ဒုကၡသည္အေရး UNHCR ႏွင့္ ကခ်င္ သတင္းမ်ား ဇူလိုင္ ၂၆၊ ၂၀၁၂
ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ကေလးအမ်ားစု စာသင္ခြင့္ မရေသး
“ဒီစခန္းက ကေလးေတြ အတြက္ စာသင္ေက်ာင္းေဆာင္ ေဆာက္လုပ္ မၿပီးေသးတာနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ အတြက္ ဖတ္စာအုပ္၊ ေရးတဲ့ စာအုပ္ စုေနရတာေၾကာင့္ စာသင္တာ ေနာက္က်ေနတာပါ။ ေနာက္လထဲမွာေတာ့ သင္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ပံုမွန္အားျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ေက်ာင္းမ်ားကို ဇြန္ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ဖြင့္ေလ့ရွိရာ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ ကေလးအမ်ားစုသည္ ၂ လနီးပါးခန္႔ သခၤန္းစာမ်ား ေနာက္က်ေနၿပီျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ စခန္း အတြင္း ေနထိုင္သည့္ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ယမန္ႏွစ္က စစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ စာေမးပြဲ မေျဖဆိုခဲ့ရဘဲ စာသင္ႏွစ္ တႏွစ္ နားလုိက္ရေၾကာင္း၊ ကိုယ္ေတြ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရေသာ စစ္ပြဲမ်ားအား ထိတ္လန္႔ ေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ စခန္းတြင္ ေနထိုင္သည့္ အသက္ ၁၀ ႏွစ္ခန္႔အရြယ္ ကေလးတဦးက “စာသင္ခ်င္တယ္။ အရင္တုန္းက ဆိုရင္ အခုလို အခ်ိန္ဆို စာသင္ေနရၿပီ။ အခု စာမသင္ရေသးေတာ့ အိမ္မွာပဲ ေနေနရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္အိမ္လည္း မဟုတ္ဘူး။ရြာကို လည္း ျပန္ခ်င္တယ္။ စစ္တိုက္တာကိုေတာ့ ေၾကာက္တယ္” ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။အလားတူ မုိင္တိုင္ ၆ စခန္းတြင္ ေနထုိင္သည့္ ကေလးငယ္မ်ား သည္လည္း ယခုလက္ရွိ အခ်ိန္ထိ စာသင္ၾကားခြင့္ မရေသးေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။ အဆိုပါ မိုင္တိုင္ ၆ စခန္းသည္ ျမန္မာႏွင့္ တရုတ္နယ္စပ္ အနီးတြင္ တည္ရွိၿပီး စခန္းကို အကူအညီေပးလိုသူမ်ား သြားေရာက္ရန္ ခက္ခဲေနသည့္ ေနရာတြင္ တည္ရွိကာ စား၀တ္ေနေရး အတြက္ပါ ခက္ခဲေနသည့္စခန္း တခုျဖစ္သည္။
ကခ်င္ေဒသ စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေက်းရြာမ်ားမွ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ေပၚသို႔ ေရွာင္ေျပးလာသည့္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ မ်ားျပားလွသျဖင့္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ေပၚရွိ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားသည္လည္း ေက်ာင္းသားႏွင့္ စာသင္ခံု မေလာက္ငွမႈမ်ား ႀကံဳေတြ႔ေနရၿပီး ေက်ာင္းသား မ်ားကို အခ်ိန္ခြဲကာ စာသင္ၾကား ေနရေၾကာင္း သိရသည္။
“ဒီေက်ာင္းက အရင္ကထက္ ကေလးေတြမ်ားလာေတာ့ စာသင္ခ်ိန္ေတြ ခြဲထားရတယ္။ မူလတန္းဆိုရင္ မနက္ပိုင္း၊ အလယ္တန္းနဲ႔ အထက္တန္းက ညေနပိုင္းမွာ သင္ရတယ္။ အဓိကကေတာ့ ထိုင္ခံုေတြေလာက္တယ္ အခုေတာ့ ထိုင္ခံုေတြမေလာက္ငွဘူး။ ၿပီးေတာ့ ဒီေက်ာင္းက ကေလးေတြကို ျမန္မာအစိုးရ ျပဌာန္းထားတဲ့ စာအျပင္ ကခ်င္စာလည္း သင္ၾကားေပးပါတယ္” ဟု လိုင္ဇာရွိ ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕ (KIO) က ထူေထာင္ေပးထားသည့္ ေက်ာင္းတြင္ စာသင္ၾကားေနသည့္ ဆရာမတဦးက ေျပာသည္။စစ္ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာရသည့္ မိဘေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ ကေလးငယ္ တခ်ိဳ႕ကို ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားက ေစာင့္ေရွာက္ ထားရၿပီး ျပည့္၀သည့္အာဟာရ မရရွိသည့္ အျပင္ မိဘမ်ားႏွင့္ ကြဲကြာေနသည့္ အတြက္ စိတ္ဒဏ္ရာရရွိကာ ပညာေရး က႑တြင္လည္း စိတ္ပါ၀င္စားမႈ အားနည္းေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လက အစိုးရတပ္မ်ားႏွင့္ KIA တို႔အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ တႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ဒုကၡသည္ ေသာင္းခ်ီ၍ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရၿပီး နယ္ေျမ တည္ၿငိမ္မႈ မရရွိေသးသျဖင့္ေနရပ္ရင္းသို႔ မျပန္ႏိုင္ ၾကေသးေခ်။လက္ရွိအေျခအေနအရ ၎ဒုကၡသည္မ်ားသည္ တရုတ္ – ျမန္မာနယ္စပ္ တရုတ္ျပည္ဘက္ျခမ္းရွိ ဒုကၡသည္ စခန္း ၂ ခု အပါအဝင္ KIO ေစာင့္ေရွာက္ထားသည့္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ေနထုိင္လွ်က္ ရွိသည္။KIO ႏွင့္ အစိုးရသည္ အပစ္ရပ္ရန္အတြက္ တရားဝင္ႏွင့္ အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိေနသည့္ အခ်ိန္ကာလ အတြင္း၌ပင္ တုိက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနသည္။ ယခု လဆန္းပိုင္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေဆြးေႏြးၾကမည့္ ေနရာကို ႏွစ္ဘက္ ညႇိႏႈိင္း၍ မရေသးေသာေၾကာင့္ ယခုအခ်ိန္တုိင္ေအာင္ ေဆြးေႏြးပြဲ မက်င္းပႏုိင္ေသးေပ။
ကခ်င္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ေကာ္မရွင္ စတင္စစ္ေဆးေန
ျမန္မာအစုိးရတပ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ KIO တုိ႔အၾကား တႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ တိုက္ပြဲမ်ား
ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့စဥ္အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္က စတင္စစ္ေဆးေနသည္ဟု ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမႉး ဦးစစ္ၿမိဳင္က ေျပာသည္။
ဦးစစ္ၿမိဳင္ အပါအဝင္ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ဝင္ ႏွစ္ဦးက ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕သုိ႔ သြားေရာက္၍ ေကာ္မရွင္သုိ႔ တုိင္တမ္းထားေသာ အစုိးရတပ္မွ အတင္းအဓမၼ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္မႈ ႏွစ္မႈ၊ KIO မွ တပ္သားသစ္ စုေဆာင္းမႈႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ေစာ္ကားမႈ စသည့္ အမႈေလးမႈအား အဂၤါေန႔က စတင္စံုစမ္းစစ္ေဆးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ေလးမႈလံုးကုိ စစ္ပါတယ္။ သက္ေသေတြ သက္ဆုိင္ရာ ရြာက လွမ္းေခၚတယ္။ လူေတြ အတင္းအဓမၼ ဖမ္းဆီး
ေခၚေဆာင္တာ။ တပ္သားသစ္စုေဆာင္းတာ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေတြက မွန္ပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္စလံုး ခ်ဳိးေဖာက္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ စစ္တ့ဲအခါမွာလည္း ႏွစ္ဖက္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တယ္။ အဲေတာ့ မွန္သင့္သေလာက္ လည္း မွန္ပါတယ္။ စစ္ပြဲေတြ ဆက္ရွိေနမယ္၊ နယ္ေျမ မၿငိမ္ မသက္ ျဖစ္ေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီျပႆနာမ်ဳိးေတြက အနည္းနဲ႔အမ်ား ဆက္ရွိေနဦးမယ္” ဟု ဦးစစ္ၿမိဳင္ က ေျပာသည္။
လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲေၾကာင့္ အခင္းျဖစ္ပြားသည့္ ေနရာမ်ားသုိ႔ ကုိယ္တုိင္ သြားေရာက္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသာ္လည္း သက္ဆုိင္ရာ ရြာသားမ်ားအား ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕သုိ႔ ေခၚယူ၍ ေမးျမန္းစံုစမ္းခဲ့ရသည္ဟု ဆုိသည္။
ဝုိင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ နန္႔ဝါးေက်းရြာအုပ္စု မုတ္က်ိန္ေက်းရြာသား ေလးဦးအား အစုိးရ၏ တပ္မ (၈၈) တပ္ဖြဲ႔မ်ား ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ခဲ့ရာမွ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာသူ ႏွစ္ဦးႏွင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရဆဲ ဦးဖေလာင္လြမ္းေခါင္၏ ဇနီး ေဒၚေဇာင္းေနာတုိ႔အား စစ္ေဆးေမးျမန္းႏိုင္ခဲ့သည္။
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ႏုိဝင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔က တပ္မ ၈၈ တပ္ဖြဲ႔မွ ဖမ္းဆီးခဲ့ေသာ AG ဧဝံေဂလိ အသင္းေတာ္မွ သင္းအုပ္ဆရာ ဦးလြမ္းေခါင္ႏွင့္ ဦးလေဟာင္ေခါင္ေဟာင္းတုိ႔ကုိ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာေသာ္လည္း ဦးဖေလာင္လြမ္းေခါင္ႏွင့္ ဦးခ်ယူလြမ္းေဟာင္း တို႔မွာမူ ယေန႔ထိ ေပ်ာက္ဆံုးေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ထုိ႔ျပင္ တာေလာၾကီးေက်းရြာမွ အမ်ိဳးသမီး ေလးဦးအား KIO ၏ ေဒသခံတပ္ဖြဲ႔က အဓမၼ ျပဳက်င့္ခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲထား သည့္ အမႈကုိလည္း ကာယကံရွင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ သက္ေသအခ်ဳိ႕ကုိ စစ္ေဆးခဲ့သည္ဟု ဦးစစ္ၿမိဳင္က ေျပာသည္။
“ရြာမွာ တုိက္ပြဲျဖစ္တာ စစ္ေဆးဖို႔ဆုိၿပီး ေလးဦး ဖမ္းသြားတာ ႏွစ္ေယာက္ ဖမ္းသြားတယ္ဆုိတာ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒါကုိ က်ေနာ္တို႔ ေလ့လာၾကည့္တုန္းပါ။ ေစာ္ကားခံရတဲ့ အမ်ဳိးသမီး တခ်ဳိ႕က ရွက္ေတာ့ သိပ္ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မေျပာဘူး။ သက္ေသေတြ ေျပာတာေတာ့ ေစာ္ကားမႈ ရွိတယ္ဆုိတာ ေျပာပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ယင္းကဲ့သုိ႔ ျပႆနာမ်ား မျဖစ္ပြားေစရန္ တာဝန္ယူၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေပးရန္ အၾကံေပး တုိက္တြန္းသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ယခုကဲ့သုိ႔ ျပႆနာမ်ား မေပၚေပါက္ရန္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမည့္ ႏုိင္ငံေရး စကားဝုိင္းသုိ႔ လာၾကရန္ တုိက္တြန္းလုိေၾကာင္း ဦးစစ္ၿမိဳင္က ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ မွန္ကန္တဲ့အေျခအေနကုိ ေဖာ္ျပၿပီးေတာ့ ဒီလုိ မျဖစ္ေအာင္ တားဆီးကာကြယ္ၾကဖုိ႔၊ ေရွာင္ၾကားဖုိ႔၊ျပည္သူေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေပးဖုိ႔ တုိက္တြန္းမယ္” ဟု ေျပာသည္။
အလားတူ ခလရ ၃၇ မွ ဖမ္းဆီးထားေသာ တာေလာၾကီးေက်းရြာမွ ကခ်င္အမ်ဳိးသား ကုိေဇာ္ဆုိင္းႏွင့္ ရြာသူၾကီး ကုိဘရန္ဆုိင္း တုိ႔၏ မိသားစုမ်ားႏွင့္လည္း ေကာ္မရွင္က ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့သည္ဟု ကုိေဇာ္ဆုိင္း၏ မိခင္ ေဒၚမရိပ္ေခါင္ က ေျပာသည္။
“က်မသားကုိ ဘယ္လုိဖမ္းသြားတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဖမ္းတယ္။ ဘယ္လုိ ႏွိပ္စက္တယ္။ ခုဘယ္မွာ ဖမ္းထားတယ္၊ စစ္ေဆးေနလဲဆုိတာေတြ ေမးတယ္။ စဖမ္းတုန္းက ဘယ္မွာ ဖမ္းထားတယ္ဆုိတာ မသိလုိ႔ ေနျပည္ေတာ္ကုိ စာပို႔တယ္။ ေနာက္မွ ေထာက္လွန္းေရးကုိ ပို႔လုိက္တယ္။ အဲဒီမွာလည္း ၄၊ ၅၊ ရက္ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရတယ္။ ခုထိ ႐ုံးခ်ိန္းနဲ႔ အခ်ိန္ဆြဲထားတယ္လုိ႔ ေျပာလုိက္တယ္။ သူကေတာ့ လြတ္မယ္ဆုိတာကိုေတာ့ အာမမခံဘူး။ ဒါေပမယ့္ အမွန္တရားကုိ အမ်ားသိေအာင္ သတင္းထုတ္ျပန္မယ္” ဟု ျပန္ေျပာျပသည္။ကုိေဇာ္ဆုိင္းသည္ KIO ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မရွိဘဲ လယ္ယာလုပ္ကုိင္ေနသူတဦးသာ ျဖစ္၍ ျပန္လႊတ္ေပးရန္ မိခင္ျဖစ္သူက ေမွ်ာ္လင့္ေနသည္။
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္ေန႔က ၎တုိ႔ ႏွစ္ဦးအား ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး ေနျပည္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္ တရား႐ုံးသုိ႔ လႊတ္ေပးရန္ ေလွ်ာက္လဲခဲ့ေသာ္လည္း လံုျခံဳေရးအရ ဖမ္းဆီးထားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔က အစုိးရဘက္မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ေလွ်ာက္ထား၍ လႊတ္ေပးရန္ ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။
တနလၤာေန႔ကလည္း ကုိဘရန္ဆုိင္း၏ ဇနီး မာေခါန္ကုိလည္း ေကာ္မရွင္က ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕ေပၚရွိ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားအား ေကာ္မရွင္က လုိက္လံၾကည့္ရႈေနရာ ၎တုိ႔၏ ေနေရး ထုိင္ေရး လံုျခံဳမႈရွိၿပီး အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ စားဝတ္ေနေရးမ်ားႏွင့္ ပညာေရးအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေထာက္အပံ့မ်ား လုိအပ္ေနသည္ကို ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း ဦးစစ္ၿမိဳင္ က ေျပာဆိုသြားသည္။
ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့စဥ္အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္က စတင္စစ္ေဆးေနသည္ဟု ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမႉး ဦးစစ္ၿမိဳင္က ေျပာသည္။
ဦးစစ္ၿမိဳင္ အပါအဝင္ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ဝင္ ႏွစ္ဦးက ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕သုိ႔ သြားေရာက္၍ ေကာ္မရွင္သုိ႔ တုိင္တမ္းထားေသာ အစုိးရတပ္မွ အတင္းအဓမၼ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္မႈ ႏွစ္မႈ၊ KIO မွ တပ္သားသစ္ စုေဆာင္းမႈႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ေစာ္ကားမႈ စသည့္ အမႈေလးမႈအား အဂၤါေန႔က စတင္စံုစမ္းစစ္ေဆးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ေလးမႈလံုးကုိ စစ္ပါတယ္။ သက္ေသေတြ သက္ဆုိင္ရာ ရြာက လွမ္းေခၚတယ္။ လူေတြ အတင္းအဓမၼ ဖမ္းဆီး
ေခၚေဆာင္တာ။ တပ္သားသစ္စုေဆာင္းတာ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေတြက မွန္ပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္စလံုး ခ်ဳိးေဖာက္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ စစ္တ့ဲအခါမွာလည္း ႏွစ္ဖက္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တယ္။ အဲေတာ့ မွန္သင့္သေလာက္ လည္း မွန္ပါတယ္။ စစ္ပြဲေတြ ဆက္ရွိေနမယ္၊ နယ္ေျမ မၿငိမ္ မသက္ ျဖစ္ေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီျပႆနာမ်ဳိးေတြက အနည္းနဲ႔အမ်ား ဆက္ရွိေနဦးမယ္” ဟု ဦးစစ္ၿမိဳင္ က ေျပာသည္။
လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲေၾကာင့္ အခင္းျဖစ္ပြားသည့္ ေနရာမ်ားသုိ႔ ကုိယ္တုိင္ သြားေရာက္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသာ္လည္း သက္ဆုိင္ရာ ရြာသားမ်ားအား ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕သုိ႔ ေခၚယူ၍ ေမးျမန္းစံုစမ္းခဲ့ရသည္ဟု ဆုိသည္။
ဝုိင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ နန္႔ဝါးေက်းရြာအုပ္စု မုတ္က်ိန္ေက်းရြာသား ေလးဦးအား အစုိးရ၏ တပ္မ (၈၈) တပ္ဖြဲ႔မ်ား ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ခဲ့ရာမွ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာသူ ႏွစ္ဦးႏွင့္ ဖမ္းဆီးခံထားရဆဲ ဦးဖေလာင္လြမ္းေခါင္၏ ဇနီး ေဒၚေဇာင္းေနာတုိ႔အား စစ္ေဆးေမးျမန္းႏိုင္ခဲ့သည္။
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ႏုိဝင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔က တပ္မ ၈၈ တပ္ဖြဲ႔မွ ဖမ္းဆီးခဲ့ေသာ AG ဧဝံေဂလိ အသင္းေတာ္မွ သင္းအုပ္ဆရာ ဦးလြမ္းေခါင္ႏွင့္ ဦးလေဟာင္ေခါင္ေဟာင္းတုိ႔ကုိ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာေသာ္လည္း ဦးဖေလာင္လြမ္းေခါင္ႏွင့္ ဦးခ်ယူလြမ္းေဟာင္း တို႔မွာမူ ယေန႔ထိ ေပ်ာက္ဆံုးေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ထုိ႔ျပင္ တာေလာၾကီးေက်းရြာမွ အမ်ိဳးသမီး ေလးဦးအား KIO ၏ ေဒသခံတပ္ဖြဲ႔က အဓမၼ ျပဳက်င့္ခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲထား သည့္ အမႈကုိလည္း ကာယကံရွင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ သက္ေသအခ်ဳိ႕ကုိ စစ္ေဆးခဲ့သည္ဟု ဦးစစ္ၿမိဳင္က ေျပာသည္။
“ရြာမွာ တုိက္ပြဲျဖစ္တာ စစ္ေဆးဖို႔ဆုိၿပီး ေလးဦး ဖမ္းသြားတာ ႏွစ္ေယာက္ ဖမ္းသြားတယ္ဆုိတာ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒါကုိ က်ေနာ္တို႔ ေလ့လာၾကည့္တုန္းပါ။ ေစာ္ကားခံရတဲ့ အမ်ဳိးသမီး တခ်ဳိ႕က ရွက္ေတာ့ သိပ္ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မေျပာဘူး။ သက္ေသေတြ ေျပာတာေတာ့ ေစာ္ကားမႈ ရွိတယ္ဆုိတာ ေျပာပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား ယင္းကဲ့သုိ႔ ျပႆနာမ်ား မျဖစ္ပြားေစရန္ တာဝန္ယူၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေပးရန္ အၾကံေပး တုိက္တြန္းသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ယခုကဲ့သုိ႔ ျပႆနာမ်ား မေပၚေပါက္ရန္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမည့္ ႏုိင္ငံေရး စကားဝုိင္းသုိ႔ လာၾကရန္ တုိက္တြန္းလုိေၾကာင္း ဦးစစ္ၿမိဳင္က ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ မွန္ကန္တဲ့အေျခအေနကုိ ေဖာ္ျပၿပီးေတာ့ ဒီလုိ မျဖစ္ေအာင္ တားဆီးကာကြယ္ၾကဖုိ႔၊ ေရွာင္ၾကားဖုိ႔၊ျပည္သူေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေပးဖုိ႔ တုိက္တြန္းမယ္” ဟု ေျပာသည္။
အလားတူ ခလရ ၃၇ မွ ဖမ္းဆီးထားေသာ တာေလာၾကီးေက်းရြာမွ ကခ်င္အမ်ဳိးသား ကုိေဇာ္ဆုိင္းႏွင့္ ရြာသူၾကီး ကုိဘရန္ဆုိင္း တုိ႔၏ မိသားစုမ်ားႏွင့္လည္း ေကာ္မရွင္က ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့သည္ဟု ကုိေဇာ္ဆုိင္း၏ မိခင္ ေဒၚမရိပ္ေခါင္ က ေျပာသည္။
“က်မသားကုိ ဘယ္လုိဖမ္းသြားတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဖမ္းတယ္။ ဘယ္လုိ ႏွိပ္စက္တယ္။ ခုဘယ္မွာ ဖမ္းထားတယ္၊ စစ္ေဆးေနလဲဆုိတာေတြ ေမးတယ္။ စဖမ္းတုန္းက ဘယ္မွာ ဖမ္းထားတယ္ဆုိတာ မသိလုိ႔ ေနျပည္ေတာ္ကုိ စာပို႔တယ္။ ေနာက္မွ ေထာက္လွန္းေရးကုိ ပို႔လုိက္တယ္။ အဲဒီမွာလည္း ၄၊ ၅၊ ရက္ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရတယ္။ ခုထိ ႐ုံးခ်ိန္းနဲ႔ အခ်ိန္ဆြဲထားတယ္လုိ႔ ေျပာလုိက္တယ္။ သူကေတာ့ လြတ္မယ္ဆုိတာကိုေတာ့ အာမမခံဘူး။ ဒါေပမယ့္ အမွန္တရားကုိ အမ်ားသိေအာင္ သတင္းထုတ္ျပန္မယ္” ဟု ျပန္ေျပာျပသည္။ကုိေဇာ္ဆုိင္းသည္ KIO ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မရွိဘဲ လယ္ယာလုပ္ကုိင္ေနသူတဦးသာ ျဖစ္၍ ျပန္လႊတ္ေပးရန္ မိခင္ျဖစ္သူက ေမွ်ာ္လင့္ေနသည္။
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္ေန႔က ၎တုိ႔ ႏွစ္ဦးအား ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး ေနျပည္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္ တရား႐ုံးသုိ႔ လႊတ္ေပးရန္ ေလွ်ာက္လဲခဲ့ေသာ္လည္း လံုျခံဳေရးအရ ဖမ္းဆီးထားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔က အစုိးရဘက္မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ေလွ်ာက္ထား၍ လႊတ္ေပးရန္ ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။
တနလၤာေန႔ကလည္း ကုိဘရန္ဆုိင္း၏ ဇနီး မာေခါန္ကုိလည္း ေကာ္မရွင္က ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕ေပၚရွိ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားအား ေကာ္မရွင္က လုိက္လံၾကည့္ရႈေနရာ ၎တုိ႔၏ ေနေရး ထုိင္ေရး လံုျခံဳမႈရွိၿပီး အေျခခံ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ စားဝတ္ေနေရးမ်ားႏွင့္ ပညာေရးအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေထာက္အပံ့မ်ား လုိအပ္ေနသည္ကို ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း ဦးစစ္ၿမိဳင္ က ေျပာဆိုသြားသည္။
ကင္တာနား ကခ်င္ႏွင့္ ရခိုင္သို႔ သြားမည္
ကုလသမဂၢ ့ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူအခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေတာမတ္မတ္စ္ အိုေဟး ကင္တာနာသည္ လာမည့္ သီတင္းပတ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ဇူလိုင္ ၃၀ မွ ၾသဂုတ္လ ၄ ရက္ေန႔ ခရီးစဥ္အတြင္ မစၥတာ ကင္တာနာသည္ ကခ်င္ႏွင့္ ရခိုင္ေဒသမ်ားသို႔လည္း သြားေရာက္မည္ဟု သတင္းရရွိသည္။ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးအႀကံေပး အရာရွိေဟာင္း အန္ဆာ ဘာေနကိုမူ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာသံ႐ံုးက ဗီဇာျငင္းလိုက္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
LWIN PWIN
NLABR
Web-site: www.nlabr.com
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment