လက္ပံေတာင္းေတာင္ရႇိ ျမန္မာ-၀မ္ဘုိ ေၾကးနီသတၲဳစီမံကိန္းမႇ စြန္႔ပစ္ေျမမ်ား စုပုံျခင္းအတြက္ ယာေျမပိုင္ရႇင္ေတာင္သူမ်ားက ဆႏၵျပ

၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ မုံရြာခ႐ုိင္ ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္းမႇ ေျမကားမ်ားျဖင့္ ေျမစာမ်ားယာ ေျမမ်ားတြင္ စြန္႔ပစ္ျခင္းကို ဆည္တည္းႏႇင့္ ၀က္ေမႇးရြာမ်ားမႇ ေတာင္သူမ်ားက ဆႏၵျပမႈျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရႇိသည္။ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္းအတြက္ ေတာင္ၿဖိဳရာမႇရရႇိလာေသာ စြန္႔ပစ္ေျမမ်ားကို ေက်းရြာသူရြာသားမ်ားပိုင္ေသာ ေျမယာမ်ား စိုက္ခင္းမ်ားတြင္ လာေရာက္စြန္႔ပစ္ရာမႇ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

''ေျမယာေလ်ာ္ေၾကးဆုိတာ သုံးႏႇစ္စာပဲ ေလ်ာ္တယ္။ စြန္႔ပစ္ေျမေတြ လာပစ္တာက ေျမယာေတြပ်က္စီးတာ ႏႇစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ရတာပဲ။ ရြာနားမႇာရႇိတဲ့ ယာေတြမႇာ ေျမလာပုံေတာ့ ရြာကထြက္တားတယ္။ မရဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ရြာသားေတြက ဇြန္လ ၂ ရက္ မနက္ ၁၀ နာရီေလာက္က ေနစထြက္ၿပီး လက္ပံေတာင္းေတာင္ တ႐ုတ္ဆုိက္အထိ သြားၿပီး ဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္ရတာပဲျဖစ္တယ္။ ရြာအေနနဲ႔ ေတာင္းဆုိခ်င္တာကေတာ့ သုံးႏႇစ္ စာေလ်ာ္ေၾကးေပးၿပီး လာေရာက္စြန္႔ပစ္တဲ့ စြန္႔ပစ္ေျမပုံတာေတြ ရပ္ဖုိ႔၊ ရြာပိုင္တဲ့ ယာေျမေတြထဲမႇာ အေဆာက္အဦေတြ မေဆာက္ဖုိ႔၊ ရြာမႇာခ်ိပ္ပိတ္ထားတဲ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကို ျပန္ဖြင့္ေပးဖုိ႔၊ ရြာကို ေရႊ႕မေပးဖုိ႔နဲ႔ ရြာကကေလးငယ္ေတြ ပညာသင္ေပးဖို႔ မူလတန္းေက်ာင္းေရႊ႕သြားတာကို ရြာမႇာ ေက်ာင္းျပန္စီစဥ္ေပးဖုိ႔တုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ဆုိက္မႇာ ဇြန္လ ၂ ရက္ညေနပိုင္းအထိ ညိႇရာမႇာ စြန္႔ပစ္ ေျမမပုံဖုိ႔ ေျပာတာကို မရဘူးျဖစ္ေနတယ္''ဟု ဆႏၵျပရာတြင္ ပါ၀င္သူတစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့သည္။
ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ရြာသားမ်ား၏ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားအနက္မႇ စြန္႔ပစ္ေျမမ်ားစုပံုျခင္းအား ယာယီရပ္ဆိုင္းေပးထားမည္ဟု အေၾကာင္းျပန္ၾကားခဲ့ေၾကာင္းႏႇင့္ မေရႊ႕ေျပာင္းရေသးသည့္ ေနအိမ္မ်ားအား ညႇိႏႈိင္းေနစဥ္ကာလအတြင္း ေရႊ႕ေျပာင္းျခင္းမျပဳရန္ ေခတၲသေဘာတူညီမႈ ရရႇိခဲ့သည္ဟု သိရသည္။  

 

ပိတ္ဆို႔မႈ လံုး၀ရုပ္သိမ္းေပးဖို႔ သမၼတ အၾကံေပးက တိုက္တြန္း

ဒါေၾကာင့္ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြကို ဆိုင္းငံ့ထားရံုနဲ႔ မလံုေလာက္ဘဲ လံုးဝရုပ္သိမ္းလိုက္မွသာ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေရရွည္ ရင္းႏီွးျမဳပ္ႏွံမႈေတြလုပ္ဖို႔ ဆဲြေဆာင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးကိုကိုလိွဳင္က ေျပာသြားေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ခရီးသြားလာခြင့္နဲ႔ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ရုပ္သိမ္းသြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ၾသစေၾတလ် ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Bob Carr က ေၾကညာလိုက္ျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ခုလို ေျပာသြားတာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို အားေပးတဲ့အေနနဲ႔ ၾသစေၾတလ် အစိုးရရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အကူအညီကို ၂ ဆ တိုးျမႇင့္သြားမယ္လို႔ ၾသစေၾတလ် ဝန္ၾကီးက ေနျပည္ေတာ္ ခရီးစဥ္အျပီး ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

ဘုိႏုိနဲ႔အတူ ေဖ်ာ္ေျဖဖုိ႔ ေဇယ်ာေသာ္ကို ဖိတ္ၾကားထား

အုိင္ယာလန္ႏိုင္ငံမွာ ဇြန္လ ၁၈ ရက္ေန႔ က်င္းပမဲ့ ကမာၻေက်ာ္ U2 ေတးဂီတအဖြဲ႔ရဲ႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဂုဏ္ျပဳေဖ်ာ္ေျဖပြဲမွာ အဆုိေတာ္ဘုိႏုိနဲ႔အတူ ပါဝင္ေဖ်ာ္ေျဖဖုိ႔ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးျဖိဳးေဇယ်ာေသာ္ (ေခၚ) Hip Hop အဆိုေတာ္ ေဇယ်ာေသာ္ကို ဖိတ္ၾကားထားေၾကာင္း သိရပါတယ္။
ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ကိုေဇယ်ာေသာ္ကို RFA က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၾကည့္တဲ့အခါ U2 ေတးဂီတအဖြဲ႔က ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ျဗိတိသ်ွသံရံုး ( British Council ) ကေနတဆင့္ သူ႔ကို ဖိတ္ၾကားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခ်ိန္အခက္အခဲေၾကာင့္ ပါဝင္ေဖ်ာ္ေျဖႏိုင္မယ့္ အေျခအေနကုိ ညႇိႏႈိင္းေနဆဲပါပဲလို႔ ေျပာပါတယ္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဥေရာပခရီးစဥ္မွာ ကိုေဇယ်ာေသာ္ လိုက္ပါဖို႔ရွိျပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔အဖြဲ႔ဟာ ေနာ္ေဝႏုိင္ငံကေန အုိင္ယာလန္ႏုိင္ငံကို အထူးေလယာဥ္နဲ႔ သြားေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အုိင္ယာလန္နုိင္ငံ Dublin ျမိဳ႕မွာ ၁၈ ရက္ေန႔ ညေနပုိင္းက်င္းပမဲ့ ဂုဏ္ျပဳအခမ္းအနားမွာ ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖဲြ႕က ေရြးခ်ယ္ျခီးျမွင့္ခဲ့တဲ့ “ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ခုိင္မာျပတ္သားမႈ” ဆုကို လက္ခံရယူမွာျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီပြဲကုိ Board Gais Energy ဇာတ္ရုံခန္းမၾကီးမွာ က်င္းပမွာျဖစ္ျပီး အဆုိေတာ္ဘုိႏုိက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ AI အဖြဲ႕ကိုယ္စား ဆုေပးအပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ဆုေပးပြဲနဲ႔တဆက္တည္း ဂီတေဖ်ာ္ေျဖပြဲကုိ က်င္းပဖုိ႔ အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။
U2 ေတးဂီတအဖြဲ႔ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ျမန္မာျပည္ ဒီမုိကေရစီေရးအတြက္ အနစ္နာခံ ေဆာင္ရြက္မႈေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းက ေထာက္ခံအားေပးခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔ျဖစ္ပါတယ္။ အဖြဲ႔ရဲ႕႔ ပင္တုိင္ေတးသံရွင္ Bono က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ပထမဆုံး ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳခဲ့တဲ့ Walk On ေတးသီခ်င္းဟာ ကမာၻေက်ာ္သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဥေရာပခရီးစဥ္ကို ဇြန္လ ၁၃ ရက္ေန႔မွာ စတင္မွာျဖစ္ျပီး ေနာ္ေ၀း၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ အိုင္ယာလန္၊ ျဗိတိန္ နဲ႔ ျပင္သစ္တုိ႔ကို သြားေရာက္ကာ ဇြန္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ျပန္လည္ေရာက္ရွိျပီး ဇူလုိင္ ၄ ရက္ေန႔မွာ စတင္မယ့္ လြတ္ေတာ္အစည္းအေဝးေတြကို တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္

မေအးယုေအာင္ အမႈ ရဲ မေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ေသး

အိမ္အကူအလုပ္သမ တဦးအား မီးပူ၊ ဓား၊ ပုလင္းမ်ားႏွင့္ လက္ေရာက္ က်ဴးလြန္မႈျဖင့္ တရားစြဲခံထားရေသာ ပဲခူးၿမိဳ႕ ဒုတိယ ၿမိဳ႕နယ္ တရားသူႀကီး၏ ဇနီး ေဒၚျဖဴဝင္းသက္ကို ရွာေဖြႏိုင္ျခင္း မရွိေသးသျဖင့္ ယင္းအမႈကို မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း ပဲခူးၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ က ေျပာသည္။
တရားလို အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္ မေအးယုေအာင္က အိမ္အကူအျဖစ္လုပ္ကိုင္စဥ္ အိမ္ရွင္က ၎အား ႏွိပ္စက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္ သက္ ၍ ပဲခူးၿမိဳ႕ အမွတ္(၃) ရဲစခန္းတြင္ ေမလ ၃ ရက္ေန႔က အမႈဖြင့္တိုင္ၾကားခဲ့သည္။ ထိုအမႈမွာ တလေက်ာ္ ၾကာၿပီျဖစ္ေသာ္ လည္း တရားခံမွာ တိမ္းေရွာင္ေနသျဖင့္ အမႈေဖာ္ထုတ္ရန္ ခက္ခဲေနေၾကာင္း အမွတ္(၃) ရဲစခန္းမႉး ဦးသိန္းဦး က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာ ျပသည္။
“တရားခံက ထြက္ေျပးေနတယ္။ ေနတတ္တဲ့ေနရာေတြ လိုက္ဖမ္းေတာ့ အဲဒီေနရာေတြမွာ သူမရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔လည္း လိုက္ဖမ္း ေနတာပဲ။ တရားခံက တိမ္းေရွာင္ေန၊ ပုန္းေနတဲ့အခါၾကေတာ့ မမိေသးဘဲ ျဖစ္ေနတာ”ဟု ဦးသိန္းဦးက ဆိုသည္။
ေဒၚျဖဴဝင္းသက္အမႈျဖစ္ၿပီးေနာက္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ဦးေအာင္ဖုန္းဝင္းကို ပဲခူးတရားရုံးက ေတာင္တြင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္သို႔ ေရႊ႕ေျပာင္း တာဝန္ ေပးအပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ပဲခူးရဲတပ္ဖြဲ႔အေနျဖင့္ ေတာင္းတြင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ အကူညီျဖင့္ ထိုေနရာကို သြားေရာက္ စစ္ေဆး ခဲ့ေသာ္လည္း မေတြ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း ဦးသိန္းဦးက ဆက္ေျပာသည္။
ရဲကတရားခံဟု သတ္မွတ္ထားေသာ ေဒၚျဖဴဝင္းသက္ ေပ်ာက္ဆံုးေနမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ တာဝန္ႏွင့္ ေတာင္းတြင္းႀကီးၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိေနေသာ ဦးေအာင္ဖုန္းဝင္းကို ဧရာဝတီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ရာတြင္ ၎အေနျဖင့္ ေတာင္တြင္းႀကီးၿမိဳ႕တြင္ ေရႊ႕ေျပာင္း တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း ေဒၚျဖဴဝင္းသက္ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ျပတ္ေတာက္ေနသည္မွာ တလေက်ာ္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေနရပ္ကိုလည္း စံုစမ္း၍ မရေၾကာင္း ေျပာသည္။
“က်ေနာ့္အမ်ဳိးသမီး အိမ္ကထြက္သြားတာ တလေလာက္ၾကာၿပီဗ်။ က်ေနာ္နဲ႔ စကားမ်ားၿပီး ရန္ျဖစ္သြားတာ ဆိုေတာ့ေလ။ က်ေနာ္ လည္း ရွာေနတာပဲ၊ အဆက္အသြယ္မရေသးဘူး ျဖစ္ေနတယ္”ဟု ဦးေအာင္ဖုန္းဝင္း က ေျပာဆိုသည္။
ပုန္းေရွာင္ေနသူ ေဒၚျဖဴဝင္းသက္ကို ပဲခူးရဲႏွင့္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ဦးေအာင္ဖုန္းဝင္းတို႔ ရွာမေတြ႔ႏိုင္ဘဲျဖစ္ေနေသာ္လည္း တရားခံဘက္ က ေဆြမ်ဳိးမ်ားက တရားလိုဘက္မွ အမႈေက်ေအးေပးေစရန္ ပဲခူးတိုင္း ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္း ဥကၠဌ မဂၤလာရာမ ေက်ာင္းတိုက္ ဆရာေတာ္ ဦးနႏၵဝံသ ထံ လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ ဦးနႏၵဝံသ ကလည္း မေအးယုေအာင္၏ အမႈျဖစ္စဥ္ကို လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးေနေသာ လမ္းျပၾကယ္အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအးျမင့္ ကို ဆက္သြယ္ရန္ႀကိဳးစားေနေၾကာင္း ဆရာေတာ္ ဦးနႏၵဝံသ က မိန္႔ၾကားသည္။
“ေဒၚျဖဴဝင္းသက္နဲ႔ေတာ့ တိုက္႐ိုက္ မေတြ႔ရေသးဘူး။ သူ႔ေဆြမ်ဳိးေတြဆီကေနတဆင့္ လာေလွ်ာက္ထားတာပါ။ ဘုန္းႀကီး တို႔က လည္း လုပ္ေပးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ဦးေအးျမင့္ကိုေတာ့ ဟိုတေန႔က လမ္းမွာေတြ႔လို႔ ဒီကိစၥ ေျပာဖို႔ ေက်ာင္း လာခဲ့ဦးလို႔ ေခၚထားတယ္။ ခုထိမလာဘူး။ ဘုန္းႀကီးတို႔ဘက္ကေတာ့ သူတို႔ဘက္က ေတာင္းဆိုတာလုပ္ေပးရမွာေပါ့”ဟု ဆရာေတာ္ ဦးနႏၵဝံသ က ဧရာဝတီသို႔ မိန္႔သည္။
အမႈျဖစ္စဥ္ကို တရားလိုဘက္မွ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေနသူ ေရွ႕ေနေဟာင္း ဦးေအးျမင့္က တရားခံဘက္မွ ၾသဇာရွိ ဆရာေတာ္မ်ား၏ အေထာက္အကူကိုယူကာ ဆက္သြယ္မႈမ်ားျပဳလုပ္လာေသာ္လည္း တရားဥပေဒအရ အမႈမွန္ျဖစ္ေပၚေရးကိုသာ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ဟု ဆိုသည္။
“တရားခံနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေနာက္က ေဆြမ်ဳိးေတြက ဘုန္းႀကီးေတြကိုကပ္ အဲဒီကေနတဆင့္ က်ေနာ့္ဆီကိုေရာက္ေရာ၊ တရားလို ဘက္က ေက်နပ္ေပးဖို႔ေပါ့။ ထိုက္ထုိက္တန္တန္ နစ္နာေၾကးေပးပါ့မယ္တို႔ လုပ္ေနတယ္။ ကာယကံရွင္ဆီကို တိုက္႐ိုက္ မသြားရဲေတာ့ က်ေနာ့္ဆီ ေရာက္တယ္။ က်ေနာ္က ျငင္းလိုက္ပါတယ္”ဟု ဦးေအးျမင့္ က ေျပာသည္။
တရားလိုဘက္မွ ရဲစခန္းတြင္ အမႈဖြင့္စဥ္ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားအရ ယခုႏွစ္ မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က အိမ္ရွင္ ေဒၚျဖဴဝင္းသက္က အိမ္ အကူ မေအးယုေအာင္အား မီးပူျဖင့္ ထိုးကပ္ခဲ့သျဖင့္ လည္ပင္းႏွင့္ ရင္ဘတ္တို႔တြင္ အေရျပားလႊာမ်ား ပ်က္စီးသည္အထိ ဒဏ္ရာ မ်ား ရရွိထားသကဲ့သို႔ ဝမ္းဗိုက္တြင္လည္း ဓားႏွင့္ ခုတ္ထားၿပီး ဦးေခါင္းတြင္ ပုလင္းႏွင့္ ႐ိုက္ထားေၾကာင္း ထြက္ဆို ထားသည္ဟု သိရသည္။
လတ္တေလာတြင္ လက္ေရာက္က်ဴးလြန္သူ ေဒၚျဖဴဝင္းသက္ကို အမႈဖြင့္တိုင္ၾကားထားသကဲ့သို႔ မိဘထံ ျပန္မပို႔ဘဲ ဒဏ္ရာမ်ားေပ်ာက္ကင္းသည္အထိ ထိန္းခ်ဳပ္ထားျခင္းႏွင့္ ယင္းျဖစ္စဥ္အား ေဖ်ာက္ဖ်က္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေသာ တရားသူႀကီး ဦးေအာင္ဖုန္းဝင္းႏွင့္ အမႈ ထိန္ခ်န္ရန္ ႀကိုးစားခဲ့ေသာ အမွတ္ ၃ ရဲစခန္းမႉး ဦးသိန္းဦးကိုလည္း လမ္းျပၾကယ္ အကူအညီျဖင့္ ဆက္တိုက္ တရားစြဲဆိုသြားမည္ဟု တရားလိုဘက္က ေျပာသည္။
ထို႔အတူ ဦးေအာင္ဖုန္းဝင္းက အမႈျဖစ္စဥ္အားေဖ်ာက္ဖ်က္ရန္ ႀကိဳးစားရာတြင္ ဝိုင္းဝန္းကူညီခဲ့ၾကေသာ မေအးယုေအာင္၏ ဇာတိ ပဲခူးတိုင္း ေက်ာက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္မွ ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးျမင့္ခိုင္၊ အမ်ဳိးသမီးေရးရာ အဖြဲ႔ႏွင့္ ယင္းၿမိဳ႕နယ္ တရားသူႀကီး ဦးသက္ထြန္း တို႔ကိုလည္း စစ္ေဆးရန္ တိုင္ၾကားထားေၾကာင္း ဦးေအးျမင့္ ကလည္း ေျပာသည္။
တရားလိုျဖစ္သူ မေအးယုေအာင္သည္ ယခုအခါ မိခင္ျဖစ္သူႏွင့္အတူ ပဲခူးတိုင္း ေက်ာက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ အိမ္ရွင္ေဒၚျဖဴဝင္းသက္ က မေအးယုေအာင္အား ပုလင္းျဖင့္႐ိုက္ထားခဲ့သည့္ ဦးေခါင္းဒဏ္ရာမွာ မၾကာခဏ နာက်င္ၿပီး စိတ္ပံုမွန္အေနအထားတြင္ မရွိေၾကာင္း မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚၾကဴၾကဴ က ေျပာသည္။
“ဒီဒဏ္ရာကေတာ့ ရဲစခန္းေရာက္မွ ရဲကေမးေတာ့ သူဟင္းခ်က္တာေပါ့လို႔ဆိုၿပီး ေဒၚျဖဴဝင္းသက္က ပုလင္းနဲ႔ ႐ိုက္ထားတာတဲ့။ ဒီဒဏ္ရာေၾကာင့္ပဲ တခါတေလ ေၾကာင္ေနတတ္တယ္။ စိတ္ကပံုမွန္ မဟုတ္ဘူး။ သိၿပီးသားေတြ၊ ေျပာၿပီးသားေတြလည္း ခ်က္ခ်င္း ေမ့လိုေမ့နဲ႔”ဟု ေဒၚၾကဴၾကဴက ေျပာဆုိသည္။

 

ခ႐ိုင္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေရး တီးတိန္တြင္ ဆႏၵျပ

ခ႐ိုင္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေျမာက္ေရး အဆိုတင္သြင္းမႈ ပယ္ခ်ခံရျခင္းေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုုင္း တီးတိန္ၿမိဳ႕တြင္ ေစ်းမ်ား၊ ဆိုင္မ်ားကို ပိတ္၍ ဆႏၵျပမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္၀န္ႀကီး ဦးဟုန္ငိုင္း တီးတိန္ၿမိဳ႕သို႔ ယေန႔လာေရာက္သည့္ ခရီးစဥ္အတြင္း ၿမိဳ႕ခံမ်ားက ယခုကဲ့သို႔ ဆႏၵျပၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
“တၿမိဳ႕လံုးက ဆိုင္ေတြ၊ ေစ်းေတြကို မနက္ကတည္းက ပိတ္ထားတယ္။ အရင္လူစည္တဲ့ ေနရာေတြဆို ေျခာက္ကပ္ေနတယ္။ လူသြားလူလာ မ်ားတဲ့ေနရာေတြမွာ ‘ခ႐ိုင္မရလို႔ ၀မ္းနည္းစြာ ႀကိဳဆိုတယ္’ လို႔ ေရးထားတဲ့ စာရြက္ေတြရယ္၊ နံရံေတြမွာ မႈတ္ေဆးနဲ႔ အဲလိုေရးထားတာတခ်ိဳ႕ ေတြ႔ခဲ့တယ္” ဟု တီးတိန္ၿမိဳ႕ခံတဦးက ဆိုသည္။
တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ကို ခ႐ိုင္အဆင့္သိုု႔ တိုးျမွင့္ေပးရန္ ယခုလဆန္းပိုင္းက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းတြင္ အဆိုျပဳတင္သြင္းခဲ့ရာ မဲ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ဟားခါးႏွင့္ ထန္တလန္မွာ မဲအႏိုင္ရရွိခဲ့ေၾကာင္း ခ႐ိုင္ျဖစ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာသည္။
“ဟားခါးနဲ႔ ထန္တလန္ကို ခ႐ိုင္အဆင့္တုိးဖို႔ မဲေပးခဲ့တာမွာ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီက ဘက္လိုက္ခဲ့တာေတြ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ၿမိဳ႕ကို ေဒသစြဲ၊ လူမ်ိဳးစု အစြဲေတြနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံတယ္လို႔ ခံစားရတယ္။ လမ္းေပၚထြက္ၿပီး ဆႏၵျပတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ စိတ္မေကာင္းလို႔ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္မွမထြက္ဘူး ဆိုတဲ့ သေဘာပါ” ဟု လႈပ္ရွားသူတဦးက ေျပာသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း လက္ရွိ ခ႐ိုင္႐ံုးစိုက္ရာ ၿမိဳ႕မ်ားမွာ ဖလမ္းႏွင့္ မင္းတပ္ ၿမိဳ႕ႏွစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ၿပီး ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္သည့္ ဟားခါးၿမိဳ႕သည္ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ျဖစ္သည္။ အစည္းအေ၀းအၿပီးတြင္ ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဟားခါးႏွင့္ ထန္တလန္အား ခ႐ိုင္တခုအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ မူရင္းရွိၿပီးသည့္ ဖလမ္းခ႐ိုင္ေအာက္တြင္ တီးတိန္ႏွင့္ တြန္းဇံတို႔ကိုု ထည့္သြင္း၍ ဖလမ္းခ႐ိုင္အျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
“ခ႐ိုင္အဆင့္ျဖစ္ရင္ အစုိးရ႐ံုးေတြ ရွိလာမယ္။ အထူးသျဖင့္က အခုက အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြက ဖလမ္း၊ မင္းတပ္ေတြကို ႐ံုးသြားသြားေနရတယ္။ အကယ္လို႔သာ တီးတိန္မွာ ခ႐ိုင္႐ံုးစိုက္ရင္ စီးပြားေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးကအစ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အေထာက္အကူ အမ်ားႀကီး ျဖစ္မယ္” ဟု အဆိုပါ လႈပ္ရွားသူက ဆိုသည္။
တီးတိန္ၿမိဳ႕ခံမ်ားအေနျဖင့္ ယခုကဲ့သို႔ ဆိုင္မ်ားပိတ္၍ ဆႏၵျပျခင္းသည္ ခ႐ိုင္ရရွိေရး တခုတည္းသာ မဟုတ္ဘဲ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး (CNF) ၏ ဆက္ဆံေရး႐ံုးခြဲကို တီးတိန္တြင္ ဖြင့္လွစ္မည္ကို မလိုလားျခင္းလည္း ပါ၀င္သည္ဟု ဆိုသည္။
ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦးႏွင့္ အစိုးရအဖြဲ႔တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္စဥ္က အဖြဲ႔၏ ဆက္ဆံေရး႐ံုးခြဲမ်ားကို တီးတိန္၊ ထန္တလန္ႏွင့္ မတူပီတို႔တြင္ ဖြင့္လွစ္ရန္ သေဘာတူညီထားခဲ့သည္။
ထိုစဥ္က ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး၏ ႐ံုးခြဲကိုု ၄င္းတို႔ၿမိဳ႕တြင္ ဖြင့္လွစ္ရန္ သေဘာမတူညီေၾကာင္း တီးတိန္ေဒသခံမ်ားက အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ားသို႔ စာေပးပို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ေဒသခံမ်ား၏ ဆႏၵမပါ၀င္ပဲ ႐ံုးခြဲမ်ားကို ဖြင့္လွစ္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦးက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသးသည္။
“CNF ႐ံုးကို တီးတိန္မွာ လာဖြင့္ဖို႔ သေဘာမတူဘူးလို႔ ကန္႔ကြက္ခဲ့ေပမယ့္ အစိုးရက လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီ ကိစၥရယ္၊ ခ႐ိုင္အဆင့္ တိုးျမွင့္ေပးဖို႔နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ရဖို႔ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဆက္ေတာင္းဆိုသြားမယ္” ဟုု ၎က ဆိုသည္။

အဓမၼ လုပ္အားေပးမႈ ရပ္ဆုိင္းေရး ILO ႏွင့္ အစုိးရ သေဘာတူ

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစမႈကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ILO) အထူး အစည္းအေ၀းမွ ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ ILO တုိ႔ သေဘာတူညီခ်က္ တခ်ိဳ႕ရရွိသည္ဟု သတင္း ရသည္။
ျမန္မာအစုိးရ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ အဓမၼ လုပ္အားေပး ေစခုိင္းမႈမ်ားအတြက္ အသံုးျပဳသည့္ ၁၉၀၇ ခုႏွစ္ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ ေက်းရြာ အက္ ဥပေဒကို ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလက ဖ်က္သိမ္းျခင္း၊ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ က်ဴးလြန္လွ်င္ အေရးယူမည္ ျဖစ္ ေၾကာင္း ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က ၂၀၁၂ မတ္လအတြင္း တုိင္း၊ ခ႐ိုင္ စသည့္ အဆင့္ဆင့္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားသုိ႔ အမိ္န႔္ ထုတ္ျပန္ျခင္း၊ အလုပ္သမား သမဂၢမ်ား ဖြဲ႔စည္း မွတ္ပံုတင္ခြင့္ျပဳျခင္းတုိ႔ကို ILO အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေကာ္မတီက အသိအမွတ္ျပဳ သေဘာတူ ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“သေဘာတူညီမႈ တခ်ိဳ႕ေတာ့ ရပါတယ္။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ငန္းစဥ္က ဆက္လက္ သြားေနဆဲပါပဲ”ဟု ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕တြင္ ေရာက္ရွိေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ILO ဆက္သြယ္ေရး အရာရွိ ရန္ကုန္႐ုံးခြဲ တာ၀န္ခံ မစၥတာ စတိဗ္ မာရွယ္ က ေျပာသည္။
ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႔ ILO အထူးအစည္း အေ၀းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အဓမၼ လုပ္အားေပးခိုင္း ေစမႈ၊ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းမႈစသည့္ ILO ႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ ကိစၥမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လုပ္ေဆာင္ေနမႈ အေျခအေန တုိးတက္မႈကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ သေဘာတူျခင္းျဖစ္သည္ဟုလည္း မစၥတာ စတိဗ္မာရွယ္က ဆို သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွ စ၍ အဓမၼလုပ္အားေပးခိုင္းေစမႈ၊ ကေလးစစ္သားကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ILO ႏွင့္ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္လာခဲ့ရာ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၆ ရက္ေန႔မွစ၍ နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာသက္တမ္းမ်ား အႀကိမ္ႀကိမ္ တုိးခဲ့ေၾကာင္း၊ ILO က ရန္ကုန္တြင္ ႐ုံးခြဲထား၍ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစုိးရဘက္က လုိက္နာမႈမ်ား ေတြ႔ ရွိရသည့္အတြက္ ILO က အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ႀကိဳဆုိေၾကာင္း အစည္းအေ၀း မွတ္တမ္း၌ ပါရွိသည္။
အလုပ္သမားအေရးလုပ္ေဆာင္သူမ်ားအား အစုိးရကဖမ္းဆည္းထားျခင္းမွ ျပန္လႊတ္ေပးသည္ကို ႀကိဳဆုိၿပီး က်န္ရွိေနေသးေသာ သူမ်ားကိုလည္း အျမန္ဆံုး ျပန္လႊတ္ေပးရန္၊ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနေသာ အဓမၼ လုပ္အားေပးခုိင္းေစမႈ စသည္တုိ႔ႏွင့္ပတ္သက္၍ လည္း အစုိးရအေနျဖင့္ ILO အပါအ၀င္ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ေနသည့္ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအရွိန္ ကုိ ျမွင့္တင္ရန္လည္း တုိက္တြန္းထားသည္။ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွုပ္ႏွံမႈလုပ္သူ အားလံုးအေနျဖင့္လည္း အဓမၼလုပ္အားေပးခုိင္းေစမႈကို ေရွာင္ရွားၿပီး အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမား စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားကို ေလးစားလုိက္နာသင့္ေၾကာင္းလည္း အစည္းအေ၀းတြင္ ေကာ္မတီက ေတာင္းဆုိတုိက္တြန္းထားသည္။သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကလည္း ေမလ ၁ ရက္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမားေန႔ မိန္႔ခြန္းတြင္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အဓမၼ လုပ္အား ေပးခိုင္းေစမႈ ပေပ်ာက္ရန္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ေျပာဆုိထားသည္။
“အဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းမႈေတြ ၂၀၁၅ မွာ ပေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္သြားမယ္လုိ႔ အစုိးရက ေျပာဆုိခဲ့ေပမယ့္ ရန္ကုန္ ျပင္ပ ၿမိဳ႕ေပၚေတြနဲ႔ ကင္းကြာတဲ့ ဟုိး ေရတတန္ ကုန္းတတန္ သြားရတဲ့ ေက်းရြာေလးေတြမွာ အခုထက္ထိ ရွိေနပါေသးတယ္”ဟု အဓမၼလုပ္ အား ေပး ေစခုိင္းမႈ ပေပ်ာက္ေရး ႀကိဳးစားေနသူ မစုစုေႏြး က ေျပာသည္။
ေမာ္လၿမိဳင္ကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္သို႔ သေဘာၤစီး၍ သြားစဥ္က ေက်းရြာမ်ားတြင္ ကင္းတဲမ်ား ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ေဆာက္ရၿပီး ကင္းေစာင့္ ခိုင္းျခင္း၊ ကင္းမေစာင့္ႏုိင္သူ ေက်းရြာသားမ်ားကို က်ပ္၂၅၀၀ ေပးခိုင္းျခင္း၊ မေပးႏိုင္ပါက ေျမက်င္း ၅ က်င္းမွ ၁၀ က်င္းအထိ ဒဏ္ေၾကးအျဖစ္ တူးေပးၾကရေၾကာင္း၊ ထုိအရာမ်ားသည္ အဓမၼ လုပ္အားေပးခုိင္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
“အဓမၼ လုပ္အားေပးေစခုိင္းမႈေတြ ပေပ်ာက္ေအာင္က ILO နဲ႔ ျမန္မာအစုိးရတုိ႔ စာခ်ဳပ္ေတြ ခ်ဳပ္ေန႐ုံနဲ႔ မရပါဘူး။ ၿမိဳ႕ေတြနဲ႔ ေ၀း ကြာတဲ့ ေက်းလက္ေတြအထိ အစုိးရကေရာ၊ အလုပ္သမားအဖြဲ႔အစည္းေတြေရာ ILO ကေရာ ကြင္းဆင္းၿပီး ေဟာေျပာပြဲေတြ လုပ္၊ ပညာေပးမႈေတြလုပ္ၿပီး ေဒသခံေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး ဒီလုိမ်ိဳးေတြရွိရင္ တုိင္ၾကားလုိ႔ရတယ္ဆုိတာေတြ ေသခ်ာ လုပ္သင့္တယ္”ဟု မစုစုေႏြးက ဆုိသည္။
ထုိ႔အျပင္ အလုပ္သမားမ်ား အေရး ကူညီေျဖရွင္ေပးေနသည့္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား အဖြဲ႔က ကိုဉာဏ္လင္း ကလည္း လက္ရွိ အလုပ္သမားအေရး လုပ္ေဆာင္ေနသူမ်ားေနျဖင့္ အခက္အခဲမ်ားရွိေၾကာင္း၊ ရန္ကုန္ႏွင့္ အနီးတ၀ုိက္ အပါအ၀င္ တခ်ိဳ႕ၿမိဳ႕နယ္မ်ားရွိ စက္႐ုံ အလုပ္႐ုံမ်ားတြင္ လုပ္ခ လစာ တုိးျမွင့္ေရး၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး စသည့္ ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပ လည္ရန္ မေျဖရွင္းေပးႏိုင္ေသးေၾကာင္း ေျပာသည္။
“အဓမၼ လုပ္အားေပးေစခုိင္းမႈေတြ၊ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းမႈေတြ ပေပ်ာက္ဖုိ႔နဲ႔ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး ကိစၥေတြ မွာ အစိုး ရ ဘက္က တာ၀န္ရွိသူ အဆင့္ဆင့္ကေရာ၊ အလုပ္သမား အေရးလုပ္ကိုိင္ေနၾကသူေတြေရာ ႏိုင္ငံသား တဦးခ်င္းစီကလည္း ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ သြားဖုိ႔လုိမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္”ဟုလည္း သူက ေျပာဆုိသည္။

ခ်ည္မွ်င္နဲ႔ေဆးဆိုးစက္ရံု အလုပ္သမား ၆၀၀ လစာတိုးေပးေရး ဆႏၵျပ

မႏၱေလးတိုင္းေဒသၾကီး၊ ျပည္ၾကီးတံခြန္ၿမိဳ႕နယ္ ရတနာပံု တကၠသိုလ္သြားတဲ့ လမ္းေဘးမွာရွိတဲ့ နယူးစတုန္း ကုမၸဏီပိုင္ ေအာင္စိန္ ခ်ည္မွ်င္နဲ႔ ေဆးဆိုးစက္ရံုက အလုပ္သမား (၆၀၀) ေလာက္ မေန႔က ႔မနက္ပိုင္းမွာ လုပ္ခလစာ တိုးေပးေရး ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုတယ္လို႔ စံုစမ္းသိရပါတယ္။
ေအာင္စိန္ ခ်ည္မွ်င္နဲ႔ ေဆးဆိုးစက္ရံုက မနက္ဆိုင္း ညဆိုင္း အလုပ္သမားေတြေပါင္းၿပီး ေနစရာ အေဆာင္မေပးတဲ့အတြက္ အခက္အခဲျဖစ္တဲ့ အေျခအေနနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္ က်န္းမာေရး ကာကြယ္တဲ့စနစ္ မရွိတဲ့အခ်က္ အပါအ၀င္ အလုပ္ခ်ိန္ တစ္ေန႔ ၈ နာရီ သတ္မွတ္ေပးဖို႔၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ရံုးပိတ္ရက္ေတြအတိုင္း အလုပ္ပိတ္ေပးဖို႔၊ မတရား ဒဏ္ေၾကး ေကာက္တာ ပယ္ဖ်က္ေပးဖုိ႔၊ စက္ရံုတာ၀န္ရွိသူေတြရဲ႕ အတင္းအၾကပ္ ခိုင္းေစတာကို ထိေရာက္စြာ အေရးယူေပးဖို႔၊ အေျခခံလစာ တိုးေပးဖို႔ စတဲ့အခ်က္ ေတြကို မေန႔က မနက္ပိုင္းက ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေတာင္းဆို ဆႏၵျပၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
မြန္းလြဲပိုင္းမွာေတာ့ ျပည္ၾကီးတံခြန္ၿမိဳ႕နယ္က အလုပ္သမား ၀န္ၾကီးဌာနက တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး စတာေတြက စက္ရံုတြင္း၀င္ၿပီး ၾကား၀င္ ညႇိႏႈိင္းေပးေနတဲ့ အေျခအေနကို ဆႏၵျပရာမွာပါ၀င္တဲ့ အလုပ္သမားက အခုလို ေျပာပါတယ္။
"ကြ်န္ေတာ္တို႔ လစာကို ညႇိႏႈိင္းေနတာပဲရွိေသးပါတယ္။ လစာကိုေတာ့ မသိရေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အနည္းဆံုး မိန္းကေလးက ရွစ္ေသာင္း၊ ေယာက်္ားေလးက ကိုးေသာင္းေပါ့။ အဲဒါကို ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။ တစ္ခ်က္ပဲ က်န္ေတာ့တယ္။ က်န္တာအားလံုး လိုက္ေလ်ာၿပီးပါၿပီ။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ လစာကိုေတာ့ ဒီကေန႔ေပါ့ေနာ္၊ ညႇိႏႈိင္းမယ္။ ဒီကေန႔ ညႇိႏႈိင္းလို႔မၿပီးရင္ နက္ျဖန္ေတာ့ ထပ္ညႇိႏႈိင္းမယ္"
ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းအထိ အလုပ္သမားေတြ ေတာင္းဆိုတဲ့ အခ်က္ (၆) ခ်က္ထဲက အဓိကျဖစ္တဲ့ လုပ္ခလစာတိုးေပးဖို႔ကိစၥ ညႇိႏႈိင္းလို႔ မၿပီးေသးဘူးလို႔ သိရပါတယ္။
သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က စက္ရံုကိုလာေရာက္ၿပီး ၾကား၀င္ညႇိႏႈိင္း ေပးခဲ့ေပမယ့္ စက္ရံုဘက္က စက္ရံုလုပ္ငန္းရွင္ကိုယ္တိုင္မလာဘဲ လုပ္ငန္းရွင္ကိုယ္စားလွယ္နဲ႔ ညႇိႏႈိင္းေနရတဲ့အေျခအေနကိုလည္း ဆႏၵျပအလုပ္သမားေတြက မေက်မနပ္ျဖစ္ေနတယ္လို႔လည္း ေစာေစာက အလုပ္သမားက ေျပာပါတယ္။
အခုဆႏၵျပတဲ့ ေအာင္စိန္ ခ်ည္မွ်င္နဲ႔ ေဆးဆိုးစက္ရံုမွာ အလုပ္သမားေပါင္း တစ္ေထာင္နီးပါးေလာက္ရွိၿပီး တရုတ္လူမ်ိဳး ႏိုင္ငံျခားသားပိုင္တဲ့ စက္ရံုလို႔ သိရပါတယ္။

က်ပ္ တေသာင္းတန္ သတင္းေၾကာင့္ ေဒၚလာေစ်းကြက္ လႈပ္ခတ္

ဗဟုိဘဏ္က က်ပ္ ၁ ေသာင္းတန္ကို လာမည့္ ဇြန္ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ထုတ္ေ၀မည္ဟု သတင္း ထုတ္ျပန္လုိက္ ေသာေၾကာင့္ ယေန႔ ေငြလဲေစ်းကြက္တြင္ ေဒၚလာေစ်း အနည္းငယ္တက္သြားၿပီး ေဒၚလာႏွင့္ ေရႊ၀ယ္ယူမႈ ရုတ္တရက္ ျမင့္တက္သြားေၾကာင္း ေစ်းကြက္အတြင္းမွ စုံစမ္းသိရွိရသည္။
“တေသာင္းတန္ ထြက္မယ္ဆုိေတာ့ ေဒၚလာေစ်း နည္းနည္း တက္တယ္။ မေန႔က တေဒၚလာကို ၈၃၅ က်ပ္ေလာက္ ရွိေနရာကေန ဒီေန႔ေတာ့ ၈၄၅ ေလာက္အထိေစ်းတက္သြားတယ္။ ေဒၚလာ၀ယ္တဲ့သူ မ်ားတယ္” ဟု ျပင္ပေဒၚလာ ၀ယ္ေရာင္း လုပ္ကိုင္သူ တဦးက ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ ျပည္တြင္းသုိ႔ လူတုိင္းလြတ္လပ္စြာ ကားတင္သြင္းခြင့္ ျပဳထားေသာေၾကာင့္ ကားသြင္းရန္ ေဒၚလာ၀ယ္ယူသူ မ်ားျပားေနရာ တေသာင္းတန္ ထုတ္ေ၀မႈေၾကာင့္ ေဒၚလာေစ်းႏႈန္းႏွင့္ ၀ယ္ယူမႈ ထပ္မံျမင့္တက္ လာႏုိင္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံျခား ေငြလဲဒုိင္မ်ားမွ သိရသည္။ျပည္တြင္း ေရႊေစ်းကြက္တြင္မူ က်ပ္ တေသာင္းတန္ သတင္းေၾကာင့္ ေရႊ၀ယ္ယူမႈ ျမင့္တက္သြားေသာ္လည္း ေရႊေစ်းႏႈန္းမွာမူျမင့္တက္ျခင္းမရွိေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ေရႊလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းမွ ေရႊကုန္သည္မ်ားက ေျပာသည္။
“မေန႔ညက တေသာင္းတန္ သတင္းေၾကာင့္ ညတြင္းခ်င္း ေရႊအ၀ယ္အေရာင္းေတြ မ်ားလာတယ္။ အေခါက္ေရႊ တက်ပ္သား ကို ၇၂၅၀၀၀ ေလာက္ထိ ေစ်းတက္သြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႔မနက္ ေစ်းျပန္ဖြင့္ေတာ့ ေစ်းျပန္က်ၿပီး ပုံမွန္ျပန္ျဖစ္သြားတယ္။ ဒီေန႔ေတာ့ ေရႊေစ်းကြက္မွာ ေရႊ၀ယ္တဲ့သူ မ်ားတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ေစ်းကေတာ့ အရမ္းႀကီးမတက္ႏုိင္ဘူး။ ကမၻာ့ေရႊေစ်း ထုိးက်ေနတာေၾကာင့္ပါ။ ျပည္တြင္းေရႊေစ်း အရမ္းႀကီး မတက္ႏုိင္ဘူး။ အခုအေခါက္ေရႊ တက်ပ္သားကို ၇၀၉၈၀၀ ပဲရွိတယ္” ဟု ေရႊကုန္သည္တဦးက ရွင္းျပသည္။
က်ပ္ တေသာင္းတန္ ထုတ္ေ၀မည္ဟု သတင္းထြက္ေပၚေသာ္လည္း ဘုရင့္ေနာင္ ကုန္စည္ေစ်းကြက္တြင္ ဆန္၊ ဆီႏွင့္ အေျခခံစားသုံးကုန္ေစ်းႏႈန္းမ်ား ၿငိမ္သက္ေနေၾကာင္း ကုန္သည္မ်ားကဆုိသည္။
“ဘုရင့္ေနာင္ ေစ်းကြက္မွာေတာ့ ေစ်းမတက္တဲ့အျပင္ အက်ဘက္ပဲ ဦးတည္ေနတယ္။ က်ပ္ ငါးေထာင္တန္ ထြက္မယ္လုိ႔သတင္း ထုတ္ျပန္တုန္းက ဆန္ေတြအိတ္လိုက္ ၀ယ္ၾက၊ ေရာင္းၾက ျဖစ္ေသးတယ္။ အခုေတာ့ အဲဒီလိုကို မျဖစ္ဘူး။ ၿငိမ္ေနတာပဲ” ဟု ဘုရင့္ေနာင္ေစ်းကြက္မွ ပြဲရုံပုိင္ရွင္တဦးက ရွင္းျပသည္။
စီးပြားေရ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ အစုိးရအရာရွိတခ်ဳိ႕ကမူ ေငြစကၠဴသစ္ ထုတ္ေ၀မႈသည္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး အေျခအေနႏွင့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္း အေျခအေနေပၚတြင္ သက္ေရာက္မႈရွိမည္မဟုတ္ေၾကာင္း သုံးသပ္ေျပာဆုိၾကသည္။
“ေငြစကၠဴသစ္ ထုတ္ေ၀တာ ဆိုေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔က ရုိက္ခ်င္တုိင္းရုိက္၊ သုံးခ်င္သုံးတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ လႊတ္ေတာ္က သတ္မွတ္ထားတဲ့ အသုံးစရိတ္အတုိင္းပဲ ရုိက္ႏွိပ္အသုံးျပဳရတာ။ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ လုံး၀ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ မျဖစ္ေအာင္လည္း ထိန္းသိမ္းမယ့္ အစီအစဥ္ေတြရွိပါတယ္။ ေခတ္ေျပာင္းေနပါၿပီ။ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိပါတယ္” ဟုေနျပည္ေတာ္ ဘ႑ာေရးႏွင့္အခြန္၀န္ႀကီးဌာနမွ အရာရွိတဦးက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ စီးပြားေရးတကၠသုိလ္တြင္ ပါေမာကၡအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိတြင္ ပုဂၢလိကစီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၌စီးပြားေရးအတုိင္ပင္ခံအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူ ပညာရွင္တဦးကလည္း လက္ရွိ အေျခအေနတြင္ က်ပ္ တေသာင္းတန္ ေငြစကၠဴသစ္ ထုတ္ေ၀ျခင္းေၾကာင့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းတက္ျခင္းႏွင့္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈျဖစ္ႏုိင္ေသာ အေျခအေနမရွိေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။
“တေသာင္းတန္ ထြက္လာလို႔ ဘာမွ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ မရွိႏုိင္ဘူး။ ပထမအခ်က္က ဗဟုိဘဏ္က ေဒၚလာနဲ႔က်ပ္ေငြလဲႏႈန္းကို ထိန္းထားႏုိင္ၿပီ။ ေစ်းကြက္မွာ ေဒၚလာေစ်း တက္လာရင္ ေဒၚလာထုတ္ေရာင္းၿပီး ေဒၚလာေစ်း တအားမတက္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္တဲ့ အေနအထား ေရာက္ေနၿပီ။ ျပင္ပေစ်းကြက္ ဆုိတာက ဗဟုိဘဏ္ သတ္မွတ္တဲ့ေစ်းကို အေျခခံၿပီး အေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္ေနရတာ” ဟု သူက ဆိုသည္။
၅၀၀၀ က်ပ္တန္ထုတ္ေဝစဥ္ကလည္း အစိုးရသည္ ေငြေၾကး ေဖာင္းပြမႈ မျဖစ္ေစရန္ ထိန္းထားႏုိင္ခဲ့သည့္ အေတြ႕အႀကဳံ ရွိၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
“ေငြေတြ ထုတ္ခ်င္တုိင္းထုတ္ သုံးခ်င္တုိင္းသုံးလို႔ရတဲ့ အစုိးရ မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ လႊတ္ေတာ္ရွိတယ္။ လႊတ္ေတာ္က စိစစ္ ခြင့္ျပဳထားတာထက္ ပိုသုံးရင္၊ ေငြေတြရုိက္ထုတ္ရင္ အစုိးရျပဳတ္က်သြားမွာေပါ့” ဟု အဆုိပါ ပညာရွင္က ဆုိသည္။
ျမန္မာ့ေခ်းေငြ သက္ေသခံလက္မွတ္ ေရာင္း၀ယ္ေရးကုမၸဏီမွ တာဝန္ရွိသူ တဦးကမူ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဘဏ္စနစ္ ေအာင္ျမင္ျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ ေငြသားကိုင္တြယ္ အသံုးျပဳေနရသျဖင့္ အခက္အခဲ ရွိေနေၾကာင္း၊ စီးပြားေရး လည္ပတ္ ရာတြင္ ေႏွာင့္ေႏွးလွေၾကာင္း၊ ဘဏ္ကတ္စနစ္ မဖြံ႕ၿဖိဳးေသးခ်ိန္တြင္ တေသာင္းတန္ ေငြစကၠဴသစ္ ထြက္ေပၚလာျခင္းေၾကာင့္ ေငြေရရ၊ သယ္ေဆာင္ရ လြယ္ကူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ဘဏ္ေတြမွာ ေငြစကၠဴ အုပ္လုိက္ႀကီးေတြနဲ႔ တေန႔ တေန႔ လုပ္ကိုင္ေနရတယ္။ အဲဒီေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔က သယ္ရလြယ္ကူဖို႔ လုပ္ရတယ္။ သူမ်ားႏုိင္ငံမွာက ကတ္ေလးတခု အတြင္းမွာ ေငြ ဂဏန္းေပါင္းေျမာက္ျမားစြာ သယ္လို႔ရတယ္။ ဒီမွာက အခု အခ်ိန္အထိ ေငြထုပ္သယ္ၿပီး သြားေနရတုန္း။ အခုထုတ္တဲ့ တေသာင္းတန္က ၁၂ ေဒၚလာပဲ ရွိတယ္။ ေငြေၾကး ေဖာင္းပြမႈႏႈန္း မျဖစ္ႏုိင္ဘူး” ဟု ၎က ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္ကမူ တေသာင္းတန္ ထုတ္ေ၀မႈသည္ ဗဟုိဘဏ္၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အသုံးစရိတ္မွာမူ လႊတ္ေတာ္က သတ္မွတ္ထားသည့္ ပမာဏအတုိင္းသာ ထုတ္ေ၀ ရုိက္နွိပ္ရမည္ျဖစ္သျဖင့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္း မတက္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္လည္း ဤအေျခအေနအေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူ ေစ်းကစားမႈမ်ားအား အစုိးရကထိန္းသိမ္းရန္ လိုအပ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သုံးသပ္သည္။
ယခုလ ၁၅ ရက္ေန႔မွစ၍ က်ပ္ ၁ ေသာင္းတန္ ေငြစကၠဴမ်ား တရားဝင္ ျဖန္႔ခ်ိေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ယမန္ေန႔ ႏုိင္ငံပိုင္ ရုပ္သံ သတင္းစာမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံပိုင္ရုပ္သံမီဒီယာ မ်ားတြင္ တရား၀င္ထုတ္ျပန္ ေၾကညာလိုက္သည္။က်ပ္တေသာင္းတန္ ေငြစကၠဴအသစ္၏ အေရာင္မွာ အျပာေရာင္ျဖစ္ၿပီး မ်က္ႏွာစာဘက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဗဟိုဘဏ္ဟု ရိုက္ႏွိပ္ထားသည့္ စာတမ္းေအာက္၌ ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေျမပံု၊ သေျပခက္ႏွစ္ခက္၊ ဆင္ျဖဴႏွစ္ေကာင္ႏွင့္ ၾကာျဖဴတပြင့္ ပါရိွမည္ျဖစ္သည္။ ေက်ာဘက္တြင္မူ ရတနာပံု မႏၱေလး နန္းေတာ္၏ ၿမိဳ႕ရိုးႏွင့္ က်ံဳးပံုကိုရိုက္ႏွိပ္ထားၿပီး အရြယ္အစားမွာ ၁၅ x ၇ စင္တီမီတာျဖစ္၍ လက္ရိွတေထာင္က်ပ္တန္ အေသး၊ က်ပ္ ငါးေထာင္တန္တုိ႔ႏွင့္ အရြယ္အစား တူညီမည္ ျဖစ္ကာ ျမန္မာအဂၤလိပ္ႏွစ္ဘာသာျဖင့္ ရုိက္ႏွိပ္ထားသည္။
က်ပ္ေငြ စကၠဴထဲတြင္ တန္ဖုိုးအႀကီးဆံုးျဖစ္လာမည့္ ေငြစကၠဴသစ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းညြန္႔က “ႏိုင္ငံရဲ႕ ေငြစကၠဴ ထုတ္တဲ့ေနရာမွာ အရင္က ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ ပံုနဲ႔ ထုတ္ေဝခဲ့သလို ေနာက္ ထုတ္တာေတြကိုလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံုနဲ႔ပဲ ထုတ္ေစခ်င္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ယခုလ ၃ ရက္က သုဝဏၰတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီပါတီႏွင့္ လူထုေတြ႔ဆံုပဲြ၌ လူထုက အစုိးရထုတ္ ေငြစကၠဴ မ်ားတြင္ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ မ်ား၏ ရုပ္ပံုမ်ားျဖင့္ ရိုက္ႏွိပ္ေဖာ္ျပရန္ လူထုကုိယ္စား လႊတ္ေတာ္တြင္း တင္ျပ ေဆြးေႏြးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ေၾကာင္း ၎ပါတီေခါင္းေဆာင္ ဦးသိန္းညြန္႔က ဆိုသည္။ယမန္ႏွစ္ လႊတ္ေတာ္တြင္းတြင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တဦးက ႏိုင္ငံ၏ ေငြစကၠဴမ်ားအား ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ဓာတ္ပံုမ်ားျဖင့္ ရိုက္ႏွိပ္ ထုတ္ေဝရန္ အဆုိတင္သြင္းခဲ့သည္ကို ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္ဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီးက အစီအစဥ္မရိွေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာ့ေငြစကၠဴ ထုတ္လုပ္မႈသမိုင္းတြင္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္က တက်ပ္တန္ ေငြစကၠဴေပၚတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ နဂါးသစ္ထြင္း ပန္းပုရုပ္ပံုကို လည္းေကာင္း၊ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ေစာင္းေကာက္ပံုပါ ျပားငါးဆယ္ကို လည္းေကာင္း၊ ျခေသၤ့ႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ျပည္သူ႔ရင္ျပင္ပံုပါ ၂၀ က်ပ္တန္ကုိလည္းေကာင္း၊ ျခေသၤ့ႏွင့္ ရိုးရာလက္မႈ ပညာရွင္ပံုပါ တရာက်ပ္တန္ကို လည္းေကာင္း၊ ျခေသၤ့ႏွင့္ ပန္းပုပညာရွင္ ပံုပါ ငါးရာက်ပ္တန္ ကိုလည္းေကာင္း၊ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ ျခေသၤ့ႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကန္ေတာ္ႀကီး ေလွၿပိဳင္ပဲြပံုပါ တက်ပ္တန္ကိုလည္းေကာင္း အသီးသီး ထုတ္ေဝခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ ျခေသၤ့ႏွင့္ ျခင္းဝိုင္းပံုပါ ငါးက်ပ္တန္ ကိုလည္းေကာင္း၊ ျခေသၤ့ႏွင့္ ကရဝိက္ ေဖာင္ပံုပါ တဆယ္ က်ပ္တန္ ကိုလည္းေကာင္း၊ ျခေသၤ့ႏွင့္ ရုိးရာလက္မႈပညာရွင္ပံုပါ ငါးဆယ္က်ပ္တန္ကိုလည္းေကာင္း၊ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ ျခေသၤ့ႏွင့္ သစ္ဆဲြဆင္ပံုပါ ၂၀၀ က်ပ္တန္ကုိလည္းေကာင္း၊ ဆိုဒ္ႀကီးျခေသၤ့ႏွင့္ ဗဟုိဘဏ္ အေဆာက္အဦပံုပါ တေထာင္တန္ ကိုလည္းေကာင္း၊ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္တြင္ ဆိုဒ္ေသး ျခေသၤ့ႏွင့္ ဗဟိုဘဏ္ အေဆာက္အဦပံုပါ တေထာင္တန္တို႔ ကိုလည္းေကာင္း အသီးသီး ထုတ္ေဝခဲ့သည္ေနာက္ဆံုးထြက္ရိွထားသည္ ့ဆင္ျဖဴေတာ္ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ပံုပါ ငါးေထာင္က်ပ္တန္ကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ေဝခဲ့ၿပီး တရိစာၦန္ပံုကို အသံုးျပဳထားျခင္းေၾကာင့္ အမ်ားျပည္သူ၏ ေဝဖန္မႈကို ခံခဲ့ရသည္။