ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္က်င္းပၿပီးခဲ့ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို စစ္တမ္းထုတ္ၾကည့္ျခင္း – အပိုင္း (၇)
သန္းဝင္းလႈိင္ဧၿပီ ၁၂၊ ၂၀၁၂
၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ သပိတ္စခန္းဖြင့္၍ ၾကားျဖတ္အစိုးရဖြဲ႔ေပးေရးကို ေတာင္းဆိုဆႏၵျပေနေသာလူထုအား လက္ နက္ျဖင့္ၿဖိဳခြင္း၍ စစ္တပ္မွအာဏာသိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ (နဝတ) ၏ အမိန္႔ အမွတ္ ၁/၈၈ ကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည္။ နဝတအဖြဲ႔ကို ဥကၠ႒ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာေမာင္၊ အတြင္းေရးမွဴး (၁) ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ခင္ၫြန္႔၊ အတြင္းေရးမွဴး (၂) ဗိုလ္ မွဴးႀကီးတင္ဦးႏွင့္ အဖြဲ႔ဝင္ (၁၆) ဦးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ထိုေန႔မွာ နဝတသည္ ျပည္သူလူထုအား စီတန္းလွည့္လည္ျခင္း၊ သပိတ္စခန္းဖြင့္ျခင္း၊ လမ္းပိတ္ဆို႔ဆႏၵျပျခင္းႏွင့္ လံုျခံဳေရးတာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသူမ်ာကို ေႏွာင့္ယွက္ျခင္းမျပဳရန္ႏွင့္ ညမထြက္ရအမိန္႔ထုတ္ျပန္သည္။ ထို႔အ ျပင္ အစိုးရဌာနအသီးသီးမွ အရာထမ္း၊ အမႈထမ္းမ်ားအား ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔ကို ေနာက္ဆံုးထား၍ လုပ္ငန္းခြင္ဝင္ ေရာက္ရန္ အမိန္႔ထုတ္သည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရးေကာ္မရွင္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိ ျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕၏ ေၾကညာခ်က္အမွတ္ ၁/၈၈၊ အပိုဒ္ ၂ တြင္ရည္ၫႊန္းထားေသာ ပါတီစံုအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရး ေကာ္မရွင္ကို ဆက္လက္တာဝန္ေပးအပ္ျခင္းႏွင့္ ေကာ္မရွင္၏ တာဝန္ႏွင့္လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားျပ႒ာန္းသည့္ ဥပေဒအမွတ္ ၁/၈၈ ကို ေၾကညာသည္။၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒအမွတ္ ၄/၈၈ ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ အခန္း (၄) ခန္းပါဝင္ေသာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရးေကာ္မရွင္ဥပေဒကိုျပ႒ာန္းေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့ရ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔အထိ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ရရွိေသာ ပါတီအဖြဲ႕အစည္း ေပါင္း ၂၃၆ ပါတီရွိခဲ့သည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ (၄၂) ႏွစ္ေျမာက္အာဇာနည္ေန႔ လူထုအစီအစဥ္ျဖင့္ ခ်ီတက္ေရးကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဥကၠ႒ဦးတင္ဦးတို႔အား ႏုိင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ ယွက္ဖ်က္ဆီးလိုသူမ်ား၏ ေဘးအႏၱရာယ္မွကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လံုးဝဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္းမျပဳေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႕အ စည္း (၃၁) ဖြဲ႕အား ဖ်က္သိမ္းသည့္ အမိန္႔အမွတ္ ၁/၉၀ ကိုလည္းေကာင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အနည္းဆံုးမဲဆႏၵနယ္သံုးနယ္တြင္ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္းမျပဳေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႕အစည္း (၆) ဖြဲ႕အား ဖ်က္သိမ္းသည့္ အမိန္႔အမွတ္ ၂/၉၀ ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတဝွမ္းတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပရန္ သတ္မွတ္ထားသည့္ မဲဆႏၵနယ္ေပါင္း ၄၉၂ နယ္ရွိေသာ္လည္း မဲဆႏၵနယ္ (၇) ေနရာသည္ လုံၿခံဳေရးအေျခအေနအရ က်င္းပႏိုင္ျခင္းမျပဳႏိုင္ေသာေၾကာင့္ မဲဆႏၵနယ္ ၄၈၅ နယ္ကိုသာ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။
ထို႔ေနာက္ ႏွစ္ ၃၀ အတြင္း စစ္အစိုးရလက္ထက္ ပထမအႀကိမ္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ေမလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္က်င္းပခဲ့ရာ မဲေပးခြင့္ရွိသူ သန္း ၂၀ ေက်ာ္အနက္ ၁၅ သန္းေက်ာ္ လာေရာက္မဲေပးခဲ့ၾကသည္။ မဲဆႏၵ ၄၈၅ ေနရာကို ပါတီေပါင္း ၉၃ ပါတီႏွင့္ တသီးပုဂၢလ ၈၇ ဦးအပါအဝင္ စုစုေပါင္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေပါင္း၂၂၉၆ ဦးဝင္ေရာက္အေရြးခံရာ ပါတီကိုယ္စားျပဳလႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၄၇၉ ဦးႏွင့္ တသီးပုဂၢလလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ (၆) ဦး အေရြးခံရသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ ၈၄ ဦး ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကိုယ္စားျပဳ၍ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္သည့္ အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ (၁၅) ဦး အႏိုင္ရရွိခဲ့သည္။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အနည္းဆံုးတစ္ဦးႏွင့္အထက္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရေသာ ႏိုင္ငံေရး ပါတီအဖြဲ႕အစည္း မွာ၂၇ ဖြဲ႕ရွိၿပီး ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရသည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။
(၁) အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) – ၃၉၂ ဦး(၂) ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ – ၂၃ ဦး
(၃) ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ – ၁၁ဦး
(၄) တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫြတ္ေရးပါတီ (တစည) – ၁၀ဦး
(၅) မြန္အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ – ၅ဦး
(၆) အမ်ဳိးသားလူ႔အခြင့္အေရးဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ – ၄ဦး
(၇) ခ်င္းအမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ – ၃ ဦး
(၈) ကခ်င္ျပည္နယ္အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီကြန္ယက္ – ၃ ဦး
(၉) ျပည္ေထာင္စုပအို႔ဝ္အမ်ဳိးသားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ – ၃ ဦး
(၁၀) အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီပါတီ – ၃ ဦး
(၁၁) ဇိုမီးအမ်ဳိးသားကြန္ဂရက္ – ၂ ဦး
(၁၂) နာဂေတာင္တန္းေဒသတိုးတက္ေရးပါတီ – ၂ ဦး
(၁၃) ကယားျပည္နယ္ လူမ်ဳိးေပါင္းစံုဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ – ၂ ဦး
(၁၄) တေအာင္း (ပေလာင္) အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ – ၂ ဦး
(၁၅) ကယန္းအမ်ဳိးသားမ်ားစည္းလံုးညီၫြတ္ေရးဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ – ၂ ဦး
(၁၆) ဒီမိုကေရစီပါတီ – ၁ ဦး
(၁၇) ဒီမိုကရက္တစ္တကၠသိုလ္ဘြဲ႕ရႏွင့္ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႕ – ၁ဦး
(၁၈) မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႕ – ၁ ဦး
(၁၉) ကရင္ျပည္နယ္အမ်ဳိးသားမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ – ၁ ဦး
(၂၀) ရွမ္းျပည္ကိုးကန္႔ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ – ၁ ဦး
(၂၁) ျပည္ေထာင္စုဓႏုအမ်ဳိးသားမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ – ၁ ဦး
(၂၂) ကမန္အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ – ၁ ဦး
(၂၃) မရာျပည္သူ႔ပါတီ (မပပ) – ၁ ဦး
(၂၄) ျပည္ေထာင္စုအမ်ဳိးသားမ်ားဒီမိုကေရစီပါတီ – ၁ ဦး
(၂၅) ၿမိဳ (ေခၚ) ခမီအမ်ဳိးသားညီၫြတ္ေရးအဖြဲ႕ – ၁ ဦး
(၂၆) လားဟူအမ်ဳိးသားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီ – ၁ ဦး
(၂၇) ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ – ၁ ဦး စသည္တို႔ျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းခံရသူမ်ားတြင္ တပ္မေတာ္အၿငိမ္းစား (၄၂) ဦး၊ အၿငိမ္းစားဝန္ထမ္းေဟာင္း (၁၄၅) ဦး၊ တရား႐ုံးခ်ဳပ္ႏွင့္ အ ထက္တန္း ေရွ႕ေန (၅၄) ဦး၊ ဆရာဝန္ (၅၀) ဦး၊ အျခားအရပ္သား (၁၉၄) ဦးတို႔ ပါဝင္သည္။
ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတဝွမ္းလံုး၌ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပသည့္ မဲဆႏၵနယ္ေပါင္း ၄၈၅ နယ္တြင္ မဲဆႏၵ နယ္ထက္ဝက္ေက်ာ္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကသည္။ ပါတီႀကီး (၄) ခုျဖစ္ေသာ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္ေရးပါတီ၊ ဒီမိုက္ေရစီႏွင့္ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ဒီ/ၿငိမ္း)၊ ျပည္ေထာင္စုအမ်ဳိးသားမ်ားဒီမိုကေရစီပါတီ၊ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္တို႔ရွိရာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ ခ်ဳပ္ (NLD) သည္ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မဲဆႏၵနယ္ ၄၄၇ ေနရာတြင္ အႏိုင္ရရွိခဲ့သျဖင့္ ေရြးေကာက္ခံရမႈ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ၈၇ ဒႆမ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိရာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္က်င္းပခဲ့သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲသမိုင္း၌ လူထုေထာက္ခံမႈ အျပတ္အသတ္အႏိုင္ရရွိေသာ ပါတီအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္တြင္ မွတ္ပံုတင္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႕အစည္းေပါင္း ၂၃၆ ဖြဲ႕ရွိရာ ယင္းတို႔အနက္ မိမိဆႏၵအေလ်ာက္ ဖ်က္ သိမ္းခဲ့သည့္ ပါတီအဖြဲ႕အစည္း (၁၀၂) ဖြဲ႕၊ ေကာ္မရွင္မွ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ဆက္သြယ္သည္ဟုဆိုကာ ဖ်က္သိမ္းခံခဲ့ရသည့္ပါတီ အဖြဲ႕အစည္း (၃) ဖြဲ႕၊ အနည္းဆံုးသတ္မွတ္ထားသည့္ မဲဆႏၵနယ္ (၃)နယ္တြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္းမျပဳႏိုင္သျဖင့္ ဖ်က္သိမ္းခံရသည့္ပါတီ အဖြဲ႕အစည္း (၆) ဖြဲ႕၊ ေရြးေကာက္ပြဲလည္း မဝင္၊ ကိုယ္တိုင္လည္း ဖ်က္သိမ္းျခင္းမရွိသျဖင့္ နဝတ၏ ၁/၉၀ျဖင့္ ဖ်က္သိမ္းခံရသည့္ပါတီအဖြဲ႕ အစည္း၁၄၂ ဖြဲ႕၊ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီးမွ ပယ္ဖ်က္ခံရသည့္ပါတီအဖြဲ႕အစည္း (၈၃) ဖြဲ႕ရွိရာ တရားဝင္ ဆက္လက္ရပ္တည္ ေနသည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႕အစည္း (၁၀) ဖြဲ႕သာ က်န္ရွိေတာ့သည္။ ယင္းတို႔မွာ …
(၁) အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္
(၂) ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္
(၃) တုိင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫြတ္ေရးပါတီ
(၄) လားဟူအမ်ဳိးသားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီ
(၅) ၿမိဳ (ေခၚ) ခမီအမ်ဳိးသားညီၫြတ္ေရးအဖြဲ႕ (မ၊ ခ၊ မ၊ ည၊ ဖ)
(၆) ျပည္ေထာင္စုပအို႔ဝ္အမ်ဳိးသားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္
(၇) ရွမ္းျပည္ကိုးကန္႔ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ
(၈) ျပည္ေထာင္စုကရင္အမ်ဳိးသားမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္
(၉) ကိုးကန္႔ဒီမိုကေရစီႏွင့္ညီၫြတ္ေရးပါတီ
(၁၀) ‘ဝ’အမ်ဳိးသားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီတို႔ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ႏိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႕အစည္း(၁၀)ဖြဲ႕တြင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အနည္းဆံုးတစ္ဦးႏွင့္အထက္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ျခင္း ခံရ သည့္အဖြဲ႕(၇) ဖြဲ႕ရွိၿပီး ျပည္ေထာင္စုကရင္အမ်ဳိးသားမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ကိုးကန္႔ဒီမိုကေရစီႏွင့္ညီၫြတ္ေရးပါတီ၊ ‘ဝ’အမ်ဳိးသားဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး ပါတီ (၃) ဖြဲ႕သည္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ျခင္းမခံရသည့္အဖြဲ႕မ်ားျဖစ္သည္။
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ေမလ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲႀကီးတြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္ ၃၉၂ ေနရာတြင္ အျပတ္အသတ္အႏိုင္ရရွိေသာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ကမာၻ႕ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ား၏ က်င့္ထံုးမ်ား အ တုိင္း ဖြဲ႕စည္းရမည့္အစိုးရတရပ္ကို ခိုင္မာစြာဖြဲ႕စည္းႏိုင္ေလာက္သည့္ ထက္ဝက္ေက်ာ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အင္အားထက္ ေက်ာ္လြန္႐ုံမွ်မက၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အေရအတြက္ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္အထိ အႏိုင္ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲႀကီးၿပီး၍ ရက္ေပါင္း ၆၀ ၾကာလာသည့္တိုင္ေအာင္ စစ္အစိုးရသည္ ယုတ္မာစြာ အာဏာလႊဲေျပာင္းျခင္းမျပဳခဲ့ေပ။ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရွိေသာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ေလာေလာဆယ္အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ ေရရွည္အနာဂတ္ကာလ အက်ဳိး စီးပြားမ်ားကိုအေျခခံထား၍ တမ်ဳိးသားလံုးျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးစိတ္ဓာတျ္ဖင့္ ပြင့္လင္းေသာ၊ ႐ိုးသားေသာ၊ ေစတနာအျပည့္ပါေသာ ႏွစ္ ဦးႏွစ္ဖက္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားျပဳလုပ္သြားရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕သို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္အဆိုျပဳခဲ့ေသာ္ လည္း တစံုတရာအေၾကာင္းျပန္ၾကားျခင္းမရွိခဲ့ေပ။
ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး (ယခုဥကၠ႒) ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က …
“ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးရင္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးဖို႔လည္း လိုပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အေကာင္အထည္ မေဖာ္တာဟာ ထမင္းစားဖိတ္၊ ထမင္းပြဲျပင္၊ စားပြဲမွာထိုင္ခိုင္းၿပီးမွ မစားရဘူးဆိုၿပီး ထမင္းဟင္းေတြ ျပန္ၿပီးသိမ္းသြားသလိုပါပဲ။ ဧည့္သည္ ေတြကို ေစာ္ကားတဲ့လုပ္ရပ္ပါ။ ၁၉၉၀ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အေကာင္အထည္မေဖာ္ေပးတာဟာ ျပည္သူတရပ္လံုးကို လိမ္လည္လွည့္ျဖားေစာ္ကားရာေရာက္တယ္။
“အာဏာပိုင္ေတြဟာ မိမိတို႔သေဘာမက်တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ဆိုရင္ လ်စ္လ်ဴ႐ႈလုိက္၊ လိုခ်င္တဲ့ရလဒ္ျဖစ္လာႏိုးႏိုး ေရြးေကာက္ပြဲ အ သစ္ေတြက်င္းပလုိက္နဲ႔ လုပ္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တုိင္းျပည္ရဲ႕အနာဂတ္နဲ႔ ကစားရာေရာက္ပါလိမ့္မယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕အနာဂတ္ဆိုတာဟာ ကစားရမယ့္အရာမဟုတ္ပါဘူး။ တေလးတစားနဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္သြားရမယ့္အရာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ ပြဲရလဒ္ကိုအေကာင္အထည္မေဖာ္ဘဲ ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲ အသစ္က်င္းပေရးကို အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က လံုးဝလက္ခံမွာမ ဟုတ္ဘူးလို႔ ဆံုးျဖတ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္” ဟူ၍ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ (၁၂) ႏွစ္ေျမာက္ေန႔၌ ေၾကညာခ်က္အမွတ္ ၆ (၅/၀၂) ထုတ္ျပန္၍ နဝတ တျဖစ္လဲ နအဖ စစ္အစိုးရက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။ ေၾကညာခ်က္အျပည့္အစံုမွာ …
“ဤေန႔ ဤရက္ျဖစ္ေသာ ၁၉၉၀ျပည့္ႏွစ္ ေမလ၂၇ရက္ေန႔တြင္ ‘ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ’ ဟု ဒီမိုကေရစီ အေရးအတြက္ အဓိပၸါယ္ျပည့္ဝသည့္ အမည္နာမမ်ားျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီးကို ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ (ယခု ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္း သာယာေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ) ၏ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔ ရက္စြဲပါ ဥပေဒအမွတ္ (၁၄/၈၉) ျဖစ္ေသာ ‘ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေရြး ေကာက္ပြဲဥပေဒ’ အရ က်င္းပေပးခဲ့သည္။
‘ပါတီစံု’ ‘ဒီမိုကေရစီ’ ‘အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ’ ဆိုသည့္ ေဝါဟာရမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ႐ွင္းလင္းသြားမည္။ ‘ပါတီစံု’ ဆိုသည္မွာ “ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕” (ယခု ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ) ၏ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔ ရက္စြဲပါ ဥပေဒအမွတ္ (၄/၈၈) ျဖစ္ေသာ ‘ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒ’ အရ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ျပဳထားသည့္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ မ်ားျဖစ္ေပသည္။ ဥပေဒက ႏိုင္ငံေရးပါတီဆိုသည္မွာ စစ္မွန္ေသာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီကို လက္ခံက်င့္သံုးေသာ အဖြဲ႕အစည္းကို ဆိုလိုသည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။
‘ဒီမိုကေရစီ’ဆိုသည္မွာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ ျပည္သူလူထုထံမွဆင္းသက္သည္ဟူေသာေဝါဟာရအရ မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူလူထုက လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တစြာ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္လုိက္သည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေပၚေပါက္ရမည္ဟု အဓိပၸါယ္ေဆာင္ ေပသည္။ ၎ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အက်ိဳးျပဳႏိုင္မည့္ အက်ိဳးျပဳေပးႏိုင္မည့္ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရးတို႔ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ဥပေဒမ်ား၊ နည္းဥပေဒမ်ားကို ျပ႒ာန္းေပးရမည့္အျပင္ ယင္းတို႔၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈအာဏာတို႔ကို ဗဟိုႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား ခြဲေဝအပ္ႏွင္း ႏိုင္ခြင့္ရွိျခင္းတို႔ ျဖစ္ေပသည္။ ၎အျပင္ ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးမ်ားျဖစ္ေသာ လြတ္လပ္စြာစည္း႐ုံးခြင့္၊ စုေဝးခြင့္၊ ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ ခြင့္၊ ဖြင့္ဟေရးသားေဖာ္ျပႏိုင္ခြင့္ အစရွိသည္မ်ားကို ကမာၻ႕ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္းႏွင့္အညီ ျပည္သူလူထုက ရရွိခံစားၾကရန္ ျဖစ္ေပသည္။ ဤေၾကညာစာတမ္းကို ျမန္မာႏုိင္ငံက သေဘာတူလက္ခံ၍ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေပသည္။
‘အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ’ဆိုသည္မွာ တတိုင္းျပည္လံုးရွိ မဲဆႏၵ႐ွင္ျပည္သူလူထုက တုိင္းျပည္၏ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အတြက္ ယင္းတို႔ကို ကိုယ္စားျပဳမည့္ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ေပးရန္ ျဖစ္ေပသည္။ ဥပေဒက ‘ေရြးေကာက္ပြဲ’ဆိုသည္မွာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကိုဆိုသည္ဟု ျပ႒ာန္းသည္။
ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ (၉၃) ခုေသာႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကသည္။ ယေန႔တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ (၁၀) ခုသာလွ်င္ တရားဝင္ရပ္တည္လ်က္ရွိေန၏။ ဒီမိုကေရစီနည္းအရ မဲဆႏၵ႐ွင္ျပည္သူလူထုက ႏိုင္ငံ ေရးပါတီအသီးသီးတို႔၏ ေရြးေကာက္ပြဲေၾကညာစာတမ္းမ်ားကို ဖတ္႐ႈေလ့လာဆန္းစစ္၍ ႏိုင္ငံေရးပါတီအသီးသီးမွ မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္းမ်ားကို လြတ္လပ္၍တရားမွ်တစြာ ဆႏၵမဲေပးျခင္းျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ၾကသည္။
အာဏာပိုင္မ်ားက လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္ေပါင္း ၄၉၂ ေနရာဟု သတ္မွတ္ခဲ့ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္ ၄၈၅ ေနရာမ်ား၌သာလွ်င္ ဆႏၵမဲေပးခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ ယင္းမဲဆႏၵနယ္မ်ားတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကရန္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ပါတီစည္းကမ္းစည္းမ်ဥ္းမားအရ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားအျဖစ္ တရားဝင္သတ္မွတ္ တာဝန္ေပးလုိက္သည္။ ၎တို႔အနက္ ၃၉၂ ဦးကို မဲဆႏၵ႐ွင္ျပည္သူ လူထုက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ေပးလုိက္သည္။ ထိုကဲ့သို႔ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကတာဝန္ေပးကာ သတ္မွတ္ ေပးလုိက္၍သာ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းခံရသည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ …
(၁) မိမိအား ဆႏၵမဲေပးလုိက္သည့္ မဲဆႏၵရွင္မ်ားအေပၚတြင္ တာဝန္ရွိသည္။ မဲဆႏၵရွင္မ်ားအား ေလးစားရမည္။ ပစ္ပယ္၍ မထားရ။
(၂) အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ျပ႒ာန္းထားေသာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲေၾကညာစာတမ္းပါအခ်က္မ်ားကို ေမ့ေပ်ာက္ပစ္၍မရ။ ထိုအခ်က္မ်ား သည္ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူလူထုအေပၚ ဝန္ခံကတိေပးထားသည္မ်ား ျဖစ္ေပသည္။
(၃) မိမိအားေရြးခ်ယ္တာဝန္ေပးလုိက္ေသာ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေပၚတြင္ သစၥာရွိရမည္။ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကသတ္မွတ္ထားသည့္ စည္းကမ္းမ်ားကို လိုက္ နာရမည္။
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေမလ ၂၇ ရက္ေန႔က က်င္းပေပးခဲ့ေသာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲၿပီးစီးခဲ့သည္မွာ ဤေန႔ ဤရက္တြင္ (၁၂) ႏွစ္တင္းတင္းျပည့္ခဲ့ေပၿပီ။ လူတေယာက္၏သက္တမ္းအရဆိုလွ်င္ ႐ွည္ၾကာေညာင္းေသာ အခ်ိန္ကာလျဖစ္ေပသည္။ ဤေရြးေကာက္ပြဲ ကို ကမာၻႏွင့္ျမန္မာအျပင္ အာဏာပိုင္မ်ားကပါ လြတ္လပ္၍တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲဟု ကင္ပြန္းတပ္ခဲ့ၾကသည္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒတြင္ ‘လႊတ္ေတာ္’ ဆိုသည္မွာ ‘ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုဆိုသည္’ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ ေတာ္သည္ တုိင္းျပည္၏ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒကိုသာေရးဆြဲေပးရသည့္ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္မဟုတ္ဘဲ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး ကိစၥမ်ားအတြက္ ဥပေဒျပ႒ာန္းေပးျခင္း၊ ယင္းတို႔၏ စီမံခန္႔ခြဲမႈအာဏာတို႔ကို ဗဟိုႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားအား ခြဲေဝအပ္ႏွင္းႏိုင္ခြင့္ရွိျခင္းတို႔အျပင္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒကိုလည္းေရးဆြဲ၍ အတည္ျပဳႏိုင္ခြင့္ရွိသည္။ အ ဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ကိုယ္စား ႏိုင္ငံေတာ္၏အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ခံယူက်င့္သံုးေသာ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အျမင့္ဆံုးအာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ေပသည္။
‘မဲဆႏၵနယ္’ဆိုသည္မွာ ‘လႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္ကိုဆိုသည္’ ဟုျပ႒ာန္းထားသည္။ ‘လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္’ ဆိုသည္မွာ ‘လႊတ္ေတာ္သို႔ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျခင္းခံရသူကိုဆိုသည္’ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။ ယင္းကဲ့သို႔ အနက္အဓိပၸါယ္အသီးသီးျဖင့္ ျပ႒ာန္းထားေသာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အား စစ္မွန္ေသာဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ရန္ ဦးတည္ေၾကာင္း ထင္ရွားေပၚလြင္ေနေပသည္။
ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ားကို အာဏာပိုင္မ်ားက ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကပင္ ထုတ္ျပန္ျပ႒ာန္း ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
- အာဏာပိုင္မ်ားက ထုတ္ျပန္ျပ႒ာန္းထားသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒမ်ားကိုယံုၾကည္ၾက၍ မဲဆႏၵရွင္မ်ားက ဆႏၵမဲေပးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကလည္း ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္အေရြးခံခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
- မည္သူတဦးတစ္ေယာက္ကမွ် ၿခိမ္းေျခာက္မႈ၊ အႏိုင္အထက္ျပဳမႈ၊ လံုးဝမရွိဘဲ မဲဆႏၵ႐ွင္ျပည္သူလူထုက မိမိ၏ လြတ္လပ္ေသာဆႏၵမ်ား အရလည္းေကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီလုိက္နာခံယူလိုၾက၍လည္းေကာင္း၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေလသည္။
- ေရြးေကာက္ပြဲကို ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ က်င္းပၿပီးစီးခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္းျပည္ပႏွင့္အာဏာပိုင္တို႔က လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြး ေကာက္ပြဲ အစရွိသည္မ်ားဟု ထုတ္ေဖာ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ၏ ‘အခန္း(၂)’ ‘လႊတ္ေတာ္ဖြဲ႕စည္းျခင္း’ ေခါင္းစဥ္ ပုဒ္မ (၃) တြင္ ျပ႒ာန္းထားသည့္ ‘လႊတ္ေတာ္ကို မဲဆႏၵနယ္မ်ားမွ ဤဥပေဒႏွင့္အညီ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္လုိက္ေသာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းရမည္။’ ဟူသည္ကို သက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္မ်ားက ေလးစားလုိက္နာၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရန္ လိုအပ္လွပါသည္။
၎အျပင္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီးတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အဖြဲ႕ဝင္တစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ပါဝင္ေနသည္။ အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံ ျဖစ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီးက တညီတၫြတ္တည္း ခ်မွတ္ေပးလုိက္သည့္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္သည္ ဒီမိုကေရစီကို ျပည္သူလူထုက လုိ လားေၾကာင္း ျပသလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္ ဟူေသာဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေလးစားလုိက္နာရန္ တာဝန္ရွိေပသည္။ ယေန႔ ကမၻာ့႐ြာႀကီးတြင္ တုိင္းျပည္ တျပည္တည္း အထီးက်န္ရပ္တည္၍ မရႏိုင္ေပ။ ရပ္တည္၍လည္း ရႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္မ်ားကို ျပ႒ာန္းထားသည့္ ဥပေဒပုဒ္မမ်ားအရ အာဏာပိုင္မ်ားက အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရန္လိုအပ္ေပလိမ့္မည္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တရပ္ေပၚေပါက္လာျခင္းမျပဳမီ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားျဖစ္ၾက ေသာ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ မြန္အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕၊ ဇိုမီးအမ်ဳိးသားကြန္ဂရက္တို႔ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီသည္ ဆက္လက္ရပ္တည္ေနမည္ျဖစ္ေပသည္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားျပဳေကာ္မတီသည္ ပါဝင္ေနေသာ ပါတီ (၅) ပါတီႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိရန္ကိုသာ ႀကိဳးပမ္းသြားမည္မဟုတ္ေပ။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏိုင္ရရွိခဲ့ေသာ အျခားႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ တသီးပုဂၢလ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားရရွိရန္ကိုပါ ႀကိဳးပမ္းမည္ျဖစ္ေလသည္။
ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမီ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကပင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု (၁၈) ပါတီတို႔သည္ ျပည္ေထာင္စုတုိင္းရင္း သားလူမ်ဳိးမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (UNLD) အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေပသည္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားသည္ ထုိနည္းတူ အနာဂတ္တြင္လည္း ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္အက်ိဳးအတြက္ စည္းလံုးညီၫြတ္စြာ လႈပ္ရွားသြားႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ေပသည္။
စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတာ္ကို တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားပါဝင္မွသာ တည္ေဆာက္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေပသည္။ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ား၏ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို အၿမဲတေစ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေဆာင္ရြက္ေနမည္ ျဖစ္ေပ သည္။
အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ အၿမဲတေစရပ္တည္ခ်က္မွာ တုိင္းျပည္ႏွင့္ျပည္သူျပည္သားမ်ားအက်ိဳးအတြက္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရးကိစၥ ရပ္မ်ားကို အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီတို႔သည္ ႏိုင္ငံေရးအဓိပၸါယ္ျပည့္ဝေသာ ေဆြးေႏြးျခင္းျဖင့္သာ ေျဖ႐ွင္းရမည္ျဖစ္ေပသည္။ နိုင္ငံ၏ျပႆနာမ်ားကို ေျဖ႐ွင္းရန္ႀကိဳးပမ္းရာ၌ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္သည္ ျပင္သာေျပာင္းသာေသာနည္းကိုသာ အသံုးျပဳခဲ့ ေပသည္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီတို႔အၾကား ေလးနက္ေသာ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ေပၚလာေရးကို တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားသည္ နားလည္မႈအျပည့္အဝျဖင့္ ေထာက္ခံႀကိဳဆိုၾကသည္။
ကမာၻ႕ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အေထြေထြညီလာခံ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားပါဝင္ေသာ သံုးဦးသံုးဖလွယ္ ေဆြး ေႏြးပြဲမ်ား အျမန္ဆံုးျဖစ္ေပၚေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းသြားၾကမည္။
သို႔ေသာ္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္းမျပဳမီကာလတြင္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍လည္းေကာင္း၊ အမ်ဳိးသားညီလာခံႏွင့္ပတ္သက္၍လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒေရးဆြဲေရးႏွင့္ပတ္သက္၍လည္းေကာင္း၊ တိုင္းျပည္ ၏ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား၊ ကမၻာလွည့္ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္ သက္၍လည္းေကာင္း၊ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ မူရင္းဝါဒမ်ား ေျပာင္းလဲျခင္းရွိမည္မဟုတ္ေသးေပ။
အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၆ ရက္ေန႔က ေနအိမ္တြင္ ထိန္းသိမ္းထားျခင္းမွ ႁခြင္း ခ်က္မရွိလြတ္ေျမာက္လာျခင္းသည္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွင့္ နအဖတို႔အၾကား ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ျခင္းအဆင့္ ေက်ာ္လြန္သြားၿပီ ျဖစ္ေလသည္။ ယင္းမွတဆင့္တိုး၍ အထက္တြင္ေရးသားခဲ့ၿပီးသည့္ အဓိပၸါယ္ျပည့္ဝေသာ ႏိုင္ငံေရးေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးအဆင့္သို႔ မလြဲမေသြမေႏွးမျမန္ တက္ၾကရန္လိုေပသည္။ ေဆြးေႏြးပြဲစရန္ ေႏွာင့္ေႏွးသည္ႏွင့္အမွ် တုိင္းသူျပည္သားမ်ား နစ္နာမည္ျဖစ္ေပသည္။
အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ထိန္းသိမ္းထားျခင္းမွ လြတ္ေျမာက္လာပါေသာ္လည္း …
- ႏိုင္ငံေရးပုဒ္မအသီးသီးျဖင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနၾကရသည့္
- ႏိုင္ငံေရးပုဒ္မမဟုတ္ပါဘဲ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္႐ွားမႈေၾကာင့္သာ အျခားဥပေဒတရပ္ရပ္၏ပုဒ္မျဖင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသည့္ အက်ဥ္းက်မ်ား အား လံုးသည္ လြတ္ေျမာက္လာျခင္းမရွိေသးသျဖင့္ ၎တို႔အား ႁခြင္းခ်က္တစံုတရာမရွိေစဘဲ အက်ဥ္းေထာင္အသီးသီးမွ အျမန္ဆံုးလႊတ္ေပး ရန္ တုိက္တြန္းရမည္ျဖစ္ေပသည္။ ၎တို႔လြတ္ေျမာက္လာျခင္းသည္ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနမ်ား ပိုမိုတိုးတက္ေကာင္းမြန္လာျခင္းႏွင့္ လူသား ခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈမ်ား မည္ေပသည္။ မြန္ျမတ္လွေပသည္။
အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးအခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိသင့္သေလာက္ရရွိေနၿပီျဖစ္သကဲ့သို႔ အျခားႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားသည္လည္း ႏိုင္ငံေရး စည္း ႐ုံးလႈပ္႐ွားမႈ ရရွိၾကရမည္ျဖစ္ေပသည္။
သို႔မွသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားအပါအဝင္ ျပည္သူျပည္သားအားလံုး၏အက်ဳိးရလဒ္မ်ား ေပၚထြန္းအေကာင္အထည္ေပၚလာမည္ ျဖစ္ ေပသည္။ ျပည္သူလူထုႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားအၾကား ေပါင္းကူးတံတားသဖြယ္ရပ္တည္ျခင္းမွာ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၏ အဓိကလုပ္ငန္း တရပ္ျဖစ္ ေပသည္။
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကိစၥႏွင့္ တုိင္းသူျပည္သား (တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားအပါအဝင္) မ်ား၊ ေလာေလာဆယ္ ရင္ဆိုင္ေန ရေသာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးအစရွိသည့္ကိစၥရပ္မ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ တိုင္းျပည္ႏွင့္ ျပည္သူအ က်ဳိးအတြက္ အဓိပၸါယ္ျပည့္ဝေသာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးျခင္းနည္းလမ္းတစ္ခုတည္းသာရွိၿပီး၊ အျခားနည္းလမ္းမရွိေၾကာင္းႏွင့္ ေတြ႕ဆံု ေဆြး ေႏြးျခင္းနည္းျဖင့္ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္မ်ားအရ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကို ေခၚယူဖြဲ႕စည္းေပးၿပီး တုိင္းျပည္ကို ဒီမိုကေရစီျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံအျဖစ္ တည္ေဆာက္သြားၾကရေပမည္။
ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕။
၂၀၀၂ ခုႏွစ္၊ ေမလ (၂၇) ရက္။
၁၃၆၄ ခုႏွစ္၊ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၁) ရက္။
အမွန္စင္စစ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေခၚယူဖြဲ႕စည္းေပးေရးဟူသည္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က အႀကိမ္ႀကိမ္ေတာင္းဆိုရမည့္ ကိစၥမ်ဳိး မဟုတ္ေပ။ ေရြးေကာက္ပြဲအား ဦးစီးဦးေဆာင္က်င္းပေပးခဲ့ေသာအာဏာပိုင္မ်ားသည္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးၿပီးေနာက္ တဆက္တည္း ေဆာင္ရြက္ရမည့္ တာဝန္သာျဖစ္ေပသည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေကာင္စီသည္ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူဖြဲ႕စည္းျခင္းကို ျငင္းပယ္ေနသည္။ ဤသည္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ႏုိင္ငံသားမ်ားေပၚ လူသိ႐ွင္ၾကားေပး ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ ေအာက္ပါကတိသစၥာမ်ားကို အာဏာပိုင္မ်ားက ေဖာက္ဖ်က္ျခင္းျဖစ္ေပသည္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ေမလ၂၇ ရက္ေန႔ကက်င္းပခဲ့ေသာ (၄၄) ႏွစ္ေျမာက္ေတာ္လွန္ေရးေန႔၌ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ေအာက္ပါအ တိုင္းေျပာၾကားခဲ့ေပသည္။
“တို႔တပ္မေတာ္ရဲ႕ ဒုတိယေျမာက္အေရးႀကီးတဲ့တာဝန္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီ အေထြ ေထြေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရး တာဝန္ျဖစ္သည္”
“…..ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးရင္ လိုအပ္တာေတြ ေဆာင္ရြက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ျပည္သူ႔ဆႏၵနဲ႔ ေရြးခ်ယ္လုိက္တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ဥပေဒနဲ႔အညီ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္တဲ့ အစိုးရသစ္ေပၚေပါက္လာမွျဖစ္တယ္”
“အဲဒီအစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဆက္လက္ဦးေဆာင္သြားရာမွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ အစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ဆံုး ေရြး ခ်ယ္တင္ေျမႇာက္တဲ့ အစိုးရသစ္ေပၚေပါက္လာမွာျဖစ္တယ္”
“အဲဒီအစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဆက္လက္ဦးေဆာင္သြားရာမွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ အစြမ္း ေဆာင္ႏိုင္ဆံုး ေဖာ္ ေဆာင္သြားလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္မွန္းထားတယ္…။ တို႔တပ္မေတာ္သားေတြအဖို႔ကေတာ့ စစ္တန္းလ်ားကိုျပန္သြားၿပီး တို႔ရဲ႕ မူလအဓိကတာဝန္ ႀကီးျဖစ္တဲ့ အခုေျပာၾကားရာမွာပါဝင္တဲ့ တာဝန္ႀကီးေတြကို ဦးလည္မသုန္ ဆက္လက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားရမွာပဲျဖစ္တယ္”
“တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ပဲ ကတိေပးထားတယ္”
“ႏိုင္ငံေတာ္မွာ ဘယ္အစိုးရပဲတက္တက္၊ ဘယ္ပါတီပဲအာဏာရရ၊ တို႔တပ္မေတာ္ကေတာ့ တပ္မေတာ္သားေတြပီပီ ႏိုင္ငံေတာ္ အက်ဳိးစီးပြား အတြက္ သစၥာရွိရွိ၊ တာဝန္သိသိ ထမ္းေဆာင္သြားၾကမွာပဲျဖစ္တယ္။ တို႔ဟာ ေန႔စဥ္နံနက္ တစ္ႀကိမ္၊ ညေနတစ္ႀကိမ္ စဥ္ဆက္မျပတ္ သစၥာ အဓိ႒ာန္ (၄) ခ်က္ကိုရြတ္ဆိုၿပီး သစၥာကို ဦးထိပ္ပန္ဆင္ထားၾကသူေတြျဖစ္တယ္။ တို႔ဟာ ဗေလာင္းဗလဲမေျပာဘူး။ ကလိန္ကက်စ္လည္း မလုပ္ဘူး။ ျပည္သူလူထုကိုလည္း မလွည့္စားဘူး။ တို႔ရင္ထဲမွာရွိတဲ့အတုိင္း ႐ိုး႐ိုးပဲ ဖြင့္ဟေျပာတတ္တယ္။”
ထို႔အတူ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး (၁) ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ခင္ၫႊန္႔ကလည္း ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္က်င္းပေသာ (၁၀၄) ႀကိမ္ေျမာက္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ၌ ေအာက္ပါအတုိင္း ရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
“အခုလို လြတ္လပ္ၿပီးတရားမွ်တမႈရွိတဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲႀကီးကို မူလသတ္မွတ္ထားတဲ့အတုိင္း ေအာင္ေအာင္ ျမင္ျမင္က်င္းပေပးခဲ့တာဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕အေနနဲ႔ အာဏာလႊဲေပးခ်င္လို႔ပဲ လုပ္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာလႊဲေပးဖို႔ဆႏၵမရွိဘူး၊ ရည္ရြယ္ခ်က္မရွိဘူးဆိုရင္ အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲဟာ လုပ္ေပးစရာအေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ႐ွင္းေနပါတယ္” ဟူ၍ ေျပာၾကားသြားသည္။
မည္သုိ႔ဆိုေစ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ က်င္းပၿပီးစီးခဲ့ေသာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲသည္ နအဖစစ္အာဏာပိုင္မ်ားက က်င္း ပျပဳလုပ္ေပးသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္ၿပီး လြတ္လပ္၍တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲလည္းျဖစ္ေပသည္။ သို႔ရာတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပၿပီး စီးခဲ့သည္မွာ အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း စစ္အာဏာရွင္မ်ားသည္ အဆိုပါေရြးေကာက္ပြဲ၏ရလဒ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးျခင္း အလ်ဥ္းမရွိသည့္အျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အျပတ္အသတ္အႏိုင္ရရွိေသာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကိုပင္ ျပန္လည္မွတ္ပံုတင္ျခင္း မရွိဟုဆိုကာ ဖ်က္သိမ္းပစ္လုိက္ေလသည္။ ျမန္မာ့သမိုင္း၌ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ကတိစကားမတည္ခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္၏ ထြန္းလင္းဂုဏ္ေျပာင္ခဲ့ေသာ ဂုဏ္သိကၡာသည္လည္း က်ဆင္းခဲ့ရသည္မွာ မည္သူမွ်ျငင္းမရေတာ့ေပ။
NLABR
Web-site: www.nlabr.com
Blog: http://wanna23-23.blogspot.com/
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment