ကမာၻ႕သတင္းမ်ား 01/03/2012
ႏိုင္ငံတကာသတင္း
အဏုျမဴဗံုးတစ္လံုး ထုတ္လုပ္ရန္အီရန္က ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ထားၿပီဟု ယူဆႏိုင္ေသာခုိင္မာသည့္အေထာက္ အထားမေတြ႔ရေသးဟု အေမရိကန္ေထာက္လႇမ္းေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူမ်ားက ယံုၾကည္ေနသည္ဟု နယူး ေယာက္တိုင္းမ္သတင္းစာက ေဖာ္ျပခဲ့ေၾကာင္း အီရန္သည္ ယူေရနီယမ္သန္႔စင္မႈစီမံကိန္းကို အရႇိန္ျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ ေနသည္ဟု အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဏု ျမဴစြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ(IAEA)က ေဖ ေဖာ္၀ါရီလ ၂၄ရက္တြင္ အသစ္ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ႏ်ဴလက္နက္ထုတ္ရန္ မေဆာင္ရြက္ေသးဟု အေမရိကန္ ေထာက္လႇမ္းေရးအဖြဲ့မ်ားက ယူဆေနၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု သတင္းစာက ေဖာ္ျပေၾကာင္းအမ်ဳိးသားေထာက္လႇမ္းေရး ညႊန္ၾကားေရးမႇဴး ဂ်ိမ္းစ္အာရ္ကလက္ ပါဂ်ဴနီယာကအီရန္သည္ ႏ်ဴလက္နက္ရရႇိေရးနည္းလမ္းကို ေရြးခ်ယ္ဖြယ္ရႇိေသာ္လည္း ႏ်ဴလက္နက္ရရႇိေရးအတြက္ တြန္းအားေပးလုပ္ေဆာင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မခ်ရေသးေၾကာင္း ဇန္န၀ါရီလ ၃၁ ရက္က အထက္လႊတ္ေတာ္၌ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး စီအုိင္ေအညႊန္ၾကားေရးမႇဴး ေဒးဗစ္အိတ္ခ်္ပီထေရာ့စ္ကလည္း ယင္းအတိုင္း ေျပာၾကားခဲ့ ေၾကာင္း အေမရိကန္ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီး လီယြန္ပန္နက္တာႏႇင့္ အေမရိကန္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္မ်ားအဖဲြ႔ဥကၠ႒ မာတင္ဒမ္ေဆးကလည္း မၾကာေသးမီက ယင္းအတိုင္း ေျပာၾကားခဲ့ၾကေၾကာင္း အေမရိကန္ေထာက္လႇမ္းေရးတို႔၏ အယူအဆအေပၚ အစၥေရးတာ၀န္ရႇိသူမ်ားက ယံုၾကည္မႈမရႇိဘဲ ေထာက္လႇမ္းေရးအစီရင္ခံစာ မႇန္ကန္မႈ ရႇိ၊မရႇိ ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သေၾကာင္း
ႏ်ဴထိပ္ဖူးတစ္ခုထုတ္လုပ္ရန္ အီရန္အတြက္ အလြန္လြယ္ကူေနၿပီး အခ်ိန္တိုအတြင္း အဏုျမဴဗံုးရသြားႏုိင္ေၾကာင္း စီအုိင္ေအအစီရင္ခံစာကို ေ၀ဖန္သူမ်ားက ေထာက္ျပခဲ့ ... |
ေဂ်႐ုစလင္ႏႇင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံ အခ်ဳိ႕ရႇိ ေထာက္လႇမ္းေရးအဖဲြ႕အခ်ဳိ႕ ကမူ အီရန္သည္ႏ်ဴလက္နက္ဖန္တီး ႏိုင္ေရးအတြက္ အလြန္ခက္ခဲသည့္ ယူေရနီယမ္သန္႔စင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း IAEA အစီရင္ခံစာမ်ားတြင္လည္း အီရန္သည္ ေျမေအာက္လ်ဳိ႕၀ႇက္ႏ်ဴကလီးယား အေဆာက္အဦတို႔တြင္ ယူေရနီယမ္ သန္႔စင္မႈလုပ္ငန္းမ်ား စတင္လုပ္ေဆာင္ေနၿပီဟု ေဖာ္ျပခဲ့ေၾကာင္းႏ်ဴထိပ္ဖူးတစ္ခု ထုတ္လုပ္ရန္ အီရန္အတြက္ အလြန္လြယ္ကူေနၿပီး အခ်ိန္တိုအတြင္း အဏုျမဴဗံုးရသြားႏုိင္ေၾကာင္း စီအုိင္ေအ အစီရင္ခံစာကို ေ၀ဖန္သူမ်ားက ေထာက္ျပခဲ့ေၾကာင္း စီအုိင္ေအက ယင္းကဲ့သို႔ ထုတ္ျပန္ေနျခင္းမႇာ အီရတ္တြင္ ဖ်က္အားျပင္းလက္နက္မ်ားရႇိခဲ့သည္ဟု မႇားယြင္းေကာက္ခ်က္စြဲခဲ့မႈအတြက္ ျပန္လည္အဖတ္ဆည္ေနျခင္း ျဖစ္ဖြယ္ရႇိသည္ဟုလည္း ၎တုိ႔က ေ၀ဖန္ခဲ့ေၾကာင္းအိႏိၵယႏႇင့္ ပါကစၥတန္သည္ ႏ်ဴလက္နက္စမ္းသပ္မႈမ်ားကို ၁၉၉၈ ခုႏႇစ္တြင္ အမႇန္တကယ္မလုပ္ေဆာင္မီ ႏႇစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏ်ဴလက္နက္စီမံကိန္းကိုလ်ဳိ႕၀ႇက္ျပင္ဆင္လုပ္ေဆာင္ေနခဲ့ေၾကာင္း ေလ့လာသူအခ်ဳိ႕က ဥပမာေပး ေထာက္ျပခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။
လာမည့္အပတ္ သမၼတေရြး ေကာက္ပြဲအၿပီးတြင္ ဗလာဒီမာပူတင္ကို လုပ္ၾကံမည့္အစီအစဥ္အား ႐ုရႇားႏႇင့္ယူကရိန္း ေထာက္လႇမ္းေရးမ်ားက ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း ႐ုရႇားႏုိင္ငံပိုင္ ႐ုပ္သံတစ္ခုက ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးတြင္ သမၼတျပန္ျဖစ္လာရန္ ေသခ်ာသေလာက္ရႇိေနသည့္ ပူတင္ကို လုပ္ၾကံရန္အတြက္ ေခ်ခ်င္းညာသူပုန္မ်ားႏႇင့္ ဆက္စပ္ေနသူအခ်ဳိ႕က စီစဥ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယင္းအစီအစဥ္တြင္ ပါ၀င္သည္ဟု သံသယရႇိသူႏႇစ္ဦးကို ယူကရိန္းႏုိင္ငံ ေတာင္ပိုင္းရႇိ ၾသဒက္ဆာၿမိဳ႕တြင္ ဖမ္းဆီးမိခဲ့ေၾကာင္း ႏုိင္ငံပိုင္ ခ်န္နယ္၀မ္း႐ုပ္သံက ေၾကညာေၾကာင္းုသတင္းကို ပူတင္၏ ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္၊ ယူကရိန္းႏႇင့္႐ုရႇားေထာက္လႇမ္းေရးမ်ားကအတည္ျပဳခဲ့ေၾကာင္းသို႔ရာတြင္ ေလ့လာသူမ်ားကမူ ေရြးေကာက္ပြဲတစ္ပတ္မွ်ပင္ မလိုေတာ့သည့္အခ်ိန္တြင္မႇ ယခုျဖစ္ စဥ္ကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္သည္ဆိုျခင္းအေပၚ သံသယရႇိေနေၾကာင္း
ခ်န္နယ္၀မ္းတြင္ ျပသေသာ သတင္း၌ လူႏႇစ္ဦးက ေခ်ခ်င္းအစၥလာမစ္ စစ္ေသြးႂကြ ဒုိကူအူမာေရာ့ဗ္၏အမိန္႔ျဖင့္ စီစဥ္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အူမာေရာ့ဗ္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏႇစ္ႏႇစ္အတြင္း ေမာ္စကို၌ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေလဆိပ္ႏႇင့္ ရထားဗံုးေဖာက္ခြဲ မႈမ်ားကို ႀကိဳးကိုင္ခဲ့သူဟု စြပ္စြဲခံထားရသူျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းလူႏႇစ္ဦးက ၾသဒက္ဆာတြင္ တုိက္ခိုက္မႈအတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ၿပီးေနာက္ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးတြင္ ေမာ္စကို၌ ပူတင္ကို လာေရာက္လုပ္ၾကံရန္ စီစဥ္ထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု ၀န္ခံခဲ့သည္။ ခ်န္နယ္၀မ္းတြင္ ထုတ္လႊင့္မႈအရ လုပ္ၾကံရန္အစီအစဥ္တြင္ ပါ၀င္မည့္သူသံုးဦးသည္ အူမာေရာ့ဗ္၏ ကိုယ္စားလႇယ္မ်ားထံမႇ ညႊန္ၾကားခ်က္ကိုရရႇိၿပီးေနာက္ အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားျပည္ေထာင္စုမႇတစ္ဆင့္ တူရကီကိုတစ္ဆင့္ခံၿပီး ယူကရိန္းႏုိင္ငံအတြင္း ၀င္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဇန္န၀ါရီလ အေစာပိုင္းက ေပါက္ကြဲမႈတစ္ခုတြင္ ယင္းသံုးဦးအနက္မႇတစ္ဦး ေသဆံုးသြားခဲ့ျခင္းႏႇင့္ပတ္သက္ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးရာမႇ ယခုအစီအစဥ္ကို ေျခရာခံမိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု အမည္မေဖာ္လိုသည့္ ႐ုရႇားေထာက္လႇမ္းေရး အရာရႇိတစ္ဦးက ႐ုရႇားသတင္းစာမ်ားကို ေျပာ ၾကားခဲ့ေၾကာင္း ႏိုင္ငံပိုင္႐ုပ္သံတြင္ ထုတ္လႊင့္မႈအရ ဖမ္းဆီးခံရသူတစ္ဦး၏ လက္ပ္ေတာ့ကြန္ပ်ဴတာတြင္ ပူတင္ကားအတြင္း၀င္ေနပံုအပါအ၀င္ ပူတင္၏လႈပ္ရႇားမႈမ်ားကို မႇတ္တမ္းတင္ထားသည့္ ဗီဒီယိုဖိုင္ကို ေတြ႔ရႇိခဲ့ရသည္ဟု ဆိုေၾကာင္း
''အဓိက ရည္မႇန္းခ်က္က ေမာ္စကုိကိုလာၿပီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ပူတင္ ကို လုပ္ၾကံဖုိ့ပါ။ ႐ုရႇားသမၼတေရြး ေကာက္ပြဲအၿပီးမႇာလုပ္ၾကံဖို့ စီစဥ္ခဲ့ တာပါ''ဟု ဖမ္းဆီးခံထားရသူႏႇစ္ဦး အနက္ အဒမ္ေအာ့စမာယက္ဗ္က ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ေထာက္လႇမ္းေရးမ်ား၏ စစ္ေဆးမႈအရ ပူတင္အစိုးရအိမ္ေတာ္ေရာက္ရန္ ေန႔စဥ္ျဖတ္သန္းရေသာ ကူတူေဇာ့စကီးလမ္းအနီးတြင္ ေဖာက္ခြဲေရးပစၥည္းမ်ား ၀ႇက္ထားၿပီးျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအြန္သည္ ေျမာက္ကိုရီးယားတပ္မ်ားကုိ သြားေရာက္စစ္ေဆးခဲ့ၿပီးေနာက္ မိမိေရပိုင္နက္ကို ၀ ဒသမ ၀၀၁ မီလီမီတာမ် က်ဴးေက်ာ္လွ်င္ပင္ ရန္သူမ်ားကို အင္ႏႇင့္အားႏႇင့္ ႏႇိမ္နင္းရန္မႇာ ၾကားခဲ့ေၾကာင္း ႏုိင္ငံပိုင္သတင္းဌာနက ထုတ္ျပန္သည္။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းသည္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏ်ဴလက္နက္ဖ်က္သိမ္းေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနသည္မႇာ ႏႇစ္ႏႇင့္ခ်ီၿပီျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္အပတ္က ေျမာက္ကိုရီးယားႏႇင့္ အေမရိကန္အရာရႇိမ်ားသည္ ကင္ဂ်ဳံအြန္လက္ထက္ ပထမဆံုး အႀကိမ္ေတြ႔ဆံုခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အေမရိကန္ NGO ေတြ ခရီးသြားခြင့္ပိတ္ပင္မႈ အီဂ်စ္႐ုပ္သိမ္း
အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ဒီမုိကေရစီေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကို ခရီးသြားလာခြင့္ တားဆီးပိတ္ဆို႔ထားတာကို အီဂ်စ္အာဏာပို္င္ေတြက ျပန္ၿပီးေတာ့ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ပါတယ္။ တရားမဝင္ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြေၾကာင့္ ဆိုၿပီးေတာ့ အီဂ်စ္ႏုိင္ငံက ခ်မွတ္လိုက္တဲ့ ခရီးသြားခြင့္ ပိတ္ပင္မႈဟာ အီဂ်စ္ အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးကို ထိခိုက္ေစတဲ့အတြက္ အခုလို ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တာ ျဖစ္ေၾကာင္း
တရားရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အေမရိကန္လူမ်ဳိး ၇ ေယာက္ကို အီဂ်စ္ႏို္င္ငံထဲက ထြက္သြားခြင့္ ေပးလိုက္ၿပီလို႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က အီဂ်စ္ တရားေရးဆုိင္ရာ အရင္းအျမစ္ေတြက ေျပာပါတယ္။ အဲဒီ ၇ ေယာက္ထဲမွာ ၁ ေယာက္က အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေရး လာဟုဒ္ (Ray LaHood) ရဲ႕ သားျဖစ္ေၾကာင္း တခ်ဳိ႕တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြက ကိုင္႐ိုမွာရွိတဲ့ အေမရိကန္သံ႐ံုးထဲမွာ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ခိုလႈံေနၾကေၾကာင္းေနာက္ထပ္ တရားမဝင္လႈပ္ရွားတယ္လို႔ အစြပ္စဲြခံရတဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ၉ ေယာက္ကေတာ့ ခရီးသြားလာခြင့္ တားျမစ္ခ်က္ မထုတ္ခင္ကတည္းက အီဂ်စ္ကေနၿပီးေတာ့ ထြက္ခြာသြားေၾကာင္း အီဂ်စ္ႏို္င္ငံထဲမွာ က်န္ေနတဲ့ အေမရိကန္ႏို္င္ငံသား တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ၇ ေယာက္ကို ႏို္င္ငံထဲက ထြက္ခြာခြင့္ေပးလိုက္တဲ့သတင္းေၾကာင့္ စိတ္အားတက္ရတယ္လို႔ ႏို္င္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ကလင္တန္က ေျပာေၾကာင္း ဒါေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႕ ခရီးသြားခြင့္ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တာ ဟုတ္မဟုတ္ေတာ့ အတည္မျပဳခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္တခ်ိဳ႕ ရပ္တန္႔ဖို႔ ေျမာက္ကိုရီးယား သေဘာတူ
ေျမာက္ကုိရီးယားက တာေ၀းပစ္ဒုံးက်ည္ စမ္းသပ္ ပစ္လႊတ္တာေတြ၊ ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္ ေဖာက္ခြဲတာေတြနဲ႔ ယူေရနီယံ သန္႔စင္ေရး အစီအစဥ္ေတြကုိ ရပ္တန္႔ဖုိ႔ သေဘာတူလုိက္တဲ့အေၾကာင္း ယူေရနီယံ သန္႔စင္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ရပ္တန္႔ျခင္း ရွိမရွိဆုိတာနဲ႔ Yongbyon ႏ်ဴကလီးယားစက္႐ုံကုိ အမွန္တကယ္ ပိတ္ပစ္လုိက္ျခင္း ရွိမရွိ ဆုိတာေတြကုိလည္း ႏုိင္ငံတကာက ပညာရွင္ေတြ လာေရာက္ စစ္ေဆးခြင့္ျပဳဖုိ႔ အတြက္လည္း ေျမာက္ကုိရီးယားက သေဘာတူလိုက္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရအမ်ဳိးသမီး Victoria Nuland က ေျပာလုိက္ေၾကာင္း ေျမာက္ကုိရီးယားႏုိင္ငံမွာ အေရးေပၚလုိအပ္ေနတဲ့ စားနပ္ရိကၡာေတြ ရရွိဖုိ႔အတြက္ ေျမာက္ကုိရီးယားအေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရးဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲ ျပန္စဖုိ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဖိအားေပး လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ Victoria Nuland ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ အခုလုိ ထြက္လာေၾကာင္း
ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္အတြင္း ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ အထူးသံတမန္ Glyn Davies ကေတာ့ ေဆြးေႏြးမႈေတြအေပၚ ေက်နပ္အားရမႈရွိေပမဲ့ လက္ေတြ႔မပါဘဲ စကားအျဖစ္ ေျပာဆုိေနတဲ့အေပၚ သူ႔အေနနဲ႔ စိတ္မ၀င္စားဘူးလုိ႔ ေျပာခဲ့ေၾကာင္း
အေမရိကန္ကေပးေနတဲ့ စားနပ္ရိကၡာေတြကုိ စစ္တပ္နဲ႔ ထိပ္သီး ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြထံ လႊဲေျပာင္းေပးေနတယ္ဆုိတဲ့ စုိးရိမ္မႈေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္က ေျမာက္ကုိရီးယားကုိ ေပးေနတဲ့ စားနပ္ရိကၡာေတြကုိ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ရပ္တန္႔ထားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ဆီးရီးယား လံုၿခံဳေရးတပ္ႏွိပ္ကြပ္မႈေၾကာင့္ လူ ၇,၅၀၀ ေက်ာ္ေသဆံုး
ဆီးရီးယားႏုိင္ငံက အစုိးရဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားသူေတြရဲ႕ အမာခံနယ္ေျမ ဟုမ္းစ္ (Homs) ၿမိဳ႕ကုိ အစုိးရ လုံၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြက ေျမျပင္ ထုိးစစ္ေတြ စတင္ ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း အစုိးရက ဗုံးက်ဲ တုိက္ခုိက္မႈေတြ သီးတင္း ၃ ပတ္ေက်ာ္ၾကာ ဆက္တုိက္ ျပဳလုပ္ေနတဲ့အတြက္ ရာေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆုံးခဲ့ၿပီး အသက္ရွင္ က်န္ေနသူေတြဟာလည္း စားနပ္ရိကၡာ၊ ေရနဲ႔ ေဆး၀ါးေတြ ျပတ္ေတာက္တဲ့ဒဏ္ကုိ ခံေနရတယ္လုိ႔ မ်က္ျမင္ သက္ေသေတြက ေျပာေၾကာင္း ဗုဒၶဟူးေန႔ကျဖစ္ပြားတဲ့ တုိက္ပြဲေတြကေတာ့ ဟုမ္းစ္ ၿမိဳ႕က Baba Amr ေဒသမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း အဲဒီ Baba Amr ေဒသကုိ အၿပီးသတ္ ထုိးစစ္ဆင္ႏုိင္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ဆီးရီးယားအစုိးရက ေျခလ်င္တပ္ေတြနဲ႔ တင့္ကားေတြ အဂၤါေန႔မွာ ပုိ႔လုိက္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာေၾကာင္း
ဒီအေတာအတြင္း ဆီးရီးယားႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အစုိးရဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပ လႈပ္ရွားမႈေတြအေပၚ သမၼတ Bashar al – Assad အစုိးရက အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့တဲ့အတြက္ ၇,၅၀၀ ေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ၿပီး ဆီးရီးယား ႏုိင္ငံအတြင္း ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ပဋိပကၡ ေျပလည္ေရးနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ဆုိင္ရာ အကူအညီေတြ ေထာက္ပံ့ႏုိင္ေရးတုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာက သံတမန္ေရးနည္းလမ္း ႀကိဳးပမ္းေနၾကတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ေၾကာင္း အစုိးရရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ ႏွိပ္ကြပ္မႈေတြေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြအပါအ၀င္ ဆီးရီးယား ႏုိင္ငံထဲမွာ တစ္ေန႔ကုိ လူ ၁၀၀ ေလာက္ ေသဆုံးေနတယ္ဆုိတဲ့ ခုိင္လုံတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရရွိထားတဲ့အေၾကာင္း အစုိးရရဲ႕ တုိက္ခုိက္မႈကုိ သီတင္းပတ္ အေတာ္ၾကာၾကာခံေနရတဲ့ ေဒသေတြကုိလူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာအကူအညီေတြ ေထာက္ပံ့ႏုိင္ေရးအတြက္ တုိင္းျပည္အတြင္း ခ်က္ခ်င္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖုိ႔ ေတာင္းဆုိထားတဲ့ ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ အဆုိျပဳခ်က္ မူၾကမ္းတစ္ခုကုိ သံတမန္ေတြက ေရးဆြဲေနတဲ့အေၾကာင္းသိရသည္။
ဒီအေတာအတြင္း ဆီးရီးယားႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အစုိးရဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပ လႈပ္ရွားမႈေတြအေပၚ သမၼတ Bashar al – Assad အစုိးရက အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့တဲ့အတြက္ ၇,၅၀၀ ေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ၿပီး ဆီးရီးယား ႏုိင္ငံအတြင္း ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ပဋိပကၡ ေျပလည္ေရးနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ဆုိင္ရာ အကူအညီေတြ ေထာက္ပံ့ႏုိင္ေရးတုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာက သံတမန္ေရးနည္းလမ္း ႀကိဳးပမ္းေနၾကတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ေၾကာင္း အစုိးရရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ ႏွိပ္ကြပ္မႈေတြေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြအပါအ၀င္ ဆီးရီးယား ႏုိင္ငံထဲမွာ တစ္ေန႔ကုိ လူ ၁၀၀ ေလာက္ ေသဆုံးေနတယ္ဆုိတဲ့ ခုိင္လုံတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရရွိထားတဲ့အေၾကာင္း အစုိးရရဲ႕ တုိက္ခုိက္မႈကုိ သီတင္းပတ္ အေတာ္ၾကာၾကာခံေနရတဲ့ ေဒသေတြကုိလူသားခ်င္းစာနာမႈဆုိင္ရာအကူအညီေတြ ေထာက္ပံ့ႏုိင္ေရးအတြက္ တုိင္းျပည္အတြင္း ခ်က္ခ်င္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖုိ႔ ေတာင္းဆုိထားတဲ့ ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ အဆုိျပဳခ်က္ မူၾကမ္းတစ္ခုကုိ သံတမန္ေတြက ေရးဆြဲေနတဲ့အေၾကာင္းသိရသည္။
ဆိုင္းငံ့ထားတဲ့ မဲေခါင္ေရအားလွ်ပ္စစ္ ဆည္စီမံကိန္း ထိုင္းကုမၸဏီ ဆက္လုပ္
အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနတဲ့ မဲေခါင္ျမစ္ေအာက္ပိုင္းေဒသ ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ေရး ဆည္တည္ေဆာက္မႈ စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေရႊ႕ဆိုင္းဖို႔ဆိုတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ ရွိထားေပမဲ့ ထိုင္းကုမၸဏီက ဒီစီမံကိန္းကို ဆက္ၿပီးလုပ္ေနတယ္လို႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖြဲ႔တစ္ခုက ေျပာေၾကာင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃.၅ ဘီလီယံ အကုန္အက်ခံ တည္ေဆာက္မယ့္ လာအိုႏုိင္ငံက Xayaburi ဆည္ အတြက္ ဒီေဒသ အ၀င္ အထြက္ လမ္းမ ေဖာက္လုပ္တာေတြ အပါအ၀င္ ကနဦးအဆင့္ ဆည္ တည္ေဆာက္မႈေတြ ဆက္လုပ္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္လို႔ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံတကာ ျမစ္ေၾကာင္းမ်ားအဖြဲ႔က ေျပာဆိုလုိက္ေၾကာင္း
ဒီဆည္ တည္ေဆာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ သက္ေရာက္မႈေတြကို စမ္းစစ္ဖို႔ ေနာက္ထပ္ ေလ့လာမႈေတြ လုိအပ္တယ္ဆိုတာကို ထိုင္း၊ ကေမၻာဒီးယား၊ လာအိုနဲ႔ ဗီယက္နန္ႏုိင္ငံေတြ ပါ၀င္တဲ့ ေဒသတြင္းအဖြဲ႔တစ္ခုျဖစ္တဲ့ မဲေခါင္ျမစ္ေၾကာင္းေကာ္မရွင္ (Mekong River Commission) က ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာလက သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဒီ ဆည္တည္ေဆာက္မႈကေန မဲေခါင္ျမစ္၀ွမ္း ေဒသတေလွ်ာက္ ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ လူသန္းေပါင္း ၆၀ ရဲ႕ ဘ၀ရပ္တည္မႈေတြ၊ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းေတြမွာ မီခုိ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ေနၾကသူေတြအတြက္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ သက္ေရာက္မႈေတြ ႀကံဳရႏိုုင္တယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာ ျမစ္ေၾကာင္းမ်ားအဖြဲ႔ရဲက ထုိင္းႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ Pianporn Deetes က ေျပာေၾကာင္း အခု တည္ေဆာက္မယ့္ Xayaburi ဆည္ကေန ရရွိမယ့္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ကို ထိုင္းႏုိင္ငံအေနနဲ႔ မလိုအပ္ပါဘူးလို႔လည္း သူက ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ကမာၻႀကီး ပူေႏြးလာလို႔ ႏို႔တိုက္သတၱဝါေတြ ပိုေသးငယ္လာ
လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၅၅ သန္းေက်ာ္ကစၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ပိုရွည္လ်ားလာတဲ့ ကမၻာႀကီး ပူေႏြးလာမႈ (global warming) ေၾကာင့္ ႏို႔တုိက္သတၱဝါမ်ဳိးႏြယ္ေတြရဲ႕ အရြယ္အစား တစထက္တစ ပိုေသး လာခဲ့တယ္လို႔ သိပၸံအေထာက္အထားေတြအရ သိရေၾကာင္းလာမယ့္ ဆယ္စုနွစ္ေတြမွာ ျဖစ္လာႏိုင္မယ့္ ရာသီဥတု လွ်င္လွ်င္ျမန္ျမန္ေျပာင္းလဲမႈကို အခုေခတ္ အပင္ေတြနဲ႔ တိရစာၦန္ေတြ ဘယ္လို တုံ႔ျပန္ၾကမလဲဆိုတာကို အေမရိကန္အေျခစိုက္ သုေတသန ပညာရွင္ေတြရဲ႕ ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြက ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကတယ္လို႔ ဆိုေၾကာင္းႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေလာက္အတြင္း ပွ်မ္းမွ် မ်က္ႏွာျပင္အပူခ်ိန္ဟာ စက္မႈ မထြန္းကားခင္ေခတ္က ပမာဏထက္ ၄ ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္ေလာက္ ျမင့္တက္လာႏုိင္တယ္လို႔ ရာသီဥတုတြက္ခ်က္မႈ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္း တြက္ဆထားေၾကာင္း
ပူးတဲြသုေတသန ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အဆိုအရ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၅၅ သန္းေလာက္ကတည္းက ႏွစ္ ေပါင္း ၁ သိန္း၊ ၇ ေသာင္းခဲြ ၾကာျမင့္တဲ့ ဘူမိသက္တမ္းကာလအတြင္း (“dwarfing” phenomenon) လို႔ေခၚတဲ့ အရြယ္ေသးငယ္သြားတဲ့ လကၡဏာ အေျခအေန ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း အဲဒီ ဘူမိသက္တမ္း ကာလကို (PETM) လုိ႔ ေခၚၿပီး ေတာ့ ပွ်မ္းမွ် ကမၻာ့အပူခ်ိန္ဟာ ၅.၅ စင္တီဂရိတ္ေလာက္ ျမင့္တက္ခဲ့ေၾကာင္းဖန္လံုအိမ္ ဓာတ္ေငြ႔လို႔ ေခၚတဲ့ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ေငြ႔ ပမာဏအမ်ားႀကီး ထုတ္လုပ္မႈက ကမာၻ႔ အေပၚယံေလထုထဲမွာ ေနရဲ့ အပူခ်ိန္ကိုပို ၾကာၾကာသိမ္းထားႏုိင္တဲ့အတြက္ အဲဒီအခ်ိန္က ရာသီဥတုကို ေျပာင္းလဲသြားေစ ခဲ့ေၾကာင္း သုေတသီေတြအဆိုအရ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလို႔ ျဖစ္ရတဲ့ အရြယ္ေသးငယ္မႈဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ သန္း ၅၀ ေက်ာ္က ျဖစ္ခဲ့ဖူးေတာ့ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ Climate Change ဟာ လာမယ့္ ရာစုႏွစ္ ၁ ခု သို႔မဟုတ္ ၂ ခု အတြင္း ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ပူးတဲြသုေတသန ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အဆိုအရ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၅၅ သန္းေလာက္ကတည္းက ႏွစ္ ေပါင္း ၁ သိန္း၊ ၇ ေသာင္းခဲြ ၾကာျမင့္တဲ့ ဘူမိသက္တမ္းကာလအတြင္း (“dwarfing” phenomenon) လို႔ေခၚတဲ့ အရြယ္ေသးငယ္သြားတဲ့ လကၡဏာ အေျခအေန ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း အဲဒီ ဘူမိသက္တမ္း ကာလကို (PETM) လုိ႔ ေခၚၿပီး ေတာ့ ပွ်မ္းမွ် ကမၻာ့အပူခ်ိန္ဟာ ၅.၅ စင္တီဂရိတ္ေလာက္ ျမင့္တက္ခဲ့ေၾကာင္းဖန္လံုအိမ္ ဓာတ္ေငြ႔လို႔ ေခၚတဲ့ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ေငြ႔ ပမာဏအမ်ားႀကီး ထုတ္လုပ္မႈက ကမာၻ႔ အေပၚယံေလထုထဲမွာ ေနရဲ့ အပူခ်ိန္ကိုပို ၾကာၾကာသိမ္းထားႏုိင္တဲ့အတြက္ အဲဒီအခ်ိန္က ရာသီဥတုကို ေျပာင္းလဲသြားေစ ခဲ့ေၾကာင္း သုေတသီေတြအဆိုအရ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလို႔ ျဖစ္ရတဲ့ အရြယ္ေသးငယ္မႈဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ သန္း ၅၀ ေက်ာ္က ျဖစ္ခဲ့ဖူးေတာ့ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ Climate Change ဟာ လာမယ့္ ရာစုႏွစ္ ၁ ခု သို႔မဟုတ္ ၂ ခု အတြင္း ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
''ဗီယက္နမ္၊ ဘဂၤလားေဒရႇ္႕၊ တူရကီ၊ ဘီလာ႐ုစ္နဲ႔ ယူေအအီးႏိုင္ငံေတြမႇာ ဒီႏႇစ္အတြင္း သူတုိ႔ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယားစက္႐ုံေတြကို စတင္ေဆာက္လုပ္ဖို႔ရႇိပါတယ္'' (IAEA) လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမႇဴးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၂၀၁၃ ခုႏႇစ္တြင္ ေဂ်ာ္ဒန္ႏႇင့္ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ႏိုင္ငံတို႔သည္လည္း ၎တို႔၏ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္မ်ားအား စတင္မည္ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံ ၆၀ ေက်ာ္ကလည္း ႏ်ဴကလီယားအစီအစဥ္မ်ား စတင္ႏိုင္ရန္(IAEA) ထံ ယမန္ႏႇစ္က ခ်ဥ္းကပ္ခဲ့ေၾကာင္း ၂၀၁၁ ခုႏႇစ္၊ မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဖူကူရႇီးမား ႏ်ဴကလီးယားစက္႐ံု ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္စဥ္ကို ႏ်ဴကလီယား စတင္အသံုးျပဳမည့္ ႏိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ သင္ခန္းစာယူရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း Aning က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံကမူ ဖူကူရႇီးမား ႏ်ဴကလီးယားျပႆနာ ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ၎တို႔၏ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ ထုတ္လုပ္မႈအား တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေလ်ာ့ခ်သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း ႏ်ဴကလီးယား စြမ္းအင္မ်ားႏႇင့္ပတ္သက္၍ စည္း မ်ဥ္းစည္းကမ္းသစ္မ်ား ထပ္မံခ်မႇတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
Lwin Pwin
Web-site: www.nlabr.com
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment