီ၊ သုဝဏၰဘူမိ (သထုံ) အစရွိေသာ ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံၾကီးမ်ား ထူေထာင္၍ ေနထိုင္ခဲ့ၾကေၾကာင္းကို ေလ့လာသူ ပညာရွင္မ်ား၏ အဆိုအရ သိရသည္” ဟု ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သည္။
မြန္သမိုင္း သုေတသန ေကာ္မတီအေနႏွင့္ အကိုးအကား အေထာက္အထား စာတမ္းမ်ား စုေဆာင္းလ်က္ ရွိၿပီး သတင္းစာပါ အေၾကာင္းရာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကန္႔ကြက္လႊာ ေရးသားကာ ‘ပ်ဴလူမ်ိဳးႏွင့္ ပ်ဴႏိုင္ငံေတာ္’ သုေတသန စာတမ္းဖတ္ပြဲ ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီသို႔ စာတမ္းဖတ္ပြဲ မတိုင္မီ တင္ျပသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
‘ပ်ဴလူမ်ိဳးႏွင့္ ပ်ဴႏိုင္ငံေတာ္’ စာတမ္းဖတ္ပြဲကို ထြန္းေဖာင္ေဒးရွင္းဘဏ္မွ ကူညီပံ့ပိုး၍ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔မွ ၁၈ ရက္ေန႔ထိ က်င္းပမည္ ျဖစ္ၿပီး ပ်ဴလူမ်ိဳးတို႔၏ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဂီတ၊ အႏုပညာ၊ ဘာသာကိုးကြယ္မႈ၊ ကုန္သြယ္ စီးပြားေရး၊ လက္နက္ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံေတာ္ အစရွိသည့္ ႐ႈေထာင့္မ်ိဳးစုံ ပါဝင္သည့္ စာတမ္းေစာင္ေရ ၄ဝ ေက်ာ္ တင္သြင္း ဖတ္ၾကားမည္ဟု ဆိုသည္။
ေၾကးမုံသတင္းစာက “ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အၾကီးဆုံးေသာ စာတမ္းဖတ္ပြဲ” ဟု ဆိုၿပီး စာတမ္း ၄ဝ ေက်ာ္တြင္ စာမ်က္ႏွာ ၇ဝဝ ေက်ာ္ႏွင့္ ဓာတ္ပုံေပါင္း ၇ဝဝ ေက်ာ္ ပါဝင္သည့္ စာတမ္းတေစာင္၊ အဂၤလိပ္ဘာသာ ၄ ေစာင္လည္း ပါဝင္မည္ ဟု သိရသည္။
သတင္းစာပါ ေရးသားခ်က္သည္ ယခင္စစ္အစိုးရလက္ထက္က အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သည့္ “ျမန္မာတႏိုင္ငံလုံး ပ်ဴနယ္ေျမ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပ်ဴစစ္ရင္ ျမန္မာ ျဖစ္ေၾကာင္း” စီမံကိန္းကို ျပန္လည္အသက္သြင္းျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု မြန္သမိုင္း ေလ့လာလိုက္စားသူမ်ားက သုံးသပ္ၾကသည္။
‘သုဝဏၰဘူမိေခတ္ သာသနာ’ က်မ္းျဖင့္ မဟာဝိဇၨာ (M.A.) ဘြဲ႔ ရရွိခဲ့သည့္ ဆရာေတာ္ အရွင္ရာဝိက က “အမွန္မေတာ့ စာတမ္းေတာင္ မဖတ္ရေသးဘူး။ အေျဖက ထြက္ေနပါၿပီ။ အနည္းဆုံး ေဆာင္းပါးရွင္ သီဟသူ က သိေနပါၿပီ။ စာတမ္းဖတ္ပြဲကို တက္ေရာက္မယ့္ ပရိသတ္ကို ၾကည့္ရင္လည္း ဒါဟာ အစိုးရလက္ခ်က္ဆိုတာ သိသာလွပါတယ္။ စာတမ္းမ်ားအျပင္ ထူးျခားဓာတ္ပုံ (၇ဝဝ) ေက်ာ္လည္း ပါဝင္မွာ ျဖစ္လို႔ ဒါကို စုေဆာင္းခဲ့တာ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ ကတည္းက ဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္” ဟု မိန္႔သည္။
ယခင္စစ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေက်ာက္စာမ်ား မေပ်ာက္ ေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း၊ ေရွးေဟာင္း သုေတသနဌာနအေနႏွင့္ သထုံေဒသကို တူးေဖာ္ရန္ အၾကိမ္ၾကိမ္ ျငင္းဆန္ခဲ့ျခင္း၊ ရွိႏွင့္ၿပီးသည့္ သထုံေဒသမွ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ား ျပဳျပင္ျခင္း မရွိဘဲ ဖ်က္ဆီးခံေနရျခင္းတို႔သည္ အစိုးရ၏ တာဝန္မဲ့မႈတခုသာ ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆရာေတာ္ က ဆိုသည္။
“ျမန္မာ့ေရွးေဟာင္း သုေတသနဌာနဟာ ေတြ႔ရွိခ်က္ကို အေျချပဳၿပီး သမိုင္းကို ေရးေနျခင္း မဟုတ္ဘဲ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ သမိုင္းအတြက္ သုေတသန လုပ္ေနသူေတြ ျဖစ္တယ္” ဟုလည္း အရွင္ရာဝိက က ေဝဖန္သည္။
မြန္သမိုင္း ေကာ္မတီဝင္ ႏိုင္တင္ေအာင္ ကလည္း “လက္နက္ကိုင္ တိုက္ပြဲနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြကို ေခ်မႈန္းတာ မၿပီးျပတ္ေသးလို႔ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ တိုက္ပြဲဝင္တဲ့ ပုံစံလို႔ ျမင္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ရခိုင္ႏွင့္ မြန္ေဒသမ်ားတြင္ ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ တူးေဖာ္ျခင္းမ်ား မလုပ္ဘဲ ကြက္ၾကားသုေတသန လုပ္႐ုံမွ်ႏွင့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ျခင္းမွာ ျမန္မာ့ ေရွးေဟာင္း သုေတသနဌာန၏ ဂုဏ္သိကၡာကို ညွိဳးႏြမ္းေစသည္ဟုလည္း အရွင္ရာဝိက က ေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။သုဝဏၰဘူမိသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံေအာက္ပိုင္း သထံုခ႐ိုင္ အတြင္း၌ ရွိေၾကာင္း ျပသႏုိင္ေရးအတြက္ ႏိုဝင္ဘာလ ၃ ရက္ႏွင့္ ၄ ရက္ေန႔ (သို႔မဟုတ္) ၁ဝ ရက္ႏွင့္ ၁၁ ရက္ေန႔မ်ားတြင္လည္း ေမာ္လၿမိဳင္ တကၠသိုက္၏ သုေတသန လုပ္ငန္း တရပ္အေနႏွင့္ ‘သုဝဏၰဘူမိ’ စာတမ္းဖတ္ပြဲကို ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ ျပည္နယ္ခန္းမ၌ က်င္းပသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း
လက္ရွိတြင္ ထိုစာတမ္းအက်ဥ္းအား အဂၤလိပ္ဘာသာသို႔ ျပန္ဆိုျခင္း၊ ၿမိဳ႕ေဟာင္းေနရာမ်ား အပါအဝင္ ေရွးေဟာင္း အေထာက္အထားမ်ား၊ ကာလသကၠရာဇ္ အေထာက္အထားမ်ား၊ စာေပက်မ္းဂန္ အေထာက္အထားမ်ား၊ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ အေျခအေနမ်ားအား ႏႈိင္းယွဥ္ တင္ျပႏိုင္ေရး စသည္တို႔ကို စုေဆာင္း ျပစုေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ား ႏိုင္ငံတကာ လ်စ္လ်ဴရႈခံရဟု အစီရင္ခံစာဆို
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ KIO ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမအတြင္းရွိ စစ္ေျပး
ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားမွာ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီမ်ားမွ လ်စ္လ်ဴရႈျခင္း
ခံေနရေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတရပ္က ဆိုသည္။
ေအာက္တိုဘာလထုတ္ ‘လုိအပ္သည့္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အကဲျဖတ္ခ်က္’ အစီအရင္ခံစာကို နယူးဇီလန္ အေျခစုိက္ The Gage အဖြဲ႔မွ ထုတ္ျပန္လုိက္ျခင္း ျဖစ္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ား အား အကာအကြယ္ ေပးႏုိင္မႈ၊ ေရရရွိမႈ၊ အစားအစာ ရရွိမႈ၊ အာဟာရႏွင့္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိစၥရပ္ မ်ားတြင္ အေျခအေနမ်ားမွာ စုိးရိမ္စရာရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
“KIO ထိန္းခ်ဳပ္ ေဒသမ်ားတြင္ ရွိေနသည့္ ဒုကၡသည္မ်ား၏ လုိအပ္ခ်က္မ်ားမွာ အၾကီးအက်ယ္ လ်စ္လ်ဴရွဳျခင္း ခံေနရၿပီး ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ အထူး စုိးရိမ္သင့္သည္” ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။
ေအာက္တိုဘာလထုတ္ ‘လုိအပ္သည့္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အကဲျဖတ္ခ်က္’ အစီအရင္ခံစာကို နယူးဇီလန္ အေျခစုိက္ The Gage အဖြဲ႔မွ ထုတ္ျပန္လုိက္ျခင္း ျဖစ္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ား အား အကာအကြယ္ ေပးႏုိင္မႈ၊ ေရရရွိမႈ၊ အစားအစာ ရရွိမႈ၊ အာဟာရႏွင့္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိစၥရပ္ မ်ားတြင္ အေျခအေနမ်ားမွာ စုိးရိမ္စရာရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
“KIO ထိန္းခ်ဳပ္ ေဒသမ်ားတြင္ ရွိေနသည့္ ဒုကၡသည္မ်ား၏ လုိအပ္ခ်က္မ်ားမွာ အၾကီးအက်ယ္ လ်စ္လ်ဴရွဳျခင္း ခံေနရၿပီး ျပည္တြင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ အထူး စုိးရိမ္သင့္သည္” ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။
ေမလအတြင္းက
ကခ်င္ျပည္နယ္ အေျခစုိက္ ေဒသဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက စုေဆာင္းေကာက္ယူခဲ့ေသာ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကုိ
အေျခခံ၍ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားအရ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရး ေအဂ်င္စီမ်ား၏ Sphere Project က
သတ္မွတ္ထားေသာ အနိမ့္ဆံုး စံႏႈန္းမ်ားကုိ ျပည့္မီျခင္း မရွိဟု ဆုိသည္။
တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရသည့္ ဒုကၡသည္ ၇ဝ,ဝဝဝ ခန္႔ရွိၿပီး သံုးပံုႏွစ္ပံုမွာ KIA ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမအတြင္း ခုိလႈံေနေၾကာင္း အစီရင္ခံစာက ေတြ႔ရွိရသည္။
ထုိ႔ျပင္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ေဒသတြင္း NGO အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ အစုိးရ ထိန္းခ်ဳပ္ေဒသမ်ား ရွိ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီမ်ား ေပးအပ္ႏုိင္ေသာ္လည္း KIO ထိန္းခ်ဳပ္ေဒသ တြင္ အကူအညီမ်ား ေပးေရးအတြက္ ျမန္မာအစုိးရက ကန္႔သတ္ထားၿပီး ေလ့လာသူမ်ားႏွင့္ ေထာက္ပံ့ေရး ယာဥ္တန္းမ်ား ဝင္ေရာက္ခြင့္ကုိလည္း အစုိးရဘက္မွ ေမလ ကတည္းက ကန္႔သတ္ထားသည္ဟု ဆုိသည္။
“ရလဒ္မွာ KIO ထိန္းခ်ဳပ္ရာ ေဒသတြင္းရွိ ဒုကၡသည္မ်ားအား အကူအညီေပးရာတြင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ အနိမ့္ဆံုးသတ္မွတ္ထားသည့္ စံခ်ိန္စံညြန္းမ်ားကုိ ျပည့္မီေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏုိင္ပဲ ျဖစ္ေနရသည္” ဟု ေရးသားထား သည္။
ဒုကၡသည္မ်ားအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု သိရၿပီး ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ဝင္ေရာက္ႏိုင္မႈ မရွိ၍ ပုိမုိဆုိးဝါးလာႏုိင္သည္ဟု သံုးသပ္ထားသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီအေနျဖင့္ ျမန္မာအစုိးရကုိ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား လက္ခံခြင့္ျပဳေစရန္ ဖိအားေပးၾကရန္ The Gage က အၾကံျပဳထားသည္။
သတင္းအခ်က္အလက္ စုေဆာင္းမည့္ Mission တခုအား အျမန္ဆံုး ေစလႊတ္ရန္လည္း အစီရင္ခံစာက အၾကံျပဳ ထားၿပီး လုိအပ္ခ်က္မ်ားအား အေသးစိတ္ ရာခုိင္ႏႈန္းမ်ားျဖင့္ တြက္ခ်က္ထားမႈမ်ားလည္း ပါရွိသည္။
ဒုကၡသည္စခန္းေပါင္း ၅ဝ ခန္႔အတြင္း စားဝတ္ေနေရး လုိအပ္ခ်က္မွာ လုိအပ္ေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး ေရရရိွမႈမွာလည္း အခက္အခဲ အမ်ဳိးမ်ဳိးၾကံဳေတြ႔ေနရသည္ဟု KIO ၏ ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေပးေရး ေကာ္မတီ တာဝန္ခံ ဦးဒြဲပီဆား က ေျပာသည္။
“စခန္းတခုနဲ႔တခု မတူဘူး။ စခန္းတခ်ဳိ႕မွာေတာ့ ေရမလံုေလာက္တာေတြ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ေနရာမွာက သဘာဝေရကုိ သြယ္ယူရတယ္ဆုိေတာ့ ျပႆနာ သိပ္မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေရမသန္႔ရွင္းတာေတြ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕က ေရတြင္းတူးယူ ရတာတုိ႔၊ ေရကန္ လုပ္ယူရတာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေကာ္မတီကေန ဆီေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမေပးႏုိင္ဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ကေလးႏွင့္ မိခင္မ်ားအတြက္ ေထာက္ပံ့မႈမွာ ေစတနာ့ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ကူညီမႈ အနည္းအက်ဥ္းသာ ရရွိသည္ဟု ဆုိသည္။ ေနအိမ္အမိုးအကာႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း တခ်ဳိ႕ ပလပ္စတစ္မုိးကာျဖင့္ မုိးထားသျဖင့္ အခ်ိန္ၾကာ မခံသျဖင့္ အသစ္ လဲရန္ လိုအပ္ေနၿပီး ကေလးမ်ား ပညာေရးအတြက္မူ စခန္းတုိင္းမွာ ေက်ာင္းမ်ား ေဆာက္ထားေသာ္လည္းေက်ာင္းေဆာင္ႏွင့္ ကေလးမ်ား စာသင္ၾကားရန္ အေဆာင္မ်ား လံုေလာက္မႈ မရွိသျဖင့္ အလွည့္က် စာသင္ေပးေန ရသည္ဟု ဦးဒြဲပီဆားက ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ဒုကၡသည္ေတြ ေနတဲ့ေနရာက နယ္စပ္မွာဆုိေတာ့ ဟုိဘက္ကမ္းဆုိရင္ အေၾကာင္းမရွိဘဲ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ဘက္ ဝင္လုိ႔ မရဘူး။ အေနာက္ဘက္ဆုိရင္လည္း အစုိးရ လက္နက္ၾကီးေတြနဲ႔ ပစ္တဲ့ ေနရာေတြပဲ။ ဒါေၾကာင့္ စစ္ေျပးေတြ စီးပြာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဘာစီမံကိန္းခ်လုိ႔မွ မရဘူးပါဘူး” ဟု ဆိုသည္။
KIO အဖြဲ႔အေနျဖင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ တဦးအတြက္ တရက္လွ်င္ ဆန္ ႏွစ္ဗူး၊ ဟင္းဝယ္ယူ စားေသာက္ရန္အတြက္ က်ပ္ ၂ဝဝ ႏွင့္ဆားတုိ႔သာ ေပးႏုိင္ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္း မေပးႏုိင္ေတာ့ေၾကာင္း ဦးဒြဲပီဆား က ေျပာသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ တနဂၤေႏြေန႔က ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ၌ သတင္းသမားမ်ား မၾကာခဏေမးျမန္းၾက သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡအေရး ေျဖၾကားရာတြင္ ဒုကၡသည္မ်ား ကိစၥကိုလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားသည္။
“စိတ္မေကာင္းစရာ အေကာင္းဆံုးက ေဒသတြင္းမွာရွိေနတဲ့၊ တိုက္ပြဲၾကားမွာ ရွိေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္ေတြ၊ အိုးအိမ္ေတြကို စြန္႔ပစ္ျပီးေတာ့မွ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ နီးစပ္ရာေနရာေတြမွာ ခိုေအာင္းေနရတယ္။ ဒါေတြဟာလည္း ေသာင္းဂဏန္းေလာက္ရွိမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဘက္ေတြမွာ ရွိသလို ဟိုဘက္မွာလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီလူေတြဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေကြ်းေမြးထားႏိုင္တယ္ ဆိုေပမယ့္လည္း ကိုယ့္ေဒသမွာ ေနသေလာက္ အဆင္မေျပပါ ဘူး။ သားသမီးေတြ ေက်ာင္းေနဖို႔၊ က်န္းမာေရး၊ ေဆးဝါးကုသဖို႔ အခက္အခဲ ရွိပါတယ္။ ဒီလူေတြဟာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီျပီး ၾကာျမင့္ေနပါျပီ” ဟု ဝန္ခံေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။
စစ္မက္ျဖစ္ပြားေနေသာ ေဒသမ်ားရွိ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈအတြက္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္
ေဒၚလာ ၃ သိန္း လႉဒါန္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းရပ္ကြက္တခုမွ ၾကားသိရသည္။
ကုလအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလဆန္းပုိင္းက လုိင္ဇာၿမိဳ႕သုိ႔ တၾကိမ္ ကူညီေထာက္ပံ့မႈရရွိခဲ့ၿပီး ယခုႏွစ္ ဇူလုိင္လအထိ တ႐ုတ္နယ္စပ္ မုိင္ဂ်ာယန္ႏွင့္ တ႐ုတ္နယ္ျခား မွတ္တုိင္ ၆ ႏွင့္ ၈ အတြင္း ခုိလႈံေနေသာ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ သံုးၾကိမ္ လာေရာက္ ေထာက္ပံ့မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္း ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား မရွိေတာ့ေၾကာင္း ဦးဒြဲပီဆား က ေျပာသည္။
KIO ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမအတြင္း ဒုကၡသည္ ၆ဝ,ဝဝဝ ေက်ာ္ရွိၿပီး အစုိးရ ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမအတြင္း ၃ဝ,ဝဝဝ ေက်ာ္ ရွိေနေၾကာင္း KIO ၏ ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေပးေရး ေကာ္မတီက ခန္႔မွန္းထားသည္။
တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရသည့္ ဒုကၡသည္ ၇ဝ,ဝဝဝ ခန္႔ရွိၿပီး သံုးပံုႏွစ္ပံုမွာ KIA ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမအတြင္း ခုိလႈံေနေၾကာင္း အစီရင္ခံစာက ေတြ႔ရွိရသည္။
ထုိ႔ျပင္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ေဒသတြင္း NGO အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ အစုိးရ ထိန္းခ်ဳပ္ေဒသမ်ား ရွိ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာ အကူအညီမ်ား ေပးအပ္ႏုိင္ေသာ္လည္း KIO ထိန္းခ်ဳပ္ေဒသ တြင္ အကူအညီမ်ား ေပးေရးအတြက္ ျမန္မာအစုိးရက ကန္႔သတ္ထားၿပီး ေလ့လာသူမ်ားႏွင့္ ေထာက္ပံ့ေရး ယာဥ္တန္းမ်ား ဝင္ေရာက္ခြင့္ကုိလည္း အစုိးရဘက္မွ ေမလ ကတည္းက ကန္႔သတ္ထားသည္ဟု ဆုိသည္။
“ရလဒ္မွာ KIO ထိန္းခ်ဳပ္ရာ ေဒသတြင္းရွိ ဒုကၡသည္မ်ားအား အကူအညီေပးရာတြင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ အနိမ့္ဆံုးသတ္မွတ္ထားသည့္ စံခ်ိန္စံညြန္းမ်ားကုိ ျပည့္မီေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏုိင္ပဲ ျဖစ္ေနရသည္” ဟု ေရးသားထား သည္။
ဒုကၡသည္မ်ားအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု သိရၿပီး ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ဝင္ေရာက္ႏိုင္မႈ မရွိ၍ ပုိမုိဆုိးဝါးလာႏုိင္သည္ဟု သံုးသပ္ထားသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီအေနျဖင့္ ျမန္မာအစုိးရကုိ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား လက္ခံခြင့္ျပဳေစရန္ ဖိအားေပးၾကရန္ The Gage က အၾကံျပဳထားသည္။
သတင္းအခ်က္အလက္ စုေဆာင္းမည့္ Mission တခုအား အျမန္ဆံုး ေစလႊတ္ရန္လည္း အစီရင္ခံစာက အၾကံျပဳ ထားၿပီး လုိအပ္ခ်က္မ်ားအား အေသးစိတ္ ရာခုိင္ႏႈန္းမ်ားျဖင့္ တြက္ခ်က္ထားမႈမ်ားလည္း ပါရွိသည္။
ဒုကၡသည္စခန္းေပါင္း ၅ဝ ခန္႔အတြင္း စားဝတ္ေနေရး လုိအပ္ခ်က္မွာ လုိအပ္ေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး ေရရရိွမႈမွာလည္း အခက္အခဲ အမ်ဳိးမ်ဳိးၾကံဳေတြ႔ေနရသည္ဟု KIO ၏ ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေပးေရး ေကာ္မတီ တာဝန္ခံ ဦးဒြဲပီဆား က ေျပာသည္။
“စခန္းတခုနဲ႔တခု မတူဘူး။ စခန္းတခ်ဳိ႕မွာေတာ့ ေရမလံုေလာက္တာေတြ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ေနရာမွာက သဘာဝေရကုိ သြယ္ယူရတယ္ဆုိေတာ့ ျပႆနာ သိပ္မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေရမသန္႔ရွင္းတာေတြ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕က ေရတြင္းတူးယူ ရတာတုိ႔၊ ေရကန္ လုပ္ယူရတာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေကာ္မတီကေန ဆီေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမေပးႏုိင္ဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ကေလးႏွင့္ မိခင္မ်ားအတြက္ ေထာက္ပံ့မႈမွာ ေစတနာ့ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ကူညီမႈ အနည္းအက်ဥ္းသာ ရရွိသည္ဟု ဆုိသည္။ ေနအိမ္အမိုးအကာႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း တခ်ဳိ႕ ပလပ္စတစ္မုိးကာျဖင့္ မုိးထားသျဖင့္ အခ်ိန္ၾကာ မခံသျဖင့္ အသစ္ လဲရန္ လိုအပ္ေနၿပီး ကေလးမ်ား ပညာေရးအတြက္မူ စခန္းတုိင္းမွာ ေက်ာင္းမ်ား ေဆာက္ထားေသာ္လည္းေက်ာင္းေဆာင္ႏွင့္ ကေလးမ်ား စာသင္ၾကားရန္ အေဆာင္မ်ား လံုေလာက္မႈ မရွိသျဖင့္ အလွည့္က် စာသင္ေပးေန ရသည္ဟု ဦးဒြဲပီဆားက ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ဒုကၡသည္ေတြ ေနတဲ့ေနရာက နယ္စပ္မွာဆုိေတာ့ ဟုိဘက္ကမ္းဆုိရင္ အေၾကာင္းမရွိဘဲ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ဘက္ ဝင္လုိ႔ မရဘူး။ အေနာက္ဘက္ဆုိရင္လည္း အစုိးရ လက္နက္ၾကီးေတြနဲ႔ ပစ္တဲ့ ေနရာေတြပဲ။ ဒါေၾကာင့္ စစ္ေျပးေတြ စီးပြာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဘာစီမံကိန္းခ်လုိ႔မွ မရဘူးပါဘူး” ဟု ဆိုသည္။
KIO အဖြဲ႔အေနျဖင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ တဦးအတြက္ တရက္လွ်င္ ဆန္ ႏွစ္ဗူး၊ ဟင္းဝယ္ယူ စားေသာက္ရန္အတြက္ က်ပ္ ၂ဝဝ ႏွင့္ဆားတုိ႔သာ ေပးႏုိင္ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္း မေပးႏုိင္ေတာ့ေၾကာင္း ဦးဒြဲပီဆား က ေျပာသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ တနဂၤေႏြေန႔က ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ၌ သတင္းသမားမ်ား မၾကာခဏေမးျမန္းၾက သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡအေရး ေျဖၾကားရာတြင္ ဒုကၡသည္မ်ား ကိစၥကိုလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားသည္။
“စိတ္မေကာင္းစရာ အေကာင္းဆံုးက ေဒသတြင္းမွာရွိေနတဲ့၊ တိုက္ပြဲၾကားမွာ ရွိေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္ေတြ၊ အိုးအိမ္ေတြကို စြန္႔ပစ္ျပီးေတာ့မွ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ နီးစပ္ရာေနရာေတြမွာ ခိုေအာင္းေနရတယ္။ ဒါေတြဟာလည္း ေသာင္းဂဏန္းေလာက္ရွိမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဘက္ေတြမွာ ရွိသလို ဟိုဘက္မွာလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီလူေတြဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေကြ်းေမြးထားႏိုင္တယ္ ဆိုေပမယ့္လည္း ကိုယ့္ေဒသမွာ ေနသေလာက္ အဆင္မေျပပါ ဘူး။ သားသမီးေတြ ေက်ာင္းေနဖို႔၊ က်န္းမာေရး၊ ေဆးဝါးကုသဖို႔ အခက္အခဲ ရွိပါတယ္။ ဒီလူေတြဟာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီျပီး ၾကာျမင့္ေနပါျပီ” ဟု ဝန္ခံေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။
စစ္မက္ျဖစ္ပြားေနေသာ ေဒသမ်ားရွိ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈအတြက္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္
ေဒၚလာ ၃ သိန္း လႉဒါန္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းရပ္ကြက္တခုမွ ၾကားသိရသည္။
ကုလအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလဆန္းပုိင္းက လုိင္ဇာၿမိဳ႕သုိ႔ တၾကိမ္ ကူညီေထာက္ပံ့မႈရရွိခဲ့ၿပီး ယခုႏွစ္ ဇူလုိင္လအထိ တ႐ုတ္နယ္စပ္ မုိင္ဂ်ာယန္ႏွင့္ တ႐ုတ္နယ္ျခား မွတ္တုိင္ ၆ ႏွင့္ ၈ အတြင္း ခုိလႈံေနေသာ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ သံုးၾကိမ္ လာေရာက္ ေထာက္ပံ့မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္း ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား မရွိေတာ့ေၾကာင္း ဦးဒြဲပီဆား က ေျပာသည္။
KIO ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမအတြင္း ဒုကၡသည္ ၆ဝ,ဝဝဝ ေက်ာ္ရွိၿပီး အစုိးရ ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမအတြင္း ၃ဝ,ဝဝဝ ေက်ာ္ ရွိေနေၾကာင္း KIO ၏ ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေပးေရး ေကာ္မတီက ခန္႔မွန္းထားသည္။
ကခ်င္ အနုပညာရွင္ အသင္း ဖဲြ႕စည္း
LWIN PWIN
NLABR
Web-site: www.nlabr.com
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment